21. Opodatkowanie dochodu
Podatki dochodowe, ogół podatków, w których przedmiotem opodatkowania jest osiągany przez podmiot gospodarczy, podlegający obowiązkowi podatkowemu dochód, będący zarazem źródłem opłacenia tego podatku.
Kwota należnego podatku dochodowego uzależniona jest od wysokości dochodu, będącej podstawą opodatkowania, oraz od obowiązującej skali podatkowej. Podatki dochodowe są płacone zarówno przez osoby fizyczne, jak i prawne, jednak wg różnych zasad. W zależności od sposobu opodatkowania dochodów pochodzących z różnych źródeł wyróżnia się podatek cedularny i podatek globalny.
W systemach podatkowych różnych krajów podatki dochodowe mogą przyjmować różne formy. W gospodarce rynkowej są to najczęściej: podatek dochodowy od osób fizycznych i podatek dochodowy od osób prawnych.
22. Opodatkowanie dochodów osobistych
Podatek dochodowy od osób fizycznych, osobisty podatek dochodowy, Personal Income Tax, PIT, powszechny, bezpośredni podatek o charakterze globalnym od dochodów uzyskiwanych przez osoby fizyczne ze stosunku pracy, emerytur, rent, zasiłków dla bezrobotnych, z działalności gospodarczej na własny rachunek, wykonywania wolnego zawodu, twórczości i działalności naukowej, oświatowej, literackiej, artystycznej i publicystycznej (w oparciu o umowę-zlecenie lub umowę o dzieło), z kapitałów i praw majątkowych oraz ich sprzedaży.
Podstawą opodatkowania jest dochód podatnika z poszczególnych lub wszystkich źródeł łącznie, stanowiący różnicę między przychodem a kosztami jego uzyskania
Podatnikami są wszystkie osoby fizyczne osiągające dochody, płatnikami są sami podatnicy (w przypadku prowadzenia działalności gospodarczej na własny rachunek) lub ich pracodawcy. Źródłem opłacenia podatków dochodowych od osób fizycznych jest opodatkowany dochód.
W Polsce podatek dochodowy od osób fizycznych jest podatkiem progresywnym, o trójstopniowej skali podatkowej.
Podatek jest naliczany i odprowadzany do urzędu skarbowego zaliczkowo w momencie uzyskiwania dochodu, a rozliczany przez podatnika (lub na jego wniosek przez pracodawcę, jeśli osiąga dochody tylko z jednego źródła) po upływie roku podatkowego.
23. Pojęcie „dochodu podatkowego”
Jest to rezultat określonych zabiegów obliczeniowych, których ostateczny rezultat, właśnie w postaci dochodu podatkowego, jest pochodną wielkości przychodu podatkowego oraz wielkości kosztów uzyskania przychodów uznawanych z mocy przepisów prawa podatkowego za takie koszty.
24. Podatek cedularny i unitarny
Podatek cedularny, typ opodatkowania polegający na odrębnym opodatkowywaniu każdego rodzaju dochodów podatników. Pozwala na preferowanie jednych, a dyskryminowanie innych rodzajów dochodów przez ustalanie zróżnicowanych stawek i skal opodatkowania. Utrudnia jednak stosowanie progresji w stosunku do podatników osiągających dochody z kilku źródeł.
Współcześnie w większości krajów (w Polsce od 1992) zastąpiony został podatkiem globalnym.
Podatek globalny, typ opodatkowania polegający na łącznym opodatkowaniu wszystkich składników dochodu podatnika, niezależnie od ich źródła, wg jednolitej skali. Ułatwia stosowanie progresji podatkowej, jego naliczanie jest jednak bardziej skomplikowane niż w przypadku podatku cedularnego, wymaga sprawnej administracji podatkowej.
25. Zwolnienia, ulgi, aspekty socjalne podatku.
Zwolnienia podatkowe polegają na całkowitym lub częściowym pominięciu dochodów uzyskiwanych z niektórych źródeł przy ustaleniu podstawy opodatkowania. W konsekwencji obniżenie wielkości podatku wynika z tego, że podstawa opodatkowania jest niższa od rzeczywiście osiągniętego dochodu.
Większość zwolnień ma charakter stymulujący, czyli zachęcający podatnika do rozwinięcia działalności.
Zwolnienie od podatku może mieć charakter zwolnienia z mocy samego prawa, może też być pozostawione uznaniu organów podatkowych.
Natomiast ulgi podatkowe polegają na zmniejszaniu wielkości podatku już po dokonaniu wymiaru.
Wiele ze stosowanych zwolnień i ulg ma na celu dostosowanie wysokości podatku do zmniejszonej zdolności podatkowej podatników.
Zwolnienia i ulgi mogą mieć charakter czasowy lub bezterminowy.
W systemie ulg podatkowych wyróżniamy kilka grup przedmiotowych. Najistotniejsze to ulgi o charakterze gospodarczym.
W zakresie opodatkowania ludności ulgi o charakterze socjalnym. Chodzi tu o uwzględnienie tych elementów osobistej sytuacji podatnika, które wywierają istotny wpływ na jego zdolność płatniczą. Ich celem jest dostosowanie obciążeń podatkowych do zmniejszonej zdolności płatniczej podatników.
Zwolnienia przedmiotowe stosuje się w związku z wystąpieniem okoliczności warunkujących ich zastosowanie. Mają one charakter zwolnień z mocy samego prawa. Znaczna część tych zwolnień ma charakter socjalny np. renty inwalidzkie, odszkodowania, odprawy pośmiertne, zasiłki pogrzebowe, rodzinne. Większość ich ma charakter bezterminowy. Oprócz nich ustawa przewiduje też zwolnienia terminowe.
26. Koncepcja podatku liniowego.
Argument ekonomiczny
W każdej działalności zarobkowej i gospodarczej istnieje pewien punkt optymalny, poza którym dalsze zwiększanie skali działalności wiąże się z rosnącymi kosztami krańcowymi - tzn. uzyskanie każdej dodatkowej jednostki dochodu kosztuje coraz więcej, co jest związane z ograniczonym potencjałem wytwórczym lub możliwościami pracy człowieka. Jeśli na to nakłada się progresywny podatek dochodowy, który zakłada, że każda kolejna jednostka dochodu jest coraz wyżej opodatkowywana przez państwo, mamy do czynienia jakby z podwójnym działaniem rosnących kosztów krańcowych uzyskiwania dochodu netto.
To zniechęca do podejmowania dodatkowej aktywności. Inną możliwością jest podjęcie dodatkowej działalności, ale już w sferze gospodarki nierejestrowanej i w ten sposób uniknięcie opodatkowania. W pewnym stopniu progresywny system podatkowy zachęca do ucieczki w tzw. szarą strefę.
Zatem propozycja liniowego podatku eliminuje jeden z dwóch elementów rosnących kosztów krańcowych i w tym sensie zwiększa atrakcyjność dodatkowej działalności gospodarczej. (Nie należy jednak sądzić, że znosi do końca pokusy do prowadzenia działalności nierejestrowanej, ale znacząco ją zmniejsza).
Przy podatku liniowym (bez ulg, bo taka jest propozycja Ministerstwa Finansów) odpada konieczność kumulacji dochodów małżonków w celu złagodzenia progresji i dylematy do jakiego momentu i z kim wspólnie obliczać dochody. Pozbywamy się dyskusji dotyczących samotnych matek, samotnych rodziców i wszystkich problemów natury prawno-konstytucyjnej. Odpada problem rocznego sprawozdania, który robiony jest właśnie dlatego, że system comiesięcznych zaliczek nie jest w stanie uchwycić właściwej progresji oraz ująć wszystkich ulg podatkowych. Przy podatku liniowym dochód może być opodatkowany już u źródła jego powstawania, czyli ten kto wypłaca np. wynagrodzenie albo honorarium, od razu odprowadzałby podatek zamiast zaliczek. Uprościłoby to znacznie proces poboru podatku, uczyniło go znacznie bardziej przejrzystym i zrozumiałym dla ludzi, odpadły niewdzięczny obowiązek wypełniania PIT-ów i licznych pomyłek natury technicznej, wynikających z niezrozumienia mechanizmów progresji lub pomyłek arytmetycznych, które są częstym powodem uchybień w zeznaniach podatkowych.
Odpada również część dylematów, czy i jakie dochody podlegają opodatkowaniu (oczywiście nie wszystkie, ponieważ nadal pozostaje problem, co jest dochodem a co kosztem uzyskania); znacznemu uproszczeniu ulega również szereg sporów interpretacyjnych, które istnieją wokół prawa podatkowego.
Wynika z tego, że w aparacie skarbowym obsługa podatku liniowego angażowałaby mniej ludzi, którzy mogą np. wzmocnić obsługę innych podatków lub zająć się walką z przestępczością podatkową.
27. Ujemny podatek dochodowy - ujemne cechy podatku dochod.
Przy zastosowaniu progresywnej skali obciążeń może wywoływać negatywne skutki gospodarcze, tzn. w dłuższym czasie może hamować rozwój gospodarczy i pośrednio przyczyniać się do zmniejszania wpływów budżetowych.
Zniechęca do podziału pracy.
Hamuje aktywność i przedsiębiorczość oraz sprzyja „pracy na czarno”.
Utrudnia inwestycje prywatne.
Wywołuje efekt deflacyjny, bo jeśli rosną dochody to i rosną obciążenia finansowe, co tym samym ogranicza nacisk na konsumpcję.
Ujemnye cechy pod. dochod. można by ograniczyć opodatkowując tylko dochody wydatkowane na konsumpcję, a nie jak dotychczas wszystkie dochody uzyskane przez podatnika.
28. Charakterystyka podatku dochodowego od osób prawnych.
Podatek dochodowy od osób prawnych, powszechny, bezpośredni podatek o charakterze globalnym, płacony przez jednostki organizacyjne posiadające osobowość prawną, a także państwowe jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej.
Przedmiotem opodatkowania jest całkowity dochód tych jednostek, niezależnie od źródła i rodzaju, będący różnicą pomiędzy przychodami pieniężnymi a kosztami ich uzyskania, ustalonymi na podstawie ewidencji księgowej, pomniejszony o darowizny na przewidziane ustawą cele.
W Polsce wprowadzony w 1989 w miejsce podatku dochodowego od gospodarki uspołecznionej, objął także część przedsiębiorstw prywatnych. Zwolnione z jego płacenia są m.in.: Skarb Państwa, Narodowy Bank Polski oraz jednostki budżetowe.
Podatek dochodowy od osób prawnych jest podatkiem liniowym płaconym zaliczkowo w ratach miesięcznych, a rozliczanym po zakończeniu roku podatkowego.
Współcześnie w różnych państwach istnieją dwie formy tego podatku: klasyczna i zintegrowana. Cechą klasycznej jest samodzielność podatku. Na ogół jest stosowana forma podatku proporcjonalnego, którego stawka odnosi się do całości zysku niezależnie od jego przeznaczenia, czyli zysku brutto. Zysk przekazany akcjonariuszom w postaci dywidendy podlega ponownemu opodatkowaniu.
Przy formie zintegrowanej integracja może dotyczyć stawek podatkowych od dywidend wypłacanych akcjonariuszom bądź dochodów.
30. Problemy podwójnego opodatkowania: aspekt ekonomiczny i prawny.
W skali międzynarodowej PODWÓJNE OPODATKOWANIE występuje wówczas, gdy osoba fizyczna lub prawna zobowiązana jest, na mocy przepisów, do uiszczenia podatków dotyczących tego samego podmiotu, w tym samym okresie, w co najmniej dwu krajach. Międzynarodowe podwójne opodatkowanie spowodowane jest głównie uzyskiwaniem dochodów za granicą.
Podwójne opodatkowanie wiąże się najczęściej z podatkiem dochodowym i majątkowym, które to podatki obciążają wpływ z pracy lub kapitału. Podatnym gruntem dla podwójnego opodatkowania jest przepływ siły roboczej lub kapitału. Roszczenia podatkowe mogą być zgłaszane przez organy podatkowe krajów, które są miejscem zamieszkania osób fizycznych lub siedzibą osób prawnych, uzyskujących owe dochody. Zgodnie z normami międzynarodowymi, rządy powinny chronić własny rynek pracy przed nielegalnym zatrudnianiem cudzoziemców, a jednocześnie muszą zapewnić cudzoziemskim pracownikom maksimum praw i ochrony porównywalnej z sytuacją obywateli własnych krajów.
Skutki podwójnego opodatkowania mogą wywierać wpływ na osoby fizyczne, przedsiębiorstwa, budżet i gospodarkę narodową jako całość.
Podwójne opodatkowanie osób fizycznych i przedsiębiorstw zmniejsza ich zyski. Z punktu widzenia gospodarki budżetowej podwójne opodatkowanie jest źródłem dochodów każdego z krajów ściągających podatki. I wreszcie z punktu widzenia gospodarki narodowej podwójne opodatkowanie różnicuje zdolność konkurencyjną obciążonych podmiotów.
Z prawnego punktu widzenia podwójne opodatkowanie w skali międzynarodowej stanowi rezultat kolizji przepisów podatkowych dwu lub większej liczby krajów.
Ekonomiczne podwójne opodatkowanie ma miejsce w przypadku opodatkowania tego samego dochodu zarówno na poziomie spółki, jak i na poziomie wspólnika, i występuje zazwyczaj w państwach o tzw. klasycznych systemach podatkowych, do których należy również Polska. Ten rodzaj podwójnego opodatkowania nie jest jednakże eliminowany przez postanowienia umów o UPO, które ogólnie mają za zadanie wykluczać podwójne opodatkowanie w sensie prawnym, gdy występuje również identyczność podmiotu opodatkowania. W Polsce mamy więc do czynienia z ekonomicznym podwójnym opodatkowaniem wydzielonych zysków (wyjątek stanowi wypłata dywidendy przez spółkę krajową innej spółce krajowej).
Przypadki podwójnego opodatkowania w kraju to np.:
podwójne opodatkowanie wynikające z posiadania akcji pracowniczych
nagrody z zysków dla pracowników
podwójne opodatkowanie w leasingu samochodów osobowych
podwójne opodatkowanie spadków i darowizn
Dochody uzyskane za granicą, jeśli podlegają w obcym państwie opodatkowaniu, są w Polsce wolne od podatku, gdyż w celu uniknięcia w takich przypadkach podwójnego opodatkowania państwa zawierają ze sobą umowy o zapobieganiu podwójnemu opodatkowaniu.
32. Harmonizacja podatku dochodowego od osób prawnych w państwach Unii Europejskiej.
W Unii podatki bezpośrednie są w niewielkim stopniu zharmonizowane. Ujednolicone zostało tylko pojęcie dochodu przedsiębiorstw podlegającego opodatkowaniu: może być on osiągany przez firmę w wyniku wytwarzania dóbr, świadczenia usług bądź pochodzić z majątku, kapitału oraz innych rodzajów działalności.
UE ponadto nakazuje swoim członkom unikać regulacji, które mogą w jakikolwiek sposób ograniczać swobodę przepływu kapitałów pomiędzy państwami członkowskimi Unii w szczególności dochodów (dywidend, opłat licencyjnych). Chodzi bowiem o stworzenie rzeczywiście wspólnego rynku, w którym przedsiębiorstwom z różnych krajów nie ogranicza się swobody działania państw członkowskich.
33. Opodatkowanie obrotu: jedno- i wielofazowy podatek obrotowy, podatek od wartości dodanej.
Podatek obrotowy, jeden z najstarszych rodzajów podatku, płacony przez podmioty gospodarcze zajmujące się wytwarzaniem dóbr lub świadczeniem usług. Jest to podatek pośredni, jego ciężar ekonomiczny ponosi ostateczny nabywca. Podstawą opodatkowania jest przychód ze sprzedaży dóbr i usług (obrót). Skala podatku obrotowego jest zawsze liniowa, zazwyczaj jednolita dla wszystkich dziedzin działalności gospodarczej.
W swej historii podatek obrotowy podlegał ewolucji. Pierwotnie był naliczany i pobierany w każdej fazie produkcji i obrotu, co powodowało w kolejnych fazach naliczanie podatku od podatku zapłaconego wcześniej - dlatego nazwano go podatkiem wielofazowym kaskadowym lub kumulacyjnym.
Jego wadą było nierównomierne obciążenie podatkiem różnych, a czasem nawet tych samych dóbr i usług w zależności od liczby pośrednich faz wytwarzania. Inną, późniejszą metodą naliczania podatku obrotowego była metoda jednofazowa, jednokrotna - podatek naliczano w całości w jednej tylko fazie procesu gospodarczego, najczęściej w momencie sprzedaży towaru przez producenta do handlu (sprzedaż hurtowa) lub sprzedaży ostatecznemu nabywcy (w handlu detalicznym).
Zaletą tego podatku jest jego prostota i mniejsza liczba płatników, wadą - konieczność posługiwania się dwiema cenami tego samego produktu (z podatkiem i bez), gdy jest on jednocześnie wyrobem finalnym trafiającym do ostatecznego nabywcy i surowcem lub półfabrykatem używanym w dalszej produkcji. Ta forma podatku obrotowego nie może być także wykorzystywana jako instrument polityki fiskalnej państwa.
Wady obu tych form podatku obrotowego likwiduje podatek od wartości dodanej (VAT), podatek w polskim systemie podatkowym do 1993 funkcjonował podatek obrotowy jednofazowy, ze stawką 20% od ceny sprzedaży dóbr materialnych i 5% od ceny sprzedaży usług.
Był on naliczany i płacony tylko w odniesieniu do dóbr i usług konsumpcyjnych, dobra i usługi produkcyjne były z niego zwolnione. Ustawa podatkowa przewidywała wiele zwolnień od podatku obrotowego (np. w odniesieniu do określonych towarów pierwszej potrzeby) oraz odstępstw od stawki zasadniczej (np. wyższy podatek obrotowy od towarów luksusowych, alkoholu, papierosów i in.).
Małe przedsiębiorstwa rzemieślnicze w zależności od rodzaju działalności gospodarczej i wielkości zatrudnienia płaciły mieszany podatek obrotowo-dochodowy w formie opłaty skarbowej, karty podatkowej lub ryczałtu podatkowego.
W 1993 podatek obrotowy jednofazowy został zastąpiony podatkiem od towarów i usług oraz akcyzą, a w odniesieniu do małych firm ryczałtem ewidencjonowanym.
Podatek od towarów i usług, podatek od wartości dodanej, podatek VAT, forma podatku obrotowego stosowana obecnie w większości krajów świata, również w Polsce od 1993.
Przedmiotem opodatkowania jest wartość sprzedaży towarów i usług, a podstawą opodatkowania jest przyrost ich wartości netto w danej fazie procesu gospodarowania (wartość dodana). Jest podatkiem wielofazowym, ale pozbawionym cechy kumulacji (kaskadowości) dzięki specyficznej metodzie jego rozliczania: podatnik nalicza ten podatek od wartości sprzedanych przez siebie towarów i usług, ale płaci tylko różnicę pomiędzy podatkiem naliczonym a zapłaconym w związku z wcześniejszym nabyciem towarów i usług (produkcyjnych lub handlowych), uwidocznionym w fakturach nabycia lub dokumentach celnych. Jeśli różnica jest ujemna (co może mieć miejsce np. w przypadku, gdy produkt obłożony jest niższą stawką podatku niż materiały, z których został wytworzony), płatnik ma prawo do zwrotu nadpłaconego podatku z urzędu skarbowego.
Podatek VAT ma charakter liniowy. Polskie prawo podatkowe przewiduje stawkę podstawową 22% (dla większości towarów i usług), stawkę obniżoną 7% (m.in. surowce energetyczne i nośniki energii, materiały budowlane, roboty budowlano-montażowe związane z budownictwem mieszkaniowym, obiekty budownictwa mieszkalnego), stawkę 0% (głównie dla towarów eksportowanych).
Obowiązek płacenia podatku VAT spoczywa na osobach fizycznych, prawnych oraz jednostkach organizacyjnych nie posiadających osobowości prawnej, sprzedających w ciągu roku towary i usługi o wartości przekraczającej określoną przepisami kwotę (waloryzowaną co roku w związku z inflacją).
34. Podatki akcyzowe i cła
Akcyza, podatek akcyzowy, jeden z podatków pośrednich, nakładany selektywnie na towary konsumpcyjne, najczęściej napoje alkoholowe, wyroby tytoniowe, paliwa płynne oraz różne artykuły luksusowe, m.in. samochody, broń. Akcyza jest określana proporcjonalnie do wartości towaru (stawka procentowa), jej kwota podwyższa cenę płaconą przez nabywcę. Znana była już w starożytności, obciążano nią wówczas często towary pierwszej potrzeby (np. sól, cukier, zboże), co wskazywałoby na jej głównie fiskalny charakter.
Współczesne przedmioty opodatkowania akcyzą świadczą o jej pozafiskalnym charakterze i aktywnej roli w polityce gospodarczej. Jej celem może być dążenie do ograniczenia konsumpcji niektórych dóbr (np. alkoholi i tytoniu ze względów zdrowotnych, czy paliw płynnych z uwagi na wyczerpywanie się ich rezerw) lub wspomaganie redystrybucyjnej funkcji podatków bezpośrednich (w przypadku towarów luksusowych). Akcyza jest podatkiem typowym dla gospodarki rynkowej, zwł. wysoko rozwiniętej. W Polsce wprowadzono ją ponownie (istniała w okresie międzywojennym) dopiero w 1993.
Cło, forma podatku, nakładanego przez państwo na towary przywożone z zagranicy (cło importowe), wywożone za granicę (cło eksportowe) lub (do 1921, kiedy zostało zabronione przez Konwencję Brukselską) przewożone przez terytorium danego kraju (cło przewozowe).
Stosowane już w starożytności, było początkowo wyłącznie elementem polityki fiskalnej państwa (zwiększenie dochodów skarbowych). Od XVII w. zaczyna wzrastać jego rola jako instrumentu gospodarczego, pozwalającego poprzez ograniczenie wymiany z zagranicą realizować określone cele gospodarcze.
W zależności od celów polityki handlowej wyróżnia się cła:
1) prohibicyjne - zahamowanie importu określonych towarów,
2) protekcyjne - ochrona interesów rodzimych producentów,
3) reglamentacyjne - regulujące kierunki i strukturę handlu zagranicznego.
Wykaz grup towarowych objętych cłem i wysokość stawek celnych zawiera taryfa celna. Integracja gospodarcza i polityczna państw zrzeszonych w różnych organizacjach międzynarodowych sprzyja obniżaniu, a nawet całkowitej eliminacji ceł (Unia celna, Układ Ogólny w Sprawie Taryf Celnych i Handlu GATT, Światowa Organizacja Handlu (WTO)).
35. Harmonizacja podatków pośrednich w państwach UE.
Różnice w polityce fiskalnej państw UE mogłyby prowadzić do zniekształcenia konkurencji i kierowania się przez przedsiębiorstwa raczej warunkami podatkowymi niż opłacalnością prowadzonych interesów. Dlatego Unia stara się zharmonizować zasady nakładania i wysokość podatków pośrednich. Wpływa to na konkurencyjność produktów wytwarzanych przez poszczególne państwa członkowskie na obszarze Unii. W związku z tym usuwa się wszelkie ograniczenia utrudniające osiągnięcie tego celu.
UE zdążyła już ujednolicić konstrukcję i zasady poboru VAT oraz akcyzy. Teraz zajmuje się wysokością stawek. Ich dostosowywanie do przyjętego poziomu minimalnego przebiega jednak dość opornie.
Przyjęta w Unii konstrukcja podatku od wartości dodanej, jego przedmiot, podstawa i sposób naliczania, są podobne, jak w Polsce, ponieważ wzorowaliśmy się na unijnych regulacjach.
W 1993 r. UE zaleciła krajom członkowskim podniesienie podstawowej stawki VAT do 15%. W przypadku niektórych towarów i usług umożliwiła jednak stosowanie dwóch stawek obniżonych, z których mniejsza musi wynosić przynajmniej 5%.
Od obowiązku windowania stawek są jednak wyjątki, np. Grecja uzyskała prawo utrzymania obniżonego VAT na niektórych mniej rozwiniętych i trudno dostępnych wyspach. Ma to ich mieszkańcom zrekompensować wysokie koszty transportu towarów.
Podnosząc podatki, Unia jednocześnie zakazała pobierania powszechnego niegdyś na Zachodzie podwyższonego VAT od dóbr luksusowych, ale wprowadzanie w życie tego przepisu nie przebiega zbyt szybko.
W unijnych planach jest wprowadzenie zakazu odliczania przez przedsiębiorstwa VAT od zakupu i kosztów używania firmowych samochodów osobowych, kosztów podróży służbowych i niektórych wydatków reprezentacyjnych.
Akcyza w Unii może obciążać tylko paliwa i oleje ropopochodne, gaz ziemny i płynny, wyroby tytoniowe i napoje alkoholowe. Wprawdzie państwa UE pobierają wciąż ze trzy dziesiątki różnego rodzaju podatków od innych towarów, ale zgodnie z prawem wspólnotowym muszą je znieść, a co najwyżej stosować wyłącznie w obrocie krajowym.
W UE wprowadzony został wspólny system pozostających pod specjalnym nadzorem składów, które ułatwiają produkcję, przerób i magazynowanie towarów podlegających akcyzie (nalicza się ją dopiero po skierowaniu do sprzedaży detalicznej).
36. Opodatkowanie majątku; formy i konstrukcje podatków majątkowych
Podatki majątkowe, ogół podatków związanych z prawami własności. Podatki majątkowe można podzielić na cztery grupy:
1) podatki od posiadania majątku. W zależności od obowiązującego systemu podatkowego mogą to być podatki od całkowitej wartości majątku należącego do danego podmiotu gospodarczego (majątku ruchomego i nieruchomego, gotówki, wkładów bankowych itp.) lub - częściej - tylko od określonych jego składników.
W Polsce najważniejszymi podatkami tej grupy są: podatek rolny, podatek od nieruchomości, podatek od środków transportu.
2) podatki od przyrostu majątku. Przedmiotem opodatkowania jest nabycie rzeczy lub praw majątkowych w drodze kupna, darowizny lub spadku. Do tej grupy zalicza się podatek od spadków i darowizn oraz opłatę skarbową.
3) podatki od wzrostu wartości posiadanego majątku, gdy wzrost ten nastąpił z przyczyn niezależnych od właściciela. Przykładem może być opłata adiacencka, płacona przez właścicieli nieruchomości z tytułu wzrostu ich wartości wskutek np. finansowanego przez władze lokalne uzbrojenia terenu, zmiany planu zagospodarowania przestrzennego itp.
4) podatki od transformacji substancji majątkowej. Są to podatki płacone w przypadku sprzedaży lub zamiany rzeczy lub praw majątkowych na inne rzeczy lub prawa majątkowe. W Polsce przyjmują one postać opłaty skarbowej.
17
17