1 Zagadnienia ogólne

1. Pojęcie medycyny społecznej i zdrowia publicznego

2. Medycyna jako nauka przyrodnicza i humanistyczna.

3. Związki medycyny z innymi naukami

1. społecznymi (psychologia, socjologia, pedagogika),

2. technicznymi,

3. biologicznymi,

4. organizacją i zarządzaniem,

5. statystyką i demografią.

4. Przedmiot medycyny społecznej:

1. stan zdrowia ludności,

2. czynniki społeczne i przyrodnicze kształtujące ten stan,

3. zależności między czynnikami społecznymi i przyrodniczymi kształtującymi ten stan,

4. warunki skutecznego działania na rzecz zdrowia społeczeństwa

5. Teoria stanu zdrowia ludności.

1. pojęcie zdrowia i choroby (definicje, istota, stopniowalność, skale),

2. środowisko zewnętrzne - społeczne i przyrodnicze,

3. wpływ czynników biopozytywnych i bionegatywnych na zdrowie populacji,

4. metody i techniki badań stanu zdrowia,

5. potrzeby zdrowotne ludności.

6. Pojęcie ochrony zdrowia, służby zdrowia i opieki medycznej.

7. Kultura zdrowotna oraz fazy działań profilaktycznych.

8. Pojęcia zdrowia i choroby - definicje i ich ewolucja.

9. Mierniki zdrowia ludności

Zalecana literatura

Baran Cz. Organizacja ochrony zdrowia - zagadnienia ogólne, wyd. AM w Gdańsku, Poździoch S.; Zdrowie publiczne - wybrane zagadnienia, Szkoła Zdr. PubI. ColI. Med. UJ, Kraków 1995 lub wydania późniejsze

Karski 1., Pawlak 1.: Środowisko i zdrowie, COiEOZ, Warszawa 1995 lub wydania późniejsze

2 Sytuacja zdrowotna ludności w Polsce

1. Bieżąca sytuacja zdrowotna społeczeństwa polskiego, ilustrowana wskaźnikami zachorowań, chorobowości, zgonów czy przyrostu naturalnego.

1. główne przyczyny zachorowań i zgonów w Polsce, z podziałem na grupy wiekowe, płeć

2. Przewidywane dalsze trwanie życia kobiet i mężczyzn w Polsce.

1. średnia długość życia w poszczególnych regionach kraju, ewolucja trendów.

3. Przewidywane problemy zdrowotne Polaków w XXI wieku.

1. starzenie się populacji,

2. wzrost liczby osób niepełnosprawnych w wieku produkcyjnym,

3. spadek rodności kobiet,

4. wzrost patologii społecznych związanych ze zdrowiem,

5. aktualne problemy zdrowotne związane z występowaniem chorób, głównych przyczyn zgonów.

Zalecana literatura:

Włodarczyk W.: "Polityka zdrowotna w społeczeństwie demokratycznym" Uniwersyteckie Wydawnictwo Medyczne "Vesalius" Łódź-Kraków-Warszawa - 1996

Roczniki statystyczne oraz inne opracowania statystyczne.

2 Polityka zdrowotna i społeczna

Narodowy program zdrowia - niektóre zapisy

1. Przedmiot i zakres polityki zdrowotnej i społecznej

2. Założenia NPZ:

1. płaszczyzny polityki zdrowotnej (poziom uniwersalny, regionalny, narodowy),

2. zasada współodpowiedzialności jednostek i zobowiązania państwa do organizowania warunków zachowania i umacniania zdrowia

3. Cele strategiczne NPZ

4. Cele operacyjne Narodowego Programu Zdrowia.

5. Podmioty odpowiedzialne za realizację celów operacyjnych Narodowego Programu Zdrowia.

6. Oczekiwane efekty zdrowotne wynikające z realizacji celów Narodowego Programu Zdrowia

Promocja zdrowia

1. Geneza idei promocji zdrowia i jej historyczne przesłanki. Nowa optyka problematyki zdrowia jednostki i społeczeństwa.

2. Ewolucja definicji pojęcia "promocja zdrowia",

3. Konferencje międzynarodowe poświęcone promocji zdrowia i ich szczegółowa tematyka. (Ottawa 1986, Adelajda 1989, Sundsvall 1991, Djakarta 1995)

4. Płaszczyzny działania w promocji zdrowia.

5. Przewidywane bariery w realizowaniu zadań promocji zdrowia.

Zalecana literatura

"Promocja zdrowia" wydanie nowe - praca zbiorowa pod redakcją Jerzego B. Karskiego Wydawnictwo Ignis Warszawa 1999.

3 Orzecznictwo o czasowej niezdolności do pracy

1. Zasady wydawania zaświadczeń o czasowej niezdolności do pracy:

1. osoby upoważnione do wystawiania zaświadczeń lekarskich o czasowej niezdolności do pracy

2. wpis do dokumentacji medycznej związany z wydanym zaświadczeniem

3. długość okresu zasiłkowego

4. zasady orzekania wstecznego niezdolności do pracy

5. wydawanie zaświadczeń o czasowej niezdolności do pracy za czas hospitalizacji oraz w okresie rekonwalescencji poszpitalnej

6. wydawanie zaświadczeń o czasowej niezdolności do pracy z tytułu sprawowania opieki nad chorym członkiem rodziny

7. druki ZUS-ZLA

8. kontrola prawidłowości orzekania o czasowej niezdolności do pracy ­instytucje kontrolne, sankcje z tytułu nieprzestrzegania zasad orzekania

2. Postępowanie związane z zakończeniem okresu zasiłkowego:

1. świadczenie rehabilitacyjne

2. renta z tytułu stałej niezdolności do pracy

3. Zasiłek chorobowy

1. osoby uprawnione do uzyskania zasiłku chorobowego

2. wymiar zasiłku chorobowego i okoliczności wpływające na jego wysokość

4. Świadczenie rehabilitacyjne

1. osoby uprawnione do uzyskania świadczenia rehabilitacyjnego

2. wymiar świadczenia rehabilitacyjnego

5. Zasiłek wyrównawczy

6. Zasiłek macierzyński

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa Dz. U. 60 poz. 636 wraz z późniejszymi zmianami

Nowelizacja Kodeksu Pracy z dnia 21 grudnia 200 I r. Dz. U. 154 poz. 1805

4

Orzecznictwo o stałej niezdolności do pracy

1. Zadania i zasady funkcjonowania Zakładu Ubezpieczeń Społecznych

2. Podstawy prawne regulujące zasady orzekania o stałej niezdolności do pracy

1. rodzaje niezdolności do pracy

2. zasady oceny stopnia i trwałości niezdolności do pracy

3. zasady przyznawania rent

4. rodzaje rent

5. tryb kierowania na rehabilitację leczniczą

6. stopnie niepełnosprawności

7. tryb orzekania o stopniu niepełnosprawności

Podstawa prawna: Ustawa z 28.06.1996 o zmianie niektórych ustaw o zaopatrzeniu emerytalnym i o ubezpieczeniu społecznym ( Dziennik Ustaw nr 100 z 1996 r. poz.461)

5 Choroby społeczne

1. Definicja pojęcia "choroby społeczne

2. Choroby społeczne i choroby cywilizacyjne

1. różnice terminologiczne,

2. tożsamość merytoryczna.

3. Zmieniający się obraz chorób i przyczyn zgonów jako konsekwencja I rewolucji zdrowotnej

1. podstawowe źródła I rewolucji zdrowotnej,

4. Uregulowania formalne na temat zapobiegania i leczenia chorób społecznych;

1. Program WHO "Zdrowie 21",

2. Narodowy Program Zdrowia,

5. Zachowania zdrowotne, styl życia, edukacja zdrowotna

Podstawa prawna

Ustawa chorobach zakaźnych i zakażeniach z 6 września 2001

Ustawa o wychowaniu w trzeźwości i zapobieganiu alkoholizmowi-2001 (Dz. U. Nr 60 poz.61 0/200 1),

Ustawa o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (Dz. U. 1999, nr 96 poz. 1107, Dz. U. 1996 nr 10, poz. 55),

Ustawa z dnia 24 kwietnia 1997 r. o przeciwdziałaniu narkomanii. (z.U. 1997 nr 75 poz. 468) wraz z poprawkami (Oz.U. 2000 nr 20 poz. 256, OZ.U. 2000 nr 103 poz. 1097, OZ.U. 2001 nr 125 poz. 1367)

Ustawa z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego (Dz.U. 1994 nr 111 poz. 535, Dz.U. 1997 nr 113 poz. 731)

6 Prawne aspekty wykonywania zawodów medycznych

1. Rodzaje odpowiedzialności prawnej lekarza karna, cywilna, zawodowa, dyscyplinarna

2. Regulacje prawne zawarte w ustawie o zawodzie lekarza

1. zasady i warunki wykonywania zawodu

2. zasady przyznawania prawa wykonywania zawodu

3. zasady odbywania stażu podyplomowego

4. eksperyment medyczny - leczniczy, badawczy

Podstawa prawna: Ustawa o zawodzie lekarza z 05.12.1996 (Dziennik Ustaw nr 28 z 26.03.1997) wraz z późniejszymi zmianami

3. Regulacje prawne zawarte w ustawie o izbach lekarskich

1. zasady członkostwa w samorządzie lekarskim

2. organy okręgowej i naczelnej izby lekarskiej

3. odpowiedzialność zawodowa lekarzy: rodzaje kar i ich konsekwencje, droga odwoławcza, zadania rzecznika odpowiedzialności zawodowej

Podstawa prawna: Ustawa o izbach lekarskich z 17.05.1989 (Dziennik Ustaw nr 30 z 26.05.1989) wraz z późniejszymi zmianami

4. Kodeks etyki lekarskiej

1. postępowanie lekarza wobec pacjenta, swoboda

2. prawa pacjenta

3. tajemnica lekarska

4. badania naukowe i eksperymenty medyczne

5. zasady postępowania w praktyce lekarskiej

Źródło: Kodeks etyki lekarskiej

Szczególne regulacje pracy lekarza

Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego:

1. Promocja zdrowia psychicznego i zapobieganie zaburzeniom psychicznym

2. Dostępność opieki zdrowotnej i innych form pomocy osobom z zaburzeniami psychicznymi

3. Prawa pacjenta określone w ustawie o ochronie zdrowia psychicznego

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 19 sierpnia 1994 r. O ochronie zdrowia psychicznego dz. U. 111 poz. 535

Pobieranie, przechowywanie i przeszczepianie komórek, tkanek i narządów:

1. Regulacje dotyczące pobierania i przeszczepiania komórek, tkanek i narządów od osób zmarłych

2. Regulacje dotyczące pobierania i przeszczepiania komórek, tkanek i narządów od żywych dawców

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 1 lipca 2005 r. O pobieraniu, przechowywaniu i przeszczepianiu komórek, tkanek i narządów dz. U. 169 poz. 1411

7 Podstawowe zagadnienia i pojęcia prawne

1. Pojęcie normy społecznej i normy prawnej. Wzajemny wpływ norm społecznych i prawnych. Powstanie i ewolucja norm prawnych. Rola prawa w życiu społecznym kraju.

2. Tworzenie prawa. Instytucje biorące udział w tworzeniu prawa. Inicjatywa ustawodawcza. Relacje pomiędzy systemem politycznym i prawnym kraju

3. System i struktura aktów prawnych w Polsce. Konstytucja, ustawa, dekret z mocą ustawy, rozporządzenia. Rodzaje przepisów prawnych (definiujące, określające, blankietowe, merytoryczne, formalne).

4. Prawo międzynarodowe. Umowy międzynarodowe. Ratyfikacja umów. Relacja pomiędzy umowami międzynarodowymi a systemem prawnym. Organizacje międzynarodowe i umowy wielostronne.

5. Stosowanie prawa. Instytucje uczestniczące w stosowaniu prawa. Zarys systemów administracji, samorządu i wymiaru sprawiedliwości. Kontrola społeczna funkcjonowania prawa.

6. Wykładnia prawa. Sposoby interpretowania przepisów prawa.

7. Publikacja aktów prawnych. Dzienniki ustaw i dzienniki urzędowe. Wyszukiwanie potrzebnej informacji o regulacjach prawnych. Bazy danych w wersjach elektronicznych i internetowych.

8. Przykłady ilustrujące znaczenie praw w organizacji świadczeń zdrowotnych.

Rekomendowana literatura: Poździoch S.; Podstawy prawa w zarządzaniu zakładami opieki zdrowotnej, Szkoła Zdr. Publ. ColI. Med. UJ, Kraków 1995 lub wydania późniejsze

8 System ochrony zdrowia w Polsce.

1. Struktura i kompetencje administracji rządowej i samorządowej w zakresie ochrony zdrowia

2. Definicja zakładu opieki zdrowotnej. Rejestr zakładów opieki zdrowotnej.

3. Ustawowa definicja świadczeń zdrowotnych i ich zakres.

4. Podział zakładów opieki zdrowotnej ze względu na zakres udzielanych świadczeń i formę własności.

5. Charakterystyka Samodzielnych Publicznych Zakładów Opieki Zdrowotnej.

6. Przykładowe formy organizacyjne i prawne niepublicznych zakładów opieki zdrowotnej.

7. Regulacje udzielania świadczeń zdrowotnych przez osoby wykonujące zawód medyczny ( w tym - ze względu na formę własności.)

8. Regulacje dotyczące prowadzenia dokumentacji medycznej. 9. Prawa pacjenta w ustawie o ZOZ. Prawa pacjenta w szpitalu.

10. Karta praw pacjenta.

Źródło: Ustawa o zakładach opieki zdrowotnej

1. 
   

9

9 Państwowa Inspekcja Sanitarna

1. Zadania i zakres działania PIS

1. nadzór zapobiegawczy

2. nadzór bieżący

3. zapobieganie i zwalczanie chorób

4. działalność oświatowo - zdrowotna

2. Struktura PIS (główny, wojewódzki, powiatowy i graniczny inspektor sanitarny)

3. Zasady powoływania inspektorów

Podstawa prawna: Ustawa o Inspekcji Sanitarnej z dnia 14.03.] 985 (tekst jednolity ­Dziennik Ustaw nr 90 z ] 998 r. poz.575)

Krwiodawstwo

l. Zadania i zasady funkcjonowania publicznej służby krwi

2. Rodzaje dawców krwi

3. Warunki pobierania krwi

4. Wytwarzanie preparatów krwiopochodnych i obrót nimi

5. Krwiolecznictwo

6. Organizacja publicznej służby krwi

7. Zadania Krajowego Centrum

Podstawa prawna: Ustawa o publicznej służbie krwi z dnia 22.08.] 997 (Dziennik Ustaw nr ] 06 z ] 997 r. poz.681)

Podstawy ekonomiki w służbie zdrowia

Rola państwa w tworzeniu ekonomicznych podstaw rynku świadczeń zdrowotnych

• Przepływy funduszy publicznych przeznaczonych na ochronę zdrowia III Rola regulacji ustawowych w tworzeniu ładu instytucjonalnego oraz pewności obrotu.

• Interwencje dyskrecjonalne władzy publicznej

• Podstawowe funkcje państwa.

• Pojęcie dóbr publicznych i efektów zewnętrznych

• Koszty transakcyjne i prawa własności

• Ograniczenia rynku i ograniczenia regulacji

Wprowadzenie do makroekonomii zdrowia

• Ujęcie problemów o dużej skali oraz instytucji charakteryzujących system jako całość. Istotne problemy dotyczące systemu: wzrost, dynamika, dystrybucja. Instytucje: władzy publicznej, pieniądza. Istotne problemy systemu opieki zdrowotnej: ekonomiczne - wydatki, zatrudnienie, ceny, Instytucje: zawody medyczne, placówki medyczne, struktura systemu finansowego.

• Wzrost gospodarczy jako główny czynnik kształtujący system opieki zdrowotnej - technologie medyczne, spadek śmiertelności, zapewnienie odpowiednich zasobów, występowanie osób trzecich jako płatników.

Podstawy mikroekonomii

• Źródła przychodów i kosztów świadczenia usług dostawców usług medycznych. Podział kosztów świadczeniodawców medycznych według wybranych kryteriów - w szczególności według możliwości przyporządkowania kosztów do usługi oraz związku z rozmiarem prowadzonej działalności.

• Podatki jako czynniki kosztotwórcze . Rodzaje i charakter podatków.

Rekomendowana literatura: Tomas E. Getzen, Ekonomika Zdrowia. Wydawnictwo Naukowe PWN S.A. Warszawa 2000

Elementy teorii organizacji i zarządzania.

• Główne nurty w teorii organizacji i zarządzania.

• Adam Smith, Frederick W. Taylor, Max Weber, E. Mayo jako przykłady osób wywierających wpływ na rozwój teorii organizacji i zarządzania.

• Zmiany w podejściu do zarządzania: od technicznego podziału pracy do badań operacyjnych

• Podstawowe pojęcia z zakresu zarządzania - sterowanie, kierowanie, zarządzanie, administrowanie, obiekt sterujący, obiekt sterowany, pojęcie systemu, specyfika kierowania ludźmi.

• Podstawowe funkcje kierownika: planowanie, organizowanie, motywowanie i kontrola.

• Etapy cyklu działania zorganizowanego.

Zalecana literatura: A.Czermiński, M. Czerska, B. Nogalski, R. Rutka, Organizacja i Zarządzanie, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego

---