Wiertnictwo, Wiertnictwo kali, AKADEMIA GÓRNICZO-HUTNICZA


AKADEMIA GÓRNICZO-HUTNICZA

im. Stanisława Staszica

w Krakowie

0x01 graphic

Projekt zarurowania otworu wiertniczego

Wykonał:

Piotr Kaliszczuk

IV GiG TPEZ

Temat

Zaprojektować konstrukcje otworu do głębokości 3500 m o średnicy końcowej 7” (178 mm) mając dane:

Nr

Głębokość zalegania warstw

[m]

Litologia i właściwości skał (porowatość) [%]

Gradient ciśnień złożowych [MPa/m]

1

0 - 103

Piaskowce drobnoziarnisty

0,0111

2

103-335

Łupki, Mułowce

0,0113

3

335-1860

Wapienie(7%)

0,0114

4

1860-2322

Gipsy

0,0115

5

2322-2826,5

Wapienie(6%)

0,0160

6

2826,5-3231

Łupki, Mułowce

0,0116

7

3231-3625

Piaskowce(25%)

0,0180

  1. Obliczenie średnicy otworu wiertniczego

Zewnętrzna średnica złączki rur 7” wynosi Dm1 = 0,1945 m.

Najbliższa znormalizowana średnica świdra (produkcji krajowej) wynosi Do1 =0,216 m.

Do1 = Dm1 + k1 [m]

k1 = 0,216 - 0,1945 = 0,0215[m]

Zatem prześwit mieści się w przyjętych granicach.

Najbliższa średnica wewnętrzna rur okładzinowych Dw2, przez która przechodzi świder o średnicy

Do1 = 0,216m, wynosi Dz2 = 0,2445m ( 9 5/8”)

Obliczamy średnicę otworu wiertniczego, do którego będzie zapuszczona kolumna rur okładzinowych o średnicy 0,2445m ( 9 5/8”).

Zewnętrzna średnica złączki rur 9 5/8” wynosi Dm2 = 0,2699m .

Najbliższa znormalizowana średnica złączki wynosi Do2 = 0,308m. Przyjmując tę średnice świdra obliczamy prześwit:

Do2 = Dm2 + k2 [m]

k2 = 0,308 - 0,2669 = 0,0381 [m]

Wielkość prześwitu k2 = 0,0381m uznajemy za wystarczającą, wobec tego przyjmujemy średnicę świdra równą 0,308m.

Najbliższa średnica wewnętrzna rur okładzinowych, przez która przechodzi świder o średnicy 0,308m to rury o średnicy zewnętrznej Dz3 = 0,339 m ( 13 3/8 ).

Obliczamy średnicę otworu wiertniczego, do którego będzie zapuszczona kolumna rur okładzinowych o średnicy 0,3397m ( 13 3/8” ).

Zewnętrzna średnica złączki rur 13 3/8” wynosi Dm3 = 0,365m . Najbliższa znormalizowana średnica złączki wynosi Do3 = 0,438m. Przyjmując tę średnice świdra obliczamy prześwit.

Do3 = Dm3 + k3 [m]

k3 = 0,438 - 0,365 = 0,0730 [m]

Wielkość prześwitu k3 = 0,0730m uznajemy za wystarczającą, wobec tego przyjmujemy średnice świdra równa 0,438 m.

Najbliższa średnica wewnętrzna rur okładzinowych, przez która przechodzi świder o średnicy 0,438m to rury o średnicy zewnętrznej Dz4 = 0,4731m ( 18 5/8 ). Rury te maja najmniejszą średnicę wewnętrzną Dw4 = 0,4509m przy grubości ścianki równej 0,0111m.

Do wiercenia otworu wiertniczego pod rury 18 5/8 przyjmujemy świder o średnicy Do4 = 0,584m.

Średnica zewnętrzna złączki rur o średnicy 18 5/8 wynosi Dm4 = 0,5080 m.

Wielkość prześwitu wynosi:

Do4 = Dm4 + k4 [m]

k4 = 0,584 - 0,5080 = 0,0760 [m]

Wielkość prześwitu k4 = 0,0760m uznajemy za wystarczającą.

Na podstawie przeprowadzonych obliczeń schemat zarurowania otworu wiertniczego został ustalony w następujący sposób:

  1. Kolumna wstępna - 18 5/8 ( Dz4 = 0,4731 m )

  2. Kolumna prowadnikowa - 13 3/8” ( Dz3 = 0,3397 m )

  3. Kolumna techniczna - 9 5/8” ( Dz2 = 0,2445 m )

  4. Kolumna eksploatacyjna - 7” ( Dz1 = 0,1945m)

    1. Ciśnienie złożowe

Ciśnienie złożowe - ciśnienie, pod jakim znajduje się płyn złożowy w poziomie stanowiącym skałę zbiornikową.

0x08 graphic

gdzie:

p - ciśnienie złożowe

G - gradient ciśnienia złożowego

H - głębokość spągu warstwy

p1 = Gzł1 · H1 = 103 · 0,0111 = 1,1433 [MPa]

pzł2 = Gzł2 · H2 = 335 · 0,0113 = 3,7855 [MPa]

pzł3 = Gzł3 · H3 = 1860 · 0,0114 = 21,204 [MPa]

pzł4 = Gzł4 · H4 = 2322 · 0,0115 = 26,703 [MPa]

pzł5 = Gzł5 · H5 = 2826,5 · 0,0160 = 45,224 [MPa]

p6 = Gzł6 · H6 = 3231 · 0,0116 = 37,4796 [MPa]

pzł7 = Gzł7 · H7 = 3500 · 0,0180 = 63 [MPa]

  1. Ciśnienie geostatyczne

Ciśnienie geostatyczne - ciśnienie wywierane przez skały stanowiące nadkład wraz z płynami znajdującymi się w tych skałach.

0x01 graphic
[MPa]

gdzie :

g - przyspieszenie ziemskie [m/s2]

hi - miąższość poszczególnych warstw [m]

ρi - gęstość skał danej warstwy [ kg/m3 ]

Gęstość piaskowca wynosi 2465 [kg/m3], a zatem ciśnienie geostatyczne, pochodzące od tych skał na głębokości 103m wynosi:

0x01 graphic
[MPa]

0x01 graphic
[MPa/m]

Sumaryczne ciśnienie geostatyczne warstw stanowiących nadkład serii łupków wynosi:

Pgn= 2,49[MPa]

Średnią gęstość skał nadkładu obliczono wzorem:

0x01 graphic
[kg/m3]

0x01 graphic
[kg/m3]

Z rysunku dla średniej gęstości skał nadkładu odczytano głębokość H1, odpowiadającą serii jednorodnej iłowców : H1= 3150m

Dla wyznaczonej głębokości H1 odczytano rzeczywistą gęstość iłowców w stropie warstwy : ρst= 2630 [kg/m3]

Dla głębokości H2= H1 + ∆h = 3150+232 = 3382, wyznaczono rzeczywistą gęstość iłowców w spągu warstwy : ρsp= 2640 [kg/m3]

Średnia arytmetyczna gęstość serii iłowców o miąższości ∆h = 50m wynosi:

0x01 graphic
[kg/m3]

Ciśnienie geostatyczne od poziomu iłowców wynosi :

0x01 graphic
[MPa]

0x01 graphic
[MPa/m]

Dla porowatości 7% gęstość wapieni wynosi 2650 [kg/m3], a zatem ciśnienie geostatyczne, pochodzące od tych skał na głębokości 300m wynosi:

0x01 graphic
[MPa]

0x01 graphic
[MPa/m]

Gęstość gipsów określa się od 2250 [kg/m3] do 2350 [kg/m3].

0x01 graphic
[MPa]

0x01 graphic
[MPa/m]

Dla porowatości 6% gęstość wapieni wynosi 2660 [kg/m3], a zatem ciśnienie geostatyczne, pochodzące od tych skał na głębokości 2826,5m wynosi:

0x01 graphic
[MPa]

0x01 graphic
[MPa/m]

Sumaryczne ciśnienie geostatyczne warstw stanowiących nadkład serii łupków, mułowców wynosi:

Pgn= Pg1+Pg2 +Pg3 +Pg4 +Pg5 = 71,68 [MPa]

Średnią gęstość skał nadkładu obliczono wzorem:

0x01 graphic
[kg/m3]

Z rysunku dla średniej gęstości skał nadkładu odczytano głębokość H6, odpowiadającą serii jednorodnej łupków, mułowców : H1= 5500m

Dla wyznaczonej głębokości H1 odczytano rzeczywistą gęstość łupków, mułowców w stropie warstwy : ρst= 2690 [kg/m3]

Dla głębokości H2= H1 + ∆h = 5500+404,5= 5904,5 wyznaczono rzeczywistą gęstość łupków, mułowców w spągu warstwy : ρsp= 2700 [kg/m3]

Średnia arytmetyczna gęstość serii łupków, mułowców o miąższości ∆h = 200,5m wynosi:

0x01 graphic
[kg/m3]

Ciśnienie geostatyczne od poziomu łupków, mułowców wynosi :

0x01 graphic
[MPa]

0x01 graphic
[MPa/m]

Dla porowatości 15% gęstość piaskowców wynosi 2480 [kg/m3], a zatem ciśnienie geostatyczne, pochodzące od tych skał na głębokości 3500m wynosi:

0x01 graphic
[MPa]

Sumaryczne ciśnienie geostatyczne (górotworu) na głębokości 3500m obliczono wzorem:

0x01 graphic
[MPa]

Pg = = 88,91 [MPa]

0x01 graphic
[MPa/m]

  1. Ciśnienie szczelinowania

Ciśnienie szczelinowania - ciśnienie, przy którym następuje zniszczenie skały pod wpływem przekroczenia wytrzymałości szkieletu skały i przezwyciężenia ciśnienia płynu wypełniającego te skałę. Wielkość ciśnienia szczelinowania uzależniona jest od typu i właściwości skał.

0x01 graphic
[MPa]

gdzie :

Psz - ciśnienie szczelinowania warstwy [MPa]

Pz - ciśnienie złożowe [MPa]

Pg - ciśnienie geostatyczne (górotworu) [MPa]

μ - liczba Poissona

0x01 graphic
[MPa]

0x01 graphic
[MPa/m]

0x01 graphic
[MPa]

0x01 graphic
[MPa/m]

0x01 graphic
[MPa 0x01 graphic
[MPa/m]

0x01 graphic
[MPa]

0x01 graphic
[MPa/m]

0x01 graphic
[MPa]

0x01 graphic
[MPa/m]

0x01 graphic
[MPa]

0x01 graphic
[MPa/m]

0x01 graphic
[MPa]0x01 graphic
[MPa/m]

  1. Obliczenie ciśnienia hydrostatycznego słupa płuczki

Ph = H * Gh [Pa]

gdzie :

H - głębokość spągu warstwy, dla której oblicza się wartość ciśnienia

Hydrostatycznego [m]

Gh - gradient ciśnienia hydrostatycznego w analizowanej

warstwie [Pa/m]

Ph1 = 103 · 0,0111 = 1,1433 [MPa]

Ph2 = 335 · 0,0113 = 3,7855 [MPa]

Ph3 = 1860 · 0,0114 = 21,204 [MPa]

Ph4 = 2322 · 0,0115 = 26,703 [MPa]

Ph5 = 2826,5 · 0,016 = 45,224 [MPa]

Ph6 = 3231 · 0,0116 = 37,47 [MPa]

Ph7 = 3500 · 0,018 = 63 [MPa]

  1. Obliczenie długości poszczególnych sekcji (odcinków)

1. Obliczenie ciśnienia zgniatającego kolumnę rur wzorem M.T.Hubera

Pzg = ((2,1944*E)/(Dz/b))*((2,2594*1011/Re) + (Dz2/b2)) [Pa]

gdzie :

E - współczynnik sprężystości materiału z którego wykonano rurę okładzinową (dla stali E = 2,0594*1011) [N/m2]

Dz - zewnętrzna średnica rury okładzinowej [m]

b - grubość ścianki rury okładzinowej [m]

Re - granica plastyczności materiału, z którego wykonana rurę okładzinową

(Stal C-95, Re = 655,08 [MPa])

a) Kolumna rur eksploatacyjnych 7

Dz = 0,1778 [m]

b = 0,0106 [m]

Pzg = ((2,1944*E)/(Dz/b))*((2,2594*1011/Re) + (Dz2/b2)) [MPa]

Pzg = ((2,1944*2,0594*1011)/(0,1778/0,0106))*((2,2594*1011/655,08) + (0,16832/0,01062)) = 56,28 [MPa]

b) Kolumna rur technicznych 95/8

Dz = 0,2445 [m]

b = 0,0138 [m]

Pzg = ((2,1944*2,0594*1011)/(0,2445/0,0138))*((2,2594*1011/655,08) + (0,24452/0,01382)) = = 38,71 [MPa]

c) Kolumna rur prowadnikowych 133/8

Dz = 0,3397 [m]

b = 0,0109 [m]

Pzg = ((2,1944*2,0594*1011)/( 0,3397 /0,0109))*((2,2594*1011/655,08) + (0,33972/0,01092)) = 11,017 [MPa]

d) Kolumna rur wstępnych 185/8

Dz = 0,4731 [m]

b = 0,0111 [m]

Pzg = ((2,1944*2,0594*1011)/( 0,4731 /0,0111))*((2,2594*1011/655,08) + (0,47312/0,01112)) = 4,9 [MPa]

2. Obliczenie dopuszczalnej głębokości zapuszczania rur

Hd = Pzg/n*γp [m]

gdzie :

Hd - dopuszczalna głębokość zapuszczania rury rury okładzinowej z uwagi

na ciśnienie zgniatające dla danej grubości ścianki [m]

Pzg - dopuszczalne ciśnienie zgniatające dla danej grubości ścianki [Pa]

γp - ciężar właściwy płuczki wiertniczej wypełniającej otwór przed rurowaniem 12 [kN/m3]

n - współczynnik bezpieczeństwa na zgniatanie

- dla kolumn prowadnikowych i wstępnych n = 1,0

- dla kolumn technicznych i eksploatacyjnych n = 1,1

a) Dopuszczalna głębokość zapuszczania dla kolumny rur wstępnych (185/8”)

Hd = Pzg/n*γp [m]

Hd = 4,9*1000/1*12 = 408,77 [m]

b) Dopuszczalna głębokość zapuszczania dla kolumny rur prowadnikowych (133/8”)

Hd = 11,017*1000/1*12 = 918,10 [m]

c) Dopuszczalna głębokość zapuszczania dla kolumny rur technicznych (95/8”)

Hd = 38,71*1000/1,1*12 = 2933,069 [m]

d) Dopuszczalna głębokość zapuszczania dla kolumny rur eksploatacyjnych (7”)

Hd = Pzg/n*γp = 56,28*1000/1,1*12 = 4263,64[m]

3. Obliczenie minimalnej głębokości zapuszczania rur

L = (V1/V) + 10 [m]

V1 = Mps [m3]

Mp = L * mp

gdzie :

Hd - głębokość zapuszczania rur [m]

mp - masa rur o długości 1m [kg/m]

ρs - gęstość stali, z której wykonany jest przewód wiertniczy [kg/m3]

V - pojemność 1 m długości kolumny rur

V = (π*Dz2)/4 [m3]

Dz - średnica zewnętrza kolumny rur

a) Minimalna głębokość zapuszczania kolumny rur wstępnych (185/8”)

Hd - 408,77 [m]

mp - 152,88 [kg/m]

ρs - 7850 [kg/m3]

Dz - 0,4731[m]

Mp = Hd * mp = 408,77 * 152,88 = 62492,75 [kg]

V1 = Mps = 62492,75/7850 = 7,9 [m3]

V = (π*Dz2)/4 = (3,14*0,47312)/4 = 0,175 [m3]

L = (V1/V) + 10 = (7,9/0,175) + 10 = 44,9+ 10 = 54,9[m]

b) Minimalna głębokość zapuszczania kolumny rur prowadnikowych (133/8”)

Hd - 918,108 [m]

mp - 88,47 [kg/m]

ρs - 7850 [kg/m3]

Dz - 0,3397 [m]

Mp = Hd * mp = 918,108 * 88,47 = 81225,01 [kg]

V1 = Mps = 81225,01 /7850 = 10,34 [m3]

V = (π*Dz2)/4 = (3,14*0,33972)/4 = 0,09 [m3]

L = (V1/V) + 10 = (10,34/0,09) + 10 = 114,8+ 10 = 124,8[m]

c) Minimalna głębokość zapuszczania kolumny rur technicznych (95/8”)

Hd - 2933,06 [m]

mp - 78,65 [kg/m]

ρs - 7850 [kg/m3]

Dz - 0,2445 [m]

Mp = Hd * mp = 2933,06 * 78,65 = 230685,16 [kg]

V1 = Mps = 230685,16 /7850 = 29,38 [m3]

V = (π*Dz2)/4 = (3,14*0,24452)/4 = 0,046 [m3]

L = (V1/V) + 10 = (29,38/0,046) + 10 =625+ 10 = 635[m]

d) Minimalna głębokość zapuszczania kolumny rur eksploatacyjnych (7”)

Hd - 4263,64 [m]

mp - 29,08 [kg/m]

ρs - 7850 [kg/m3]

Dz - 0,1778 [m]

Mp = Hd * mp = 4263,64* 29,08 = 123986,65[kg]

V1 = Mps = 123986,65/7850 = 15,79 [m3]

V = (π*Dz2)/4 = (3,14*0,17782)/4 = 0,0248 [m3]

L = (V1/V) + 10 = (15,79/0,0248) + 10 =1140+ 10 = 646,69 [m]

  1. Długości poszczególnych odcinków rur wynoszą

Ze sporządzonej zależności funkcyjnej ( wykres ) wynika, że otwór wiertniczy winien być zarurowany następującymi kolumnami rur okładzinowych, zapuszczonymi do głębokości :

- długość kolumny rur wstępnych 185/8” = 50 m

- długość kolumny rur prowadnikowych 133/8” = 900 m

- długość kolumny rur technicznych 95/8” = 2750 m

- długość kolumny rur eksploatacyjnych 7” = 3500 m

0x01 graphic

0x08 graphic

0x01 graphic



Wyszukiwarka