3 grudnia 2009

Stańco Alicja

Nr albumu: 230 005

I rok filozofii spec. ogólnofilozoficzna

Wydział Humanistyczny UMK

Arystoteles

RETORYKA

Księga I, Roz. 3 (1358b-1359a)

3. Trzy rodzaje wymowy. Ich ogólna charakterystyka.

[w:] Dzieła wszystkie t. 6; Warszawa 2001

1. Ilość mów zależna od ilości słuchaczy- a tych jest trzech.

2. Mowa składa się z 3 elementów:

1. Mówca

2. Przedmiot mowy

3. Adresat (słuchacz)

1. Wyznacza cel mowy

2. Może być: krytycznym świadkiem; rozstrzygający (o przeszłości lub przyszłości).

3. : Trzy rodzaje wymowy

1. Doradcza (polityczna)- ma zachęcić lub powstrzymać od jakiegoś działania, zarówno w sprawach prywatnych jak i publicznych

2. Sądowa- oskarżenie lub obrona.

3. Popisowa- pochwała lub nagana

4. Rodzaj wymowy a czas:

1. Wymowa doradcza- czas przyszły

2. Wymowa sądowa- czas przeszły

3. Wymowa popisowa- czas teraźniejszy, ale z wykorzystaniem innych czasów

5. Cele wymowy:

1. Doradcza- pożytek lub szkoda (to, co zalecane lepsze od tego, co odradzane)

2. Sądowa- sprawiedliwość i niesprawiedliwość

3. Popisowa- szlachetność lub niegodziwość

6. Rozdzielność celów mowy potwierdza to, że żaden z mówców nie kwestionuje spraw, które są celem innego rodzaju mowy.

7. Mówca musi umieć korzystać z przesłanek, a nimi w retoryce są nimi:

1. Dowody

2. Prawdopodobieństwa

3. Znaki

8. Kolejno mówcy na podstawie przesłanek muszą nauczyć się oceniać w ramach swoich celów; nauczyć się klasyfikować według ogólne/ szczegółowe, wielkie/ małe, większe/ mniejsze dobro, słuszność.

9. Każdy z rodzajów mowy oprócz specyficznych dla siebie dowodów posiada także jedyne dla siebie przesłanki.

………………………………………………………………………………………………...

Filozof w tym fragmencie RETORYKI omawia trzy rodzaje wypowiedzi: doradczą, sądową i popisową. Analizuje je pod względem zamierzenia wywołania konkretnych reakcji, celów, powiązania z czasem. Stwierdza także, że dobry mówca musi potrafić korzystać z trzech typów przesłanek: dowodów, prawdopodobieństw oraz znaków. Zaznacza także, że każdy z mówców kieruje swą wypowiedź do określonego adresata i musi się liczyć z jego obecnością, wymaganiami oraz tym, że będzie przez niego oceniany.

---