PSYCHOLOGIA SPOŁECZNA wykład 1112
Interakcje
Z badań prowadzonych i u nas, i w Stanach Zjednoczonych wynika, że dla przeciętnych ludzi najważniejszym -wyróżnikiem małej grupy jest to, czy członkowie tej grupy mają długotrwałe i częste interakcje - to jest to, co ją wyróżnia. Długotrwałe interakcje są dla nas niezwykle ważnym elementem, niezależnie od poczucia tożsamości i wobec tego poczucia odrębności od innych, czyli tego, o czy mówi minimalny paradygmat grupy.
Istnieją dwa podstawowe sposoby stawania się członkami grupy:
• Stajemy się członkami danej grupy bez naszej woli. Tak stajemy się członkami grupy rodzinnej i nie mamy na to żadnego wpływu. Podobnie stajemy się członkami szeroko rozumianej grupy etnicznej, a nawet grupy religijnej itd. Dzieje się tak nie tylko w momencie urodzenia, ale także potem, kiedy nasze życie przechodzi przez różne etapy. Np. stajemy się w sposób przymusowy członkami jakiejś klasy szkolnej i często jest to związane z lokalizacją szkół w stosunku do miejsca zamieszkania. Podobnie poborowi, kiedyś nie mieli większego wpływu (poza wpływami nieformalnymi - załatwianie zwolnień, przeniesienia do innej jednostki) na to, w jakiej jednostce będą służyć. Teraz to prawdopodobnie się zmieni.
Jesteśmy więc trochę przedmiotami, o przynależności których decydują inne siły, układy społeczne, prawo, a czasami czysty przypadek.
• Ciekawsza jest sytuacja, kiedy sami decydujemy o przynależymy do jakiejś grupy. Np. kierunek studiów będący własnym wyborem. W przypadku studiów zaocznych przynależność do takiej grupy wiąże się z pewnym obciążeniem finansowym,
Z punktu widzenia psychologii społecznej, psychologii małch grup ciekawe jest, dlaczego stajemy się członkami takich, a nie innych grup. Tu warto przypomnieć o sposobie myślenia Kurta Lewina.
Koncepcja KURTA LEWINA nazywała się koncepcją pola (dzisiaj psychologowie niechętnie do niej wracają, choć jest b. ciekawa). Według tej koncepcji człowiek znajduje się w polu sił i część tych sił znajduje się wewnątrz niego samego, np. motywacja. Można przedstawiać to w postaci rysunków, które po/.walają lepiej to zobaczyć. Przykład:
Rysunek obrazuje pole, w którym znajduje się jakiś osobnik A. Wg. Lewina istnieją różne kawałki tego pola, które mają dla danego osobnika A różną wartość. Np. pole o nazwie „psychologia" ma wartość dodatnią (+); zaś pole: „inżynieria lądowa" ma wartość negatywną (-), czyli jest to ujemny wektor siły, który osobę A odpycha (być może dlatego, że tam trzeba więcej uczyć się matematyki). Jest to właściwie wartościowość, a nie wartość. Pojęcie to Lewin przejął z chemi fizycznej, z której wiadomo, że pierwiastki mają określoną wartościowość, związaną z liczbą możliwości wiązania się z atomami innych pierwiastków.