uklad krwionosny sc


0x08 graphic
0x08 graphic

FUNKCJE UKŁADU KRWIONOŚNEGO

1.umożliwia transport:

a)tlenu i dw. węgla między narządami wymiany gazowej a tkankami

b)substancji pokarmowych wchłoniętych z jelita cienkiego do miejsc ich magazynowania lub wykorzystania

c)hormonów z miejsc ich wytwarzania do komórek docelowych

d)zbędnych i szkodliwych produktów przemiany materii z tkanek do wątroby i do nerek

e)ciepła między ośrodkami produkującymi ciepło

2.f. odpornościowa

3.uczestniczy w utrzymywaniu odpowiedniego pH

4.zapewnia komórkom środowisko- stałe pod względem chemicznym i fizycznym

Obejmuje:

+Serce

+Naczynia krwionośne

+Krew

+Narządy powstawania i niszczenia komórek krwi: szpik kostny czerwony, ukł. siateczkowo-śródbłonkowy(USŚ), śledziona, grasica, węzły i grudki chłonne

Układ zamknięty - warunkach prawidłowych krew nie ma możliwości wylania się poza układ naczyń krwionośnych i serce- wyjątek stanowi jedynie śledziona, gdzie występuje tzw. „krążenie otwarte”

Naczynia krwionośne:

1.TĘTNICE (ARTERIAE): krew płynie nimi z serca do narządów

+ściany tętnic grubsze,zawierają więcej komórek mięśniowych i włókien sprężystych

+tętnice typu: a)sprężystego (np.aorta); b)mięśniowego (np. t.piersiowa wewnętrzna).

+mniejsze tętnice, które w warstwie środkowej posiadają tylko jedną warstwę mięśni gładkich to tętniczki (arteriolae); jeszcze mniejsze tętniczki, występujące przed przejściem w sieć naczyń włosowatych tętniczkami przedwłosowatymi (arteriolae precapillares)

2.ŻYŁY (VENAE): krew płynie nimi z narządów do serca

+ściana: cienka i wiotka

+w świetle żył: zastawki zbudowane z 1-3 półksiężycowatych kieszonek- zapobiegają one cofaniu się krwi

+prowadzą krew z obwodu do serca; zależnie od tego gdzie żyły prowadzą krew ma ona różny kolor. Jeżeli z obwodu do serca, do przedsionka prawego prawej komory- krew jest ciemnowiśniowa- bo jest ona pozbawiona tlenu i bogata w produkty przemiany materii; W żyłach idących od płuc ku przedsionkowi lewemu- krew jest jasnoczerwona, mocno natlenowana.

3.NACZYNIA WŁOSOWATE (VASA SANQUINEA CAPILLARIA): zespalają tętnice z żyłami, właściwe miejsce wymiany

+pośredniczą w wymianie krwi między naczyniami krwionośnymi a komórkami

+na zasadzie dyfuzji i osmozy krew odbiera dwutlenek węgla, produkty przemiany materii i niektóre ich wydzieliny, np. hormony; tylko w pęcherzykach płucnych krew oddaje dwutlenek węgla, a przyłącza tlen. Zjawiska te zachodzą dzięki b.cienkiej budowie ścian naczyń włosowatych oraz ze względu na wolny przepływ krwi przez te naczynia (ok.. 0.5 mm/s).

+bardzo gęsto zespalają się ze sobą tworząc sieć naczyń krwionośnych

Schemat przepływu krwi w naczyniach krwionośnych:

Tętnica> tętniczka> tętniczki przedwłosowe> naczynia włosowate tętnicze> naczynia włosowate> naczynia włosowate żylne> żyłka zawłosowa> żyłka> żyła

Droga przepływu krwi z serca do palca małego(V) prawej ręki

1- komora lewa

2- zastawka aorty

3- opuszka aorty

4- łuk aorty

5- pień ramienno-głowowy

6- tętnica podobojczykowa prawa

7- tętnica pachowa

8- tętnica ramienna

9- tętnica łokciowa

10- łuk dłoniowy powierzchowny

11- tętniczka

12- tętniczki przedwłosowe

13- naczynia włosowate tętnicze

14-naczynia włosowate

Droga przepływu krwi z palca małego(V) prawej ręki do serca:

2- naczynia włosowate żylne

3- żyłki zawłosowe

4- żyłka

5- żyła odłokciowa (sieć żylna grzbietowa)

6- żyła ramienna

7- żyła pachowa

8- żyła podobojczykowa prawa

9- żyła ramienno-głowowa

10- żyła główna górna

11- przedsionek prawy

KREW

+rodzaj tkanki łącznej krążącej w naczyniach krwionośnych

+ilość krwi w organizmie przeciętnego człowieka: 5-5,5 l. (70 ml/kg) i jest to w przybliżeniu 1/13 do 1/12 wagi ciała

Podstawowe składniki krwi:

+Osocze(ok.58%)

+Elementy morfotyczne (ok. 40%): a)leukocyty: agranulocyty (monocyty, limfocyty) granulocyty (obojętnochłonne, zasadochłonne, kwasochłonne); b)erytrocyty; c)trombocyty

SERCE (COR)

+mięśniowy narząd ukł. naczyniowego, działającym na zasadzie pompy tłoczącej

+kształt lekko spłaszczonego stożka, w którym wyróżniamy: a)podstawę serca (basis cardis), b)wierzchołek zwany koniuszkiem serca (apex cardis); na sercu wyróżniamy 3 powierzchnie: a)przednią (mostkowo-żebrowa); b)tylno-dolną (przeponowa); c)płucną- łączy ona obie poprzednie

+położone w śródpiersiu, z czego 2/3 leży po lewej stronie ciała, a 1/3 po prawej +proporcjonalnie jest wielkości pięści

+waży około 300g

Budowa serca:

+podzielone na dwie połowy boczne- prawą, zwaną sercem prawym oraz lewą- zwaną sercem lewym; w sercu prawym krąży krew żylna, która jest tłoczona do krążenia małego- płucnego, natomiast w sercu lewym krąży krew tętnicza, która z kolei jest wypychana do krwioobiegu dużego; w warunkach prawidłowych krew tętnicza nie miesza się z krwią żylną.

+każda z połów serca dzieli się na przedsionek i komorę serca

+w budowie zewn. granicę między przedsionkiem lewym a prawym stanowi bruzda międzyprzedsionkowa przednia i tylna (sulcus interatriale anterior et posterior), natomiast między komorami- bruzda międzykomorowa przednia i tylna ( sulcus interventricularis anterior et posterior). Oba przedsionki od komór oddziela bruzda wieńcowa (sulcus coronarius).

+we wnętrzu serca przedsionki są oddzielone od siebie przegrodą miedzyprzedsionkową (septum interatriale), a komory- przegrodą międzykomorową (septum interventriculare) +przedsionki od komór odprowadza przegroda przedsionkowo-komorowa (septum atrioventriculare)

1-przedsionek prawy

2-przedsionek lewy

3-żyła główna górna

4-łuk aorty

5-pień płucny( rozdziela się na tętnice płucne; prawą i lewą)

6-żyły płucne lewe

7-płaciki zastawki dwudzielnej (mitralnej)

8-płaciki zastawki półksiężycowatej aorty

9-komora lewa

10-komora prawa

11-żyła główna dolna

12-płaciki zastawki dwudzielnej

13-płaciki zastawki półksiężycowatej pnia płucnego

ZASTAWKI SERCA

1.Przedsionkowo-komorowa lewa (dwudzielna=mitralna,2 płatki)

2.Przedsionkowo-komorowa prawa (trójdzielna, 3 płatki)

dot. 1 i 2:

+regulują przepływ krwi z przedsionków do komór

+po ich otwarciu krew napływa z przedsionków do komór, a z chwilą ich zamknięcia nie pozwalają one na cofanie się krwi z komór do przedsionków

+przyczepiają się do pierścieni włóknistych otaczających ujścia przedsionkowo-komorowe

+struny ścięgniste łączą wolny brzeg płatków z mm.brodawkowatymi. W chwili skurczu komór płatki zastawek pod wpływem krwi szczelnie stykają się ze sobą i zamykają ujście przedsionkowo-komorowe

3.Zastawka pnia płucnego (półksiężycowata)

4.Zastawka aorty (półksiężycowata)

dot. 3 i 4:

+regulują odprowadzenie krwi z komór do wielkich tętnic aorty i pnia płucnego

+ich otwarcie powoduje odpływ krwi z komór do tętnic, a zamknięcie nie pozwala na cofanie się krwi do komór

+zastawki tętnicze są zb. z 3 półksiężycowatych płatków, które przyczepiają się do ścian tętnic oraz do pierścieni włóknistych obejmujących ujścia tętnicze

ŚCIANY SERCA

1.WSIERDZIE (ENDOCARDIU): wyściela wewn. pow. serca łącznie ze szczelinami między beleczkami mięśniowymi oraz z zastawkami

2.ŚRÓDSIERDZIE (MYOCARDIUM): stanowi zasadniczy m. sercowy; składa się z 3 elementów: a)szkieletu serca (tk.łączna); b)m. sercowego właściwego (włókna mm. poprzecznie prążkowane); c)układu przewodzącego: ma zdolność do samodzielnego wytwarzania bodźców wpływających na czynność serca; zapewnia rytmiczne ruchy serca wywołując kolejne skurcze przedsionków i komór; składowe: a)węzeł zatokowo-przedsionkowy; b) węzeł przedsionkowo-komorowy; c)pęczek przedsionkowo-komorowy (Hisa)

3.NASIERDZIE (EPICARDIUM): okrywa bezpośrednio serce i jest blaszką trzewną worka osierdziowego; bez wyraźnej granicy na wysokości korony serce przechodzi w osierdzie (pericardium)- stanowi ono blaszkę ścienną worka osierdziowego

CZYNNOŚĆ SERCA

+pracuje na zasadzie pompy tłoczącej: praca polega na rytmicznie powtarzających się uderzeniach serca, wynoszących średnio ok.70 razy/min.

+w czasie jednego cyklu serce przepompowuje ok.70 ml krwi, w ciągu min. ok. 5 l, w ciągu doby ok. 75 tys. l krwi

Cykl pracy serca:

1.skurcz przedsionków- krew napływa z przedsionków do komór; otwarte zastawki przedsionkowo-komorowe; zastawki półksiężycowate zamknięte

2. skurcz komór- krew jest wtłaczana do aorty i pnia płucnego przez otwarte zastawki półksiężycowate; rozkurcz przedsionków

3.pauza- m.sercowy rozluźniony; krew napływa do przedsionków- do PP żyłą główną górną i dolną, do PL 4 żyłami płucnymi

Pracę serca reguluje układ przewodzący serca- jest on kontrolowany przez CUN za pośrednictwem układu autonomicznego; unerwia on serce poprzez mieszany splot sercowy, który zawiera liczne zwoje sercowe. Część współczulna odchodzi od pnia współczulnego jako nerwy sercowe szyjne- górny, środkowy, dolny- oraz nerwy sercowe piersiowe i powoduje przyspieszenie pracy serca( np. podczas wysiłku). Część przywspółczulna odchodzi od nerwu błędnego (X) za pośrednictwem gałęzi sercowych górnych, środkowych i dolnych, powodując zwolnienie pracy serca.

ZAWAŁ MIĘŚNIA SERCOEGO:

+(łac. infarctus myocardii)

+ostra, groźna choroba serca, w której powstaje obszar martwicy mięśnia sercowego w wyniku jego niedotlenienia

+zawał m. sercowego: postać choroby niedokrwiennej m. sercowego (obok: nagłej śmierci sercowej, dławicy sercowej, przewlekłej choroby niedokrwiennej serca i tzw. "kardiomiopatii" niedokrwiennej).

Krążenie małe (circulatio parva, pulmonalis)
+służy wzbogaceniu krwi w tlen i wydaleniu dw. węgla

+rozpoczyna się a komorze prawej pniem płucnym (truncus pulmonalis)- biegnie on ku górze przed początkowym odcinkiem aorty; następnie przed wklęsłym brzegiem łuku aorty dzieli się na tt. płucne- prawą i lewą. Każda z nich we wnęce płuca dzieli się na tt. płatowate- dwie po stronie lewej i trzy po stronie prawej, a te z kolei na tt. segmentowe. One dzielą się z kolei na tt.o coraz to mniejszej średnicy, które przechodzą w naczynia krwionośne włosowate, tworząc gęsta sieć oplatającą pęcherzyki płucne- to tu zachodzi właściwa wymiana gazowa. Krew oddaje pęcherzykom CO2, w zamian przyłącza tlen. Naczynia krwionośne włosowate łączą się w naczynia żylne o większej średnicy, a następnie w żż. segmentowe i żż. płucne (venae pulmonales). Najczęściej do PL, gdzie kończy się krążenie małe, wnikają cztery żż. płucne, po dwie z każdego płuca.

Krążenie duże (circulatio magna)
+służy doprowadzeniu do wszystkich narządów i tkanek wraz z krwią tlenu i skł. odżywczych, a odprowadzeniu dw. węgla i skł. przemiany materii

+rozpoczyna się w komorze lewej, skąd wychodzi t. główna (aorta)

Aorta:

a)Część wstępująca: rozpoczyna się rozszerzeniem- opuszką aorty- jest ona objęta osierdziem, na wysokości połączenia drugiego prawego żebra z mostkiem przechodzi w łuk aorty. Od tej części aorty odchodzą tt. wieńcowe serca- prawa i lewa.

b)Łuk aorty: odchodzi od niego pień ramienno-głowowy, t. szyjna wspólna lewa i t. podobojczykowa lewa; pień ramienno-głowowy dzieli się dodatkowo na t. wspólną prawą i podobojczykową prawą.

c)Część zstępująca: wyróżniamy dwie części: aorta piersiowa i brzuszna

UKŁAD WROTNY WĄTROBY (CZĘŚĆ KRĄŻENIA DUŻEGO)

+krew z przewodu pokarm. prowadzona jest drogą ż. Wrotnej- jest to naczynie dochodzące do wątroby, tam rozgałęzia się na naczynia włosowate, po czym (już po przejściu przez narząd) wraca do postaci żż. wątrobowych, łączących się z ż. główną dolną. Naczynia włosowate doprowadzają do wątroby pozyskane składniki pokarmowe- aby je przetworzyć zmagazynować

+krążenie wrotne: jednym z elem. krążenia obwodowego



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Uklad krwionosny
3.Skazy krwotoczne, Farmacja, Farmakologia(1), Hemostaza, Układ krwionośny
Układ krwionośny
zakrzepica, Farmacja, Farmakologia(1), Hemostaza, Układ krwionośny
ćwiczenie8 leki dzialajace na uklad krwionosny
Układ krwionośny serce, Ratownicto Medyczne, Anatomia
Anatomia Ezamin Układ Krwionośny
UKLAD KRWIONOSNY
uklad krwionosny, studia, IV semestr, anatomia
układ krwionośny (notatki)
układ krwionośny 5
układ krwionośny
Przepisane wykłady Układ krwionośny
Fizjologia układ krwionośny giełda kolokwium
uklad krwionośny

więcej podobnych podstron