1Socjologia i jej przedmiot:

Socj. - to nauka o zbiorowościach społecznych. Wg. Szczepańskiego przedmiotem socjol są :

a)Sposób powstania zbiorowosci ludzkich np. sekta, rodzina

b)struktura zbiorowości istnieją 2 koncepcje:

- teoria funkcjonarno -strukturalna - role(to zadania które czł. Pełni na rzecz innych grup.) pozycje (to miejsce w hierarchi np. rodzina) prestiż (to uznanie jakim się cieszy)

- analizaa stratyfikacji społecznej .Stratyfikacja - to uwarstwowienie , układ stosunków socjoekonomicznych tzn. takich elementów , które tworzą status ekonomiczny tj. dostęp do przywilejów edukacji i zdrowia.

2Cech grupy:

- pewna ilość osób min.3

- posiada stosunki uregulowane przez instytucje ( normy zwyczajowe, obyczaje)

- wartości materialne (miejsce skupienia) i niematerialne ( tradycja, obyczaje)

- wyraźna zasada odrębności , czyli poczucie odrębności od innych 2 ASPEKTY:

1) wchodzące w interakcje jednostki same określają się jako członkowie grupy.

2) jednostki pozostają w interakcjach określone są przez innych ludzi jako członkowie grupy.

3 Ruchliwość społeczna:

1)ruchl. Horyzontalna (pozioma) - są to procesy przenoszenia się w przestrzeni geograficznej oraz procesy przechodzenia z grupy do grupy bez zmiany pozycji społecznej (np. MIGRACJE - zmiany położenia w przestrzeni geograf. połączone z przechodzeniem do innych zbiorowości może przyjmować postać emigracji lub imigracji)

2)ruchl. Wertykalna (pionowa) - polega na przechodzeniu w górę lub w lód po szczeblach zróżnicowania zhierarchizowanych.

4 Wymień Sankcję:

Sankcja- forma działania społ. będąca konsekwencją złamania obowiązującego prawa, norm, zwyczajów. RODZAJE:

1)Pozytywne -afirmatywne. Formalne i nieformalne , różnorodne formy społ. nagradzania (awans, uznanie) jednostki lub grupy, która zachowuje się w określonych sytuacjach zgodnie ze społ. wymaganiami czy oczekiwaniami.

2)Negatywne- represyjnej (areszt, zwolnienie z pracy) jedn. lub grupy , które zachowuje się w określonej sytuacji niezgodnie z wymaganiami , czy oczekiwaniami szerszego towarzystwa społ.

5 TOŻSAMOŚĆ

tożsamość - dotyczy wielu zagadnień , można ją w różny sposób nazwać.

2 Aspekty Tożsamości ze wg. na punkt widzenia:

- tożsamość jako sens zew. , obiektywny, przestrzegany przez innych [kim ona jest?]

- „poczucie tożsamości” - subiektywny sposób postrzegania siebie [kim ja jestem?]

a) wew. Tożsam. grupy [kim jesteśmy, Jacy jesteśmy]

b) wew. Tożsam. jednostki [kim jestem, Jaki jestem]

c) zew. Tożsam. grupy [Kim oni są]

d) zew. Tożsam . jednostki [Kim on/ona jest]

STEREOTYP- schematyczne i uproszczone spostrzeganie rzeczywistości zabarwione wartościująco. Często bazuje na uprzedzeniach i niepełnej wiedzy.

6 Społ. Zamknięte i Otwarte:

Otwarte- są to społeczności w których istnieją określone drogi i kanały ruchliwości pionowej.

Zamknięte - są to takie społ. , w których awans jest ograniczony np. przez sformalizowane systemy zakazów.

7 Ruch kulturowy :

wartości rdzenne odwołują się do uczuciowych korzeni systemów ideowych i funkcjonują jako wartości identyfikacyjne, które są symbolami dla grupy i jej członkostwa. Odrzucenie wartości rdzennych pociąga za sobą wykluczenie z grupy. Wokół wartości rdzennych trans tytułuje się gr. Narodowa, a zespół wartości rdzennych tworzy RDZEŃ KULTUROWY

Polski rdzeń kulturowy(najważniejsze wartości)

1)język 2) przekonanie o wspólnocie pochodzenia 3)kultura 4) religia

8 PYTANIA

Pyt dopełnienia - są to wszystkie pozostałe pyt. udzielamy konkretnej odpowiedzi

Pyt. Rozstrzygnięcia - zaczynają się od partykuły „czy” przewiduje odp. (tak, nie , żadko, niewiem)

Zamknięte Pytanie - pyt. o ściśle określonej ograniczonej liczbie odp. pojawiają się gdy znamy wszystkich alternatywy odp.

Otwarte Pytanie - nie przesądza się w nich jednoznacznie rodzaju i liczby możliwości odp.

Pośrednie pytanie - posiadają określone możliwości odpowiedzi , ale dają też respondentowi możliwości udzielenia innej odp.

9 Koncepcja państwa:

1)Teoria umowy społecznej- poglądy pojawiły się w starożytności , rozwinięcie swe znalazły w teoriach Thomasa Habbesa i Jeana Jacquesa Rausseau. Przyjmowali oni pogląd o istnieniu stanu przedpaństwowego , który był nie do utrzymania z konieczności zmuszał do powołania społ. i państwa.

a)Rousseau: - tw. że powstanie państwa trzeba oprzeć na umowie społ. mocą której jednostki poddają się woli zbiorowej i stają się poddanymi, ale tylko siebie ta wola zabezpiecza, równość i wolność jednostki.

b)T. Hobbes- tw. że każdy człowiek dzięki temu ze żyje w państwie , zawiera z nim milczący układ wiążący.

2)Państwo klasowe- pństwo jako aspekt przemysłu jest ujęte w teorii Marksa i Engelsa.

a)Engels - dowodzi że w wyniku rozwoju sił wytwórczych i społ. podziału pracy pojawiają się własności prywatne , rodzina oraz kl. Społ. Państwo powstaje w wyniku konfliktu między klasami kl. Posiadają środki produkcji podporządkowanie sobie kl. Niższych. Państwo jest więc aparatem przemocy , pozostaje na usługach kl. Panujących.

3)Państwo społecznością naturalną - sięga poglądów Arystotelesa który określił czł. Jako istoty polit. Z natury tworzące życie w społ. Państwo jest społ. naturalną gdyż jednostka ludzka musi żyć we wspólnocie polit. Aby nie tylko zaspakajać swe potrzeby , aby rozwijać swe człowieczeństwo. Państwo jest społ. naturalną ze względu na swój sposób powstania, ze względu na naturalną drogę swego rozwoju.

10 Cele i Funkcje państwa:

celem państwa jako społ. polit. Jest zapewnienie realizacji dobra wspólnego.

Funkcje państwa:

a)Zewnętrzna - zapewnia bezpieczeństwo społo. Chroni jednostki przed agresją i prowadzi działania dyplomatyczne zmieniające do tworzenia porozumienia, zawierania umów międzynarodowych.

b)Wewnętrzna - zapewnienie ładu i porządku w obrębie społ. ustanowienie porządku prawnego.

11 Władza i jej rodzaje:

Jest to przysługująca komuś uprawnienie i możliwości wpływania na zachowanie innych.

Rodzaje władzy (żródła władzy):

1)Legalna

2)Tradycjonalna - z przyjętych uświęconych tradycji , przypisujących osobie danego pochodzenia tytuł do wykonywania władzy.

3)Charyzmatyczna - ze szczególnych cech osobowości

12 Naród:

Jest powstała w toku rozwoju historycznego wspólnotą ludzi , którzy obiektywnie i w swojej świadomości uznają dany język za swój język ojczysty , uznają dane terytorium za swoja ziemię ojczystą , są przekonani o wspólnocie swego pochodzenia , tworzą własną kulturę i posiadają lub dążą do posiadania własnego państwa.

13 Język:

to najłatwiej spostrzegane kryterium odrębności i identyfikacji narodowej. Jest środkiem komunikacji a bez środka porozumiewania życie zbiorowe nie mogło by się odbywać. Jest warunkiem tworzenia kultury i dlatego dziedzictwo kulturalne danego narodu w pełni wyraża się w języku ojczystym.

14 Terytorium:

Czyli ojczyzna . jest to uznanie przez członków danego narodu pewnego terytorium za własność narodową. Tytułem do takiego uznania jest zamieszkiwanie przez dłuższe dzieje na terenie danego terytorium.

15 Kultura:

funkcją społeczności narodowej jest zachowanie , tworzenie i upowszechnianie kultury. Pojęcie kultury obejmuje wszystkie wytwory materialne i symboliczne wzory postępowania oraz systemy wartości i norm w danej społeczności narodowej wytworzone i uznane za swoje.

Dewiacja - zachowanie nie zgodne z normą (obyczajem, zwyczajem) bądź niezgodne z systemem wartości uznawanych przez dane społ.

Anomia - stan załamania podstawowych wartości i norm społ.

---