PRACA W MAŁYCH GRUPACH
Punktem wyjścia jest zawsze konkretny człowiek.
„Człowiek jest drogą Kościoła” - Jan Paweł II
Pytanie? - czy dostrzegam poszczególnych członków grupy - należy ich poznać - zaczynamy od imienia.
PRZYKŁADOWE METODY POZNAWANIA IMION
Proste pytanie o imię
Odczytywanie listy
Zapamiętywanie imion przez skojarzenia (np. osoba podaje swój przymiot zaczynający się na tę samą literę co imię, lub przy wymawianiu imienia robi jakiś charakterystyczny dla siebie gest)
Graficzne przedstawienie imienia w postaci rebusu, który inni muszą odgadnąć.
Tworzenie krzyżówki - anagramu, której hasła stanowią przymioty danej osoby zaczynające się na kolejne litery jej imienia
Osoby rzucają między sobą piłkę lub maskotkę, wypowiadając za każdym razem imię swoje i osoby, do której rzucam.
Po poznaniu imienia przychodzi kolej na poznawanie osoby - jaka jest?
METODY:
Każdy dokańcza trzy zdania: Jestem..., Chce..., Mam...
Każdy otrzymuje kartkę na której są narysowane różne figury geometryczne z pytaniami w środku np.: imię, ulubiony kolor, bohaterowie, zajęcia, moje marzenia, mocne strony, co cenię u przyjaciół, ulubione miejsce itd. Każdy wypełnia i prezentuje.
Wywiad w parach (ułatwia komunikację) - może być na podst. Powyższych pytań.
ZASADY DOBREGO PROWADZENIA GRUPY.
Znać siebie (Kim jestem?)
Znać uczestników
Znajomość mechanizmów grupy, mieć świadomość istnienia grupy
Znać cel grupy
Znać cel spotkania
Znajomość technik prowadzenia grupy
PLUSY PROWADZENIA GRUPY
* Świeckie
+ Korzyści dla siebie
+ Poznanie siebie przez rozmowę z innymi
+ Doświadczenie, poznanie swoich emocji
+ Umiejętność wyrażania myśli, otwieranie się na innych, bronienie swoich
poglądów
+ Umiejętność słuchania poglądów innych, nie krytykować czyichś poglądów
+ Głębokie kontakty, więzi
+ Uczenie się przyjaźni
+ Umiejętność pracy w grupie
+ Umiejętność rozwiązywania konfliktów
* Religijne
+ Wzmacniamy swoją wiarę
+ Uczymy się wiary dzięki innym
+ Mówimy o wierze, czytamy Pismo Święte
+ Wspólne modlitwy łączące ludzi
+ Modlenie się za siebie nawzajem
PŁASZCZYZNY FUNKCJONOWANIA GRUPY
Płaszczyzna religijna
Płaszczyzna towarzyska
POZIOMY ROZWOJU GRUPY
Orientacja (organizacja spotkań)
Konfrontacja i konflikt
Współpraca i kompromis
Integracja, włączanie się w wykonywane zadania grupy
SKŁAD GRUPY
Liderzy- odpowiedzialność za grupę, prowadzenie spotkań
Faworyci- akceptowani przez grupę
Ludzie w cieniu- mniej akceptowani
RZECZY WYWOŁUJĄCE POZYTYWNE UCZUCIA U UCZESTNIKÓW SPOTKANIA
Uśmiech
Ciepłe słowa
Dostrzeganie innych
Dobry humor
Przyjemna atmosfera
Pochwały
RZECZY WYWOŁUJĄCE NEGATYWNE UCZUCIA U UCZESTNIKÓW SPOTKANIA
Niezauważanie niektórych uczestników
Kwestionowanie czyichś poglądów
Wyszukiwanie tylko złych stron u uczestników spotkania
Gadulstwo
Nie reagowanie na rozmówcę
Wyniosłość
Odrzucanie twórczych propozycji
Bagatelizowanie innych i ich wypowiedzi
WARUNKI PROWADZENIA DOBREJ GRUPY
Mieć postawiony cel i wytyczone zadania
Dobra komunikacja miedzy członkami grupy
Wspólne realizowanie postawionych celów
Zwartość grupy
Grupa nie jest zdominowana przez animatora
DOBRY ANIMATOR:
Zna swoje możliwości i ograniczenia
Lubi to co robi
Umie odpowiedzieć na pytanie „dlaczego jestem animatorem?”
Prowadzi grupę w stylu tzw. Demokratycznym - poddaje pomysły, wszyscy coś robią (nie arystokratycznym-wszystko robi sam i nie wolnym-każdy robi co chce)
„Dobry animator jest jak powietrze, jest niezbędny, ale niewidoczny”
METODY PRACY W MAŁYCH GRUPACH (OPARTE O SŁOWO)
Najpierw musimy zdać sobie sprawę, co to jest pytanie. Jest to pewne wezwanie, które wymaga odpowiedzi. Ważna jest umiejętność i odwaga zadawania pytań. Trzeba wiedzieć o co się pyta i czy pyta się właściwie. Pytania alternatywne, na które odpowiedź może być TAK lub NIE niewiele dają - trzeba uzasadnienia Na niektóre pytania możemy dać jednoznaczną odpowiedź na inne nie. Z pytań rodzi się dyskusja, która powinna się rządzić odpowiednimi prawami.
BURZA MÓZGÓW - (dyskusja i wybór) - stawiamy konkretny problem, wymyślamy jak największą ilość rozwiązań (można zapisać) i wspólnie wybieramy to, które najbardziej pasuje.
TRYBUNAŁ - konkretny problem poddajemy pod sąd, wybieramy kilkuosobowy trybunał, a resztę grupy dzielimy na osoby „za” i „przeciw” (wymaga to dyscypliny od uczestników podczas wypowiadania się tylko za jednym stanowiskiem)
PANEL - Zapraszamy ekspertów od danego problemu, zadajemy im pytania, prowadzimy dyskusje
TRZY KĄTY - dzielimy grupę na trzy stanowiska w dyskusji: TAK, NIE
i NIE WIEM (Każda podgrupa stara się obronić swoje stanowisko) Ważne jest podsumowanie prowadzącego, aby wyciągnąć ODPOWIEDNIE wnioski.
PROWOKACJA - zadajemy pytanie prowokacyjne np. ”Dlaczego nie warto się modlić?” i w ten sposób rozpoczynamy dyskusję.
METODY BIBLIJNE (są bardzo ważne)
DEZYDERATA - tekst(nie tylko biblijny) jest punktem wyjściowym do tematu. Każdy go otrzymuje, czyta i ma za zadanie podkreślić zdanie (zdania), które są wg niego najważniejsze, przemawiają do niego itp. Potem każdy czyta, co podkreślił i komentuje dlaczego. Metoda polega na dzieleniu się, dlatego ważne, aby nie komentować wypowiedzi innych osób. Należy jednak zwrócić uwagę (w każdej dyskusji) by uczestnicy wypowiadali swoje poglądy zaczynając od „JA...” a nie bezosobowo typu „Wszyscy...” „Ludzie...” itp.
EWANGELICZNA REWIZJA ZYCIA - Realizujemy temat według schematu:
Widzieć - konkretny problem - jak uczestnicy go widzą?
Ocenić - analizujemy problem w świetle odpowiednich fragmentów Pisma Św.
Działać - jak możemy w swoim życiu odpowiedzieć na problem zgodnie ze wskazaniami Biblii
(Metoda ta jest szczególnie propagowana w KSM - ie !!!)
DZIELENIE SIĘ EWANGELIĄ - metoda podobna do „Dezyderaty” ale na tekstach Nowego Testamentu. Wymaga to umiejętności wzajemnego dzielenia się i ubogacania - pewnej głębszej komunikacji. Ważnym elementem jest wspólna modlitwa dziękczynna.
KRĄG BIBLIJNY - skupiamy się szczególnie na analizie tekstu, zdania, wyrazu, aby odpowiedzieć na pytanie: czego Bóg oczekuje ode mnie po przeczytaniu tego fragmentu?
OZNAKOWANIE FRAGMENTU - każdy otrzymuje tekst i stawia znaki:
? - tam gdzie nie rozumie tekstu
! - co uważa za ważnie
- co go poruszyło
następnie uczestnicy dzielą się tym.
Można zaproponować zamianę tekstu na wywiad, list, telegram, SMS-a, modlitwę, poprosić o ułożenie pytań, opis postaci, uczuć, sytuacji, odegranie tekstu (dialog, teatr, pantomima).
DRAMA - zaangażowanie wyobraźni - dopisywanie dalszego, wymyślonego przez uczestników, ciągu tekstu.
nie stosujemy wszystkich metod na raz - jedna na jedno spotkanie!
Pismo Święte powinno być zawsze „pod ręka” na spotkaniu.
LITERATURA ANIMATORA
„Grupa się bawi i pracuje”
„Polubić szkołę” (Chołczyńska - Miliczkiewicz)
„Zabawy interakcyjne” (Klaus Vopel)
„Poradnik dla prowadzących grupy”
„Sztuka zarządzania...” (Szultz von Thun)
„Wychowanie bez porażek” (Thomas Gordon)
„Prowadzenie grup dziecięcych i młodzieżowych” (Martin Verfürth)
„Dynamika wspólnoty i rola lidera” (T. Kotlewski)
„Poradnik animatora” (K. Kaszowski)
„Materiały do pracy z grupą młodzieżową” (P. Duksa)
„Metody aktywizujące w katechezie”