1. Cele i zadania gimnastyki jako działu wychowania fizycznego i sportu
2. Kierunki i rodzaje gimnastyki
3. Cele gimnastyki podstawowej
4. Cele gimnastyki rozwojowo - specjalnej
5. Cele gimnastyki leczniczej
6. Charakterystyka sportu gimnastycznego
7. Podział materiału ćwiczebnego w gimnastyce i charakterystyka poszczególnych grup ćwiczeń
8. Treść i zadania ćw. kształtujących
9. Treść i zadania ćw. porządkowo - dyscyplinujących
10. Treść i zadania ćw. stosowanych
11. Treść i zadania ćw. uzupełniających
12. Charakterystyka ćw. na przyrządach gimnastycznych
13. Charakterystyka ćw. zwinnościowo - akrobatycznych
14. Charakterystyka skoków gimnastycznych
15. Zasadnicze pozycje wyjściowe do ćw. gimnastycznych
16. Rola przyrządów i przyborów gimnastycznych w kształtowaniu cech somatycznych i motorycznych
17. Charakterystyka ćw. statycznych i dynamicznych, oraz ich oddziaływanie na organizm ćwiczącego
18. Charakterystyka ćw. czynnych i biernych oraz wskazania i przeciwwskazania przy ich stosowaniu
19. Przykładowe formy rozwijania siły środkami gimnastycznymi
20. Przykładowe formy rozwijania gibkości środkami gimnastycznymi
21. Przykładowe formy rozwijania zwinności środkami gimnastycznymi.
22. Przykładowe formy rozwijania skoczności środkami gimnastycznymi
23. Wskazania i przeciwwskazania dotyczące prowadzenia ćwiczeń gimnastycznych z ludźmi w podeszłym wieku
24. Metody nauczania w odniesieniu do gimnastyki. 25. Formy nauczania ćw. gimnastycznych
26. Realizacja zasad dydaktycznych, poglądowości, dostępności itp. w procesie nauczania cw. gim.
27. Systematyka nauczania wybranych ćw. zwinnościowo - akrobatycznych:
28. Systematyka nauczania wybranych skoków gimnastycznych
29. Zasady pomocy i ochrony w gimnastyce
30. Główne przyczyny wypadków na sali gimnastycznej i sposoby ich eliminowania
31. Przyczyny powstawania błędów w ćw. gimnastycznych i sposoby ich eliminacji
32. Rola i znaczenie muzyki w gimnastyce
33. Nowoczesne formy gimnastyczne - charakterystyka
34. Sala i sprzęt gimnastyczny
35. Samo asekuracja w ćwiczeniach gimnastycznych
1. Cele i zadania gimnastyki jako działu wychowania fizycznego i sportu - gimnastyka jest jednym z podstawowych środków wych. fiz. Obejmuje wszechstronny zasób ćwiczeń, które wpływają na kształtowanie ciała ludzkiego i rozwój cech motorycznych. Poprzez ćwiczenia można również kształtować psychikę i charakter.
Zadania:
- dostarczanie ćwiczącemu niezależnie od wieku, płci bodźców w postaci ruchu zmuszających do wzmożonej czynności
- rozwijanie poczucia równowagi ciała we wszystkich pozycjach
- rozwijanie masy ciała i siły układu mięśniowego
- kształtowanie siły, zręczności i wytrzymałości
- doskonalenie naturalnej motoryczności człowieka (chód, skok, bieg)
- poczucie estetyki ruchu, piękna
- doprowadzenie ruchowych czynności do najdoskonalszej formy
2. Kierunki i rodzaje gimnastyki :
- gimnastyka podstawowa (rodzaje: dzieci 3 - 7; 7-10; 11 - 13 lat; dziewcząt, chłopców)
- sporty gimnastyczne (g. sportowa akrobatyczna)
- gimnastyka pomocniczo - specjalna (w zakładach pracy, gim. specjalna w wybranych dyscyplinach)
- gimnastyka lecznicza
3. Cele gimnastyki podstawowej:
- kształtowanie nawyków ruchowych o charakterze ogólnym
- spełnia rolę bodźca rozwojowego
- wpaja nauki ruchowe o znaczeniu podstawowym dla życia, pracy, zdrowia
- czuwa nad harmonijnym rozwojem ciała
- koryguje dysproporcje rozwojowe
4. Cele gimnastyki rozwojowo - specjalnej:
W zakładach pracy ma na celu:
- poprawę zdrowia i samopoczucia ćwiczącego
- zapobieganie wypadkom w czasie pracy
- zwiększenie wydajności pracy
5. Cele gimnastyki leczniczej:
- usunąć, zatrzymać procesy chorobowe
- najszybsze przyspieszenie powrotu do zdrowia
Jest prowadzona na zasadzie współpracy wychowawcy fiz. (po rehabilitacji) z lekarzem i pod jego kierunkiem. Stosowana jest w chorobach urazowo - ortopedycznych, reumatologicznych, neurologicznych, internistycznych itp.
6. Charakterystyka sportu gimnastycznego:
Sport gimnastyczny obejmuje zasób ćwiczeń, które muszą być precyzyjnie wykonane i służą rywalizacji sportowej. Składa się z 3 rodzajów.....
1. gim. sportowej
2. gim. akrobatycznej
3. gim. artystycznej
Każdy z rodzajów sportów jest odrębną dyscypliną i zawiera poszczególne konkurencje.
7. Podział materiału ćwiczebnego w gimnastyce i charakterystyka poszczególnych grup ćwiczeń:
1. Ćw. porządkowo - dyscyplinujące - są środkiem organizacyjnym i pedagogicznym do prowadzenia lekcji w-f. Przyczyniają się do wyrobienia dobrej postawy ciała. Zadaniem ćw. porządkowych jest przyswojenie ćw. umiejętności koniecznych do sprawnego i szybkiego organizowania i poruszania się w zespole. Należą tutaj zbiórki, ustawienia, zmiana grup w miejscu, w marszu. Ułatwiają zachowanie ładu i bezpieczeństwa na lekcji.
2. Ćw. kształtujące - są to ćwiczenia za pomocą których można wpłynąć na prawidłowy rozwój organizacyjno - równomierny, rozwój układu mięśniowego, kształtują prawidłową postawę, prawidłowych ruchów i rozwoju cech motorycznych. Prowadzi się je głównie w części wstępnej lekcji. Stosuje się je we wszystkich kresach rozwoju. Można podzielić je na
- narządy ruchu:
• ćw. RR i pasa barkowego (...., przemachy, wymachy)
• ćw. szyi (skręty, krążenia)
• ćw. NN i pasa biodrowego (wymachy, klęki, wykroki)
• ćw. tułowia (skłony w płaszczyźnie strzałkowej, opady, skręty)
• pozycje wyjściowe (staniu, przysiadzie, półprzysiadzie, klęku, siadzie, leżeniu)
- podział na charakter ruchu:
• ćw. siłowe(przyrost siły skurczu mięśni)
• ćw. siłowo - gibkościowe (zwiększają zakres ruchu w stawach)
• ćw. rozluźniające (mięśnie ulegają rozkurczeniu i maleje napięcie)
- podział ze względu na warunki obciążenia ciała:
• ćw. wolne
• ćw. z przyborami
• ćw. na przyrządach
3. Ćw. stosowane - opierają się na naturalnych formach ruchów człowieka: chód, bieg, skok. Stanowią podstawowy zasób ćwiczeń w części głównej lekcji. Oddziaływują na ustrój, rozwój ogólnej sprawności ruchowej ćwicząc.
Rodzaje ćwiczeń:
- ćw. równoważne: polegają one na utrzymaniu ciała w równowadze przy zwężonej płaszczyźnie podparcia. Wpływają na kształtowanie koordynacji ruchowej.
- ćw. w zwisach - są to ćw. RR, barków i klatki piersiowej, łopatek, obejmują zespół form ruchowych na przyrządach.
- ćw. w podporach - podpór to pozycja gimnastyczna, w której ciało wspiera się w całości lub w pewnej części na RR.
- ćw. zwinnościowo - akrobatyczne - obejmują ćw. o dynamicznej i statycznej pracy mięśni wykonywane indywidualnie lub zespołowo.
- skoki - ćw. o bardzo intensywnym szybkim wysiłku, w momencie odbicia ćw. zwinnościowe, wyrabiają odwagę, zdecydowanie i pewność
4. Ćw. uzupełniające - to ćw. o charakterze ćw. rozrywkowych i praktycznych jak gry i zabawy, elementy taneczne, sporty, elementy samoobrony.
8. Treść i zadania ćw. kształtujących:
Ćw. kształtujące - ruchy wolne z przyborem lub bez, które zmierzają do wyrobienia i kształtowania poprawnej postawy ciała.
- kształtowanie poprawnej postawy
- rozwijanie siły mięśni
- kształtowanie poprawnej formy ruchu
- ogólny rozwój i wzmocnienie organów ruchu
- polepszenie przemiany materii i ogólne podniesienie życiowej sprawności
9. Treść i zadania ćw. porządkowo - dyscyplinujących.
Ćw. porządkowo dyscyplinujące są środkiem organizacyjnym i pedagogicznym niezbędnym do prowadzenia lekcji w-f.
Zadania:
- kształtuje świadomą dyscyplinę, co ułatwia sprawne przeprowadzenie zajęć
- podporządkowuje ćw. woli prowadzącego
- rozwijają uwagę, pamięć
- zapobiegają wadom i wypadkom na lekcji
- umożliwiają ekonomiczne i właściwe wykorzystanie czasu na zajęciach
- oddziaływają wychowawczo w celu wyrobienia poszanowania dobra i zła
10. Treść i zadania ćw. stosowanych
Ćw. stosowane - opierają się na naturalnych formach ruchu człowieka: chód, bieg, skok.
1. ukształtowanie poprawnej postawy i wyrobienie ogólnej sprawności ruchu
- wyrabianie koordynacji ruchowej
- wyrabianie zwinności
- wyrabianie szybkości
- wyrabianie zręczności
- wyrabianie siły
2. Oddziaływania wychowawcze
- kształcenie siły woli
- wyrabianie szybkiego podejmowania decyzji, odwagi
- wyrabianie opanowania, świadomości i wytrwałości
3. Wyrabianie nawyków ruchowych pomocnych w bytowaniu człowieka.
11. Treść i zadania ćw. uzupełniających
Ćw. uzupełniające - ćw. o charakterze rozrywkowym jak gry, zabawy, pląsy, tańce.
Zadania:
- wyrabianie poczucia zespołowości
- kształcenie intelektu
- uatrakcyjnianie zajęć gimnastycznych
- zastosowanie form gimnastyki dla dzieci
- kształtowanie słuchu i umuzykalniania ćw.
- sublimacje odruchów bojowych u chłopców
12. Charakterystyka ćw. na przyrządach gimnastycznych.
Ćw. równoważne na przyrządach - wyrabiają koordynację i równowagę. Są ćw. kształtującymi. Podwyższenie i zmniejszenie podstawy stawiają trudność w wykonywaniu ruchu i pobudzają do intensywnej działalności układu wewnętrzno - mięśniowego.
Ćw. rozwijają uwagę, przezorność i śmiałość ćw. Wysokie położenie belki nad podłożem wywołuje obawę upadku. Jednym z zadań ćwiczącego jest oswajanie z wysokością i wyzbywanie się lęku przestrzennego.
13. Charakterystyka ćw. zwinnościowo - akrobatycznych.
Ćw. zwinnościowo - akrobatyczne - obejmują ćw. o dynamicznej i statycznej pracy mięśni, wykonywane indywidualnie lub zespołowo.
Ćw. zwinnościowe obejmują ruchy naturalne oparte na elementach równowagi, szybkości, gibkości, zręczności, np. biegi na czworakach, biegi połączone z przewrotem, z omijaniem przeszkód.
Ćw. akrobatyczne zawsze zawierają elementy zwinności (stanowią ich podbudowę).
Ćw. zwinnościowo - akrobatyczne dzielą się na :
- dynamiczne (przetaczania, przewroty, przerzuty, salta)
- statyczne (stanie na rękach, mostki, szpagaty)
14. Charakterystyka skoków gimnastycznych.
Skok - jest to przemieszczenie masy ciała w krótkotrwałym locie spowodowanym energicznym i szybkim wyprostem stawów nóg. Polega na oderwaniu ciała od podłoża z prędkością większą od prędkości nadanej przez siłę ciężkości w przeciwnym kierunku. Są ćw. sprawnościowymi, gdyż wymagają dużej koordynacji ruchowej, szybkiej reakcji i krótkotrwałej koncentracji. Aby je wykonać trzeba je powtarzać.
Dzielą się na:
1. Proste (wolne) - ramiona nie stanowią podporu w żadnej formie skoku, ułatwiają jedynie skok poprzez rozmach.
- proste z odbicia jednonóż (wzwyż, w dal)
- proste z odbicia obunóż.
Mogą być wykonywane z miejsca, marszu, rozbiegu.
2. Mieszane - ramiona wspomagają odbicie, ręce mają kontakt z podłożem przyrządu.
- złożone: skok rozkroczny, kuczny, klęczny, lotny
- boczne: prawą lub lewą stroną nad przyrządem
- z obrotem: przerzut na skrzyni
Każdy skok składa się z 4 faz. Z pozycji wyjściowej stojąc:
- rozbieg
- odbicie
- lot
- lądowanie
15. Zasadnicze pozycje wyjściowe do ćw. gimnastycznych.
Jest to położenie, które przybiera ciało ćwiczącego przed wykonaniem kolejnych ruchów.
Podział:
1. pozycje izolowane - pozycje, które dają stabilizację wybranych odcinków ciała (leżenie, siad okroczny, na ławeczce, siad skrzyżny)
2. pozycje chwiejne - pozycje o małej płaszczyźnie podparcia i podniesienia środka ciężkości (stojąc, stojąc na jednej nodze, unik przodem)
Rodzaje pozycji wyjściowych:
- w staniu (zasadnicza, o stopach zwartych, równoważna)
- w klęku (obunóż, jednonóż, jednonóż w wykroku)
- w siadzie (okroczny, skrzyżny, na ławeczce, prosty)
- w leżeniu (tyłem, przodem, bokiem)
- w podporze (bokiem, łukiem, tyłem)
16. Rola przyrządów i przyborów gimnastycznych w kształtowaniu cech somatycznych i motorycznych. Patrz wyżej na: ”Charakterystyka ćw. na przyrządach gimnastycznych”.
17. Charakterystyka ćw. statycznych i dynamicznych, oraz ich oddziaływanie na organizm ćwiczącego.
I. Ćw. o dynamicznej pracy mięśni to:
1. Ćw. indywidualne
a) przewroty - jest to pełny, obrotowy ruch wokół podłużnej albo poprzecznej osi ciała przy max wygiętym w łuk plecach.
b) Wychwyty - podstawowe ćw. sprawnościowe dla grupy przewrotów.
c) Przejścia przerzutem - pełny obrót wokół poprzecznej osi ciała przez naskok na ramiona, odbicie ramion do lotu i lądowanie.
2. Ćw. zespołowe
a) przewroty w przód, dwójkowe, trójkowe
b) przewroty w tył
c) przewroty lotne w przód
d) przerzut w przód
II. Ćw. o statycznej pracy mięśni.
1. Indywidualne
a) stanie na głowie
b) stanie na przedramionach
c) stanie na ramionach
d) podpór łukiem tyłem
e) siad kroczny
2. Ćw. zespołowe
a) piramidy dwójkowe
b) piramidy trójkowe
Ćw. statyczne i dynamiczne kształtują zręczność, siłę, charakter, siłę woli, odwagę, podejmowanie decyzji. Wyrabiają siłę mięśni, zwinność, zręczność, koordynację ruchową.
18. Charakterystyka ćw. czynnych i biernych oraz wskazania i przeciwwskazania przy ich stosowaniu.
1. Ćw. czynne - to takie, które przebiegają w wyniku dowolnej akcji mięśni i rozwijają się przeciw sile zewnętrznej.
a) ćw. czynne wolne - pokonanie siły grawitacji przy użyciu własnej siły
b) ćw. wspomagane - polegają na użyciu siły zewnętrznej w celu wykonania zamierzonego ruchu.
c) ćw. w obciążeniu - polega na zniesieniu ciężaru kończyny lub całego ciała przez właściwe ułożenie dzięki czemu ćwiczący wykonuje dany ruch przy użyciu min siły.
d) ćw. z oporem - zasada ćw. oporowego polega na tym, że im większe opory tym mniejsza liczba powtórzeń i odwrotnie. Opór można uzyskać przy pomocy instruktora lub współćwiczącego, obciążenia ciężarkiem lub piłką, sprężyn, wody.
2. Ćw. bierne - stosowane są przy użyciu siły zewnętrznej w przypadku braku dowolnej czynności mięśniowej. Celem ćw. jest zamiana ruchu biernego na czynny.
Ćw. bierne wykonuje się przy zastosowaniu następujących technik:
a) ćw. bierne w pełnym zakresie ruchu w stawie
b) połączone z dodatkową stymulacją eksteroreceptywną
c) połączenie z dociskiem na stawy
d) redresje
19. Przykładowe formy rozwijania siły środkami gimnastycznymi.
Siła - jest to zdolność do pokonywania oporu zewnętrznego lub przeciwdziałania mu kosztem mięśni.
Tępo rozwoju takiej cechy w pierwszych latach nauki jest nieznaczne. Znaczny wzrost sił zaczyna się na przełomie 12 - 13 roku życia.
Ćw. siłowe to: zwisy, podpory, rzuty, chwyty (szybkościowo - siłowe)
Ćw. zwinnościowo - akrobatyczne: piramidy, odmyk, wymyk.
Należy stosować dobór specjalnych ćw. dla rozwoju mięśni brzucha, grzbietu, bioder, ramion, nóg. Dla kształcenia siły ogólnej i siły wytrzymałościowej można stosować trening obwodowy (stacyjny). Dla początkujących trening należy planować w granicach 1/3 max możliwości. Po każdym ćw. siłowym należy stosować krótką przebieżkę lub start niski. Ćw. rozluźniające jako pobudzenie szybkościowe. Podczas każdego treningu stosować ćw. wyrównawcze.
Ćw. siłowe ze współćwiczącym, ćw. z piłkami lekarskimi, (wielobój rzutowy), ćw. z obciążeniem, ćw. z użyciem lekkich przyborów, ćw. na przyrządach gimnastycznych, specjalistyczne ćw. siłowe z użyciem sztangi.
20. Przykładowe formy rozwijania gibkości środkami gimnastycznymi
Gibkość - to zdolność do wykonywania ruchów z dużą amplitudą.
Rozwój jest ok. 15 roku życia, później stopniowo obniża się.
Ćw. gibkościowe to: skłony w płaszczyznach czołowej, strzałkowej, poprzecznej.
Ćw. gibkościowe wykonuje się w seriach po kilka powtórzeń w każdej serii. Zawsze po mocnej rozgrzewce o charakterze ogólnorozwojowym, najlepiej co dzień.
Ćw. gibkościowe:
1. wymachy, skłony, odrzuty, skręty (samodzielnie i ze współćwiczącym)
2. te same ćw. wykonywane z pomocą sprzętu i urządzeń
3. siad płotkarski, mostek itp.
21. Przykładowe formy rozwijania zwinności środkami gimnastycznymi.
Zwinność - to zdolność opanowania nowych ruchów i szybkiego dostosowania działalności ruchowej do nowych warunków.
Ćw.: przewroty w przód, w tył, wejścia, zejścia na przyrządy równoważne
- j. w. wykonywanie poznanych ćw. z nietypowych pozycji wyjściowych.
- Ćw. doskonalące zachowanie równowagi w miejscu i ruchu
- Ćw. kształtujące umiejętność wykonania szybkich obrotów, zwrotów, przewrotów
- Ćw. „lustrzane” i asymetryczne
- Ćw. z wprowadzeniem nietypowych ruchów do ich formy zasadniczej
- Ćw. z zastosowaniem nietypowych warunków
- Skoki, zeskoki, przerzuty, wychwyty
22. Przykładowe formy rozwijania skoczności środkami gimnastycznymi.
Skoczność - jest związana z przemieszczaniem się ciała z przestrzeni na odległość i wysokość. Zależy w danej mierze od budowy anatomicznej kończyn dolnych i możliwości i umiejętności wykorzystania siły mięśni.
Ćw.: skoki kuczne, rozkroczne, zawrotne, w dal, wzwyż, przez skrzynie, kozła, konia.
23. Wskazania i przeciwwskazania dotyczące prowadzenia ćwiczeń gimnastycznych z ludźmi w podeszłym wieku
Wskazania:
1. zajęcia krótkie - 30 min
2. obowiązkowe zlecenie lekarskie
3. ogólny wysiłek nie powinien przeciążać ukł. krążeniowego
4. stosować ćw. ożywiające z akcentami ruchu, łatwe wysiłkowo i koordynacyjnie
5. obowiązuje kontrola tętna i ciśnienia
6. charakter ćw. siłowo - gibkościowy, dynamiczny o małym stopniu wysiłku
7. nie wymagać nadmiernej precyzji
8. nie stosować nadmiernych skłonów w przód, mała liczba powtórzeń i serii
9. uatrakcyjniać wprowadzając przybory (piłki lekarskie, szarfy, laski) przyrządy (ławeczki, drabinki)
10. eliminować ćw.:
- bezdechu
- skoki, podskoki
- zwisy, podpory
- podnoszenie ciężarów
- oporowe na współćwiczącym
- na przyrządach gimn., specjalistycznych
- ćw. równoważne
11. unikać ćw. i pozycji wyjściowych które powodują przepływ krwi do naczyń mózgu.
Przeciwwskazania:
1. choroby ukł. krążenia
2. choroby ukł. oddechowego
3. choroby ukł. dokrewnego
4. inne, np. choroby nowotworowe, okresy rekonwalescencji
24. Metody nauczania w odniesieniu do gimnastyki.
Metody kształtujące umiejętność:
1. syntetyczna - polega na nauczaniu ćw. od razu w całości, bez podziału ruchu na elementy.
2. analityczna - rozkłada się ćw. na poszczególne elementy.
3. kompleksowa - połączenie obydwu
I. Metody reproduktywne
- naśladowczo - ścisła → nauczyciel ściśle określa zadanie, które ściśle odtwarzają, naśladują uczniowie.
- zadaniowo - ścisła → nauczyciel stawia uczniów w sytuacji zadaniowej. Uczniowie sami odczuwają potrzebę osiągnięcia określonego celu.
- Programowego uczenia się → nauczyciel program osiągnięcia celu podaje w postaci broszury.
II. Metody proaktywne
- zabawowo - naśladowcza → zadaniem ucznia jest naśladowanie określonego ruchu według własnej wyobraźni
- zabawowo - klasyczna → nauczyciel podaje fabułę zabawy i odpowiednie czynności organizacyjne, zachowanie ucznia jest swobodne
- bezpośredniej celowości ruchu → nauczyciel poleca uczniowi wykonanie ruchu w odpowiednio dobrej pozycji wyjściowej
- programowego usprawniania się → uczeń samodzielnie odczuwa potrzebę usprawniania się, np. ścieżka zdrowia.
III. Metody kreatywne
- ruchowej ekspresji twórczej → postawione zadanie powinno być przez ucznia rozwiązane twórczo i zaprezentowane
- problemowa → uczniowie spotykają się z sytuacją po raz pierwszy, analizują sytuację, tworzą pomysły rozwijania i weryfikują
25. Formy nauczania ćw. gimnastycznych
- forma frontalna → wszyscy uczniowie w tym samym czasie wykonują te same ćw. (kolumna ćw.)
- zajęcia w zespołach → ćw. odbywają się w kilku zespołach, uczniowie w zespołach ćwiczą parami lub pojedynczo (przewroty)
- zajęcia w zespołach z dodatkowymi zadaniami → po zakończeniu ćw. indywidualnie przez ucznia, wykonuje on w momencie oczekiwania zadane dodatkowo ćw.
- stacyjna → uczniowie ćwiczą strumieniem na wielu stacjach, które składają się na obwód ćwiczebny
- forma obwodu ćwiczebnego → ustawienie uczniów w małych grupkach na wszystkich stanowiskach i określona jest liczba powtórzeń
26. Realizacja zasad dydaktycznych, poglądowości, dostępności itp. w procesie nauczania cw. gim.
Zasady :
1. Świadomego i aktywnego udziału uczniów w procesie nauczania.
- uświadomienie nauczanego celu i zadania, kształcenie przy uwzględnieniu jego potrzeb, możliwości i zainteresowań. Muszą być świadomi wartości celów, do których przy pomocy nauczyciel zdążają.
Nauczyciel kierując się tą zasadą powinien:
- uświadamiać uczniów o zadaniu i wartości celu dostosowując dobór informacji do wieku ucznia.
- Stawiając ucznia w sytuacjach zadaniowych
- Nie zastępować pracy ucznia swoją pracą
2. Poglądowości
Ma wywołać u ćwiczącego wyobrażenie ruchowe. Pokaz musi być poprawny, dokładny pod względem technicznym.
27. Systematyka nauczania wybranych ćw. zwinnościowo - akrobatycznych:
Przerzut bokiem - jest to pełny obrót w płaszczyźnie czołowej z pełnym kolejnym przemieszczeniem ciężaru ciała z ramion na nogi.
1. w przysiadzie rozkrocznym ręce w bok - mocnym odbiciem kolejne ustawienie rąk na podłożu w linii prostej, tułów załamany.
2. j/w w pozycji stojącej
3. w skłonie podpartym przeskoki N na N
4. j/w z oparciem R o ławeczkę - przeskok z odbicia z jednej nogi i zamachem drugiej przez przyrząd
5. j/w z odepchnięciem R od ławeczki i do wyprostu - w pozycji - stanie w rozkroku
6. stanie na RR w rozkroku z pomocą współćwiczącego
7. próby przerzutu bokiem w prawą i lewą stronę z pomocą współćwiczącego
8. przerzut bokiem między liniami
9. przerzut bokiem w prawą i w lewą stronę
28. Systematyka nauczania wybranych skoków gimnastycznych:
Skok - to oderwanie się ciała od podłoża z większą prędkością niż prędkość siły ciężkości w kierunku przeciwnym.
1. skoki zajęcze przez przeszkodę, ponad przeszkodą (np. p. lekarska)
2. z przysiadu podpartego wyskok w górę z przyciągnięciem kolan do klatki
3. z 2 - 3 kroków naskok i odbicie obunóż
4. skoki z miejsca i rozbiegu ponad piłkami lekarskimi
5. skok w dal z odbicia z ławeczki
6. wyskok na przyrząd do klęku ze wsparciem rąk o przyrząd
7. wyskok na przyrząd do przysiadu (pomoc nauczyciela)
8. próba przeskoku przez skrzynię
29. Zasady pomocy i ochrony w gimnastyce:
Aby zapobiec wypadkom podczas ćw. należy stosować pomoce i ochronę.
- pomoc → bezpośrednia współpraca nauczyciela z ćwiczącym przy wykonywaniu nowego ćw. i ułatwienie wykonania ćw.
- podtrzymanie → działanie asekuracyjne nauczyciela nie zatrzymuje ruchów ćwiczącego i nie pomaga ćw. przy grupach zaawansowanych
- ochrona właściwa → stała gotowość nauczyciela do udzielania pomocy
- samo ochrona → to umiejętność samo zapobiegania wypadkom powstałym na skutek nieudanego ćw.
Prowadzący powinien:
- dokonać prawidłowego wyboru zabezpieczenia przed wypadkami i dostosować do cech osobowościowych
- uważnie obserwować wykonywanie ćw. i ćwiczących i zająć pozycję w miejscu możliwego wypadku
- zawsze powinien ochraniać i wzbudzać poczucie bezpieczeństwa
- jeśli jest to konieczne zastosować ochronę kilkuosobową
- częściowo powierzyć ochronę uczniom
30. Główne przyczyny wypadków na sali gimnastycznej i sposoby ich eliminowania:
1. nie przestrzeganie zasad BHP
2. brak dyscypliny ćwiczących
3. niedostosowanie ćw. do możliwości ćwiczących
4. zły plan lekcji
5. pozostawianie ćwiczących bez nadzoru
6. stan techniczny przyborów i przyrządów gimnastycznych
7. brak lub niewłaściwa asekuracja i pomoc przy ćw.
8. niewłaściwe ustawienie przyrządów
31. Przyczyny powstawania błędów w ćw. gimnastycznych i sposoby ich eliminacji:
I. Wynikające z postępowania prowadzącego.
1. błędy w stosowaniu środków metodycznych
- złe objaśnienie ćw.
- brak pokazu poszczególnych faz ruchu
- zbyt częste podpowiedzi podczas ćw.
- przesadna pomoc i asekuracja lub brak
- brak autorytetu u ćwiczących
- niewłaściwa pomoc i asekuracja
2. nieodpowiedni dobór i niewłaściwe rozplanowanie materiału ćwiczebnego
- niedostosowany do wieku
- do poziomu sprawnościowego
- płci
- właściwe natężenie zajęć
- brak indywidualizacji podczas zajęć
II. Błędy popełnione przez samych ćwiczących
1. niedostatecznie wykształcona koordynacja ruchowa
2. brak wyrobienia równowagi
3. występowanie w zmożonej formie odruchu obronnego powodującego pojawienie się leku przed wykonywaniem ćw.
4. brak zainteresowania ćw.
5. brak samokontroli
Sposoby eliminowania:
1. w większym stopniu zwracać uwagę na postępowanie pedagogiczne tzn.: prawidłowe stosowanie środków, metod, umiejętnie rozplanować materiał ćwiczebny we właściwym natężeniu zajęć oraz indywidualizacji
2. wprowadzać więcej form z zakresu ćw. przygotowawczych wpływających na skuteczniejsze rozwijanie zmysłów
3. efektywniej wpływać na pogłębienie aktywności ćwiczących przez pobudzenie ich do kontroli myślowej i wyobraźni
4. gdy stwierdza się brak postępów przerwać na pewien czas wykonywanie ćw.
5. wzmacniać dyscyplinę zajęć i pogłębiać dążenie do współzawodnictwa
32. Rola i znaczenie muzyki w gimnastyce.
1. ułatwia koordynację ruchową
2. ułatwia zapamiętywanie i wykonywanie ćw.
3. podkreśla piękno ruchu
4. podnosi aktywność ćwiczących
5. rozwija refleks kieruje ruchem
6. zwiększa emocjonalność
7. pobudza fantazję i inwencję twórczą
8. ułatwia rozplanowanie ćw. w przestrzeni
9. wzmacnia czucie mięśniowe istotne przy opanowaniu techniki ćw.
33. Nowoczesne formy gimnastyczne - charakterystyka.
Aerobik - ćw. powtarzających się cyklicznie ruchów (8 - 10) angażujących duże partie mięśniowe. W aerobiki obowiązują 3 zasady - bezpiecznie, stopniowo, powoli. Natężenie i intensywność zajęć należy dostosować do możliwości wieku ćwiczących. Stosuje się naprzemiennie ćw. zwiększające siłę i rozciągające. Od ćw. prostych przechodzi się do złożonych, od statycznych do dynamicznych zwiększając tempo i amplitudę ruchu. Bardzo dużą rolę przywiązuje się do oddychania i ćw. oddechowych. Można wyróżnić aerobik - dance → to przede wszystkim kroki, podskoki, połączenia taneczne wykonywane w różnym tempie. Aerobik - gymnastic → to są ćw. gimnastyczne wykonywane rytmicznie bez przerwy z zachowaniem odpowiedniej formy, charakteru z wplątaniem biegu, kroków
Break - dance → połączenie elementów pantomimy, tańca, gimnastyki, akrobatyki. Wymagają ogromnej zręczności, zwinności, gibkości i koordynacji ruchowej. Na break - dance składają się ćw. rozgrzewające, impulsy, fale, ćw. RR i NN, ćw. pantomimiczne, obrotne, wirowanie, elementy statyczne, typowo akrobatyczne jak wychwyty, przerzuty, salta. Gimnastyka jazzowa→ to ćw. o charakterze napięcia i rozluźnienia i równoległym ustawieniu nóg, obowiązuje tu swboda, naturalność ruchu. Zajęcia prowadzone są bez przerwy, ze zmianą dynamiki i tempa. Obejmuje 4 grupy ćw.:
- RR i obręczy barkowej
- NN i obręczy biodrowej
- ćw. tułowia
- kroki i podskoki taneczne
Stretching - stopniowe i ostrożne rozciąganie mięśni. Poprawia elastyczność mięśni i ruchomość stawów. Polega na napięciu mięśni, rozluźnieniu i rozciągnięciu.
Bodybuilding - ćw. siłowe z obciążeniem, które powodują budowanie ciała - wykształcają rzeźbę.
Callanetics - są to ćw. wykonywane w wolnym tempie polegające na napinaniu i rozciąganiu mięśni przy dużej liczbie powtórzeń.
34. Sala i sprzęt gimnastyczny.
Podstawowe warunki BHP
Sala - czysta, dobrze odświeżona, odpowiednie rozmieszczenie przyrządów.
Przyrządy - drabinki przyścienne, poręcze, kozioł, skrzynia, ławeczki, odskocznia, równoważnia.
Przybory - materace, maty, stojaki, laski gimnastyczne, skakanki, kółka, obręcze, wstążki, piłki lekarskie, woreczki.
35. Samo asekuracja w ćwiczeniach gimnastycznych:
Polega na umiejętności zastosowania w sytuacjach zagrożenia innych, poznanych wcześniej elementów, które w odpowiedni sposób zabezpieczają i zapobiegają urazom lub potłuczeniom. I tak np. wykonując stanie na rękach, z chwilą utraty równowagi ćwiczący może wykonać:
- zeskok zawrotny
- przewrót w przód
- pogłębić skłon tułowia w tył i wykonać podpór łukiem leżąc tyłem
- kilka kroków w staniu na rękach