Indywidualna działalność gospodarcza
Dla osób lubiących działać na własny rachunek to prawie idealna forma prowadzenia działalności. Rozmiar działalności nie jest w żaden sposób ograniczony, łatwo ją rozszerzyć lub zlikwidować.
W zależności od posiadanych kwalifikacji osobistych stosunkowo prosto uzyskać koncesje i zezwolenia. Minusem jest niewątpliwie odpowiedzialność za zobowiązania powstałe w wyniku prowadzenia działalności całym majątkiem osobistym.
Przy zakładaniu tego typu działalności należy również rozważyć kwestie związane z obowiązkiem ubezpieczenia społecznego. Bez względu na to, czy działalność ma charakter okresowy czy nie, obowiązek opłacania składki na ubezpieczenia społeczne istnieje cały rok i nie jest uzależniony od występowania dochodu.
Składki należy opłacać nawet w wypadku wystąpienia straty lub braku przychodów z działalności. Dopiero wyrejestrowanie powoduje ustanie obowiązku ubezpieczeniowego.
Jeśli działalność gospodarcza ma charakter zajęcia dodatkowego i uzyskujesz dochody z pracy, a wynagrodzenie tam otrzymywane jest równe co najmniej wynagrodzeniu minimalnemu, określonemu w odrębnych przepisach - wtedy obowiązek ubezpieczeniowy ogranicza się do składki na ubezpieczenie zdrowotne, co nie jest bardzo dużym obciążeniem - i ta forma działalności nabiera dużych zalet.
Zalety
Brak uciążliwych formalności przy zakładaniu
Możliwe wszystkie formy opodatkowania w zależności od działalności
Nieskomplikowany sposób likwidacji
Wady
Odpowiedzialność całym majątkiem osobistym za zobowiązania firmy
Trudność w pozyskaniu kapitału na rynku kapitałowym lub poprzez przyjęcie nowego wspólnika
Konieczność opłacania zryczałtowanych składek ZUS bez względu na dochody
Odpowiedzialność za zobowiązania
Cały majątek osobisty, również wspólny majątek małżonków
Możliwe formy opodatkowania
Karta podatkowa
Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych
Zasady ogólne - podatkowa księga przychodów i rozchodów
Zasady ogólne - księgowość pełna.
Podstawa prawna:
Formalności krok po kroku
Rejestracja działalności gospodarczej
We właściwym urzędzie miasta lub gminy składasz wniosek o wpis do ewidencji działalności gospodarczej. Na jego podstawie wpis zostanie dokonany w ciągu 14 dni.
Zgłoszenie działalności w Urzędzie Statystycznym
Zgłoszenie w Urzędzie Statystycznym jest niezbędne do uzyskania numeru Regon. Po wypełnieniu odpowiedniego wniosku i podaniu informacji o profilu zamierzonej działalności otrzymasz numer statystyczny - termin jest różny - od załatwienia sprawy na miejscu w oddziale wojewózkim do 14 dni. REGON jest niezbędny dla załatwiania dalszych formalności.
Zgłoszenie w Urzędzie Skarbowym
W urzędzie skarbowym należy złożyć aktualizacyjny druk NIP i dokonać rejestracji dla celów Vat (jeśli będziesz korzystał ze zwolnienia, możesz jej zaniechać - ale zajrzyj przedtem do działu Vat)
Zgłoszenie w ZUS
W ZUS powinieneś złożyć zgłoszenie płatnika składek i ewentualnie zgłoszenie pracowników, jeśli ich od początku będziesz zatrudniał. Zgłoszenie możesz wysłać listem poleconym.
Zawiadomienie PIP i Inspektora Sanitarnego
Jeśli będziesz zatrudniał pracowników, musisz zawiadomić właściwego wojewódzkiego inspektora PIP i właściwego inspektora sanitarnego. Ten obowiązek nakłada na Ciebie Kodeks Pracy
Założenie rachunku bankowego
Rachunek bankowy niezbędny będzie do rozliczania się z US i ZUS, w niektórych przypadkach do dokonywania rozliczeń z kontrahentami. Jeśli masz NIP i REGON, rachunek założysz od ręki. W niektórych bankach wymagana będzie pieczątka firmowa - tak więc nie zaszkodzi jej zamówienie przed wizytą w banku.
Koncesje i zezwolenia
Podejmowanie działalności gospodarczej jest wolne dla każdego na równych prawach, z zachowaniem warunków określonych przepisami prawa.
Oznacza to, że możemy podjąć wykonywanie dowolnej działalności, pod warunkiem, że przepisy szczególne nie nakładają na nas w tym względzie ograniczeń. Dodatkowym warunkiem jest uzyskanie wpisu we właściwym rejestrze.
Ze względów bezpieczeństwa, ochrony interesów konsumentów i państwa istnieje obowiązek uzyskiwania zezwoleń i koncesji w przypadku wykonywania niektórych rodzajów działalności.
Rodzaje działalność podlegające koncesjonowaniu i objęte obowiązkiem uzyskania zezwolenia wymienia Ustawa z dnia 19 listopada 1999 r. Prawo działalności gospodarczej. Jednak fakt, że jakiś rodzaj działalności nie jest wymieniony w ustawie Prawo Działalności Gospodarczej jako objęty obowiązkiem uzyskania koncesji i zezwolenia, nie oznacza, że podejmowanie działalności w tym zakresie jest wolne.
Ograniczenia wprowadzają bowiem odrębne przepisy szczególne. Wszyscy wiedzą, że nie można otworzyć gabinetu lekarskiego nie posiadając odpowiednich uprawnień zawodowych. To samo dotyczy adwokatów i radców prawnych, doradców podatkowych, notariuszy i biegłych rewidentów. Ale nie wszyscy wiedzą, że np. usługowe prowadzenie książki przychodów i rozchodów wymaga zdania odpowiedniego egzaminu przed komisją powołaną przez Ministerstwo Finansów i wpisu do rejestru podmiotów wykonujących te usługi (lub nabycia uprawnień w inny sposób, określony w rozporządzeniu). Co ciekawe - jeśli zatrudnisz się w firmie, dla której wykonujesz takie usługi na etacie - ograniczenie takie nie obowiązuje.
Podstawa prawna:
Co to jest VAT?
Podatek od towarów i usług (zwany skrótowo VAT lub PTU) jest jednym z głównych źródeł dochodów budżetu. Obowiązuje przy nim zasada samodeklarowania, co oznacza, że podatnik sam oblicza i wpłaca do właściwego urzędu skarbowego wyliczony podatek VAT.
W założeniach podatek VAT miał być zupełnie przezroczysty dla podatnika tego podatku. Generalna zasada bowiem stanowi, że podatek płaci się wyłącznie od wartości dodanej (stąd pochodzi jego nazwa w języku angielskim i popularny w Polsce skrót - Value Added Tax).
Jednak praktyka legislacyjna wynikająca z doraźnych potrzeb budżetu i prób walki z nadużyciami spowodowała, ze istnieje wiele ograniczeń uniemożliwiających otrzymanie zwrotu podatku w przypadku, gdy więcej go zapłaciliśmy dostawcom niż uzyskaliśmy od klientów.
Podatek zasadniczo wpłaca się w wysokości różnicy pomiędzy VAT zapłaconym w cenie kupowanych towarów i usług (tzw. podatek naliczony) a VAT otrzymanym od Twoich klientów kupujących towary i usługi (podatek należny).
Przykładowo:
Sprzedałeś w ramach wykonywanej działalności gospodarczej komputer, złożony z części. Cena netto komputera wyniosła 2000 zł, podatek VAT wg stawek 22% wynosi więc 2000 x 0,22 = 440 zł.
Za części zapłaciłeś 1500 zł netto (1830 zł brutto, z czego podatek Vat wyniósł 330 zł).
Vat do zapłaty wyniesie 440 zł - 330 zł = 110 zł, co odpowiada kwocie 22% od wartości dodanej - (2000 minus 1500 = 500 * 0,22 = 110)
Nie jest obojętne, od kogo kupujesz części - kupując wyłącznie u płatników VAT możesz odliczyć cały VAT zapłacony w cenie towarów i usług. Ta kwestia ma znaczenie również dla Twoich klientów - dlatego przy rozpoczęciu działalności powinieneś zadecydować czy chcesz wybrać zwolnienie z VAT.
Więcej informacji o podatku od towarów i usług znajdziesz w dziale Vat.
Karta podatkowa
Karta podatkowa to zryczałtowany podatek dochodowy od osób fizycznych.
Ta forma opodatkowania możliwe jest dla osób fizycznych prowadzących indywidualną działalność gospodarczą, spółek cywilnych osób fizycznych, spółek partnerskich i spółek jawnych.
Uwagi ogólne:
Opodatkowanie w formie karty podatkowej jest najczęściej bardzo korzystne dla osób prowadzących działalność o niewielkich rozmiarach. Nie ma konieczności prowadzenia ewidencji księgowej, rachunki wystawia się na żądanie klienta.
Podatek opłacany jest co miesiąc w formie kwoty zryczałtowanej, określanej w zależności od rodzaju działalności, wielkości miejscowości w której wykonywana jest działalność oraz ilości osób zatrudnionych.
Jeśli jednak na mocy ustawy o podatku od towarów i usług (ptu) podatnik będący na karcie podatkowej zostaje płatnikiem podatku ptu, musi prowadzić ewidencje wymagane przez tę ustawę, czyli ewidencję sprzedaży i zakupu VAT, oraz zainstalować kasę lub drukarkę fiskalną w wymaganych terminach.
Możliwość prowadzenia dokumentacji w formie karty podatkowej ograniczona jest do rodzajów i rozmiarów działalności wymienionych w ustawie z dnia 20.11.1998 o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.
Tak więc opodatkować się na zasadzie karty podatkowej mogą osoby, które prowadzą działalność:
1) usługową lub wytwórczo-usługową, określoną w części I tabeli stanowiącej załącznik nr 3 do ustawy, zwanej dalej "tabelą", w zakresie wymienionym w załączniku nr 4 do ustawy - przy zatrudnieniu nie przekraczającym stanu określonego w tabeli,
2) usługową w zakresie handlu detalicznego żywnością, napojami, wyrobami tytoniowymi oraz kwiatami, z wyjątkiem napojów o zawartości alkoholu powyżej 1,5% - w warunkach określonych w części II tabeli,
3) usługową w zakresie handlu detalicznego artykułami nieżywnościowymi - w warunkach określonych w części III tabeli, z wyjątkiem handlu paliwami silnikowymi, środkami transportu samochodowego, częściami i akcesoriami do pojazdów mechanicznych, ciągnikami rolniczymi i motocyklami oraz z wyjątkiem handlu artykułami nieżywnościowymi objętego koncesjonowaniem,
4) gastronomiczną - jeżeli nie jest prowadzona sprzedaż napojów o zawartości alkoholu powyżej 1,5% - w warunkach określonych w części IV tabeli,
5) w zakresie usług transportowych wykonywanych przy użyciu jednego pojazdu - w warunkach określonych w części V tabeli,
6) w zakresie usług rozrywkowych - w warunkach określonych w części VI tabeli,
7) w zakresie sprzedaży posiłków domowych w mieszkaniach, jeżeli nie jest prowadzona sprzedaż napojów o zawartości alkoholu powyżej 1,5% - w warunkach określonych w części VII tabeli,
8) w wolnych zawodach, polegającą na świadczeniu usług w zakresie ochrony zdrowia ludzkiego - w warunkach określonych w części VIII tabeli,
9) w wolnych zawodach, polegającą na świadczeniu usług weterynaryjnych, w tym również sprzedaż preparatów weterynaryjnych wymienionych w pozycjach: 24.42.13-70, 24.42.21-65, 24.42.21-69, 24.42.23-40 ex oraz 24.41.51-90.30 Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług, w związku ze świadczonymi usługami - w warunkach określonych w części IX tabeli,
10) w zakresie opieki domowej nad dziećmi i osobami chorymi - w warunkach określonych w części X tabeli,
11) w zakresie usług edukacyjnych, polegającą na udzielaniu lekcji na godziny - w warunkach określonych w części XI tabeli.
Zryczałtowany podatek dochodowy w formie karty podatkowej mogą opłacać także - na zasadach i warunkach określonych w części XII tabeli - osoby fizyczne, w tym rolnicy równocześnie prowadzący gospodarstwo rolne.
Wniosek o zastosowanie opodatkowania w formie karty podatkowej podatnik składa właściwemu urzędowi skarbowemu w deklaracji według ustalonego wzoru, w terminie do dnia 20-go stycznia rok podatkowego, w którym ma być zastosowana karta, a jeżeli podatnik rozpoczyna działalność w ciągu roku podatkowego - przed rozpoczęciem działalności. Jeżeli do dnia 20 stycznia roku podatkowego podatnik nie zgłosił likwidacji działalności gospodarczej lub nie dokonał wyboru innej formy opodatkowania, uważa się, że prowadzi nadal działalność opodatkowaną w tej formie. W przypadku prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej w formie spółki cywilnej wniosek o zastosowanie opodatkowania w formie karty podatkowej składa jeden ze wspólników.
Podatnik może zrzec się zastosowania opodatkowania w formie karty podatkowej w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji ustalającej wysokość podatku dochodowego w formie karty podatkowej lub zmieniającej wysokość podatku.
Podatnik jest wtedy obowiązany od pierwszego dnia miesiąca następującego po zrzeczeniu zaprowadzić:
1) ewidencję i płacić ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, jeżeli spełnia warunki określone w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym, albo
2) właściwe księgi i płacić podatek dochodowy na ogólnych zasadach.
Zalety:
Uproszczona do minimum księgowość
W zależności od branży możliwość zatrudnienia nawet kilku pracowników
Stały zryczałtowany podatek
Wady:
Konieczność przestrzegania limitów zatrudnienia
Konieczność płacenia podatku zryczałtowanego nawet w przypadku poniesienia straty (brak możliwości księgowania kosztów uzyskania przychodów)
Podstawa prawna:
Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych
Objęte tą formą opodatkowania mogą być osoby fizyczne prowadzące indywidualną działalność gospodarczą, spółki cywilne osób fizycznych, spółki jawne i spółki partnerskie której wspólnikami są wyłącznie osoby wykonujące wolny zawód. Dodatkowo w sposób zryczałtowany mogą być opodatkowane na warunkach określonych w ustawie przychody osób fizycznych nieprowadzących pozarolniczej działalności gospodarczej osiągane z tytułu umowy najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze. Na warunkach określonych w ustawie ryczałtem mogą zostać objęte osoby wykonujące wolny zawód oraz osoby duchowne.
Uwagi ogólne:
Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych jest bardzo dobrym rozwiązaniem dla rozpoczynających działalność. Są oni w stanie dokładnie określić wielkość płaconego podatku w poszczególnych miesiącach, wiedząc, na jakie przychody mogą liczyć.
Jednak należy pamiętać, że w tej formie opodatkowania nie jest możliwe odliczenie poniesionych kosztów. Tak więc możliwe są przypadki, kiedy poniesiesz straty, wynikające z faktu poniesienia dużych wydatków finansowanych z osiągniętych przychodów (załóżmy, że osiągasz przychód 100, wydajesz 100, żyjesz z pensji współmałżonka albo oszczędności, bo rozwijasz firmę - pozostaje jeszcze do dopłacenia podatek zryczałtowany - w księgowości prowadzonej na zasadach ogólnych podatku nie zapłacisz - zakładając, że wszystkie wydatki stanowią koszt uzyskania przychodu). Ale będąc na ryczałcie nie musisz składać co miesiąc deklaracji rozliczeniowej - robisz to tylko raz w roku.
Przy rozpoczynaniu działalności musisz dokonać wyboru rodzaju opodatkowania. Pisemne oświadczenie o wyborze opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych za dany rok podatkowy składasz do urzędu skarbowego właściwego według miejsca zamieszkania podatnika nie później niż do dnia 20 stycznia roku podatkowego, natomiast rozpoczynając działalność gospodarczą w trakcie roku podatkowego - do dnia poprzedzającego dzień rozpoczęcia działalności, nie później jednak niż w dniu uzyskania pierwszego przychodu. Jeżeli do dnia 20 stycznia roku podatkowego nie zgłosisz likwidacji działalności gospodarczej lub nie dokonasz wyboru innej formy opodatkowania, uważa się, że nadal prowadzisz działalność opodatkowaną w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych.
Jeśli rozpoczniesz działalność gospodarczą w trakcie roku podatkowego i nie złożysz w określonym terminie oświadczenia (wniosku), o którym mowa powyżej (lub wniosku o opodatkowanie w formie karty podatkowej), jesteś obowiązany do założenia właściwych ksiąg i opłacania podatku na zasadach określonych w ustawie o podatku dochodowym.
Można zrezygnować z opodatkowania w formie ryczałtu, poczynając od następnego roku podatkowego. Rezygnacja polega na złożeniu nie później niż w terminie 20-go stycznia danego roku podatkowego oświadczenia o wyborze innej formy opodatkowania.
Przed zarejestrowaniem działalności przeanalizuj dokładnie konsekwencja bycia "ryczałtowcem". Mogą one być niekorzystne (przy małych marżach, przewidywanych dużych wydatkach, itp.).Jeżeli tak jest, powinieneś wybrać inną formę opodatkowania.
Zalety:
Nie ma comiesięcznych deklaracji podatku dochodowego
Podatek płaci się od obrotów, co umożliwia niekiedy osiągnięcie korzyści fiskalnych w stosunku do opodatkowania na zasadach ogólnych
Księgowość jest mniej skomplikowana niż w przypadku zasad ogólnych
Wady:
Nie ma możliwości zaliczenia wydatków w koszty uzyskania przychodów
Ryczałt jest czasami za wysoki w stosunku do uzyskiwanych marż
W trakcie trwania roku podatkowego nie można się zrzec ryczałtu (ale uwaga: jeśli wykona się czynność, która według ustawy nie może być opodatkowana w sposób zryczałtowany - traci się prawo do opodatkowania w tej formie)
Nie mogą być opodatkowane w formie ryczałtu przychody osób:
1) opłacających podatek w formie karty podatkowej
2) korzystających, na podstawie odrębnych przepisów, z okresowego zwolnienia od podatku dochodowego,
3) osiągających w całości lub w części przychody z tytułu:
a) prowadzenia aptek,
b) działalności w zakresie udzielania pożyczek pod zastaw (prowadzenie lombardów),
c) działalności w zakresie kupna i sprzedaży wartości dewizowych,
d) prowadzenia działalności w zakresie wolnych zawodów innych niż określone w art. 4 ust. 1 pkt 11 ustawy,
e) wykonywania usług pozostałych, gdzie indziej niesklasyfikowanych (PKWiU 93.05), z wyjątkiem opieki doraźnej i robienia zakupów,
4) wytwarzających wyroby opodatkowane podatkiem akcyzowym, na podstawie odrębnych przepisów, z wyjątkiem wytwarzania energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii,
5) podejmujących wykonywanie działalności w roku podatkowym po zmianie działalności wykonywanej:
a) samodzielnie na działalność prowadzoną w formie spółki z małżonkiem,
b) w formie spółki z małżonkiem na działalność prowadzoną samodzielnie przez jednego lub każdego z małżonków,
c) samodzielnie przez małżonka na działalność prowadzoną samodzielnie przez drugiego małżonka
- jeżeli małżonek lub małżonkowie przed zmianą opłacali z tytułu prowadzenia tej działalności podatek dochodowy na ogólnych zasadach,
6) rozpoczynających działalność samodzielnie lub w formie spółki, jeżeli podatnik lub co najmniej jeden ze wspólników, przed rozpoczęciem działalności w roku podatkowym lub w roku poprzedzającym rok podatkowy, wykonywał w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres działalności podatnika lub spółki.
Jeżeli podatnicy wymienieni w pkt 6 nie zamierzają wykonywać działalności na rzecz byłych lub obecnych pracodawców, mogą do dnia rozpoczęcia działalności zawiadomić urząd skarbowy właściwy według miejsca zamieszkania podatnika o korzystaniu z opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych. W przypadku gdy podatnik lub spółka dokona sprzedaży towarów handlowych lub wyrobów lub uzyska przychody ze świadczenia usług na rzecz byłego lub obecnego pracodawcy, traci prawo do ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych i poczynając od dnia uzyskania tego przychodu do końca roku podatkowego opłaca podatek dochodowy na ogólnych zasadach.
Podstawa prawna:
Podatkowa księga przychodów i rozchodów
Forma opodatkowania możliwa dla:
Osoby fizyczne prowadzące indywidualną działalność gospodarczą, spółki cywilne osób fizycznych, spółki jawne, spółki partnerskie
Uwagi ogólne:
Osoby prowadzące działalność gospodarczą, nie opodatkowane w formach zryczałtowanych i nie prowadzące ze względu na rozmiar działalności księgowości pełnej opodatkowane są na zasadach ogólnych, a wszelkie zdarzenia dokumentują w podatkowej księdze przychodów i rozchodów, którą dalej będziemy nazywać kpir. Osoby takie mają również obowiązek składania deklaracji podatkowych na zasadach określonych w ustawie.
Jeśli rozpoczynasz działalność i będziesz opodatkowany na zasadach ogólnych, powinieneś rozważyć zlecenie rachunkowości do biura rachunkowego. Osoby prowadzące biura musiały zdać odpowiedni egzamin, udowadniający ich kwalifikacje. Będą na pewno pomocne, szczególnie na początku.
Koszt przy niewielkim rozmiarze działalności to około 200 - 250 zł, które zaliczysz oczywiście w koszta uzyskania przychodów. Ale jeśli lubisz czytać i zdobywać nowe doświadczenia, czytasz przepisy ze zrozumieniem - śmiało możesz spróbować sam (szczególnie jeśli korzystasz z naszego poradnika:).
Zalety:
możliwość zaliczenia w koszty wszelkich wydatków, których związek z uzyskiwanymi przychodami jesteśmy w stanie udowodnić (za wyjątkiem wydatków na nabycie i wytworzenie środków trwałych oraz innych wydatków, wymienionych enumeratywnie w ustawie).
Uwaga: jeśli wystawimy fakturę sprzedaży i zarachujemy ją w kpir (to automat - nie możemy tego odkładać) - a kontrahent nam nie zapłaci - podatek od kwoty zarachowanej trzeba i tak zapłacić. Z drugiej strony - jeśli dostaniemy od kogoś fakturę kosztową z przedłużonym terminem płatności - możemy ją zaliczyć w koszta przed jej uregulowaniem
Wady:
konieczność gromadzenia wszystkich dokumentów księgowych, opisywania ich i sprawdzania poprawności formalnej,
konieczność dokumentowania praktycznie wszystkich wydatków rachunkami - inaczej nie zostaną zaliczone do kosztów uzyskania przychodów,
konieczność bieżącego sprawdzania poprawności wszystkich zapisów - nieprawidłowo prowadzona kpir grozi uznaniem jej przez organy kontrolujące za prowadzoną w sposób nierzetelny i/lub wadliwy - co powoduje przykre konsekwencje.
Nie mogą być opodatkowane w tej formie spółki prawa handlowego oraz osoby fizyczne i spółki cywilne osób fizycznych, które w poprzednim roku podatkowym osiągnęły przychód co najmniej 800.000 EURO
Podstawa prawna:
Pełna księgowość
Podatek dochodowy od osób fizycznych i osób prawnych - ustalany według ewidencji prowadzonych zgodnie z ustawą o rachunkowości.
Forma opodatkowania możliwa dla:
Osoby fizyczne prowadzące indywidualną działalność gospodarczą, spółka cywilne osób fizycznych, spółka jawna, spółka komandytowa, spółka partnerska, spółka komandytowo-akcyjna, spółka z o.o., spółka akcyjna
Uwagi ogólne:
Jeśli prowadząc działalność osiągniesz w roku podatkowym przychód z działalności przekraczający 800.000 EURO, to od następnego roku będziesz musiał prowadzić księgi handlowe , zgodnie z ustawą o rachunkowości.
Księgi handlowe muszą również prowadzić spółki kapitałowe (akcyjna i z o.o.) oraz spółki osobowe prawa handlowego (spółka jawna, partnerska, komandytowa i komandytowo-akcyjna). Obowiązek ten dotyczy spółek jawnych osób fizycznych oraz spółek partnerskich, jeżeli ich przychody netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych za poprzedni rok obrotowy wyniosły co najmniej równowartość w walucie polskiej 800 000 EURO.
W przypadkach przewidzianych ustawą podmioty zobowiązane do prowadzenia księgowości pełnej muszą zlecić przeprowadzenie badania sprawozdania finansowego firmy. Badanie takie wykonują uprawnione podmioty (firmy audytorskie, biegli rewidenci), które za badanie pobierają wynagrodzenie (dość wysokie).
Ustawa o rachunkowości nakłada na podmiot zobowiązany do prowadzenia księgowości według jej zasad wiele obowiązków i ograniczeń. Istnieje konieczność dokładnego ewidencjonowania wszystkich operacji gospodarczych, należności i zobowiązań, prowadzenia szczegółowych ewidencji dotyczących poszczególnych obszarów działalności firmy.
Prowadzenie ksiąg handlowych nie jest zadaniem łatwym - dlatego wymaga zatrudnienia specjalisty lub zlecenia księgowości do uprawnionego biura rachunkowego.
Prawidłowo prowadzone księgi handlowe posiadają jednak dużą zaletę - dają syntetyczny i analityczny obraz stanu finansowego firmy, umożliwiają śledzenie na bieżąco stanów zapasów, należności, zobowiązań, wzajemnych stosunków tych wielkości, pozwalają na analizę kontaktów z poszczególnymi kontrahentami i partnerami.
Zalety:
Pełna kontrola sytuacji finansowej w firmie
Możliwość ustalania własnych planów kont dostosowanych do specyfiki prowadzonej działalności
Wady:
Duży stopień komplikacji
Kosztowna rachunkowość
Konieczność spełnienia wielu dodatkowych wymagań stawianych przez ustawę o rachunkowości
Kto nie może być opodatkowany na zasadach ogólnych - pełna księgowość
Osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą opodatkowane w formach zryczałtowanych i prowadzące księgę przychodów i rozchodów.
Osoby takie mogą jednak prowadzić księgowość na zasadach ogólnych po zrzeczeniu się ryczałtu i zawiadomieniu właściwego urzędu do dnia 20 stycznia następnego roku podatkowego
Zatrudnianie pracowników
Na straży interesów pracownika stoi wiele przepisów prawa, dużo więcej niż na straży Twoich interesów. Jest to skutkiem ukształtowanej przez lata doktryny mówiącej, że pracodawca ma nad pracownikiem przewagę - odpowiednie uregulowania prawne mają tę przewagę niwelować.
Zasadniczym aktem prawnym regulującym sprawy zatrudnienia jest ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r Kodeks Pracy. Zawarte w nim regulacje są nadrzędne w stosunku do postanowień umownych.
Jeśli Wasza umowa z pracownikiem naruszy postanowienia Kodeksu Pracy - w tych częściach będzie nieważna. W Kodeksie omówione są wszystkie podstawowe stosunki pracy, sposoby ich nawiązania i rozwiązywania.
Znalazły w nim swoje miejsce kwestie związane z czasem pracy, wynagrodzeniem za pracę w godzinach normatywnych i nadliczbowych, urlopami płatnymi i bezpłatnymi. W osobnym rozdziale Kodeks zajmuje się zagadnieniami ochrony zdrowia oraz bezpieczeństwa i higieny pracy (bhp). Zanim zatrudnisz pracownika, powinieneś koniecznie przeczytać tę ustawę.
Oprócz obowiązków wynikających z prawa pracy pracodawca obciążony jest obowiązkami wynikającymi z innych ustaw. Są to przede wszystkim ustawy podatkowe, nakładające na pracodawcę obowiązek ewidencjonowania i rozliczania wynagrodzeń, naliczania i odprowadzania podatków, sporządzania i dostarczania odpowiednich informacji i deklaracji dla pracowników i właściwych urzędów.
Przepisy o ubezpieczeniu społecznym i zdrowotnym nakładają z kolei na pracodawcę obowiązek naliczania i odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne, sporządzania i przechowywania odpowiedniej dokumentacji płacowo-składkowej, sporządzana i dostarczania do zakładów ubezpieczeń społecznych dokumentacji pozwalającej na ustalenie świadczeń emerytalnych i rentowych pracownika.
Zatrudniając pracownika bierzesz na siebie odpowiedzialność za jego bezpieczeństwo w czasie pracy.
Musisz zapewnić mu właściwe warunki pracy, pilnować aby pracownik nie naruszał postanowień wewnętrznych regulaminów bhp. Powinieneś również organizować okresowe szkolenia i sprawdziany z wiedzy bhp. Musisz dopilnować, aby pracownik odbywał okresowe badania lekarskie. Twoim obowiązkiem jest zapewnić mu taką możliwość.
Do Twoich zadań należy również zorganizowanie funduszu socjalnego (co oznacza skonstruowanie regulaminu korzystania z jego środków). Zasilanie funduszu socjalnego odbywa się z Twoich pieniędzy. Jednak zatrudniając mniej niż 20 pracowników, nie masz obowiązku tworzyć zakładowego funduszu świadczeń socjalnych.
Wszystkie te obowiązki początkowo budzą przerażenie, a w dłuższej perspektywie ograniczają skłonność do zatrudniania (czego wynikiem jest bezrobocie na niezmiennie wysokim poziomie). Możesz jednak w znacznej mierze ograniczyć swoje kłopoty pamiętając, aby:
a) zawierając umowę z nowym pracownikiem zawierać ją na okres próby,
b) po okresie próbnym zawrzeć umowę na czas określony, a dopiero potem na czas nieokreślony (do czasu wejścia do Unii Europejskiej umowę na czas określony można zawierać nawet kilkakrotnie),
c) przed utworzeniem nowego stanowiska zastanowić się, czy nie można zadania zlecić osobie wykonującej wolny zawód albo prowadzącej działalność,
d) zatrudniać na umowę o dzieło i umowę zlecenie,
e) w umowie o pracę szczegółowo wyliczyć ważne obowiązki pracownika, których niewykonanie może spowodować zwolnienie bez zachowania okresu wypowiedzenia (pamiętając o ograniczeniach wypływających z Kodeksu Pracy),
f) nie podejmować pochopnie decyzji o utworzeniu nowych stanowisk pracy.
Materiały dotyczące zakładania działalności gospodarczej zostały pobrane ze strony internetowej www.podatki.pl