Zagadnienia na sprawdzian semestralny z form animacji kultury - 2012

1. Animacja w perspektywie tradycji kulturoznawczej: społeczno-regulacyjna koncepcja kultury a pojęcie uczestnictwa w kulturze (respektowanie i akceptowanie przekonań normatywno-dyrektywalnych)

Społeczno- regulacyjna koncepcja kultury- kultura jako system przekonań normatywno- dyrektywalnych regulujących społeczne praktyki kulturowe w danych dziedzinach kultury; uczestnictwo w kulturze polega na respektowaniu bądź akceptowaniu przekonań, norm - dyrektyw (Kmita)

Uczestnictwo w kulturze - partycypacja kulturowa; jak podmiot jest zaangażowany w kulturę, relacja podmiot i kultura, w którą jest on zaangażowany. (Zamiara)

Propozycja kulturoznawcza -uczestnictwo w kulturze

1. Teoria uczestnictwa w kulturze

2. Badania uczestnictwa w kulturze (badanie ilościowe, empiryczne)

3. Praca kulturalna - animacja i upowszechnianie

Ad A) rozbijanie na upowszechnianie i animację. Podmiot jest zaangażowany w kulturę.

Kmita - koncepcja ideacyjna; kultura to poziom świadomości, wartości; na poziomie sfery idei normuje się system normatywno - dyrektywnych.

2. Animacja w perspektywie pedagogicznej: animacja jako trójelementowy proces aktywizacji, idea społeczeństwa obywatelskiego i społeczności lokalnej, animacja amatorska i profesjonalna

Animacja jako trójelementowy proces aktywizacji: A. Schindler

- proces aktywizacji podmiotu

- proces organizacji płaszczyzny porozumienia

- proces ekspresji poprzez działanie kreatywne

Filozofia animacji:

• Idea społeczeństwa obywatelskiego (od civic society do civil society, demokracja przedstawicielska - np. polityka reprezentacji; demokracja uczestnicząca (polityka partycypacji)

• Idea społeczności lokalnej (community) i „małej ojczyzny” : czynnik terytorialny i kulturowy (mała ojczyzna - kulturowe pochodzenie, rożna skala terytorialna, identyfikacja kulturowa i społeczna, kulturowe instancje, animacja w skali lokalnej)

• Civic society - zakłada ograniczoną aktywność, demokracja przedstawicielska - wybór reprezentantów, oddelegowanie odpowiedzialności do wyspecjalizowanych osób

• Civil society - dem. Uczestnicząca - referendum, otwarte forum dyskusyjne, obywatelskie projekty ustaw

Animacja amatorska - ruchy społeczne

Animacja sprofesjonalizowana (animatorzy kultury)

3. Animacja w perspektywie antropologicznej: antropologia kulturowa, community arts i tradycja rodzimej kontrkultury jako źródło animacji kultury

Antropologia kulturowa:

-wyobraźnia antropologiczna: zdolność dostrzegania „inności” w kulturze, pojęcie poszerzone o badanie kultur własnych; umiejętność projektowania

- każda sytuacja animacyjna ma charakter kontaktu kulturowego.

Community arts - typ zespołowych działań artystycznych i kulturalnych

1. Zbiorowe autorstwo

2. Wartość niezależna od poziomu artystycznego

3. Społeczność - tworca/odbiorca

4. Artysta/ animator jako content provider (dostawca ram działania) a nie content provider (dostawca treści)

5. Krytyka instytucji, które dzielą na kompetentnych i niekompetentnych i prowadzą do wartościowania form uczestnictwa w kulturze.

Tradycja rodzimej kontrkultury

• Kultura uczestnictwa (participation) i kreacji zbiorowej

• Tradycja kultury czynnej (Jerzy Grotowski i Eugenio Barba)

• Teatr Laboratorium, Teatr Ósmego Dnia, Ośrodek Teatralny w Gardzienicach, Teatr Wiejski Węgajty

4. Proces animacyjny i kompetencje animatora kultury: różnica między upowszechnianiem a animacja jako metodami pracy kulturalnej, obszary animacji społeczno-kulturalnej, kompetencje animatora kultury, projekt jako metoda animacyjna: elementy projektu

Upowszechnianie / Animacja

-Centralizacja / decentralizacja

-Monocentryczny ład społeczny i społeczeństwo obywateli / pluralistyczny ład społeczny i społ.

obywatelskie

-Edukacja oparta o metody dyrektywne / edukacja oparta o niedyrektywą metodykę aktywizującą

-Kultura „kanoniczna”, jednorodna / kultura grupowa, pluralizm kulturowy

-Idea demokratyzacji kultury i jej równomiernej dystrybucji / idea demokracji kulturowej i aktywnego uczestnictwa wszystkich podmiotów

-system instytucjonalny / system organizacji działających celowo (w tym III sektora)

- nadawczo-odbiorcza / interakcyjna, oparta na współtworzeniu

Obszary animacji społeczno- kulturalnej (i tutaj wam rzucę graf z pajnta, a co! :D )

Kompetencje animatora kultury

- kompetencje diagnostyczne 1. Gromadzenie informacji wstępnych, 2. Badania jakościowe/ badania terenowe: diagnoza środowiska, obserwacja uczestnicząca, wywiady

- kompetencje komunikacyjne 1. Wewnątrzgrupowe (interpersonalne) 2 . zewnętrzne (komunikacja publiczna, komunikacja medialna

- metodyka pracy z grupą 1. Praca metodą projektu i techniki aktywizując

- zarządzanie projektami 1. Zdobywanie środków finansowych 2. Realizacja i rozliczanie grantów 3. Organizacja pracy

Projekt jako metoda animacyjna: elementy projektu

• Praca metodą projektu: 1) diagnoza - badania terenowe [tradycja antropologiczna]

2) opis grupy docelowej - raport

3) Grupa realizująca projekt: organizacja (czas- miejsce - formy działań- zasoby - finał)

4) realizacja - współuczestnictwo, działania twórcze, kultura czynna

5) dokumentacja

6) sprawozdanie z wyników

5. Lokalna polityka kulturalna: definicja polityki kulturalnej, podmioty zaangażowane w politykę kulturalną (3 sektory), modele polityki kulturalnej, poziomy organizacji kultury publicznej w Polsce

Definicja polityki kulturalnej: systematyczne planowe działanie skoncentrowane na kwestiach dawnej i współczesnej kultury, realizowane przez różne podmioty społeczno- polityczne.

Podmioty odpowiedzialne za realizację polityki kulturalnej

- sektor publiczny: Ministerstwo Kultury lub jego odpowiedniki, publiczne instytucje kultury

- sektor pozarządowy: stowarzyszenia, fundacje, organizacje pożytku publicznego, grupy społeczne i zawodowe, środowiska artystyczne

- sektor prywatny: firmy spółki prywatne, przedsiębiorstwa i osoby prywatne pełniące funkcję wytwórców dóbr kulturalnych lub mecenasów kultury.

Modele polityki kulturalnej

• Stopień centralizacji systemu i interwencjonizmu- koncentracji instrumentów prowadzenia polityki kulturalnej na szczeblu państwa - Silna centralizacja: Francja, Dania, Grecja, Portugalia; -względna równowaga: Szwecja, Hiszpania; - silna decentralizacja: Szwajcaria, Niemcy, Wielka Brytania

• Preferowane funkcje polityki kulturalnej: - wspieranie rozwoju profesjonalnej twórczości typu prestiżowego; - demokracja kultury; - ochrona rynku kulturalnego

Poziomy organizacyjne w systemie instytucjonalnej kultury w Polsce

- poziom I; instytucje kultury o wyróżniającym się znaczeniu dla kultury polskiej tzw. Placówki narodowe, pozostające pod bezpośrednią opieką MKiDN

- poziom II: instytucje kultury znajdujące się pod opieką państwa, nadzorowane i finansowane przez wojewodów przy wsparciu szczebla centralnego.

- poziom III: instytucje podporządkowane samorządom terytorialnym, ich działalność wspierana jest przez szczebel wojewódzki

6. Współtwórczość w animacji: pojęcie twórczości w sztuce po neoawangardzie (performatywność, relacyjność, zwrot społeczny w sztuce), nurty sztuki zaangażowanej społecznie: community arts, community cultural development

Twórczość po neoawangardzie

• Zwrot performatywny (E. Fisher - Lichte): akcja, sytuacja, zdarzenie, performance, video- art., sztuka nowych mediów

• Zwrot społeczny: (M. Kwon) sztuka współpracy, sztuka oparta we wspólnocie ( community based art.), sztuka pobrzeżna (littoral art)

• Sztuka relacyjna - Nicolas Bourriaud, Claire Bishop, Jacques Ranciere

Community arts -> zmiana społeczna w środowiskach postindustrialnych

Community cultural development -> działanie na rzecz równości w środowiskach wielokulturowych

7. Edukacja kulturalna i artystyczna: edukacja „do sztuki” i „przez sztukę”, instytucje kulturalne a edukacja

Edukacja „do sztuki” i „przez sztukę”

Wychowanie do sztuki (education for art) - właściwe przeżywanie w sensie estetycznym; - dialog ze sztuką -przejście od problemu artystyczngo do problemu społecznego

Wychowanie przez sztukę (eduction through art) - harmonijny rozwój osobowości, wielowymiarowe życie

Instytucje kulturalne a edukacja

Muzea Sztuki współczesnej - idea Oświeceniowego Muzeum Sztuki a współczesna perspektywa centrum animacyjnego; - „produkcja” globalnej publiczności konsumentów sztuki; - Nina Motmann - tworzenie nowej publiczności, która uzyskuje świadomość funkcjonowania w heterogenicznej i agonistycznej przestrzeni publicznej;

---