Decyzje inwestycyjne - notatki z wykładów, Uniwersytet ekonomiczny, Studia magisterskie


DECYZJE INWESTYCYJNE - WYKŁAD

WYKŁAD 1 7.10.2009

Literatura:

1. W. Rogowski: Rachunek efektywności inwestycji, Wolters Kluwer, W-wa 2008

2. Budżetowanie kapitałów. Praca zbiorowa pod red. Wiesława Pluty, PWE, W-wa 2000

3. W. Behrens, P. M. Hawranek: Poradnik przemysłowych studiów feasibility, UNIDO, W-wa 1993

4. K. Marcinek: Finansowa ocena przedsięwzięć inwestycyjnych przedsiębiorstw, AE Katowice

5. K. Marcinek: Ryzyko projektów inwestycyjnych, AE Katowice 2000 (wyd. I) 2001 (wyd. II)

6. R. Pike, B. Neale: Corporate Finance and Investment. Decisions and strategies. Fifth edition

Rodzaje inwestorów

Rodzaj inwestycji

Osoby fizyczne

Podmioty komercyjne

Instytucje publiczne

Inni

Rzeczowe aktywa niematerialne związane z produkcją, handlem, usługami (nowe wytwórnie, zakupy sprzętu, modernizacje)

×

Finansowe (lokaty), bankowe, papiery wart. Pożyczkowe oraz udziałowe

Nieruchomości (nie ujmowane w grupie 1, tj. kiedy nieruchomość nie jest częścią składową inwestycji rzeczowej slużącej podstawowej działalności podmiotu) komercyjne, ziemskie, mieszkalne

×

Przedmioty materialne (dzieła sztuki, metale szlachetne, antyki, kosztowności)

Przedmioty materialne (prawa autorskie, patenty, znaki handlowe, marki, badania naukowe)

Przedsięwzięcia kulturalno-rozrywkowe (produkcja filmów, inwestycje w kluby sportowe)

Inwestycje w e-commerce (działalność gosp. uzależniona od stosowania Internetu, np. księgarnia internetowa)

Kapitał intelektualny (kształcenie się własne, kształcenie pracowników w formy pozyskiwania wysoko wykwalifikowanych pracowników)


Wzrost wartości firmy osiągany jest m. in. poprzez odpowiednie zarządzanie firmą, którego fragmentem jest zarządzanie finansami.

I. 3 Kategorie inwestycji

  • Decyzje dywidendowe:

    1. Polityka dywidendowa (czy reinwestujemy czy konsumujemy i reinwestujemy w inne przedsięwzięcia)

    2. Decyzje inwestycyjne - dotyczące jak najlepszego zaangażowania istniejących funduszy, aby zrealizować podstawowy cel:

      1. Ile inwestować?

      2. W co inwestować?

      3. Kiedy inwestować?

      4. Jak inwestować? (techniczne ujęcie)

      5. Jak deinwestować

    Zarządzanie finansami przedsiębiorstwa powinno zapewnić firmie efektywne inwestowanie

    II. Decyzje inwestycyjne w kontekście wartości firmy

    Czynniki kształtujące wartość firmy

    Wartość firmy

    III. Cechy decyzji inwestycyjnych:

    1. Znaczny zakres przedmiotowy (różna postać - modernizacje, ulepszenia, przejęcia, fuzje itp.)

    2. Najbardziej krytyczne - jedna nietrafna decyzja może doprowadzić do utraty płynności i w konsekwencji do bankructwa lub do sukcesu

    3. Wiążą się z ponoszeniem wysokich wydatków, nie raz trudnych do sprecyzowania

    4. Powodują długotrwałe, nie raz wieloletnie zagrożenie środków

    5. Skutki decyzji inwestycyjnych są nieodwracalne (niska elastyczność , płynność)

    6. Podejmowane są na podstawie danych w większości prognostycznych, zatem są obciążone dużym ryzykiem

    7. Czasochłonne

    8. W odniesieniu do danego projektu inwestycyjnego podejmowana jest duża ilość decyzji poprzez uczestników a nadto decyzje te są zależne

    Odpowiedzieć na pytania:

    1. Ile inwestować?:

    1. Gdy się niedoinwestuje

    Zbyt mała skala inwestycji -> dekapitalizacja przedsiębiorstwa -> zmniejsza się wydajność -> wyższe koszty -> maleje jakość -> tracenie rynku -> słabnie konkurencyjność -> słabe zaspokajanie popytu

    1. Gdy się przeinwestuje

    Zbyt duży majątek -> nie wykorzystujemy potencjału -> koszty jednostkowe rosną -> zbyt duże zadłużenia -> utrata płynności finansowej przedsiębiorstwa

    21.10.2009

    1. Przyczyny nadmiernego inwestowania

      1. Źle oszacowany popyt (przedsiębiorstwo rozwija się cyklicznie),

      2. Nadmierna dążność do zwiększenia pozycji rynkowej/udziału w rynku,

      3. Nadmierne przywiązywanie uwagi do samej techniki produkcji (duma z posiadania najnowocześniejszych wytwórni),

      4. Obawa zarządu firmy przed niedostateczną zdolnością produkcyjną w warunkach silnego popytu,

      5. Polityka rządu (nadmiernie rozbudowany system ulg inwestycyjnych) środki przedsiębiorstwa nie inwestowane są dodatkowo opodatkowane, niska stopa % - koszt kapitału, łatwość dostępu do kredytu).

    2. W jakie aktywa inwestować?

      1. Przesłanki generowania nowych możliwości płyną z firmy np. impulsy tzw. konieczności inwestycyjne,

      2. Otoczenie - pewne sposobności inwestycyjne (np. ME 2012, wojny)

    3. Firma powinna wybierać takie projekty, które w długim okresie przyniosą jak największy wzrost wartości tej firmy.

    Założenia:

      1. Wybór konkretnych projektów/lokat kapitału nie może być przypadkowy,

      2. Wybór tych projektów powinien wynikać z długofalowych planów tej firmy (analiz strategicznych).

    1. Związki między zarządzaniem strategicznym a decyzjami inwestycyjnymi:

      1. Projekty inwestycyjne nie powinny być rozpatrywane w izolacji, lecz w kontekście aktualnej i przyszłej działalności firmy, jej długofalowych celów i strategicznego kierunku (strategic port folio analisys)  firma = jako zbiór biznesów

    STRATEGIA INWESTOWANIA

    WZROST RYNKU

    WZGLĘDNU UDZIAŁ W RYNKU

    WYSOKI

    NISKI

    DEINWESTOWANIE

    WYSOKI

    GWIAZDY (inwestować)

    DYLEMATY (inwestować)

    NISKI

    DOJNE KROWY (źródła funduszy)

    PSY

    Strategie inwestowania:

    1. Powinny umożliwiać zarządzającym firmy poszukiwanie w systematyczny i uporządkowany sposób możliwości inwestowania, które byłyby kompatybilne z jego zasobami finansowymi i możliwościami,

    2. Decyzje dotyczące alokacji zasobów firmy powinny być elementem tworzenia strategicznych decyzji rozwojowych

    1. JAK INWESTOWAĆ???

    Studium wykonalności koncepcyjnej projektu (feasibillity)

    Inwestycje  realizacja jakiegoś celu

    1. KIEDY INWESTOWAĆ???  znalezienie czasu na inwestycję:

      1. Wymagania rynku  wybór odpowiedniego momentu (konkurencja),

      2. Stan techniczny odpowiedniego majątku  można utracić konkurencyjność,

      3. Możliwości finansowe w firmie (sytuacja na rynku kapitałowym).

    2. JAK DEINWESTOWAĆ???  które biznesy firmy likwidować lub ograniczać inwestycje

    1. Proces inwestycyjny - budżetowanie kapitału  to wielofazowy proces, którego podstawowym celem jest zapewnienie iż dostępne dla firmy zasoby kapitałowe zostaną zaangażowane w kreujące wartość projekty inwestycyjne, które będą w najlepszy sposób przyczyniały się do osiągania celu firmy.

    PROCES BUDŻETOWANIA NA PODSTAWIE „PROSTEGO MODELU BUDŻETOWANIA”

    1. Ustalenie (określenie) budżetu - jak dużo możemy wydać?

    ↓

    2. Poszukiwanie i rozwój:

    - jakie pojawiły się idee projektów? (szukanie)

    - jakie koszty i zyski będą generować projekty? (wstępna ocena screening)

    - jaki to jest typ projektu? (definiowanie)

    ↓

    3. Ocena / Ewaluacja

    - jaka jest wartość prognozowanych kosztów i korzyści?

    - jaka jest docelowa (pożądana) stopa zwrotu?

    - jaka jest oczekiwana IRR i NPV projektu?

    - jak ryzykowny jest projekt?

    ↓

    4. Autoryzacja

    ↓

    5. Monitorowanie i kontrola  w trakcie realizacji (implementacji)

    - czy przedsięwzięcie jest realizowane zgodnie z planem

    - czy koszty mieszczą się w planie budżetowym

    • W okresie funkcjonowania

    - czy projekt funkcjonuje zgodnie z budżetem

    • Po zakończeniu inwestycji (post - auditing)

    - czy projekt spełnia początkowe założenia

    - jakie wnioski możemy wyciągnąć, aby w przyszłości lepiej oceniać projekty

    Ad. 1 - Ustalenie budżetu

    Ad. 2 - Poszukiwanie i rozwój

    Decyzje inwestycyjne 04.11.09

    Pomysły inwestycyjne są różne: duże, małe, średnie.

    Niektóre są statutowo powoływane.

    Aby przenieść koncepcje pomysłu do realizacji, przedsiębiorstwa zlecają te działania firmom konsultingowym.

    Screening - preselekcja projektów (o charakterze jakościowym)

    Pytania w fazie preselekcji:

    Tego typu pytania są testem i dają nam ocenę danego projektu, stanowią preselekcję.

    Jeżeli projekt przechodzi do następnego etapu to następuje definiowanie projektu, a więc poszukiwanie parametrów tego projektu. Jest to studium wykonalności projektu (feasibillity study).

    STUDIUM WYKONALNOŚCI - STRUKTURA

    1. Podsumowanie i wnioski

    2. Geneza i koncepcja projektu

    3. Analiza rynku i koncepcja marketingu

    4. Materiały i inne nakłady

    5. Lokalizacja i środowisko

    6. Strona techniczna projektu

    7. Organizacja i koszty ogólnozakładowe

    8. Zasoby ludzkie

    9. Planowanie i bilansowanie realizacji

    10. Analiza finansowa i ocena projektu

    11. Analiza CBA (cost benefits analys) analiza społeczno-ekonomiczna (realizacja w przypadku dużych projektów inwestycyjnych o dużym oddziaływaniu na społeczeństwo)

    To studium ma przekonać inwestorów że pomysł jest możliwy do realizacji. Należy pamiętać że te zagadnienia musza być spójne ze sobą, ma to charakter iteracyjny (gdy natrafimy na nowe informacje/okoliczności i musimy wtedy zmienić wcześniejsze zmienne tak żeby dopasować do całości). Gdy elementy są spójne a inwestycja jest nieefektywna to musimy się zastanowić czy nie przyjąć innych parametrów. Ale nie znaczy to że nie będzie realizowany ten projekt.

    KLASYFIKACJA PORJEKTÓW WG. TYPU PROJEKTU

    1. Projekty, które służą zastąpieniu dotychczasowych obiektów, które charakteryzują się wysokimi kosztami utrzymania albo nie spełniają innych parametrów (maszyn, urządzeń itp.). Nie dają dużych ulepszeń ale zmniejszają koszty eksploatacji. W ich analizie duże znaczenie ma analiza techniczna i są mało ryzykowne (ten sam rynek).

    2. Projekty, które wyraźnie służą obniżeniu kosztów eksploatacji (cost reduction project) - służą obniżeniu kosztów dzięki wprowadzeniu nowocześniejszych urządzeń.

    3. Projekty rozwojowe lub ulepszające (expansion project)- dotyczą wytwarzanych dotychczas przez firmę produktów, tzn ich celem jest zwiększenie zdolności produkcyjnej, handlowej, itp. aby zwiększyć produkcję tych produktów czy też poprawić pozycję rynkową firmy.

    4. Projekty służące uruchomieniu produkcji nowych produktów - służą opracowaniu i produkcji nowych produktów.

    5. Projekty strategiczne - są one generowane na poziomie wyższego szczebla zarządzania firmą, zwykle dotyczą inwestowania w nowe dziedziny. Ich ocena jest trudniejsza, dlatego że już sama analiza finansowa nie wystarcza i potrzebna jest analiza strategiczna. Stwarzają miedzy innymi możliwość osiągnięcia strategicznych celów niekoniecznie wynikających bezpośrednio z danego projektu.

      1. Np. projekt służący dywersyfikacji działalności może przynieść firmie korzyści w postaci zmniejszenia ryzyka

      2. Nabycie patentu przez firmę nie po to by z niego korzystać ale po to aby uniemożliwić korzystnie z niego konkurentowi

    6. Projekty wynikające z przepisów prawa oraz socjalne - służą przede wszystkim zapewnieniu interesu publicznego np. w ochronie środowiska (filtry obniżające emisję etc) bo inaczej firma zostanie unieruchomiona, albo służą bezpośrednio pracownikom firmy (bezpieczeństwo pracy). Nie wynikają one z pewnych kalkulacji przynoszących zysk ale wymuszone przepisami bezpieczeństwa. Nie jest tu pytaniem „czy inwestować” ale „jak inwestować” przy jak najkorzystniejszych nakładach.

    OCENA/EWALUACJA PROJEKTU

    Liczymy stopę zwrotu IRR i NPV i oceniamy ryzyko projektu i może to uzupełnić analizą finansową projektu.

    AUTORYZACJA - po dokonaniu ewaluacji propozycji inwestycyjnej, jest ona przekazywana różnych jednostkom firmy (na różnych szczeblach zarządzania) do oceny aby ostatecznie nastąpiła jej akceptacja lub odrzucenie. Głównym motywem w procesie decyzyjnym jest chęć menedżerów do uzyskania zapewnienia inwestora (właścicieli firmy) do zaangażowania się finansowego w dany projekt.

    Jeżeli rada nadzorcza zaakceptuje projekt to przechodzi on do „Capex” - capital expenditure (plan wydatków kapitałowych)

    Cel sformalizowanego projektu :

    18.11.2009

    MONITORING I KONTROLA - w procesie budżetowania kapitałowego kontroli dokonuje się dwukrotnie:

    1. przed podjęciem decyzji - kontrola przed decyzją ma wpływać na zachowania menedżerów we wczesnych fazach procesu inwestycyjnego

    2. kontrola po podjęciu decyzji inwestycyjnej dotyczy monitorowania postępu prac w trakcie realizacji projektu oraz procedur składających się na audyt po realizacji projektu

    „POST AUDYT”

    Niewiele firm stosuje ten post auditing, raczej wybiórczo wybierają projekty o największym nakładzie

    OCENA INWESTYCJI:

    1. Z punktu widzenia globalnego

      2. Dostawcy kapitału

      Działalność operacyjna firmy (2) 

      Menedżer ds. finansowych

      (1)”Cc” - rynek kapitałowy

      „ic” (3) 

      (zarządzanie kapitałami firmy)

      (4a) - inwestorzy (poza rynkiem kapitałowym)

       (4b) - rynek kredytowy

      ic > Cc

      ic - rentowna stopa zwrotu, Cc - koszt kapitału danego projektu

      (1) - pozyskiwanie kapitału

      (2) - inwestowanie kapitału w działalność firmy

      (3) - środki finansowe generowane przez firmę

      (4a) - środki zatrzymane na reinwestycję

      (4b) - środki zwracane inwestorom

      Ta osoba ma zapewnić aby napływał kapitał do firmy - (1). Ten kapitał jest angażowany w działalność firmy [modernizacja, zwiększanie produkcji] - (2). Zainwestowany majątek pracuje, przynosi przychody - zyski i poprzez kolejne procesy jest redyskontowany - (3). Ten pozyskany kapitał jest reinwestowany (4a), część jest zwracana inwestorom (4b) np. w postaci dywidendy, spłacenie odsetek. Kapitał nie jest pozyskiwany za darmo, strumień pieniędzy ma pewien koszt.

      Stopa nadwyżki z inwestowanego kapitału jest większa od kosztu pozyskanego kapitału. Jeżeli dzięki projektom spełniona jest ta nierówność to wtedy firma wzrasta na wartości.

      1. z punktu widzenia określonego projektu - efektywność inwestowania w odniesieniu do konkretnego projektu

        1. podejście sformalizowane - stosowanie formuł matematycznych, które są kryteriami oceny projektu,

        2. podejście niesformalizowane (opisowe) - polega na wyspecyfikowaniu wszystkich „za” i „przeciw”

      Podejście sformalizowane jest bardziej preferowane i stosuje się w odniesieniu do niego różne metody i najbardziej cenione i zalecane są:

      Może wystąpić efekt teleskopu w ocenie sformalizowanej - żeby wyliczyć tę wartość to przyjmujemy wiele parametrów wyjściowych. Każdy ten element (np. wielkość przychodów) przyjmujemy mnóstwo różnych założeń. Jeśli popełniamy wiele błędów systemowych czyli w jedną stronę, te pomyłki są bardzo niskie (1-2%). Jeżeli to się jednak zbierze to się okaże że jest pomyłka o 200-300% na wyjściu.

      MODEL FINANSOWEJ EFEKTYWNOŚCI PRJEKTU INWESTYCYJNEGO

      Chcąc projekt ocenić w sposób skwantyfikowany (za pomocą metod matematycznych) to zwykle buduje się model finansowy tego projektu. Model ten to narzędzie analityczne, które umożliwia dokonanie długookresowej symulacji jego przyszłych stanów i wielkości finansowych i w efekcie ustalenie finansowej jego efektywności.

      Chcąc dokonać oceny przedsięwzięcia musimy zsumować wszystkie przepływy. Pozostaje ustalenie okresu rozliczeniowego, który jest ważny i wpływa na wynik oceny.

      Rachunek inwestycyjny polega na zsumowaniu tych przepływów finansowych projektu. Pierwszym rokiem na który przeliczamy jest pierwszy rok realizacji inwestycji (jaka jest wartość tych słupków wykresu w pierwszym roku eksploatacji). Jeżeli dodatnia jest wartość NPV to IRR jest większa od kosztów tej inwestycji.

      Wycena rocznych przepływów, czasu, stopy dyskontowej itp. - 3 grupy czynności:

      1. przygotowanie danych wejściowych:

        • założenia makroekonomiczne (tempo wzrostu gospodarczego, inflacji, stopy %, wskaźnika cen towarów i usług, stopa podatku dochodowego i inne),

        • dane dotyczące nakładów na projekt i struktury finansowania,

        • dane dotyczące przychodów oraz kosztów eksploatacji,

        • dane dotyczące ciągnienia rat kredytu oraz obsługi zadłużenia,

        • dane dotyczące podatków (jakie i jaka wysokość),

        • dane dotyczące standardów księgowych,

        • okres rachunku,

        • okres obliczeniowy,

        • i inne wielkości.

    2. sporządzenie podstawowych prognozowanych zestawień finansowych - prognozowany bilans, prognozę jego przepływów i prognozę rachunku zysków i strat,

    3. dokonanie obliczeń wskaźników finansowej efektywności projektu - rozwinięciem tych obliczeń jest analiza ryzyka

    Charakterystyka poszczególnych parametrów:

    1. nakłady inwestycyjne - w różny sposób się ustala w zależności od projektu. Składają się z:

      2. Całkowite nakłady inwestycyjne

      Środki trwałe

      Przedprodukcyjne wydatki kapitałowe (2)

      Kapitał własny (wartość netto)

      Kapitał stały

      Inwestycje w kapitale trwałym (1)

      Aktywa bieżące

      Kredyty długoterminowe

      Kapitał obrotowy netto (3)

      Pasywa bieżące

      1. przychody ze sprzedaży

      2. koszty eksploatacji

      3. źródła finansowania

      4. okres obliczeniowy

      02.12.2009

      Nakłady inwestycyjne:

      1. inwestycje w kapitale trwałym:

        1. wydatki na zakup maszyn, urządzeń, nieruchomości

      2. przedprodukcyjne wydatki kapitałowe:

        1. wszystkie koszty związane z czynnościami w ramach studium wykonalności (nakłady na rozruch)

      3. kapitał obrotowy netto (różnica pomiędzy aktywami bieżącymi a pasywami bieżącymi)

      Przychody z eksploatacji- kwestie z tym związane

      1. ustalenie wielkości tych nakładów

      2. ustalenie cen - aby trafnie ustalić cenę muszą zostać podjęte trafne badania rynku (musimy wiedzieć jak są wartości aktywów które zostaną użyte w tym procesie).

      3. Konieczność uwzględnienia zmiennego poziomu wartości sprzedaży zależy od:

        1. Sezonowości

        2. Dochodzenia do pełnej zdolności produkcyjnej

      Koszty eksploatacji - 3 grupy:

      1. Koszty operacyjne - dzielimy na 3 grupy

        1. Koszty bezpośrednie (robocizna bezpośrednia, wydatki na materiały, surowce, media, części zamienne i remonty),

        2. Koszty ogólnowydziałowe (robocizna pośrednia, płace pracowników na stanowiskach kierowniczych)

        3. Narzuty na koszty ogólnozakładowe (koszty utrzymania jednostek, zarządu i przedsiębiorstwa, utrzymanie ogólnych służb obsługi przedsiębiorstwa)

      2. Amortyzacja,

      3. Koszty finansowe

      Finansowanie projektów inwestycyjnych - zagadnienie fundamentalne zw. na możliwości inwestycyjne i jego implementacje

      Koncepcja finansowa winna być przygotowana już na etapie studium wykonalności. Musza zostać rozpatrzone wszystkie potencjalne źródła finansowania projektu. Każde ma odrębną charakterystykę. Musimy poznać warunki na jakich możemy pozyskać dane źródło finansowania (cena, okres na jaki środki są udostępniane - inne dla drobnych remontów i inne dla dużych, a także wielkość). Jak znamy wielkość to musimy dokonać odpowiedniego skonfigurowania tych źródeł tak żeby były jak najbardziej adekwatne. Ma to znaczenie dla odpowiedniej efektywności projektu, a także może przesądzić o powodzeniu projektu.

      Charakterystyka źródeł finansowania:

      1. Dostępność źródeł inwestowania:

        1. Pod względem podmiotowym - podział na podmioty które ten kapitał pozyskują:

          • Gospodarstwo domowe - źródła przedsięwzięć (oszczędności, kredyty, pożyczki). Gospodarstwa inwestują w nieruchomości, w tym celu pozyskują one długoterminowe kredyty hipoteczne pod hipotekę,

          • Przedsiębiorstwa komercyjne - przedsiębiorstwa małe, średnie, duże co rzutuje na spektrum źródeł pozyskiwania środków:

            1. Przedsiębiorstwa duże - zysk zatrzymany, amortyzacja, kapitały obce, emisja akcji kierowanych do inwestorów krajowych i zagranicznych, pozyskanie kapitału poprzez emisję obligacji, kredyty, pożyczki, leasing. 2 metody finansowania projektów inwestycyjnych (Project finance i korporacyjne),

            2. Przedsiębiorstwa małe i średnie - kredyty, pożyczki, zysk zatrzymany i amortyzacja, leasing,

        2. Sektor publiczny - specyficzny podmiot:

          1. Jednostki samorządu terytorialnego - projekty są zróżnicowane o charakterze lokalnym, regionalnym oraz w sferze stosunków międzynarodowych.

    Gminy - dochody własne:

          1. Państwo - źródła finansowania  fundusze celowe

    - Przychody z prywatyzacji spółek skarbu państwa

    - Liberalizacja prawa

    Internacjonalizacja inwestorów - projekty są realizowane również z wykorzystaniem środków rzeczowych i finansowych sektora prywatnego krajowego i międzynarodowego

    Finansowanie na zasadach korporacyjnych - odnosi się do przedsiębiorstw, które już funkcjonują i prowadzą działalność gospodarczą. Jeżeli mają swoją historią to można dokonać ich oceny na rożnych płaszczyznach (finansowa, personalna, itp.). na podstawie takiej oceny ocenia się wiarygodność takiego podmiotu.

    Źródła finansowania -

    Źródłem spłaty są aktywa całego przedsiębiorstwa - nadwyżki z innych aktywności przedsiębiorstwa. Kluczem jest ocena zdolności kredytowej

    Finansowanie na zasadach Project finance - do czynienia mam z podmiotem, który nie ma historii (spółka SPV). Najczęściej spółki prawa handlowego o char. Kapitałowym.

    Przedmiotem finansowania jest projekt inwestycyjny (nowy), który jest wyodrębniony pod względem prawnym, organizacyjnym, ekonomicznym. Mamy do czynienia tylko z przygotowanym projektem (studium) - oceniamy tylko i wyłącznie projekt. Są to prognozy obarczone ryzykiem, zaniżone, zawyżone, niedostosowane.

    Proces finansowania metodą Project finance - kształtuje się między 70-90% udziału długu w łącznych nakładach. Umożliwia to ocena przepływów w stosunku to przygotowanego projektu. Jeżeli projekt jest na tyle mocny to można wykorzystać taką strukturę finansowania.

    Co jest źródłem spłaty długu - tym źródłem są nadwyżki generowane przez projekt.

    Zabezpieczeniem są przepływy projektu i umowy, które zostały zawarte w ramach danego przedsięwzięcia (koncesje, prawa wartości)

    Źródła finansowania:

    Największe ryzyko ponoszą dostawcy kapitału własnego.

    Dostawcy quazi kapitału własnego - najczęściej są to pożyczki podporządkowane (jest ona wymagalna dopiero po zaspokojeniu kredytodawców a jeżeli chodzi o stopę to jest ona wyższa w porównaniu z kredytem jeżeli chodzi o pożyczkodawców).

    Okres trwania projektu na zasadach Project finance:

    1. zależy od postanowień umowy projektu - musi być tak skonstruowana aby zapewnić zwrot poniesionych nakładów z jednej strony, a z drugiej adekwatną stopę zwrotu,

    2. uwarunkowania naturalne (projekty polegające na eksploatacji złóż ropa, diamenty, węgiel)

    Wykorzystanie w praktyce Project finance - Wielka Brytania, USA, Kanada a potem Włochy i Niemcy w mniejszym stopniu tylko pewne typowe projekty infrastrukturalne. W Polsce deweloperskie, infrastrukturalne. Przewiduje się rozwój ponieważ wykorzystanie partnerstwa publiczno-prywatnego wymaga dużych nakładów a takie są możliwe dzięki wykorzystaniu Project finance.

    WYKŁAD 16.12.2009

    Źródła finansowania - bardzo istotne

    1. Montaż finansowy - znalezienie kilku źródeł.

    Przesłanki wyboru źródeł:

    1. Dyskonto - ma powiązanie z wartością pieniądza w czasie. Przeliczenie wartości pieniądza przyszłych na teraźniejsze. Wszystkie przepływy sprowadza się na jeden moment.