Organizacja

Organizacja wg.Zieleniewskiego:
-znaczenie czynnościowe-proces organizowania,
-znaczenie rzeczowe-rezultat procesu organizowania (organizacja=instytucja),
-znaczenie atrybutowe(atrybut=cecha-szczególny rodzaj stosunków części do siebie i złożonej z nich całości)

organizacja wg Kotarbickiego:
-pewien szczególny rodzaj stosunków części do siebie i do złożonej z nich całości
-stosunek ten polega na tym, że części współprzyczyniają się do powodzenia całości

organizacja wg Koźmińskiego

-organizacja to taka całość, która przyczyniła się do powodzenia swych części)
organizacja-jakakolwiek wyodrębniona z otoczenia całość ludzkiego działania, mająca określoną strukturę kierowania na osiągnięcie jakiegoś celu lub celów

podstawowe właściwości organizacji:
1.złożoność(części są powiązane ze sobą i z całością)
2.celowość(konieczność istnienia celów)
3.odrębność celów i struktury w stosunku do otoczenia

model idealnej organizacji wg Leavitt'a

składa się z 4 elementów powiązanych ze sobą

(ludzie,cele i zadania,struktura formalna,urządzenia-technologia)

typologia organizacji wg prof. Bielskiego:
1.gospodarcze
2.służącedo zaspokajania niematerialnych potrzeb społeczeństwa
3.administracyjne-organy administracji państwowej,samorządowej,rządowej
4.militarne i policyjne
5.społeczne-partie,stowarzyszenia i związki zawodowe 6.religijne

typologia organizacji wg Katza
1.produkcyjne
2.scalajace(szkoły,kościoły)
3.adaptacyjne
4.polityczne

typologia organizacji wg Etizoni'ego:
1.przymusowe(więzienia,obozy pracy,wojsko)
2.utylitarne(przynoszące korzyści członkom tych organizacji)
3.normatywne(kierujące i stojące na straży norm, np. kościół)

struktury organizacyjne wg prof.pszczołowskiego-zbiór

określonych relacji zachodzących pomiędzy elementami podmiotu złożonego
więź organizacyjna-rodzaj stosunków między częściami instytucji, który ma wpływ na powodzenie organizacji

rodzaje więzi:
1.służbowa-wyraża reakcje między przełożonymi a podwładnymi i oznacza prawo przełożonego do decydowania o zachowaniach jego podwładnych a także obowiązek tych podwładnych do wykonywania poleceń
2.funkcjonalna-jest związana z realizacją zadań składających się na jedną funkcję
3.technologiczna-pozostaje pomiędzy stanowiskami/pracownikami w związku z przyjętą w danej instytucji technologia zadań
4.informacyjna-obowiązek przekazywania i otrzymywania informacji

typy struktur:

hierarchiczna, szeregowa, równoległa, mieszana

rodzaje struktur
1.klasyczne:linowa, funkcjonalna, sztabowa, techniczna
2.nowoczesne:macierzowa, dywizjonalna, zadaniowa, sieciowa, kołowa

czynniki strukturotwórcze:
1.cele organizacji
2.charakter otoczenia organizacji
3.stosowane w organizacji technologie
4.kultura organizacji
5.wielkość organizacji


elementy struktury organizacyjnej:
1.stanowisko pracy(składa się z elementów rzeczowych, pracownika i stosowanej technologii organizacji; nie jest utożsamiane z osoba aktualnie zajmująca te stanowisko)
2.komórka organizacyjna(jednostka organizacyjna-kilka stanowisk połączonych ze sobą ze względu na zadanie; składa się z kierownika i jego bezpośrednich podwładnych)
3.pion organizacyjny(kilka komórek realizujących ta samą funkcję;podporządkowane dyrektorowi naczelnemu)

cechy struktury organizacyjnej:
1.konfiguracja(kształt struktury, liczba szczebli w tej strukturze)
2.centralizacja(rozmieszczenie uprawnień decyzyjnych)
3.specjalizacja(podział pracy między stanowiska;determinuje standaryzację)
4.standaryzacja(stopień typowości i zrutynizowania czynności na danym stanowisku)
5.formalizacja(jest to zakres określenia norm postepowania i zasad komunikowania się w organizacji;utrwalenie na piśmie celów, zadań, wzorców reguł, i zasad poszczególnych elementów organizacji i organizacji jako całości

miary stopnia formalizacji
1.liczba przepisów wewnętrznych
2.stopień rygorystyczności przepisów
3.stopień szczegółowości przepisów

trzy poziomy formalizacji organizacji
organizacja całkowita
potencjalny poziom formalizacji org organizacja poddająca się formalizacji org. nie poddaje się formalizacji
pożądany poziom formalizacji org organizacja formalizowana org. nieformalizowana
rzeczywisty poziom formalizacji org org. nieformalna org formalna org niesformalizowana

Modele strukturalna
centralizacja decentralizacja
specjalizacja m.s. mechanistycznej m.s. kooperacyjnej (mieszanej)
wszechstronność m.s samowystarczalnej (m.autarkiczny) m.s organicznej

wybrane struktury organizacyjne;
-linoiwa-podstawą jest zasada jedności rozkazodawstwa;
zalety:
1.prostota i zrozumiałość zależności org.
2.jasno okreslona władza i odpowiedzialność
3.mozliwość szybkiego podejmowania decyzji
wady:
1.mała elastyczność
2.podwójna rola szczebla średniego(podwładny, a jednocześnie szef)
3.niebezpieczeństwo przerwania drogi służbowej
4.możliwośc pozbawienia inicjatywy kierowników niższego rzędu
5.kierownicy musza być specjalistami o szerokiej specjalizacji

-funkcjonalna:
zalety
1.specjalizacja stanowisk kierowniczych (są to eksperci)
wady:
1.nieskoordynowana praca w szczeblach kierowniczych
2.konflikty kompetencyjne miedzy pracownikami
3.manipulacja poleceniami podwładnych
4.niebezpieczeństwo zautomatyzowania się pionów funkcjonalnych
5.pogłebianie specjalizacji 6.sprzeczne polecenia

---