Lorenc wykłady do testu, Stosunki międzynarodowe, Prawo Dyplomatyczne


Tryb mianowania szefów misji:

- monarchie monarcha odpowiedzialny za prawo bierne i czynne legacji

- republika wenecka senat

- USA konstytucja 17 IX 1787 r., prezydent za radą i zgodą senatu

- w Polsce:

a) za czasów wolnych elekcji - stopniowe ograniczanie kompetencji króla

b) czasy Henryka - król za radą i zgodą senatorów, a także ministrów rezydentów

c) Stanisław A. Poniatowski - król powoływał posłów tylko z wyroków sejmowych

d) 1794 r. Rada Najwyższa Narodowa - król nie ma już kompetencji w tym zakresie, ma je Wydział Interesów Zagranicznych

Agrement - pytanie o zgodę.

- zgodnie ze zwyczajami posła można było nie przyjąć.

- zgodę wyrażało ciało przyjmujące, najczęściej władca

- ważny powód odmowy - animozje personalne

- zapytanie, czy osoba będzie mile widziana

- wymóg konsultacji wyłącznie w stosunkach między Stolicą Apostolską, a Cesarzem i Królem Francji

- władca miał obowiązek przyjąć poselstwo nadzwyczajne ad hoc do konkretnego zadania, wobec pozostałych nie było takiego obowiązku

- papież sporządzał listę potencjalnych nuncjuszy, akredytowanych przy Cesarzu i Królu Francji, oni określali tych, których odrzucali. Lista wracała do papieża - najwyższy na liście, nieskreślony, zostawał nuncjuszem. Była to praktyka jednostronna.

W co wyposażony był poseł?

- pełnomocnictwa - plenipotencje (wystawiane były przez władcę wysyłające z kontrasygnatą marszałka lub kanclerza)

- instrukcje - wyjaśnienia (adresowane do władcy przyjmującego)

- listy uwierzytelniające - listy kredencyjne, kredensy (zawierały poza inwokacją prośbę oraz formułę by posłów traktowano jak samego władcę. Było to kurtuazyjne pismo, bez wartości merytorycznych). Bajaz II jako pierwszy ograniczył liczbę wymaganych dokumentów tylko do listów uwierzytelniających.

- listy polecające (wola wysyłającego, adresowane do władcy państwa przyjmującego, obligatoryjnie dołączane do listów uwierzytelniających)

- salwa gwardie - glejt (wymagane w przypadku tranzytu, gdy na terenie państwa przejazdu toczyła się wojna)

- paszporty - prośba o pomoc

Tadeusz Burzyński - poseł polski w Londynie w 1770 r.

Brewe, a bulla (dekret papieski, a pełnomocnictwo):

BREWE:

- łac. list, streszczenie

- mniej uroczyste

- zapowiada nuncjusza

BULLA

- łac. pieczęć, dokument

- bardziej uroczyste

- zapowiada legata

Poseł papieski wyposażony był także w inne dokumenty.

Skąd wiedziano jak się zachować?

EUROPA:

- ceremoniał opracowany w formie regulaminu, publikowany

- diariusz ceremonialności w Rzymie, ich tradycje wykorzystały pozostałe miasta

POLSKA

- bazowanie na własnych precedensach

- ceremoniał niejednolity

- improwizacja

- nieporozumienia spowodowane mało wystawnym przyjęciem (posłowie holenderscy pośredniczący między Polakami, a Szwedami 1627 r.)

Ceremoniał - jak przyjmowano posłów.

WSCHÓD + Wenecja:

- tradycja bizantyjska, przepych, rozrzutność, duże oczekiwania wobec skali darów

- dary dla Władcy i urzędników dworskich

ZACHÓD:

- tradycja dworu papieskiego, a następnie francuskiego za panowania Ludwika XIV

- minimalizm, od XVI w. praktyka podarowywania posłom srebrnej/złotej róży przez papieża

OBYCZAJE:

- poseł zobowiązany był powiadomić przyjmującego o fakcie przybycia

- w niektórych państwach posła witała eskorta, która towarzyszyła orszakowi odo miejsca pobytu

- poza granicami miasta w celu podróży poselstwo było witane przez przedstawiciela dworu przyjmującego

- obierano tymczasowo, często fikcyjną siedzibą, poza granicami miasta docelowego pobytu, z której utrzymywano kontakt z odpowiednimi urzędnikami dworu (mistrzem ceremonii, marszałkiem itd.).Stamtąd poseł mógł odbyć tzw. uroczysty wjazd. Eskorta w państwie moskiewskim - pristaw, Turcja - czarosz.

- nowy obyczaj - uroczysty wjazd nie przysługiwał niższym rangom, przepych, popis i złote podkowy, kilkuset osobowy orszak, stale rosnący (miejscowi dygnitarze i ich familie, oddziały gwardii, ich orkiestra), kareta lub rumak, ew. gondola (Wenecja), rzeczywista rezydencja.

- nazajutrz audiencja publiczna:

- uczta u władcy (np. Moskwa, Rzym)

- wizyty kurtuazyjne, zgodnie z zasadami precedencji (królowie, następcy tronów, członkowie korpusu dyplomatycznego)

MOWA:

- w trakcie audiencji publicznej w formie zbliżona do listów uwierzytelniających, ale:

- foux pas

CEREMONIAŁWSCHODNI:

- upokarzający dla posłów obcych narodów, np. Turcji, równoczesna uniżoność posłów sułtana na dworów władców europejskich (np. czołganie się na klęczkach, całowanie brzegu królewskiego płaszcza - poseł tatarski wobec Władysława IV)

- długotrwałe oczekiwanie na granicy (np. wysłany przez Stanisława Augusta Tomasz Alexandrowicz czekał prawie rok na wjazd - 1766 r.)

- niekiedy, mimo wielomiesięcznego oczekiwania niedochodziło do audiencji, np. Piotr Zyborowski 1568 r. nie został dopuszczony do sułtana

- rozmowy z wezyrem, kajmakamem, wielkim dragomanem (nazajutrz lub kilka dni po uroczystym wjeździe)

- uczta u wezyra

TURCJA

- najpierw audiencja u wezyra (jeden z najwyższych urzędników dworskich)

- niewygodny stołek bez oparcia,

- wezyr witany okrzykami urzędników

- kurtuazyjna rozmowa

- kawa i chłodzący sorbet

-różana woda, aby poseł ładniej pachniał

- specjalne kaftany na audiencję u sułtana

- wymiana darów, poseł ofiarowywał specjalności swojego kraju, wezyr rewanżował się kosztem owoców (upokorzenie). Jeżeli dary były dostatecznie dobre, poseł mógł liczyć na audiencję u sułtana.

Dragoman - wysoki urzędnik na dworze sułtana, często Europejczyk, odpowiedzialny za przebieg negocjacji.

Kajmakam - mistrz ceremonii.

U SUŁTANA

Kajmakam odpowiedzialny za przebieg wizyty.

Poseł musiał zostawić wszelką broń.

Kapidżi - wprowadzał posła do sali audiencji.

Kapidżi Pasza - mistrz ceremonii.

Kapidżi mieli chronić sułtana przed ewentualnym atakiem ze strony posła.

CO DZIAŁO SIĘ U IWANA GROŹNEGO?

- car wypijał zdrowie władcy wysyłającego

- poseł miał ucałować dłoń cara (jeżeli poseł był katolikiem, car ostentacyjnie mył dłoń)

DWÓR PAPIESKI:

  1. Misje obediencyjne:

Misje w celu złożenia hołdu.

łac. obedientiam praestare - poświadczenie wierności, złożenie papieżowi obediencji, akt oświadczenia posłuszeństwa.

I grupa:

- poselstwa obediencyjne do nowego papieża wszystkie państwa katolickie

II grupa:

- poselstwa od nowych władców

III grupa:

- poselstwa wyjątkowe - poselstwa, które zostały wysłane przez państwo tylko raz, również poselstwo obediencyjne zakonu joannitów

Mniejsze dary niż na wschodzie, raczej symboliczne.

Wiadomości o przybyciu posła do bram miasta.

Oficjalne zawiadomienie o przybyciu, dotyczące papieskiego majordoma i kardynała, którzy wraz z familiami uczestniczyli we wjeździe.

ROLA KARDYNAŁA PROTEKTORA:

- wysyła dworzanina na powitanie i oddaje karocę do dyspozycji

- służył radą, gdzie się zatrzymywać

WINNICA JULIUSZ TRZECIEGO:

- hotel poselski

- służba do rezydencji (urządzenie się + zainteresowanie miejscowych)

- misje były b. wystawne

- misje trwały kilka miesięcy, kosztowne

UROCZYSTY WJAZD:

- nie przysługiwał rezydentom

- ceremoniarz papieski koordynował przebieg wjazdu, zwłoka była źle widziana

- uczestniczyli: służba, dworzanie, majordomowie. Dobrowolnie; baronowie i szlachta rzymska.

TRZY ETAPY WJAZDU:

- wjazd

- powitanie u bram

- pożegnanie przy rezydencji

- obecność domowników posłów rezydencyjnych innych państw

- popis oratorski przy witaniu szlachty rzymskiej

- zainteresowanie konsystorzem

- spory o pierwszeństwo

- gwardia papieska + orkiestra.

Konsystorz publiczny:

- zarezerwowany dla najwyższych misji (kwestie pokoju, proces zakończenia kanonizacji)

- najważniejszy punkt misji obiediencyjnej

- trzy lokalizacje:

- papież miał swobodę wyboru gdzie, ale np. w Pałacu w Watykanie była Sala Królewska i Sala Druga po Wielkiej, między Dwiema Kaplicami

- odbywał się w godzinach południowych - czas trwania od półtorej do trzech godzin

- przebieg:

POLSKA

  1. bierne prawo legacji

- funkcja „przystawa” do drugiej połowy XVIII wieku,

- dbanie o bezpieczeństwo, zapewnienie utrzymania i ograniczenie kontaktów z ludnością miejscową;

-wiele nadużyć stąd staranność przy obsadzaniu tej funkcji

- z czasem towarzyszył tylko poselstwom tureckim i tatarskim

-misje wielkie poselskie (króla) i małe

- trudności w podróżowaniu w czasie bezkrólewia

- król przyjmował posłów na stojąco w asyście senatorów, rezydentów i ministrów

- posłów wysyłanych do RP przyjmowano na sejmie

- w czasie bezkrólewia ceremoniałowi przewodniczył INTERREX

-gdy król przyjmował nuncjusza, monarcha miał gołego fiutka - uprzywilejowanie

b) specyfika

- mowa poselska - odpowiadał na nią kanclerz w imieniu króla/prymas w imieniu senatu/marszałek izby poselskiej w imieniu senatu rycerskiego;

- poza pierwszą uzgadnianą z marszałkiem kolejne audencje należało negocjować z podkomorzym koronnym,

C) czynne prawo legacji

- poselstwa wielkie „króla i RP”
- poselstwa mniejsze - sprawowane w imieniu króla

CEREMONIAŁ
- odgrywał kluczową rolę
- by podkreślić wagę władcy starannie go przestrzegano
- jego naruszenie traktowano jako obrazę monarchy wysyłającego poselstwo,

KONWENCJA O STOSUNKACH DYPLOMATYCZNYCH Z 18 kwietnia 1961 r.

(w w ż 24 IV 1964 r.) nie podaje klasyfikacji szefów misji

KLASY SZEFÓW MISJI DYPLOMATYCZNYCH

  1. AMBASADOROWIE I NUNCJUSZE

  2. POSŁOWIE, MINISTROWIE, INTERNUNCJUSZE

  3. CHARGE D'AFFAIRES EN PIED/EN TTRE

AMBASADOR

- tytuł z języka celtyckiego

- w XIII w. rozpowszechnił się we Włoszech

- w XVII w. opanował Europę

- 2 przymiotniki: nadzywczajny/pełnomocny (chodziło o ukrócenie uprzywilejowania misji spcjalnych.

- tylko on ma prawo do grzecznościowego tytułu EKSCELENCJo ( Y ) (poza służbą dyplomatyczną do: biskupa, głowy państwa, prezesa RM, Ew. min sz za dwoma wyjątkami: nie w stosunku do swoich władz tylko zagranicznych i nie do prezydenta USA

SZEF MISJI - art. 5.1

- szef misji może być akredytowany może ustanowić misję kierowaną przez chafrges d'affaires

Bahrajn - reprezentuje ambasada w Kuwejcie, Bangaldesz - konsul honorowy, Buthan - brak stos dypl, najbliższa ambasada w New Delhi

OBYWATELSTWO członkowie personelu dyplomatycznego są obywatelami państwa wysyłającego,

- członkowie personelu mogą być mianowani spośród obywateli państwa przyjmującego jedynie za jego zgodą, która może być cofnięta

CZEMU SŁUŻĄ POWYŻSZE ZAPISY?

Celeste Migliore aktualny nuncjusz w Polsce

AD PERSONAM

- funkcjonował w PRL, od 2001 r. tytuł nie jest nadawany, dawniej dożywotnie, był przyznawany za zasługi dla Polski, mógł korzystać z lecznicy rządowej

TYTULARNY

- od 2001 r. tylko takiego mamy

DESYGNOWANY - ma nominację, ale nie została dopełniona procedura nominacji

INNI SZEFOWIE PRZEDSTAWICIELSTW:
- wysocy komisarze WN - nazwa miała nawiązywać do tradycji imperium brytyjskiego; większość państw w obrębie WN wysyłając komisarzy daje im listy reprezentacyjne a nie uwierzytelniające (pomiędzy monarchami jednak uwierzytelniające); wg procedencji traktowani na równi z ambasadorami

- sekretarze biur ludowych Libii - od końca lat 70. Traktuje się ich na równi z ambasadorami

QUASI DYPLOMACJIA

- brak wzmianki w KW z 1961 r. - tzw. przedstawicielstwa polityczne
- np. Austria aż do 1955 r. i Gnutgesset nie miała ambasad, strunki między dwoma państwami niemieckimi. Dla przedstawicieli przywileje i immunitety w oparciu o zasadę wzajemności

- biura łącznikowe i izby turystyczne

- przedstawiciel dyplomatyczny = dyplomata - osoba posiadająca określony stopień dyplomatyczny (członkowie personelu dyplomatycznego/ szef misji dyplomatycznej)

- posłowie - powołuje się ich nadal w FR ale nie jako szefów misji ale na stanowisko pracy w ambasadzie

MINOWANIE I AKREDYTACJA

FAZA I

Wymagana jest zgoda państwa przyjmującego

- wysyła się notę z zapytaniem, czy dana osoba będzie mile widzinaa (pytanie o agrement)

- nota może być wysyłana do MSZ Państwa Przyjmującego ale może też być przekazana dyplomacji na PW

- nota powinna być uzupełniona o notę biograficzną kandydata

- nie ma określonego czasu, który potrzebuje PP na ustosunkowanie się wobec noty

- praktyka PL MSZ - zwykle oczekiwanie na agrement trwa ok. 4 tyg. ; brak odpowiedzi w tym czasie uznany jest za decyzję odmowną; jeśli jest odpowiedź to najlepiej na piśmie również w formie noty,

AGREEMENT
- wymagana również przy awansowaniu posła do klasy ambasadora
- wymagana przy awansowaniu charge daffaires

FAZA II

- reguluje ustawodawstwa wewnętrznego państwa wysyłającego

- w Polsce prezydent odpowiada z mianowanie i odwoływanie szefów misji I i II klasy

WNIOSEK MSZ ZGODA PREZESA RM ZGODA PREZYDENTA

FAZA III - AKREDYTACJA

- dowód oficjalnego mianowania
- rodzaj generalnego pełnomocnictwa
- zawiera podpis głowy państwa z kontrasygnatą MSZ

KRZYSZTOF KRAJEWSKI - obecny szef protokołu dyplomatycznego

PORTOKUŁ DYPLOMATYCZNY - odpowiada za kontakty z przybyłymi szefami misji z PW, ale też jest pośrednikiem jeśli chodzi o wszelką korespondencję dyplomacji,

- najmilej widziane redagowanie listów UW. W języku PP, ewentualnie j. uniwersalnym (np. anielski)

- listy odwołujące - wysyła głowa PW

- listy zwalniające - opow.. na listy odwołujące -wystawiane przez głowę PP (aktualnie nie funkcjonują)

Składanie listów uwierzytelniających jest otoczone specjalnym ceremoniałem - NP. maj 2003 Kaczor przyjmuje 5 listów ambasadorów ale tylko Grinin (Federacja R) był akredytowany u nas, reszta w innych państwach, wobec czego nieco lekceważąca nominacja zbiorowa.

RYSUNEK

K - kompania reprezentacyjna Wojska Polskiego

P - poczet sztandarowy

O - orkiestra

PD - szef protokołu dyplomatycznego

A - ambasador

  1. Przyjazd samochodu.

  2. Ambasador w towarzystwie szefa protokołu dyplomatycznego stają na baczność

  3. Samochód opuszczają osoby towarzyszące ambasadorowi - cały czas stoją w tym miejscu, grany jest hymn państwowy

  4. Ambasador zbliża się do kompani reprezentacyjnej Wojska Polskiego, ich dowódca składa raport ambasadorowi

  5. Ambasador podchodzi do pocztu sztandarowego i skinieniem głowy oddaje cześć

  6. Ambasador zwraca się do kompani reprezentacyjnej Wojska Polskiego słowami „czołem żołnierze”. Kompania reprezentacyjna Wojska Polskiego „czołem panie ambasadorze”, najlepiej w języku państwa przyjmującego.

W sieni Pałacu Prezydenckiego adiutant prezydenta przekazuje listy uwierzytelniające, które w czasie ceremonii były u niego zdeponowane.

- o kolejności w marszu decyduje data pojawienia się oficjalnie w państwie przyjmującym i wejście w stosunki z MSZ

- ubiór: garnitur lub strój narodowy, kobiety: suknia przedpołudniowa; strój nieformalny, stonowane bary, ew. strój narodowy, „uniform dyplomatyczny”

CEREMONIA W SALI OBRAZOWEJ ( w przypadku 1 osoby)

Wejście ambasadora

………………………. Flagi

Ministrowie i dyrektorzy

Prezydent

wejście do biblioteki

Szef protokołu dyplomatycznego * * Ambasador

………………….

Małżonka i dyplomaci.

  1. W Sienie Wielkiej Ambasadora wita Dyrektor Biura Spraw Międzynarodowych Kancelarii Prezydenta.

  2. Adiutant zwraca listy.

  3. W Sali Obrazowej fotograf wykonuje zdjęcia ambasadora na tle jego flagi.

  4. Wszyscy zgromadzeni zajmują miejsca.

  5. Wchodzi szef Gabinetu Prezydenta RP i podsekretarz stanu w Kancelarii Prezydenta i w MSZ - ustawiają się na prawo od flagi.

  6. Wchodzi prezydent.

  7. Ambasador wita prezydenta ukłonem.

  8. Szef Protokołu Dyplomatycznego przedstawia:

„Ambasador nadzwyczajny i pełnomocny - oficjalna nazwa państwa wysyłającego - Jego (Jej) Ekscelencji Pan (i) -imię i nazwisko”

  1. Ambasador wręcza listy uwierzytelniające i odwołujące poprzednika.

  2. Prezydent przyjmuje je i wita się z ambasadorem.

  3. Prezydent przedstawia osoby towarzyszące.

  4. Ambasador przedstawia osoby towarzyszące.

  5. Audiencja prywatna w Bibliotece (Szef Gabinetu Prezydenta oraz podsekretarz stanu w Kancelarii Prezydenta i w MSZ)

  6. Reszta przebywa w Ogrodzie Zimowym na kawie.

  7. Ambasador powraca i przedstawia osoby towarzyszące.

SZEF PROTOKOŁU DYPLOMATYCZNEGO : KRZYSZTOF KRAJEWSKI

L. Kaczyński przyjął na spotkaniu pożegnalnym ambasadora Czech - Bedricha Kapecky'ego - został on odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Zasługi Rzeczpospolitej Polskiej (wniosek o nadanie - tylko za zgodą MSZ)

- wyjątkowo można dać Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Zasługi RP (wyższy rangą)

- jeżeli chodzi odznaczenie naszego ambasadora w państwie przyjmującym - zgodę na piśmie musi wyrazić nasz prezydent, ale dotyczy to tylko najważniejszych odznaczeń

Koniec misji ambasadora:

- konieczne jest postanowienie

Marek Jędrys (w 2007 r. ambasador w Wiedniu)

- najpierw raport o likwidacji WSI, zawierający nazwiska polskich dyplomatów (MJ: pomagał plasować osoby na placówkach dyplomatycznych)

- dzień później, wniosek MSZ do prezydenta w sprawie odwołania

- wzmiankowanie w raporcie dyplomaci zostali kolejno wezwani na konsultację, potem odwołani

- po odwołani Jędrysa brak ambasadora w Wiedniu przez ponad rok - normalnie powinno to trwać nie dłużej niż kilka miesięcy

CHARGE D'AFFAIRES

- franc. Sprawujący interesy, obciążony sprawami

- coraz rzadziej spotykany, wszystkie państwa dążą do utrzymywania stosunków na poziomie ambasad

CHARGE D'AFFAIRES EN PIED I EN TITRE

Mianowanie (reguluje ustawodawstwo wewnętrzne państwa wysyłającego)

- tylko wniosek MSZ (brak udziału premiera, czy prezydenta)

- nie ma listów uwierzytelniających, tylko listy wprowadzające - redagowane w 2 egz., są dowodem oficjalnego mianowani, podpis Ministra Spraw Zagranicznych

- odpowiedzią na listy odwołujące są listy zwalniające

2 wizyty:

- u Szefa Protokołu Dyplomatycznego MSZ państwa przyjmującego

- u Ministra Spraw Zagranicznych

CAHRGE D AFFAIRES AD INTERIM - tymczasowy

- to ktoś najbliższy szefowi misji, osoba z najwyższy rangą spośród członków personelu dyplomatycznego np. radca ds. politycznych

- akredytowany przy M SZ

- jeśli jest to osoba ze zbyt niską rangą - może być pomijana podczas imprezy w obrębie korpusu dyplomatycznego

- nota osobista ambasadora (nazwisko i stopień dyplomaty tymczasowego i powód wyjazdu)

- nota okólna dla CD

- notyfikacja po powrocie wraz z datą przejęcia funkcji lub telegram od ministra do ministra (to w przypadku, gdy ambasador nie jest zdolny do działań -> np. śmierć

CHARGE D ` AFFAIRES JAKO OSOBA BEZ STOPNIA DYLOMATYCZNEGO odpowiedzialna za logistykę, przygotowanie placówki

- KW o nim nie wspomina

- kustosz zarządzający majątkiem,

- nie musi być członkiem personelu dyplomatycznego

FUNKCJE DYPLOMATCZNE

Do XVII

- reprezentacyjna i ceremonialna

- informacyjna

- negocjacyjne - głównie misje specjalne/ tymczasowe

STARA/ NOWA DYPLOMACJA

Różnice

- arystokracja na salonach

- rozbudowany ceremoniał restrykcyjnie przestrzegany

- intrygi i spiski

- szpiegostwo

Art. 3. KW - nauczyć się

Art. 4.1

Jak nie powinno się uprawiać dyplomacji - Kenneth Hillas wiceamb. USA.

Fakty: Hillas z Jesieniem, Jesień - notatka, odnosiła się do podejścia Giertycha do sprawy Iraku, notatka wypłynęła z poprawkami Sikorskiego.



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
zerwanie stosunków dypl, Stosunki międzynarodowe, Prawo Dyplomatyczne
Ewakuacje, Stosunki międzynarodowe, Prawo Dyplomatyczne
zerwanie stosunków dypl, Stosunki międzynarodowe, Prawo Dyplomatyczne
wstęp do nauk o stosunkach międzynarodwych
Odp do Trosiaka, Stosunki międzynarodowe, Socjologia Ogólna
stałe przedstawicielstwa dyplomatyczne przy organizacjach miedzynarodowych, prawo dyplomatyczne
zagadnienia do egzaminu2011, Stosunki międzynarodowe
konsular, Stosunki międzynarodowe, Prawo Konsularne
Zderzenie cywilizacji wyklad, różne notatki Stosunki Międzynarodowe
geografia polityczna opracowanie do egzaminu, Stosunki międzynarodowe, Geografia polityczna i ekonom
notatki-do-egzaminu, stosunki międzynarodowe
Wstęp do prawoznawstwa 2, Stosunki międzynarodowe
Międzynarodwe Stosunki Gospodarcze-wykłady, materiały naukowe, stosunki międzynarodowe
delegacje do organow i org.mnd.-1, prawo dyplomatyczne
STOSUNKI MIĘDZYNARODOWE aneks do raportu @, stosunki międzynarodowe, Międzynarodowe Stosunki Polityc
wykład 22.03, Stosunki Międzynarodowe, integracja europejska
prawo i stosunki miedzynarodowe, Prawo Administracyjne, Gospodarcze i ogólna wiedza prawnicza
Stosunki międzynarodowe 2014 do testu, Bezpieczeństwo Wewnętrzne - Studia, Semestr 1, Przepisane wyk
Gill-wyklady, Stosunki międzynarodowe, Wstęp do nauki o państwie i prawie

więcej podobnych podstron