STYLE KIEROWANIA GRUPĄ PRACOWNIKÓW
jestem kierownikiem firmy "AMEX". Firma ta mieści się na terenie byłego województwa Częstochowskiego i zajmuje się produkcją oraz sprzedażą żyrandoli. Zatrudniam dwódziestu trzech pracowników na stanowiskach takich jak :
1. Pracownicy fizyczni
-obróbka metalu
-spawanie
-malowanie
-składanie
-czyszczenie ( polerowanie )
-pakowanie
2. Pracownicy umysłowi
-dział obsługi klijenta (reklamacje)
-dział reklamy
-dział dystrybucji
-księgowość
Ze wzglądu na sytuację finansową firmy, jestem jedynym kierownikiem opdowiadającym za pracowników fizycznych jak i umysłowych.
Kierowanie jest to proces planowania, organizowania, przewodzenia i kontrolowania działalności członków organizacji oraz wykorzystania wszystkich innych jej zasobów dla osiągnięcia ustalonych celów.Za organizacje, przebieg i efekty tego procesu odpowiedzialna jest osoba stojąca na szczycie formalnej struktury instytucji - kierownik. Formalnego kierownika często nazywa się liderem czy przywódcą dla podkreslenia faktu, że obok formalnych prerogatyw do kierowania dysponuje również siła nieformalnego autorytetu.
Kierownicy sprawując w organizacji własciwe im funkcje pełnią wiele róznorodnych ról. W teoriach organizacji i zarządzania opisuje się trzy grupy takich ról:
1. Role interpersonalne
rola reprezentacyjna - pełnienie okreslonych funkcji ceremonialnych
rola przywódcy - co w praktyce oznacza zatrudnianie, szkolenie i motywowanie pracowników
rola łącznika - utrzymywanie kontaktów z osobami spoza organizacji
2. Role informacyjne
rola monitora - poszukiwanie informacji, które mogą być wykorzystane z pożytkiem
rola upowszechniającego - przekazywanie informacji podwładnym
rola rzecznika - przekazywanie informacji osobom spoza jednostki czy organizacji
3. Role decyzyjne
Rola przedsiebiorcy - dbanie o rozwój i doskonalenie firmy
Rola przeciwdziałającego zakłóceniom - reagowanie na konflikty, sytuacje będące poza jego kontrolą
Rola rozdzielającego zasoby - gospodarowanie zasobami instytucji oraz własnym czasem
Rola negocjatora - rozwiązywanie problemów dzięki posiadanym informacjom i autorytetowi
I w końcu trzeci obszar zagadnien wprowadzających - atrybuty jednostki pozwalające pełnic funkcję kierownicze. Na tej kwestii koncentrowały się najwcześniejsze badania psychologiczne nad przywództwem; w efekcie tych badań wyodrębniono pięć ogólnych kategorii cech ściśle związanych z efektywnym przywództwem:
zdolności (inteligencja, szybki refleks, zdolności werbalne, zdolności oceny)
osiagnięcia (erudycja, wiedza, dokonania sportowe)
odpowiedzialność (spolegliwość, inicjatywa, wytrwalość, agresywność, pewność siebie, pragnienie przewyższania innych)
uczestnictwo (aktywność, towarzyskość, współpraca, umiejetność przystosowania się, humor)
status (pozycja społeczna i ekonomiczna, popularność)
Chociaż próby znalezienia typowego zbioru cech, które charakteryzowałyby przywódców w ogóle okazały się bezowocne, współcześnie określa się pewien standard, pakiet umiejetności pomocnych lub niezbędnych dla sprawowania funkcji kierowniczych. Do najczęściej wymienianych należą:
umiejetność skutecznej komunikacji - łatwość nawiązywania kontaktów z ludzmi,
umiejętność motywowania - wyzwalanie w ludziach chęci działania, wzbudzanie entuzjazmu,
umiejętność rozwiązywania konfliktów i zdolność pomagania innym w rozwiązywaniu ich problemów,
umiejętność budowania zespołów,
otwartość na ludzi, nowe idee i metody,
wiedza i doświadczenie w określonej dziedzinie,
umiejętności organizacyjne.
Po pewnym czasie zorientowałam się że na jakość stosunków miedzyludzkich w zespole pracowniczym, olbrzymi wpływ wywiera osobowość kierownika i jego styl kierowania. Szczególne znaczenie ma tu empatia, czyli umiejętność wczuwania sie w sytuację podwładnych i rozumienia ich oraz tolerancja, czyli zdolność do akceptacji odmiennych wartości, poglądów i postaw. Sposób, w jaki kierownik zespołu sprawuje władze, ma niezwykle ważne znaczenie dla efektywności działania podległych mu pracowników. Efektywny kierownik to taki, który zapewnia swoim podwładnym poczucie siły zamiast niemocy, sprawia, że pracownicy czują się odpowiedzialni za własne zachowania, mają panowanie nad nimi i kontrole. Dobry kierownik wykorzystuje swą władzę, aby wzbudzić zaufanie do własnej osoby.Styl kierowania jest to względnie trwały i powtarzalny sposób oddziaływania przełożonego na zachowania podwładnych.
Kierowanie instytucją oznacza stanięcie wobec podstawowego problemu: jak skłonić podwładnych do realizacji powierzonych im ról (zadań)? Kierownicy odpowiadaja na to wyzwanie w rózny sposób realizujac tym samym różne style kierowania.
Na podstawie poniższego przykładu przedstawie
poszczególne style kierowania :
W czasie przerwy śniadaniowej jeden z pracowników został powiadomiony o wypadku swojego przyjaciela którego znał od dzieciństwa.Przyjaciel tuż przed zapadnięciem w śmierć kliniczną prosił lekarza o poinformowanie swojego przyjaciela by ten niezwłocznie przyjechał do szpitala.
Styl bierny (nieingerujacy): kierownik daje dużą swobodę w planowaniu i organizowaniu zadań członkom grupy, którą kieruje.Istnieje niebezpieczeństwo zagubienia głównego celu przedsięwzięcia . Stara się nie podejmować żadnych decyzji. Jest niezdolny do sprawowania władzy i kontroli.
Kierownik reprezentujący styl bierny staje w obec zaistniałej sytuacji obojętnie - gdyż uważa że pracownik podejmie słuszną decyzję.Pracownik decydując się na opuszczenie miejsca pracy nie poniesie żadnych kosekwencji.
Styl liberalny: kierownik stara się zapewnić dobre warunki pracy. Istnieje duża więź łącząca pracownika z kierownikiem. Mimo dobrych relacji mamy doczynienia ze słabą produkcją.
Kierownik postępujący według stylu liberalnego w tej sytuacji postąpi następująco:
W osobie takiej budzą się ludzkie uczucia i nie tylko się zgodzi, ale będzie starał sie równierz pocieszyć swego pracownika. Pozwoli na wyjazd mimo przerwania ciągu produkcji.
Styl autokratyczny: cechuje stosowanie władczego tonu, używanie obelżywych słów, rozkazywanie, krzykliwość; brak rozumienia drugiego człowieka, brak wyrozumiałości; niecierpliwość, gniew; wysokie wymagania, narzucanie swej woli, stosowanie i zaznaczanie siły i mocy; krytykowanie, udzielanie nagan, kontrolowanie; groźby ukarania, karanie; brak szacunku, lekceważenie; chłód emocjonalny.
Jako reakcje na styl autokratyczny obserwujemy u kierowanego: brak samodzielności, brak spontaniczności, mała aktywność; zastraszenie, napięcie emocjonalne; agresywność, mała akceptacja innych; nikłe kontakty w grupie oraz grupy z kierującym.
Kierownik przyjmujący cechy autokratyczne jest zupełnym przeciwieństwem stylu liberalnego.
Osoba ta nie przejawia jakiego kolwiek zainteresowania uczuciami i życiem prywatnym pracownika, i w przedstawionej sytuacji kierownik nie wyrazi zgody na wizytę w szpitalu w godzinach pracy.
Styl pragmatyczny: kierownik reprezentuje wysoki poziom dbałości o personel. Stosunki z podwładnymi są serdeczne i pełne zaufania. Grupa uczestniczy w podejmowaniu decyzji. Kierownik stosuje system nagród premiując aktywne uczestnictwo w działaniach grupy. W zespole jest bardzo silna atmosfera solidarności. Kontrola staje sie samokontrolą pracowników, gdyż kierownik stara się wytworzyć świadomość celów pracy i ich głębsze zrozumienie. Gdy pojawią się błędy, szuka przyczyn. Pózniej wspólnie dyskutuje się na ich temat. Pracownicy są zachęcani do kreatywnosci. Kierujacy jest otwarty na nowe pomysły, choć decyzje podejmuje sam.
Zachodzi dwukierunkowa komunikacja, której rezultatem jest maksymalne zaangażowanie się pracowników w wykonanie pracy.
Kierownik pragmatyczny wykazuje cechy podobne do kierownika liberalnego pod względem stosunków z pracownikami; okazuje współczucie,zrozumienie oczywiście zezwala na kontakt pracownika z przyjacielem, jak również proponuje swoją pomoc np. użycza samochodu.
Jednocześnie myśląc o ciągłości produkcji znajduje zastępce na jego stanowisko.
Styl kompromisowy: kierownik podejmuje decyzje pod naciskiem zespołu, często się waha, jest niezdecydowany, a zespół stawia go najczęściej przed faktem dokonanym. Stylowi kompromisowemu możemy przypisać nazwę " stylu średniego " gdyż jego priorytety takie jak: wydajność, zaspokajanie potrzeb i stosunki z pracownikami są na poziomie śednim.
Kierownik reprezentujący styl kompromisowy będzie się whał co do podjęcia decyzji i zwolnienia wcześniej pracownika.Jednak podejmie decyzję korzystną dla pracownika pod presja wywartą przez innych współpracowników.
Trudno jest mi wybrać jeden wzorcowy styl kierowania, gdyż dominuje podejscie sytuacyjne, które zakłada relatywizm oceny stylu kierowania. Zależy ona bowiem od specyficznych warunków funkcjonowania zespołów ludzkich. Uważam, że kierownik jest tym efektywniejszy im szerszy posiada repertuar stylów kierowania i im lepiej potrafi dobrać najwłaściwszy styl do danej sytuacji w zakładzie pracy.
Opracowała :
Agnieszka Karzmarzyk