03.10.2006
Wychowanie zdrowotne Wykład
Dr med. Bożena Jawień
105/IV tel. 10-27
pon 11-14
wt. 13-14
śr. 13.45-14.15
Egzamin styczeń; test
Literatura: Jerzy B. Karski; „Promocja zdrowia” IGNIS 1999
Zdrowie
Starożytność
Egipt nadzór sanitarny, przepisy do pięcioksięgu; pierwszy `sanepid'
Grecja regulacja państwowe, Hipokrates
Rzym naśladowali Grecję; dietetyka; rozumny tryb życia
Średniowiecze (V-XV)
Upadek higieny i epidemie, powstają szpitale i przytułki
Avicenna (I w.n.e.) Arab przetłumaczył dzieła grackie
renesans (XVI)
Versalius (lekarz)- anatomia
Leeuwenhock (XVII- XVIII w.)- mikroskop
Oświecenie:
Absolutyzm oświecony XVIII w.- państwo odpowiada za zdrowie obywateli
Jenner (XVIII- XIX) szczepienia przeciwko ospie
POLSKA KEN Grzegorz Piramowicz; 1787 „Rozprawa o powinności nauczyciela”
Higiena szkolna
ćw. Fizyczne
kształtowanie obyczajów „ Co do zdrowia”
Jędrzej Śniadecki 1805 „O fizycznym wychowaniu dzieci”
Od oświecenia do dziś trwa rewolucja naukowo-techniczna:
Migracje
Przyrost ludności
Masowe zatrudnienia
Zmiana stylu życia
Edukacja odwrócona „jajko mądrzejsze od kury”
1878- Public Health Act- ustawa o zdrowiu publicznym. Nadzór sanitarny nad wodą, żywnością, usuwaniem odpadów, czystością powietrza.
Medycyna społeczna (zdrowie publiczne, zdrowie populacji)
Inspirowana medycznie działalność na rzecz zdrowia, w szerszej skali społecznej.
Polityka zdrowotna- dający się wyodrębnić proces intencjonalnie wywołanych zdarzeń, odnoszących się do spraw zdrowia w skali ponadjednostkowej, w którym to procesie obecne są rozstrzygnięcia, o charakterze władczym.
II. Czynniki warunkujące zdrowie
DODAĆ WYKRES!!!
udoskonalenia sanitarno- higieniczne (szczepienia ochronne) 2. odkrycie chemii i farmacji 3. postęp techniki medycznej 4. zmiana stylu życia
genetyka prenatalna- pobranie płynu, sprawdzenie płodu
gen, przedimplantacyjna- sprawdzenie komórek zygoty
mozaicyzm- nie wszystkie komórki muszą być uszkodzone. 2 genotypy w organizmie(złączenie). Występują problemy z przeszczepami.
III. koło czynników zdrowia (Lalonde 1974; Kanada)
Czynniki genetyczne - 20%
Służba zdrowia- 10- 15%
Środowisko społeczne- 20-25%
Styl życia- 50-60%
genetyka mimo danych jest ważniejsza
eugenika (dobre urodzenie)- dobór rodziców, żeby dziecko było zdrowe