Ochrona Własności Intelektualnej

Dr Maciej Dutko

[e-mail]

1. Własność intelektualne - dzieło artystyczne (muzyka, film, utwory plastyczne, multimedia), dzieło literackie, dzieła naukowe (rozprawy,, przyczynki, monografie), multimedia (gry, programy), znaki towarowe i oznaczenie geograficzne.

Rozwiązanie techniczne -to nie jest własność intelektualna, ale przemysłowa.

WIPO- ŚWIATOWA ORGANIZACJA WŁASNOŚCI INTELEKTUALNEJ

Własność intelektualna (w szerszym rozumieniu)

WŁASNOŚĆ INTELEKTUALNA

+(plus)

Własność przemysłowa

kontrowersje WŁASNOŚĆ INTELEKTUALNA

semantyczne egzystencjalne

nieuprawnione, upraszczanie i własność Intel. to „narzucane

wrzucania do „jednego worka” przywileje monopolistyczne”

różnych form ochrony i różnych „stworzona przez rząd, narzu-

rodzajów własności cona prawem monopolu”

„reżimy praw wyłącznych”

2.Dzieje własności intelektualnej

a)Starożytność

-wynalazek pisma

-wynalazek papieru (Chiny ok. 105r)

-gliniane tabliczki, sznurki, deski, popirus

b)wynalazki Gutenberga w średniowieczu np. prasa drukarska

Marcin Luter - reformacje (pisanie dzieł w językach narodowych)

c)wyrok

„ciele należy do krowy, kopia do oryginału”

!!!d) zalążki ochrony intelektualnej!!!!!!!

Ustawa wenecka 1474 - ochrona patentowa

• Obowiązywała w dnym mieście

• Przez 10 lat (określony czas)

• Ujawnienie wynalazku określonemu urzędowi

Te trzy zasady do dziś są fundamentem prawa patentowego

!!!!! e)”statut królowej Anny” 1703/1710!!!!

• Cofnął dotychczasowy monopol Stationers Company , druk i stanie na straży praw autorskich (wprowadzenie tzw. domeny publicznej)

• Przesunął przywilej dysponowania dziełami z wydawców na autorów

• Wprowadził 21 letni okres ochronny dla dzieł już istniejących (licząc od 1310 r) i 14 - letni dla nowo powstałych

• Wprowadził egzemplarz obowiązkowy (każdy wydawca iał przekazać 9 kopii do dyspozycji Stationers
  Company)

f) początek międzynarodowego prawa autorskiego

1794- Parlament Pruski w Berlinie przyjął przepis (zaakcept. przez wszystkie…)

3.Własność intelektualna - formy ochrony w skali międzynarodowej.

• Zasada wzajemności

• Porozumienie dwustronne

• Porozumienie wielostronne

1. Konwencja Berneńska o ochronie dzieł literackich i artystycznych !!!!!!!

Aut. Konwencja berneńska

Znaczenie : pierwsza umowa międzynarodowa regulująca kwestie prawa autorskiego pomiędzy krajami - sygnaturiaszami

Data : 9 września 1986

Rdzeń konwencji

KONWENCJA BERNEŃSKA

Zasada minimum zasada asymilacji

ochrony

Sygnatariusze mają obowiązek autorzy ze wszystkich krajów

przyjąć w swoim kraju jako członkowskich są traktowani

minimalny okres ochrony, okres na równi.

zadeklarowany w umowie

wspólnej.

Dziś min. 70 lat od śmierci

autora

!!!! DROIT DE SUITE - prawo następstwa

Prawo czerpania od autora korzyści od każdej kolejnej odsprzedaży jego utworu, dzieła.

1883 - Międzynarodowa Konwencja o Ochronie Własności Przemysłowej (Paryż)

4. Patent

• Potocznie - dokument wydany przez odpowiednie instytucje patentowe

• Prawo do wyłącznego korzystania z wynalazku przez określony czas

(prawo do zabraniania komuś czegoś )

5.Wynalazek

To rozwiązanie techniczne, poprzedzone przez pomysł, dotychczas nieopatentowane

!!! Kryteria zdolności patentowej !!!

• Nowość

• Charakter techniczny

• Odpowiedni poziom wynalazczości

• Kryterium dostatecznego ujawnienia (zgłoszenie wynalazku w urzędzie patentowym)

!!!! Formalne kategorie wynalazków!!!

WYNALAZEK

Sposób urządzenie produkt

Sposób- to np. nowatorski sposób wykorzystania jakichś sukcesów, np. nowy zapach perfum

Zasady przyznawania patentów:

-Zasada terytorialności (ochrona za granicą np.książka)

-Zasada ograniczenia czasowego (20lat. A potem trzeba odświeżyć patent)

-Zasada odpłatności

-Zasada dziedziczenia i zbywalności

Nie można dostać patentu na:

-Nowe odmiany roślin, ras zwierząt oraz biolog. sposoby hodowli roślin lub zwierząt

-Sposoby leczenia chorób w dziedzinie medycyny i weterynarii oraz ochrony roślin

-Wynalazki ,, z których korzystanie byłoby sprzeczne z obowiązującym prawem lub porządkiem publicznym

-Programy do maszyn cyfrowych

-Produkty przemian jądrowych

Ograniczenia ochrony patentowej

- właściciel praw patentowych nie może zabronić :

..Korzystania z wynalazku, który znajduje się w kraju ochrony przejściowo (tzw. przywilej komunikatywny)

..Korzystanie z wynalazku z uwagi na ważny interes państwowy (za wynagrodzeniem)

..Korzystanie z wynalazku dla celów badawczych i doświadczalnych

..Wykonania leku (który stanowi wynalazek) w aptece na podstawiwe recepty

..Skorzystania z wynalazku osobie, która w dobrej wierze korzysta z wynalazku, w dacie jego pierwszeństwa.

!! WIPO- Światowa Organizacja Własności Intelektualnej

jej celem jest koordynacja i tworzenie regulacji w zakresie systemu ochrony własności intelektualnej oraz zapewnienie pomocy prawnej i technologicznej

data powstania - 1967 , Genewa

jedna z 16 organizacji ONZ

!! TRIPS - porozumienie w sprawie Handlowych Aspektów Praw Własności Intelektualnej

Celem jest ochrona oraz dochodzenie i egzekwowanie praw własności intelektualnej, promocja innowacji technicznej oraz transferu i upowszechniania technologii ze wzajemną korzyścią dla producentów i użytkowników wiedzy technicznej, w sposób sprzyjający zrównoważeniu praw i obowiązków.

Akty prawne:

ust. O prawie autorskim i prawach pokrewnych

ust. O zwalczaniu nieuczciwej konkurencji

ust. O ochronie baz danych

ust. O przeciwdziałaniu praktykom monopolistycznym

Ust. O prawo własności przemysłowej

Ust. Prawo prasowe

!!!!!!!!!!

Prawa autorskie osobiste

-Podpisanie się pod utworem i nikt inny nie może tego zrobić

-Niezbywalne i nieograniczone w czasie

Prawa autorskie majątkowe:

-Ograniczone w czasie do 70 lat po śmierci twórcy i zbywalne

-Prawa autora do dysponowania utworem np. do jego sprzedaży i zarabiania

1.Czy można kopiować książki(płyty)??

Tak, ale tylko raz, i na użytek własny

Technologia a własność intelektualna - wnioski

Usprawnienia prewencji usprawnienie zarządzanie prawami

(Zabezpieczenia) represji (ściganie i (organizacje)

Karanie)

Świadomość

!!!! ZAiKS - Stowarzyszenie Autorów ZAiKS

Prezes - Edward Pałłasz (kompozytor)

Cel - zbiorowe zarządzanie prawami autorskimi twórców

„Branżowe” organizacje zarządzania prawami autorskimi w Polsce

• Stowarzyszenie Artystów Polskich (SAP)

• ZWIĄZEK Artystów Scen Polskich (ZASP)

• Związek Polskich Artystów Fotografików ZPAF

!!!!!!!!!!! Fundusz Martwej Ręki = Fundusz Promocji Twórczości

Cel - przyznanie stypendiów dla młodych twórców i artystów

Dlaczego taka nazwa?? Bo bierze pieniądze z dawno nieżyjących twórców.

!!!! sposoby zabezpieczenia tekstu w Internecie:

-Stosowanie nieedytowanych formatów plików np. PDF

-Podział tekstu na fragmenty (np.biblioteki cyfrowej)

-Autoryzacja dostępu (np. hasło, login)

-Udostępnienie tylko danych skierowujących

-Udostępnienie tylko części tekstu (streszczeń, abstrakt, rozdziały) reszta przesyłana np. mailem po opłaceniu usługi

-Blokowanie możliwości użycia prawego przycisku myszy

Muzyka na nośnikach optycznych

-Stosowanie na początku ścieżki pewnych mechanizmów dezinformujących urządzenie kopiujące

-Zamieszczanie ostrzeżeń o możliwości uszkodzenia sprzętu w razie podjęcia próby kopiowania(bezprawnie!)

-Stosowanie mechanizmów DRM

Muzyka w Internecie

-Udostępnianie fragmentów plików

-Uniemożliwianie zapisu odtworzonego dźwięku, np. dzwonków do telefonów

-Stosowanie w plikach algorytmów definiujących ilość dozwolonych odtworzeń (mechanizm, szafy grającej)

-W sieciach PZP

1.Czy używanie ZPP jest legalne? Tzw. fake'ów?

Tak, o ile nie naruszy praw autorskich

Zabezpieczenia aplikacji komputerowych(gry, programy)

• Np. DRM!!!

• Udostępnianie wersji tekstowych

• Stosowanie kluczy numerycznych

• Klucze sprzętowe

• Próba uzyskania „dobrowolnej” zgody użytkownika

Koniec

Teraz te projekty, a mianowicie= podany jest skrót, i należy opracować je czyli dowiedzieć się kiedy powstał, jaki cel , data, … j.w.

Pytań będzie 3.

To trzecie pytanie właśnie do wyboru- albo jeden z tych projektów krótko opisać, albo pytanie nieznane z powyższego wykładu.

Projekty :

• WIKI

• GNU

• OPEN SOURCE

• CREATIVE COMMONS

• COPYLEFT

---