ETYKAa, KANT zakłada, że istnieje specjalny rodzaj motywacji


KANT zakłada, że istnieje specjalny rodzaj motywacji. Świadomość działania prawodawczego dla samych siebie. Jest to szczególne poszanowanie ustalonego przez nas prawa. Spełniamy dany obowiązek, ponieważ szanujemy prawo. Nie potrzebujemy, więc zewnętrznych źródeł, które kierują naszym postępowaniem.

Popierali Kanta : Thomas Reid : założył w Szkocji Szkołę Zdrowego Rozsądku

W pracach Kanta , Reida, Benthama powszechne było to, że zasady moralne powinny być takie, by mógł je stosować każdy. Każdy wie, że powinien mówić prawdę pomagać innym itd. Reid stawał w obronie chrześcijaństwa. Łączył chrześcijaństwo ze zdrowym rozsądkiem.

JEREMY BENTHAM - był prekursorem wczesnego utylitaryzmu - zwykli ludzie mogą dojść do właściwego kierowania postępowaniem dzięki świadomemu zastosowaniu abstrakcyjnych zasad moralnych. Ułożył zasadę użyteczności, która ma działać tak by przynieść jak najwięcej szczęścia jak największej liczbie osób. Jeżeli szczęście jest inaczej rozumiane przez ogół niż przez jednostkę powinno się zmieniać społeczeństwo, by uniknąć tej rozbieżności. Jeżeli nie dostosuje się rozumienia szczęścia do ogółu, to ludzie nie będą postępowali zgodnie z wymogami moralności.

W drugim okresie filozofia moralna stawała się przedmiotem badań uniwersyteckich, a nie przedmiotem zainteresowania oświeconej części społeczeństwa.

Autor omawia trzy aspekty dotyczące moralności:

  1. Kontynuowanie prób mających na celu obronę i wyjaśnienie autonomii moralnej:

Omawiając ten aspekt należy wspomnieć o postaci Johna Stuarta Milla- przedstawia on co oznacza moralność zdroworozsądkowa. Poznajemy ją już jako dzieci. Jest to pożądana i niepożądana mądrość ludzkości. Czy chcemy, czy nie musimy opierać życie na tej mądrości. Ustanowiła także nową koncepcje motywacji moralnej. Możemy stać się silnie przywiązani do swych zasad moralnych. Zasady moralne mogą być elementem naszego prywatnego szczęścia.

Wskazówki słusznego postępowania nie mogą być tylko wyprowadzone z namysłu nad dobrem. Dobro według Milla jest zaspokojeniem różnych preferencji u różnych osób. Intuicjoniści twierdzili, że zasady słusznego postępowania , nie mogą być tym co ludzie faktycznie chcą. Reid jednak twierdził, że nie wszystko czego pragną ludzie jest dobre. Istnieją zasady wymagające sprawiedliwości, prawdomówności co koliduje z pragnieniami ludzi. Prawda nie zawsze jest dla ludzi wygodna.

Dziewiętnastowieczni intuicjoniści brytyjscy próbowali obronić etykę chrześcijańską przed utylitarystycznym stwierdzeniem, że istotą moralności jest tworzenie szczęścia dla wszystkich ludzi na świecie. Każdy powinien poznać co to jest moralność i czego wymaga moralność od człowieka.

Najwybitniejszym z tych dziewiętnastowiecznych intuicjonistów brytyjskich był Wiliam Whewell inny to Henryk Sindgwick starał się pokazać, że intuicjonistyczne przekonania dotyczące moralności mogą posłużyć koncepcjom utylitarystycznym

Utylitaryzm - potrzebował intuicji jako podstawy

Intuicjonizm - byłby bezużyteczny bez podstaw utylitaryzmu

Intuicjonizm niemiecki opiera się na stwierdzeniu, że uczucia ludzkie prowadzą do poznania prawdziwych wartości. Wartości pokazują ludziom czym jest dobro i wskazują kierunek działania ludzi. Odchodzono od poglądu, że dobro jest rozumiane jako spełnianie pragnień człowieka.

Moor - wiedzy o wartościach nie można wyprowadzić z wiedzy o faktach lecz tylko z intuicji dobra takich stanów jak piękno, przyjemność, przyjaźń, wiedza. Słuszne działania to te które stwarzają najwięcej dobra.

  1. Próby ustalenia nadrzędności społeczności nad jednostką :

Pojawił się pogląd, że społeczność moralna zależy od decyzji podejmowanych przez jednostki. Decyzje te ukierunkowane SA tym co dla danej jednostki jest moralne lub nie jest.

HEGEL - twierdził, że potrzebna jest treść, która może przyjść ze strony instytucji, pojęć, orientacji dostarczanych przez społeczność swoim członkom.

Osobowość moralna - jest i musi być uformowana przez społeczność, w której żyje dana osoba. Społeczność ma własna strukturę i dynamikę. Jest w stanie przewyższyć jednostkowe wybory.

AUGUST COMTE - kładzie nacisk na rozwój historyczny spowodowany siłami ekonomicznymi.

KAROL MARKS - przywiązuję niewielką wagę do wyborów i zasad jednostek.

JIHN DEWEY - społeczeństwo odgrywa nadrzędną rolę w kształtowaniu osobowości moralnej. Jednostki kształtowane są przez społeczeństwo. Mogą one świadomie dokonać reformy swej społeczności i swych poglądów moralnych.

  1. Powstanie nihilizmu i relatywizmu oraz wzrost znaczenia pytań o epistemologię moralności.

Wątpliwości dotyczące istnienia wiecznej , uniwersalnej , wiążącej moralności wypływaja z różnych kodeksów i praktyk na całym świecie. Przedstawił je Montaigne i dyskutowano o nich w XVII i XVIII w.

FRYDERYK NIETZSCHE - kieruje protest w kierunku społeczeństw, które chciałyby dostarczyć zasad obowiązujących każdego. Korzeniami nowożytnej moralności jest walka o panowanie i zazdrość względem tych co je osiągnęli. Wszystko co może zrobić jednostka to wybrać jakim rodzajem osoby chce być i do tego dążyć.

Moore - sądził, że twierdzenia dotyczące moralności nie mogą być wyprowadzane z twierdzeń o faktach. Jeśli tak jest to przekonania moralne nie mogą być poddawana testom empirycznym w taki sam sposób jak mogą im być poddane przekonania naukowe.

Przekonania moralne są wyrazem uczuć. Nie zawierają treści poznawczej.

JEAN PAUL SARTRE - moralność opiera się na wolnym wyborze każdej jednostki. Każdy dokonuje osobistych wyborów i żyje w zgodzie z nimi.

NOWE KIERUNKI :

JOHN RAWLS - stara się pokazać jak zasady słusznego postępowania przynajmniej w dziedzinie sprawiedliwości są niezależne od ilości dobra jakie ono przynosi. Słuszność jest pierwotna względem dobra.

Odchodzi od moralności, która skupia się na autonomicznej , kierującej się własnymi zasadami jednostce.

Od etyki, która ma wyjaśnić jak taka jednostka ma sobą kierować.

Sprawiedliwość - może być osiągana na bazie umowy społecznej. Wszyscy zgodzą się na kształt instytucji społecznych w danym społeczeństwie co zagwarantuje ich sprawiedliwość.

Trzy inne obszary , które wyłoniły się w filozofii moralnej naszych czasów:

- problemy społeczne i polityczne

- powrót do cnoty ustanowionej przez Arystotelesa

- wzrost zainteresowania problematyką koordynacji postępowania wielu jednostek po to by uzyskać działanie skuteczne.



Wyszukiwarka