Funkcje regulacyjne polegają na ustanawianiu wzorców postepowania. Mogą mieć charakter poleceń i zarządzeń dotyczących konkretnych pojedynczych sytuacji i skierowanych do konkretnych adresatów bądź mogą mieć charakter ogólnych reguł i norm jeśli odnoszą się do sytuacji mogących się powtarzać i do każdego kogo mogą ewentualnie dotyczyć. Proces ustanawiania wzorców zachowania ma różne fazy oraz przebiega w różnych organach. Posiadają również różny stopień zaawansowania wzorców postępowania z punktu widzenia ich obowiązywania.
Wyróżnia się dwie sfery funkcjonowania organizacji międzynarodowej. Po pierwsze jest to sfera zewnętrznego funkcjonowania OM. Zalicza się do niej wzorce postępowania ustalane przede wszystkim dla państw członkowskich. Funkcje regulacyjne znajdują przeważnie finał w postaci wystosowania odpowiednich zaleceń przez naczelne organy organizacji. Presja polityczna jaką wywierają te zalecenia wydaje się mieć większe i bezpośrednie znaczenie w przypadku konkretnego ich zastosowania. Natomiast zalecenia formuujące ogólne reguły postępowania mogą mieć charakter ważnych faz procesu powstawania norm prawa zwyczajowego. W sferze zewnętrznej funkcjonowania OM a wiec w odniesieniu do jej środowiska tak zaawansowane funkcje regulacyjne wymagają wyraźnego statutowego upoważnienia.
Druga sfera to sfera wewnętrznego funkcjonowania OM. Tutaj funkcje regulujące OM posiadają charakter prawotwórczy oraz mają dość szeroki zakres. W tej sferze organizacji decyzje jej organów mają z zasady charakter obowiązujący dzięki temu zyskują wyższy stopień zaawansowania niż w sferze zewnętrznej jednakże wiele z nich ma charakter normatywny ustalające ogólne, bezosobowe i mające zastosowanie do nieograniczonej liczby przypadków reguły postępowania. Występuja również decyzje o charakterze decyzji wykonawczym ponieważ są to jednorazowe konkretne rozstrzygnięcia. Takie reguły tworzone są na podstawie decyzji organów OM. Jak wynika z powyższych rozważań normy prawa wewnętrznego OM muszą spełniać równocześnie dwa warunki: mieć za źródło decyzje organów OM oraz odnosić się pod względem treści do spraw należących do wewnętrznej sfery funkcjonowania organizacji.
Analizując prawo wewnętrzne OM można wyróżnić kilka kryteriów. Biorąc za podstawę analizy rodzaj podmiotów i stosunków które ono reguluje można stwierdzić że:
normy regulujące stosunki między państwami członkowskimi (np. przepisy regulaminów procedury organów międzyrządowych) lub stosunki między państwami członkowskimi a organizacją międzynarodową (np. przepisy finansowo-budżetowe) posiadają charakter norm prawa międzynarodowego.
Normy regulujące stosunki między OM reprezentowaną przez naczelny organ administracyjny a jej personelem mają charakter subordynacyjny i posiadają charakter prawa administracyjnego.
W prawie wewnętrznym można również spotkać normy o charakterze prawa cywilnego (np. w przepisach dotyczących zawierania przez nią różnego rodzaju kontraktów)
Kolejnym kryterium może być charakter organów tworzących prawo wewnętrzne OM. Można rozróżnić normy powsatełe na podstawie uchwał organów międzyrządowych lub decyzji organów administracyjnych. Od hierarchii organów zależy hierarchia odpowiednich aktow i zawartych w nich norm prawa.
Analizując akty i normy pod względem treści można wyróżnić następujące kategorie:
wewnętrzne regulaminy procedury naczelnych i innych organów międzyrządowych
przepisy finansowo-budżetowe
przepisy dotyczące statusu prawnego personelu organizacji
przepisy dotyczące struktury sekretariatu oraz zarządzania jego jednostkami w siedzibie głównej i w terenie
przepisy dotyczące innych spraw administracyjnych np. bezpieczeństwa i porządku na terenie siedziby organizacji
przepisy dotyczące realizacji zewnętrznych funkcji operacyjnych organizacji w dziedzinie gospodarczej i społecznej a także w przypadku ONZ w dziedzinie wojskowej
akty tworzące organy pomocnicze i ustalające ich statuty
Analiza treści pozwala również ujawnić znaczenie aktów w odniesieniu do interesów państw członkowskich.
Celem norm prawa wewnętrznego OM jest konkretyzacja i uzupełnianie jej norm statutowych zawartych m.in. w konwencji założycielskiej. Należy pamiętać jednak że, normy te powinny pozostawać w zgodzie z normami statutowymi gdyż z natury rzeczy posiadają niższą rangę.
Jeżeli chodzi o tworzenie norm umownych prawa międzynarodowego OM może występować w kilku rolach. Po pierwsze jako inicjator zalecający państwom podjęcie rokowań w celu osiągnięcia porozumienia i uzgodnienia treści odpowiedniej konwencji między narodowej. Po drugie może w tym celu zwoływać konferencje międzynarodowe. Może również stać się forum opracowania przed odpowiednie organy projektu konwencji. Taką rolę np. sprawuje Komisja Prawa Międzynarodowego ONZ. OM może jeszcze przejąć funkcję konferencji międzynarodowej i uchwalić ostateczny tekst konwencji która jednak wchodzi w życie dopiero po spełnieniu odpowiednich warunków ratyfikacyjnych i tylko w stosunkach między państwami które ją ratyfikują. Niemniej jednak tekst konwencji ostatecznie uchwalony jest uchwałą właściwego organu organizacji. Taką rolę odgrywa np. Komitet Rady Ministrów Rady Europy. Te funkcje regulacyjne OM nie wykraczają poza ramy procesu konsularnego mogą więc być rozumiane jako należące do jej kompetencji dorozumianych.
W przypadku zawierania umów międzynarodowych OM może być bezpośrednim współtwórcą prawa międzynarodowego jeżeli występuje jako strona umowy międzynarodowej. OM mogą zawierać umowy z państwami lub innymi organizacjami międzynarodowymi. OM mogą zawierać z państwami następujące umowy: umowy wielostronne dot. ogólnego statusu prawnego organizacji w szczególności przywilejów i immunitetów, umowy dwustronne w sprawie stałej siedziby, umowy dwustronne o wykonywaniu określonych funkcji na terytorium danego państwa, umowy dwustronne dotyczące świadczeń ze strony organizacji na rzecz danego państwa np. pomocy technicznej, kredytu, umowy dwustronne lub wielostronne o stowarzyszeniu się państw z organizacją, umowy handlowe i gospodarcze. Umowy zawierane z organizacjami międzynarodowymi dotyczą przeważnie koordynacji ich działalności np. dot. realizacji funkcji operacyjnych o charakterze ekonomicznym. Umowy w imieniu organizacji negocjuje i zawiera jej szef administracyjny. W odniesieniu do umów które nie wiązą się z poważniejszymi interesami wszystkich państw członkowskich OM opierały się często na złożeniu uprawnień dorozumianych uzasadniając prawo do zawierania umów koniecznością realizacji postawionych przed nimi zadań. Do zawierania innych umów niezbędne jest odpowiednie statutowe upoważnienie oraz wymagają one również swojego rodzaju ratyfikacji w postacji zatwierdzenia ich przez naczelne organy międzyrządowe najczęściej typu walne zgromadzenie. Dotyczy to np. umów w sprawie stałej siedziby organizacji. Umowy o bardzo doniosłym znaczeniu dla interesów państw członowskich wymagają właczenia w proces negocjacji takich umów oraz w proces nadawania im mocy obowiązującej wszystkich zainteresowanych państw członkowskich.
Podstawą zwyczajowych norm międzynarodowych jest zgodne postępowanie państw oraz uznanie ich przez państwa za obowiązek prawny. Uchwały organizacji o charakterze zaleceń mogą odgrywać istotną rolę w procesie powstawania obu elementów międzynarodowego prawa zwyczajowego. Uchwały takie formuujące reguły postępowania mogą być bodźcem skłaniającym państwa do postępowania zgodnie z tymi regułami. Mogą wiec zapoczątkować, przyśpieszać, oraz kierować procesem kształtowania zgodnej praktyki państw. Zakończenie procesu powstawania normy prawa zwyczajowego następuje gdy w zgodnej praktyce państw zaczyna towarzyszyc przekonanie ze odpowiednie postępowanie jest wyrazem obowiązującego prawa. OM mogą wpływać na kształtowanie świadomości prawnej rządów, mogą być uznawane za siedlisko norm zwyczajowych oraz dzięki temu mogą sprecyzować treść takiej normy. W wyniku ustalonej praktyki mogą też zmieniać się normy prawa międzynarodowego. Niektóre z nich mogą się odpowiednio zmieniać do warunków środowiska. Odpowiednia interpretacja norm prawa międzynarodowego przez organy OM może mieć istotny wpływ na zmiany treści tych norm. Tak spowodowana zmiana przepisów statutowych może mieć istotny wpływ na strukturalne elementy systemu organizacji międzynarodowej.
Wracając do zewnętrznych funkcji regulacyjnych OM najwyższą ich formą jest stanowienie norm obowiązujących wszystkie państwa należące do organizacji w drodze aktów prawotwórczych wchodzących bezpośrednio w życie. Taki charakter ma np. dokonywanie rewizji norm statutowych wielu organizacji międzynarodowych gdy nie wymaga to zgody wszystkich państw członkowskich. Szczególnym rodzajem tak zaawansowanych funkcji regulacyjnych jest reglamentacja zewnętrzna polegająca na uchwalaniu przez właściwe organy organizacji międzynarodowej większością głosów szczegółowych przepisów przybierających formę załączników do statutu organizacji i mających moc obowiązującą dla wszystkich członków. Takie uprawnienie nadają bardzo wysoki stopień władzy organizacji w stosunku do państw, dlatego muszą wynikać z wyraźnych postanowień statutu Om. Wyjątkowemu uprawnieniu organizacji do reglamentacji wewnętrznej zawsze towarzyszy odpowiednie zabezpieczenie interesów państw członkowskich. Może to być:
a) dążenie do jednomyślności przy chwalaniu reglamentacji zewnętrznej
b) Ograniczenie reglamentacji zewnętrznej do zagadnień o charakterze technicznym
c) przyznanie państwom prawa całkowitego lub częściowego uchylenia się od reglamentacji zewnętrznej przez zgłoszenie w odpowiednim terminie formalnego sprzeciwu
najdalej posunięte uprawnienia do wydawania aktów normatywnych bezpośrednio obowiązujących na terytorium państw członkowskich w doniosłych dla nich sprawach gospodarczych u społecznych miało EWG. Występuje tendencja do osiągania maksymalnego porozumienia przy reglamentacji zewnętrznej zapewniającego szerokie jej zastosowanie co jest warunkiem efektywności.