Edukacja polonistyczna - pytania na egzamin, Studia, Notatki, Edukacja polonistyczna


Edukacja polonistyczna

  1. Wymień i omów cele i zasady edukacji językowej

Cele edukacji językowej:

- kompetencja gramatyczna

- kompetencja społeczno-lingwistyczna

- kompetencja dyskursu

- kompetencja strategiczna

- kompetencja analityczna (wewnętrzne użycie języka)

Zasady edukacji językowej:

- uwzględnienie stadiów rozwoju umysłowego dziecka

- poznanie poziomu doświadczeń językowych dziecka i uwzględnienie ich w procesie

edukacyjnym

- poznanie i rozumienie funkcji języka, rozbudzenie świadomości metajęzykowej

- podejmowanie przez nauczyciela działań nastawionych na ciągłe rozwijanie języka

- aktywne uczestnictwo dziecka i nauczyciela w procesie edukacji językowej

- uznanie autoregulacji w procesie uczenia się języka

- podtrzymanie wrodzonej umiejętności dziecka do tworzenia języka

- kształtowanie języka jako specyficzna oferta edukacyjna

Zasadą edukacji językowej jest uznanie swobodnej ekspresji i aktywności własnej dziecka za podstawę działań edukacyjnych.

Celem jest poznanie poziomu doświadczeń językowych dziecka i uwzględnienie ich w procesie edukacyjnym. Zadaniem nauczyciela jest podtrzymanie wrodzonej umiejętności dziecka do tworzenia języka. Należy kierować się zasadą iż uczenie się i rozwiązywanie problemów językowych ma ustępstwo we współpracy z rówieśnikami o większych umiejętnościach oraz przy pomocy dorosłego.

  1. Omów modele nabywania mowy

  1. Behawioralna teoria rozwoju mowy - Behawioryzm (B.F. Skinner)

- Kategoria uwarunkowania - język traktuje się jako zespół nawyków wytworzonych stopniowo w ciągu kolejnych lat życia

Bodziec - reakcja - wzmocnienie

Następuje warunkowanie instrumentalne, które stanowi procedurę nabywania określonych wzorców zachowania werbalnego.

Rola dziecka - (bierna) - przyswajanie słów wynika z zaspokojenia własnych potrzeb przez dziecko

  1. Psycholingwistyczna teoria rozwoju mowy (N. Chomsky)

- Kategoria edukacyjna - język jest produktem rozwoju biologicznego jednostki

Aspekty języka:

      1. struktura powierzchowna - mowa

      2. struktura głęboka - system reguł

- Wewnętrzny mechanizm przyswajania języka - to struktura umysłowa, która zawiera wrodzona znajomość gramatyki uniwersalnej, czyli tych aspektów języka, które są uniwersalne dla wszystkich języków świata

Natywizm, a nabywanie mowy

  1. Społeczna teoria rozwoju mowy (J. S. Bruner)

- Kategoria kontekstu społecznego - język jest efektem oddziaływań zewnętrznych, interakcja z innymi ludźmi

Formy:

      1. styl mowy dorosłych

      2. dopasowanie czasowe do zachowań dziecka

System wsparcia przyswajania języka obejmuje zbiór strategii stosowanych przez dorosłych by móc i wspierać nabywanie języka przez dzieci.

Podejście społeczno-interakcyjne, a nabywanie mowy

  1. Podaj i omów aspekty rozwoju języka

  1. Aspekt semantyczny - wyjaśnia w jaki sposób dziecko przyswaja słowa i ich znaczenie, jakie tworzy i etykietuje kategorie przedmiotu.

Oznaką rozwoju języka w aspekcie semantycznym jest:

*Symptomy: - wzrost sposobu słownikowego

- budowa piramidy znaczeń

- odkrycie symbolicznej funkcji mowy

- świadomość, że każda rzecz ma swoją nazwę

- różnicowanie znaczeń w zależności od kontekstu wypowiedzi

* Błędy: - łączenie wyrazów

- hipergeneralizacje

- hipogeneralizacje

- tworzenie neologizmów dziecięcych

* Mechanizmy: mechanizmami rozwoju języka kieruje zasada:

- zasada całego przedmiotu

- zasada taksonomii

- zasada wzajemnego wykluczania znaczeń

- tworzenie prototypów

- grupowanie obiektów na podstawie cech percepcyjnych i funkcjonalnych

- modelowanie i tworzenie skryptów

- Diagnoza poziomu semantycznego wypowiedzi - obejmuje ocenę zawartości słownika czynnego i biernego, poprawność leksykalną (homonimy, synonimy, kategoryzacja przeciwieństw

  1. Aspekt gramatyczny - wyjaśnia, jak dziecko tworzy struktury językowe (szyk wyrazów, fleksja, słowotwórstwo)

Wymaga jednoczesnego badania kompetencji w sferach: fonologicznej, syntaktycznej, semantycznej.

* Symptomy: - umiejętność różnicowania wyrazów

- łączenie dwóch wyrazów w wypowiedź

- tworzenie sekwencji zastępczych: ciągów dwu- trzyczłonowych

- dostrzeganie różnic znaczeniowych wynikających z miejsca wyrazu w

zdaniu

- przejawianie zachowań językowych o zróżnicowanej strukturze

syntaktycznej

* Błędy: - holofrazy

- mowa telegraficzna

- hiperregulacja

* Mechanizmy: - wrodzone kategorie: klasy form

- wrodzone strategie opanowania reguł językowych

- język opiekunek

- naśladownictwo

- sprzężenie zwrotne

- budowanie rusztowania

- Diagnoza poziomu gramatycznego wypowiedzi - obejmuje analizę składniową wypowiedzi oraz średnią długość wypowiedzi (liczbę wyrazów w wypowiedzi)

  1. Aspekt pragmatyczny - wyjaśnia, jak dziecko używa języka w określonym kontekście, aby proces komunikacji był skuteczny

- Diagnoz poziomu pragmatycznego wypowiedzi - obejmuję analizę poziomu dyskursu narracyjnego, konwersacyjnego, objaśniającego i proceduralnego

Wymaga badania sprawności komunikacyjnej w różnych płaszczyznach językowych: słuchanie, mówieniem czytanie, pisanie.

* Symptomy: - stosowanie komunikacji niewerbalnej: gesty, mimika, dotyk, dźwięk,

pozycja ciała

- korzystanie z komunikacji werbalnej: stopniowe uwzględnienie

słuchacza, złożone style interakcyjne, egocentryczne formy

komunikacji, dostrzeżenie konteksty sytuacyjnego

Rozwój języka uwarunkowany jest przez rodzaj osób nawiązujących kontakt, rodzaj środowiska, rodzaj kontaktu czy cel kontaktu.

  1. Rozwój mowy dialogowej wg Piageta. Działania służące rozwijaniu tej umiejętności.

Według Piageta rozwój mowy dialogowej przebiega w trzech etapach/stadiach:

I stadium - stadium monologu zbiorowego (3-4 lata)

- dziecko mówi do siebie w obecności innych i przyciąga ich zainteresowanie

- brak wzajemnej interakcji

II stadium - (4-7 lat) - następuje wymiana myśli wywołana współdziałaniem

- współdziałanie w działaniu

- następuje wymiana myśli wywołana różnicą w poglądach - kłótnia i dyskusja

pierwotna

III stadium - (powyżej 7 lat) - wymiana myśli wywołana różnicą w poglądach

Celem rozmowy dialogowej jest:

- aktywizacja procesów psychicznych

- przekazywanie informacji i odbieranie informacji

- poszerzanie zasobu słownictwa czynnego i biernego

- kształtowanie poprawności gramatycznej wypowiedzi

- kształtowanie postaw społecznych oraz rozwijanie procesów komunikacji społecznej.

Działania:

- inicjowanie przez dziecko lub nauczyciela samorzutnej rozmowy

- zaplanowanie przez nauczyciela rozmowy na określony cel-temat, ustalone etapy

oraz zorganizowana przestrzeń edukacyjna.

  1. Przedstaw warunki gotowości nauki do czytania

Kształtowanie się u dziecka umiejętności i sprawności, które decydują o sprawnym kojarzeniu znak…ów graficznych i fonicznych.

Dziecko potrafi:

- kojarzyć znaki z dźwiękami, obrazami według określonej zasady

- dziecko posiada prawidłową wymowę

- dziecko rozpoznaje i klasyfikuje według cech różne znaki i symbole graficzne, różnicuje je

- potrafi koncentrować się przez dłuższy czas oraz posiada odpowiednią pojemność pamięci operacyjnej

- dziecko wykazuje prawidłowy poziom percepcji wzrokowej oraz słuchowej oraz posiada właściwą koordynację wzrokowo -słuchowo -ruchową.

Stanowi warunek rozumienia czytanego tekstu

Opanowanie umiejętności różnorodnego operowania już posiadanym doświadczeniem psychologicznym i lingwistycznym

Dziecko potrafi:

- wyjaśnić etymologie pojęć

- podejmuje próby interpretowania treści przenośni, przysłów

- swobodnie operuje posiadanym słownictwem

- posiada umiejętności abstrahowania, klasyfikowania, uogólniania i wnioskowania

Stanowi warunek nastawienia dziecka do czytania

Ukształtowanie u dziecka rozumienia użyteczności umiejętności czytania, ukształtowanie pozytywnego stosunku do książki i wzbudzenie zainteresowania motywacji do nauki czytania

Dziecko:

- dąży do rozumienia istoty czytania

- wskazuje różnice pomiędzy czytaniem, a mówieniem

- odróżnia ilustrację, ozdobniki od liter i wyrazów

- wyróżnia formalne cechy tekstu (wiersze, szpalty)

- ma pozytywne nastawienie wobec własnej aktywności

  1. Działania służące rozwijaniu mowy powiązanej w pracy z dzieckiem

Mowa powiązana to konstruowanie dłuższej uporządkowanej wypowiedzi na określony temat.

Opanowanie języka następuje w toku:
- spontanicznej, swobodnej komunikacji werbalnej

- inicjowanych przez nauczyciela opowiadań dziecięcych na określony temat

Jedną z form pracy jest spontaniczna komunikacja werbalna. Tematy dowolne odzwierciedlające myśli, wyobrażenia i przeżycia.

Inna formą rozwijania mowy powiązanej są wypowiedzi inicjowane przez nauczyciela - mogą to być wypowiedzi na temat obrazka, historyjki obrazkowej, opowiadania nauczyciela, przeczytanej zagadki - są lub mogą być inspiracją do dłuższej wypowiedzi.

Obrazek:

- spostrzeganie przedstawionych elementów i ich nazywanie

- ujmowanie faktów

- ustalenie związków między faktami

- domyślanie się przyczyn i skutków

- ocena postępowania

Historyjka obrazkowa:

- opowiadanie sytuacji przedstawionej na obrazkach

- dostrzeżenie potrzeby uporządkowania obrazków

- wskazanie obrazka stanowiącego początek historyjki

- porządkowanie kolejnych obrazków, wskazanie związków przyczynowo-skutkowych

- opowiadanie całości przebiegu zdarzeń

- nadanie tytułu historyjce obrazkowej

Opowiadanie nauczyciela:

- prezent opowiadanie

  1. Przedstaw istotę czytania i jego aspekty

Istota czytania:

Proces czytania to współdziałanie właściwości psychicznych człowieka, analizatorów: wzrokowego, słuchowego i kinestetycznego oraz sprawnego przebiegu procesów myślowych odpowiedzialnych za prawidłowa analizę i syntezę informacji ich przetwarzanie i kojarzenie ze wcześniejszym doświadczeniem.

Czytanie odbywa się w trzech aspektach:

      1. aspekt techniczny - Jak? - jak to się dzieje, że czytam czyli kojarzenie znaków graficznych z fonicznymi - technika czytania

      2. aspekt semantyczny - Co? - co ja czytam - czyli rozumienie tekstu - dekodowanie znaków graficznych i fonicznych

      3. aspekt krytyczno-twórczy - Po co? - po co ja czytam - czytanie krytyczne i twórcze - refleksyjny stosunek do odczytywanych treści i ich znaczenia.

  1. Omów ćwiczenia słuch fonematycznego

Ćwiczenia słuchu fonematycznego przygotowują do nauki czytania i pisania.

Słuch fonematyczny to taki, gdzie w strumieniu dźwięków mowy ludzkiej można wyodrębnić składniki nic nie znaczące - fonemy oraz składniki znaczące czyli wyrazy, zdania.

      1. wyodrębnianie zdań z tekstu (układanie tyle elementów, ile usłyszało się zdań w wypowiedzi)

      2. wyodrębnianie wyrazów w zdaniu

      3. wyodrębnianie sylab w wyrazie

      4. wyodrębnianie głosek

        1. uświadomienie, że wyraz składa się z głosek

        2. Wyodrębnienie głosek na początku wyrazu (nagłosie)

        3. Wyodrębnienie głosek na końcu wyrazu (wygłosie)

        4. Wskazanie głosek w środku (w śródgłosie)

        5. Liczenie głosek i zabawy głoskami

  1. Omów ćwiczenia spostrzegawczości wzrokowej i słuchowej

* Ćwiczenia rozwijające spostrzegawczość wzrokową:

Doskonalenie analizatora wzrokowego do rozpoznawania i zapamiętywania liter. Uczą dziecko wskazywania wyrazów, zwracania uwagi na kolejność wyrazów i rozpoznawanie zdań w tekście.

Rodzaje ćwiczeń, np.

- rozmowy na temat dowolny

- rozmowy na temat historyjek obrazkowych

- porównywanie obrazków - różnice i podobieństwa

- dopełnianie brakujących elementów

*Ćwiczenia rozwijające sprawność słuchową:

Dotyczą usprawnienia analizatora słuchowego - słuchu fizycznego i muzycznego.

Ćwiczenia na rozpoznawanie odgłosów z przyrody, otoczenia, czy odgłosy związane z wykonywaniem czynności. Określenie rodzaju dźwięków, źródła dźwięków, natężenie dźwięku ich długość, różnicowanie dźwięków i identyfikowanie dźwięków, odtwarzanie dźwięków - wysokie i niskie.

  1. Wprowadzenie nowej litery wg Przyłupskich

  • Analiza i syntez wzrokowa wyrazu podstawowego

    1. Podpisywanie obrazka znanymi literami drukowanymi

    2. Pokaz nowej litery i uzupełnienie tą literą wyrazu podstawowego

    3. Tworzenie sylab

    4. Tworzenie wyrazu z sylab

    5. Ćwiczenia w rozpoznawaniu i czytaniu nowej litery w sylabach, wyrazach i tekście

    1. Odmienna metoda nauki czytania - założenia i etapy

    Założenia:

    - pismo tworzy swoisty łańcuch komunikacyjny, którego ogniwami są znaki graficzne

    - litery stanowią oddzielne elementy podczas, gdy pomiędzy głoskami występują wzajemne zależności

    - w celu rozpoznania liter uruchamiamy jedynie analizator wzrokowy; analiza i synteza są zbędne podczas czytania

    - wyeliminowanie kształtowania świadomości fonologicznej na rzecz sfery znaczeniowej poprzez rozpoznawanie związków między wyrazem, a desygnatem

    Etapy:

    - poznanie zapisu graficznego własnego imienia połączone z jego całościowym wybrzmiewaniem i rozpoznawaniem znaczenia

    - dostrzeganie różnic pomiędzy zapisem poszczególnych liter w wyrazie

    - rozpoznawanie swojego imienia wśród innych imion. Celem jest pobudzenie sfery intelektualnej i afektywnej na widok graficznego symbolu samego siebie.

    1. Racławski założenia i etapy

    Założenia:

    - łączenie czytania z pisaniem opiera się na klockach LOGO

    - inne rozumienie fonemu/klasa głosek spokrewnionych akustycznie

    - rozwijanie słuch w dwóch aspektach:

    * fonemowym - zdolność do kwalifikowanie głosek jako przynależnych do określonych klas głosek

    * fonetycznym - różnicowanie cech głosek, czyli różnic między głoskami należącymi do tej samej klasy

    Etapy:

    - analiza i synteza słuchowa wyrazów

    * sylabowa

    * fonemowa

    * morfemowa

    * logotomowa

    * logatomowo - fonemowa

    - wiązanie fonemu z odpowiednią literą

    * wprowadzanie samogłosek

    * wprowadzanie spółgłosek w odpowiedniej kolejności

    * litery różniące się kształtem

    * litery o podobnym kształcie

    * litery różniące się znakiem diakrytycznym

    * wprowadzenie dwuznaków

    * wprowadzenie trójznaków

    Nabywanie umiejętności czytania:

    - ślizganie się z litery na literę

    - globalne czytanie wyrazów o dużej frekwencji

    - płynne czytanie wyrazów

    1. Cieszyńska

    Celem jest wczesne rozpoczęcie nauki czytania i zwiększenie zasobu słownictwa, budowanie systemu językowego - efektem ma być czytanie ze zrozumieniem

    Zakłada się, że:

    - sylaba, a nie fonem jest najmniejsza jednostką percepcyjną wyróżnianą przez

    dziecko

    - sylaby pełnią funkcje prototypu służącego do odczytywania wyrazów

    Założenia metody symultaniano -sekwencyjnej:

    - czytanie globalne (prawa półkula) - przetwarzanie informacji, kontrolowanie

    kierunku czytania

    - czytanie linearne-sekwencyjne przetwarzanie informacji, kontrolowanie

    następstw liter

    - litery wprowadzane są zgodnie z mechanizmami rozwoju mowy dziecka od

    samogłosek i wyrażeń dźwiękonaśladowczych sylab do wyrazów

    - tekst pisany odtwarza strukturę języka mówionego, naturalna łatwość

    przyswajania

    Nauka czytania odbywa się w etapach:

    - powtarzanie

    -rozumienie

    - nazywanie

    1. od samogłosek prymarnych do sylaby otwartej e, o, pi, be, mu

    2. od sylaby otwartej do pierwszych wyrazów opa, opo, upu

    3. czytanie sylab zamkniętych

    4. czytanie nowych sylab otwartych i zamkniętych, np. but, mądry, wziął, pan, nos

    5. samodzielne czytanie tekstów (dotyczące przeżyć i doświadczeń bliskich dziecku)

    1. Istota procesu pisania oraz jego aspekty

    Proces pisania polega na wykonywaniu określonych ruchów ręki, dzięki którym kreśli się litery połączone w wyrazy. To wyobrażenie graficzne, słuchowe i ruchowe.

    Aspekty procesu pisania:

        1. aspekt psychologiczny - dotyczy analizy i syntezy słuchowej, wzrokowej i ruchowej

        2. aspekt fizjologiczny - dotyczy złożonych pobudzeń nerwowych, ich integracji w korze mózgowej i w aspekcie ruchowym ręki

        3. aspekt motoryczny - obejmuje dużą i małą motorykę

    1. Omów 4 grupy ćwiczeń wyrabiających gotowość do pisania

    - Ćwiczenia wspomagające gotowość do pisania to ćwiczenia w orientacji w przestrzeni, świadomość własnego ciała i postrzeganie w przestrzeni.

    - usprawnianie lewej ręki

    Włączenie dwóch mechanizmów motorycznych związanych z aktem pisania mających wpływ na posługiwanie się przyborem do pisania i na kształt liter

    Ćwiczenia te wpływają na doskonalenie gestów, przygotowanie do szybkich ruchów i zwiększenie siły palców i uelastycznienie.

    - rozwijanie pamięci ruchowej

    Zachowanie w wyobraźni pewnych obrazów ruchowych, schematów działania

    Obserwowanie oraz aktywne towarzyszenie osobie dorosłej podczas pisania.

    Wpływa na płynność i ciągłość ruchów, na swobodę wykonywania sekwencji ruchów.

    - koordynacja wzrokowo-ruchowa

    Współdziałanie analizatora wzrokowego, kinestetyczno-ruchowego

    Wpływają na różnicowanie siły i kierunku ruchu ręki, świadomą kontrolę wzrokową wykonywanych ruchów.

    9



    Wyszukiwarka

    Podobne podstrony:
    ANATOMIA PYTANIA NA EGZAMIN, studia pielęgniarstwo
    instalacje i oświetlenie elektryczne. Pytania na egzamin, Elektrotechnika - notatki, sprawozdania, I
    Radiologia pytania na egzamin, studia, 4 rok, radiologia, pytania
    Inżynieria oprogramowania Przykładowe pytania na egzamin 4 semestr, edukacja i nauka, Informatyka
    Pytania na egzamin praktyczny, Edukacja, Lekarsko-dentystyczny, Anatomia
    pytania na egzamin SOCJOLOGIA, SGH - studia licencjackie - NOTATKI, Socjologia (Towalski)
    Zagadnienia na egzamin (studia podyplomowe, Edukacja elementarna)
    Pytania na egzamin - BIOLOGIA, Studia, 1-stopień, inżynierka, Ochrona Środowiska
    pytania na obrone, Dokumenty- notatki na studia, Obrona Lic Prawo Finansowe
    inzynieria oprogramowania pytania na egzamin dypolmowy, studia, IO
    Pytania na egzamin?ukacja matematyczna i polonistyczna
    Pytania na egzamin z przemiotu Surowce mineralne i chemiczne, Akademia Górniczo - Hutnicza, Technolo
    Przykładowe pytania na egzamin z fakultetu drożdże termin zerowy, Studia (2012-2017) SGGW - WNoŻ - T
    Pytania na egzamin z mechaniki, Materiały na studia, Polibuda, AiR Semestr I, Mec, bonus
    pytania+na+egzamin-+zdrowie+publiczne, STUDIA, Zdrowie publiczne, testy
    Pytania na egzamin z BMZ, Studia UG, Psychologia, Semestr 1, Biologiczne mechanizmy zachowania się l
    Fizjologia - Egzamin - 2011 - Pytania, UJK.Fizjoterapia, - Notatki - Rok I -, Fizjologia, Fizjologia
    Opracowane pytania z ćwiczeń na egzamin, Studia, Wprowadzenie do pedagogiki ogólnej
    Pytania-na-egzamin-dyplomowy2013-2014, Studia zaoczne PWR, semestr 5

    więcej podobnych podstron