Makroekonomia Wykład 06.12.2009

Struktura wykładu

1. Poziom dochodu równowagi w stanie równowagi

2. Mnożniki

3. Równowaga w uproszczonym modelu gospodarki

4. Równowaga w rozwiniętym modelu gospodarki

5. Bezrobocie

POZIOM DOCHODU NARODOWEGO W STANIE RÓWNOWAGI

E - stan równowagi (zmierzone łączne wydatki = wytworzony dochód narodowy)

Y<100 PP>DN

Y>100 PP<DN

PP = ZP - Planowany, łączny, zamierzony popyt

Poziom dochodu narodowego w stanie równowagi można również wyznaczyć posługując się funkcją inwestycji i oszczędności

Y = C + I Y = S + C

I = Y - C S = Y - C

I = S w sytuacji równowagi

Jeśli I>S - łączne planowane wydatki inwestycyjne i konsumpcyjne są wyższe od wytworzonej produkcji NADWYŻKA POPYTU -> wzrost produkcji dochodu narodowego

-> wzrost oszczędności aż do zrównania z inwestycjami

Jeśli I<S - NADWYŻKA PODAŻY wymusiłaby zmniejszenie produkcji dochodu narodowego

MNOŻNIK

Jak przesunięcie funkcji ZP wpływa na dochód narodowy w stanie równowagi?

Dzięki produkcji i sprzedaży dodatkowych dóbr inwestycyjnych powstają dodatkowe dochodu (ΔY = 6), które trafiają do gospodarstw domowych. Ale…

G/d przeznaczają część dodatkowych dochodów na zakupy dóbr konsumpcyjnych. Rozmiar dodatkowych wydatków konsumpcyjnych zależy od wysokości KSK. Im większe KSK, tym większy przyrost popytu konsumpcyjnego

KSK = 0,8

ΔC = 6

ΔC = 0,8 * 6 = 4,8

0,8 * 4,8 = 3,84

0,8 * 3,84 = 3,072

(6; 4,8; 3,84; 3, 072; …;) - ciąg geometryczny

S = 1/(1-q) * a1

ΔY = 1/(1-KSK) * ΔI

mi = 1/(1-KSK)

ΔY = mi * ΔI

a - pierwszy wyraz ciągu

q - iloraz ciągu, o ile razy różnią się kolejne wyrazy od siebie

KSK - krańcowa skłonność do konsumpcji

1/(1-KSK) = mi - mnożnik inwestycyjny - mówi nam jak zmienia się Y pod wpływem zmiany autonomicznych wydatków inwestycyjnych.

mi > 1, bo każda zmiana w wydatkach inwestycyjnych uruchamia łańcuch dalszych zmian w wydatkach konsumpcyjnych

Wysokość mi zależy od KSK; im większe KSK, tym większe mi.

mi = 1/KSO

Im większe KSO, tym mi mniejsze.

KSO - Krańcowa skłonność do oszczędzania

mi - mnożnik inwestycyjny

Y = C_a + I_a + KSK * Y - wzór wyjściowy do obliczania Y i ZP

Y - KSK * Y = C_a + I_a

Y(1 - KSK) = C_a + I_a

Y = 1/1-KSK * (C_a + I_a)

ΔY = ΔZP - w stanie równowagi

ΔZP = ΔI_a + KSK * ΔY

ΔY = ΔI_a + KSK * ΔY

ΔY - (ΔI_a + KSK) = ΔI_a

ΔY (1 - KSK) = ΔI_a

ΔY = ΔI_a/1-KSK

ΔY = 1/(1-KSK) * ΔI_a

ΔZP = ΔC_a + KSK * ΔY

ΔY = Δ C_a + KSK * ΔY

ΔY - KSK * ΔY = Δ C_a

ΔY = Δ C_a /(1-KSK)

ΔY = 1/(1-KSK) * Δ C_a

1/1-KSK = M_g

M_g - Mnożnik wydatków konsumpcyjnych

Mnożniki są pochodną poziomu dochodu narodowego w równowadze względem odpowiednich wydatków autonomicznych

RÓWNOWAGA W ROZWINIĘTYM MODELU GOSPODARKI

Założenie:

- włączamy Państwo, więc pojawi się G - wydatki państwowe,

- T - podatki wpłacane do budżetu,

- transfery - równe 0,

- podatki bezpośrednie

Dochód narodowy Y

Y = C + I + G

Y = C + S + P

C + I + G = C + S + P

I + G = S + P

C = C_a + KSK * Y_d

Y_d = Y - P

T = T_a + t * Y

t - stopa podatkowa

Założenia:

I - są autonomiczne -> I - I_a

G - też są autonomiczne -> G - G_a

Y = C_a + KSK * Y_d + I_a + G_a

Y = C_a + KSK * (Y - T) + I_a + G_a

Y = C_a + KSK * [Y - (I_a + t * Y)] + I_a + G_a

Y = Ca + KSK * (Y - I_a - t * Y) + I_a + G_a

Y = Ca + KSK * Y - KSK * I_a - KSK * t * Y + I_a + Ga

Y - KSK * Y + KSK * t * Y = Ca - KSK * I_a + I_a + Ga

Y(1 - KSK + KSK * t) = Ca - KSK * T_a + I_a + G_a / : (1 - KSK + KSK * t)

Y = C_a - KSK * T_a + I_a + G_a / (1 - KSK + KSK * t)

Y = 1 / (1 - KSK + KSK * t) * (C_a - KSK * T_a + I_a + G_a)

Y = 1 / 1 - KSK (1 - t) * (C_a - KSK * T_a + I_a + G_a)

Wyznaczymy teraz mnożnikowe zmiany dochodu narodowego wywołane zmianą wydatków autonomicznych (inwestycyjnych)

ΔY = ΔI_a - KSK * ΔY * t + ΔY * KSK

ΔY = KSK * ΔY - KSK - ΔY * t + ΔI_a

ΔY - KSK * ΔY - KSK - ΔY * t = ΔI_a

ΔY (1 - KSK + KSK * t) = ΔI_a / : (1 - KSK + KSK * t)

ΔY = 1 / (1 - KSK + KSK * t) * ΔI_a

ΔY = 1 / 1 - KSK (1 - t) * ΔI_{a mnożymy na końcu wszystko razy} ΔI_{a nie tylko mianownik.}

1 / 1 - KSK (1 - t) -> mnożnik inwestycyjny z udziałem państwa - mi

ΔY = ΔG_a - KSK * ΔY * t + ΔY * KSK

ΔY = KSK * ΔY - KSK - ΔY * t + ΔG_a

ΔY - KSK * ΔY - KSK - ΔY * t = ΔG_a

ΔY (1 - KSK + KSK * t) = ΔG_a / : (1 - KSK + KSK * t)

ΔY = 1 / (1 - KSK + KSK * t) * ΔG_a

ΔY = 1 / 1 - KSK (1 - t) * ΔG_{a mnożymy na końcu wszystko razy} ΔG_{a nie tylko mianownik.}

1 / 1 - KSK (1 - t) -> mnożnik wydatków z udziałem państwa - mi - jest taki sam jak mnożnik inwestycyjny

Mnożnik wydatków rządowych mówi nam o ile i jak zmieni się dochód narodowy pod wpływem zmian wydatków rządowych.

Mnożnik Podatkowy

ΔY = KSK * ΔY - KSK * ΔY * t - KSK * ΔT_a

ΔY - KSK * ΔY + KSK * ΔY * t =- KSK * ΔT_a

ΔY (1 - KSK + KSK * t) = - KSK * ΔT_a

ΔY = 1 / (1 - KSK + KSK * t) * (- KSK * ΔT_a)

ΔY = - KSK / 1 - KSK (1 - t) * ΔT_a

- KSK / 1 - KSK (1 - t) - mnożnik podatkowy mt

Mnożnik podatkowy powie nam jak zmienia się dochód narodowy pod wpływem podatków

Mnożnik podatkowy jest ujemny, a więc wzrost podatków powoduje obniżenie dochodu narodowego, zmniejsza rozporządzalny dochód osobisty i zmniejsza wydatki konsumpcyjne.

Mnożnik zrównoważonego budżetu

Założenie: ΔG = ΔT

Y = C_a + KSK * Y_d + I_a + G_a

Y_d = Y - T

Y = ZP - w momencie równowagi

ΔZP = ΔG_a + KSK * ΔY_d

ΔZP = ΔG_a + KSK (ΔY - ΔT)

ΔY = ΔG_a + KSK (ΔY - ΔT)

ΔY = ΔG_a + KSK * ΔY - KSK * ΔT

ΔY - KSK * ΔY = ΔG_a - KSK * ΔT

ΔY (1 - KSK) = ΔG_a - KSK * ΔT

ΔY = 1 / 1 - KSK * (ΔG_a - KSK * ΔT)

ΔY = 1 / 1 - KSK * (ΔG_a - KSK * ΔG_a)

ΔY = 1 / 1 - KSK * (ΔG_a (1 - KSK))

ΔG_a = ΔT_a

Mnożnik zrównoważony budżetu wynosi 1

---