wykłady 1-5, KATEDRA I ZAKŁAD MEDYCYNY SĄDOWEJ A


wykład 1

TANATOLOGIA SĄDOWO-LEKARSKA

Definicja śmierci :

TRADYCYJNA : trwałe tj. nieodwracalne ustanie czynności życiowych człowieka

NOWOCZESNA : śmiercią człowieka jest śmierć mózgowia- pnia mózgu

Przyczyny śmierci :

Rodzaje śmierci w zależności od czasu umierania :

Rodzaje śmierci w zależności od przyczyny :

uwiąd starczy

-naturalna

chorobowa

Rodzaje śmierci w zależności od wyniku sekcji zwłok :

Etapy śmierci :

Znamiona śmierci wczesne :

Znamiona śmierci późne :

Zmiany utrwalające :

Ustalanie czasu śmierci :

Przepisy prawne :

Art. 148 kodeksu karnego

§ 1. Kto zabija człowieka,
podlega karze pozbawienia wolności na czas nie krótszy od lat 8, karze 25 lat pozbawienia wolności albo karze dożywotniego pozbawienia wolności.

§ 2. Kto zabija człowieka:
1) ze szczególnym okrucieństwem,
2) w związku z wzięciem zakładnika, zgwałceniem albo rozbojem,
3) w wyniku motywacji zasługującej na szczególne potępienie,
4) z użyciem broni palnej lub materiałów wybuchowych,
podlega karze pozbawienia wolności na czas nie krótszy od lat 12, karze 25 lat pozbawienia wolności albo karze dożywotniego pozbawienia wolności.

§ 3. Karze określonej w §2 podlega, kto jednym czynem zabija więcej niż jedną osobę lub był wcześniej prawomocnie skazany za zabójstwo.

§ 4. Kto zabija człowieka pod wpływem silnego wzburzenia usprawiedliwionego okolicznościami, podlega karze pozbawienia wolności od roku do 10 lat

Przepisy prawne :

Art. 155 kodeksu karnego

Kto nieumyślne powoduje śmierć człowieka podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.

wykład 2

SĄDOWO-LEKARSKA SEKCJA ZWŁOK LUDZKICH

SĄDOWO LEKARSKA SEKCJA ZWŁOK

PODSTAWY PRAWNE

KODEKS POSTĘPOWANIA KARNEGO

art. 209. § 1. Jeżeli zachodzi podejrzenie przestępnego spowodowania śmierci, przeprowadza się oględziny i otwarcie zwłok.

§ 2. Oględzin zwłok dokonuje prokurator, a w postępowaniu sądowym sąd, z udziałem biegłego lekarza, w miarę możności z zakresu medycyny sądowej. W wypadkach nie cierpiących zwłoki oględzin dokonuje Policja z obowiązkiem niezwłocznego powiadomienia prokuratora.

SĄDOWO LEKARSKA SEKCJA ZWŁOK

PODSTAWY PRAWNE KODEKS POSTĘPOWANIA KARNEGO

art. 209. c.d. § 3. Oględzin zwłok dokonuje się na miejscu ich znalezienia. Do czasu przybycia biegłego oraz prokuratora lub sądu przemieszczać lub poruszać zwłoki można tylko w razie konieczności.

§ 4. Otwarcia zwłok dokonuje biegły w obecności prokuratora albo sądu. W postępowaniu przed sądem przepisy art. 396 § 1 i 4 stosuje się odpowiednio.

§ 5. Do obecności przy oględzinach i otwarciu zwłok można, w razie potrzeby, oprócz biegłego, wezwać lekarza, który ostatnio udzielił pomocy zmarłemu. Z oględzin i otwarcia zwłok biegły sporządza opinię z zachowaniem wymagań art. 200 § 2.

SĄDOWO LEKARSKA SEKCJA ZWŁOK

PODSTAWY PRAWNE

Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości i Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 15 lipca 1929 r o wykonywaniu oględzin sądowo-lekarskich zwłok ludzkich.

§ 1. Oględziny sądowo lekarskie zwłok ludzkich mają na celu wyjaśnić według zasad wiedzy rodzaj i przyczynę zgonu w wypadkach, gdy istnieje pewność lub gdy zachodzi podejrzenie, że przyczyną zgony było przestępstwo w szczególności zaś:

SĄDOWO LEKARSKA SEKCJA ZWŁOK

PODSTAWY PRAWNE

Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości i Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 15 lipca 1929 r j.w.

§ 1. c.d. b. w razie śmierci człowieka z powodu błędu lekarskiego lub śmierci człowieka leczonego przez osobę niepowołana, w wypadkach śmierci w związku z poronieniem,

c. w razie śmierci nagłej wśród podejrzanych okoliczności,

d. gdy znaleziono zwłoki osoby nieznanej wśród podejrzanych okoliczności, w szczególności zwłoki noworodka,

e. we wszystkich innych przypadkach gdy władza wymiaru sprawiedliwości tego zażąda.

CEL SEKCJI - USTALENIE :

EKSHUMACJA

PODSTAWY PRAWNE KODEKS POSTĘPOWANIA KARNEGO

Art. 210. W celu dokonania oględzin lub otwarcia zwłok prokurator albo sąd może zarządzić wyjęcie zwłok z grobu.

EKSHUMACJA

PODSTAWY PRAWNE Ustawa z dnia 31 stycznia 1959 r. o cmentarzach i chowaniu zmarłych. (Dz. U. 113, poz.985, 2002 r)

Art. 15. 1. Ekshumacja zwłok i szczątków może być dokonana:

1) na umotywowaną prośbę osób uprawnionych do pochowania zwłok za zezwoleniem właściwego inspektora sanitarnego,

2) na zarządzenie prokuratora lub sądu,

3) na podstawie decyzji właściwego inspektora sanitarnego w razie zajęcia terenu cmentarza na inny cel.

EKSHUMACJA

PODSTAWY PRAWNE Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 7.12.2001 r w sprawie postępowania ze zwłokami i szczątkami ludzkimi. (Dz. U. 153, poz.1782, 2001 r)

§ 12. 1. Ekshumacja zwłok i szczątków jest dopuszczalna w okresie od 16 października do 15 kwietnia, z zastrzeżeniem ust. 2 pkt 2; przeprowadza się ją we wczesnych godzinach rannych.

2. O zamierzonej ekshumacji należy zawiadomić właściwego powiatowego lub portowego inspektora sanitarnego, który:

1) wykonuje nadzór nad ekshumacją oraz

2) może dopuścić wykonanie ekshumacji w innym czasie niż określony w ust. 1, przy zachowaniu ustalonych przez niego środków ostrożności.

zwłoki ekshumowane

Przebieg sekcji :

Dodatkowe techniki sekcyjne :

Zabezpieczenie materiałów biologicznych do badań dodatkowych:

Sekcja zwłok płodu i noworodka - specyficzna technika sekcyjna - ustalenie:

Sekcja zwłok płodu i noworodka - próby życiowe :

Protokół sądowo-lekarskiej sekcji zwłok

Opinia sądowo-lekarskiej sekcji zwłok zawiera:

I. Stwierdzone zmiany

1.urazowe

2.chorobowe

3.charakterystyczne dla doznanego rodzaju śmierci

4.stan zwłok przy znamionach rozkładu

5.cechy śmierci nagłej lub powolnej

6.cechy ostrej niewydolności krążeniowo- oddechowej

Opinia sądowo-lekarskiej sekcji zwłok zawiera:

II. Wyniki badań dodatkowych

III. Przyczyna zgonu wyjściowa, zasadnicza i ostateczna

IV. Interpretacja zmian urazowych - rodzaj narzędzia, które je spowodowało i domniemanie okoliczności

SEKCJA ZWŁOK PATOMORFOLOGICZNA

PODSTAWY PRAWNE Ustawa o Zakładach Opieki Zdrowotnej z dnia 30 sierpnia 1991 r. (Dz. U. 91, poz.408, 1991 r - tekst. jed. zm. Dz.U. 104, poz 661, 1997 r)

Art. 24. 1. Zwłoki osoby, która zmarła w szpitalu, mogą być poddane sekcji, chyba że osoba ta za życia wyraziła sprzeciw lub uczynił to jej przedstawiciel ustawowy, z zastrzeżeniem ust. 4.

2. O zaniechaniu sekcji zwłok z przyczyny określonej w ust. 1 sporządza się adnotację w dokumentacji medycznej i załącza oświadczenie woli osoby zmarłej w szpitalu lub jej przedstawiciela ustawowego.

3. Kierownik zakładu, a jeżeli kierownik nie jest lekarzem, to upoważniony przez niego lekarz, na wniosek właściwego ordynatora lub, w razie potrzeby, po zasięgnięciu jego opinii, zarządza dokonanie lub zaniechanie sekcji. W dokumentacji medycznej sporządza się adnotację o dokonaniu lub zaniechaniu sekcji zwłok, z odpowiednim uzasadnieniem.

SEKCJA ZWŁOK PATOMORFOLOGICZNA

PODSTAWY PRAWNE Ustawa o Zakładach Opieki Zdrowotnej z dnia 30 sierpnia 1991 r. (Dz. U. 91, poz.408, 1991 r - tekst. jed. zm. Dz.U. 104, poz 661, 1997 r)

Art. 24. Cd.

4. Przepis ust. 1 nie dotyczy dokonywania sekcji w sytuacjach:

1)określonych w kodeksie postępowania karnego,

2)gdy przyczyny zgonu nie można ustalić w sposób jednoznaczny,

3)gdy zgon pacjenta nastąpił przed upływem 12 godzin od przyjęcia do szpitala,

4)określonych w przepisach o chorobach zakaźnych i zakażeniach.

SEKCJA ZWŁOK PATOMORFOLOGICZNA

PODSTAWY PRAWNE Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dn. 10.08.2001r w sprawie rodzajów dokumentacji medycznej w zakładach opieki zdrowotnej i sposobu jej prowadzenia oraz szczegółowych warunków jej udostępniania (Dz. U. 88, poz.966, 2001 r)

§ 16. Historia choroby w razie zgonu pacjenta, poza informacjami wymienionymi w § 15 ust. 1 pkt 1-4, zawiera:

1)datę zgonu pacjenta - ze wskazaniem roku, miesiąca, dnia oraz godziny i minuty w systemie 24-godzinnym,

2)przyczyny zgonu i ich numery statystyczne, ustalone według Międzynarodowej Statystycznej Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych,

3)protokół komisji stwierdzającej śmierć mózgową, jeżeli taka sytuacja miała miejsce,

4)adnotację o wykonaniu lub niewykonaniu sekcji zwłok wraz z uzasadnieniem podjętej decyzji,

5)adnotację o pobraniu ze zwłok komórek, tkanek lub narządów.

SEKCJA ZWŁOK PATOMORFOLOGICZNA

PODSTAWY PRAWNE Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dn. 10.08.2001r w sprawie rodzajów dokumentacji medycznej w zakładach opieki zdrowotnej i sposobu jej prowadzenia oraz szczegółowych warunków jej udostępniania (Dz. U. 88, poz.966, 2001 r)

§ 18. 1. W razie podjęcia decyzji o wykonaniu sekcji zwłok, historię choroby po wypełnieniu części dotyczącej wypisu przekazuje się lekarzowi mającemu wykonać sekcję.

2. Lekarz wykonujący sekcję zwłok wystawia w dwóch egzemplarzach protokół badania sekcyjnego z ustalonym rozpoznaniem anatomopatologicznym. Jeden egzemplarz protokołu badania sekcyjnego pozostaje u lekarza wykonującego sekcję.

3. Historię choroby wraz z oryginałem protokołu badania sekcyjnego przekazuje się lekarzowi prowadzącemu lub wyznaczonemu przez ordynatora, który porównuje rozpoznanie kliniczne i epikryzę z rozpoznaniem anatomopatologicznym. W razie rozbieżności między rozpoznaniem klinicznym i rozpoznaniem anatomopatologicznym, lekarz dokonuje zwięzłej oceny przyczyn rozbieżności oraz ustala ostateczne rozpoznanie choroby zasadniczej, chorób współistniejących i powikłań.

SEKCJA ZWŁOK ADMINISTRACYJNA

PODSTAWY PRAWNE Ustawa o zawodzie lekarza (Dz. U. 21, poz.201, 2002 r)

Art. 43. 1. Lekarz może stwierdzić zgon na podstawie osobiście wykonanych badań i ustaleń, z zastrzeżeniem sytuacji określonych w odrębnych przepisach.

2. W uzasadnionych przypadkach lekarz może uzależnić wystawienie karty zgonu od przeprowadzenia sekcji zwłok.

3. Lekarz może wystawić kartę zgonu na podstawie dokumentacji badania pośmiertnego, przeprowadzonego osobiście przez innego lekarza lub inną uprawnioną osobę.

wykład 3

TRAUMATOLOGIA 

Uszkodzenia ciała spowodowane działaniem czynnika mechanicznego.

Definicja:

Uszkodzeniem ciała - w szerokim tego słowa znaczeniu - jest naruszenie anatomicznej całości ciała albo jego fizjologicznej czynności, wywołane jakimikolwiek czynnikami zewnętrznymi.

Obrażeniem ciała jest uszkodzeniem spowodowanym działaniem czynnika zewnętrznego mechanicznego.

Rodzaje urazów:

Rodzaje narzędzi:

Rodzaje obrażeń:

·    miejscowe, powodujące naruszenie czynności konkretnego narządu ciała,

· ogólne:

     -rozstrój zdrowia fizycznego,

-rozstrój zdrowia psychicznego.

Narzędzia tępe i tępokrawędziste

Obrażenia zewnętrzne:

Obrażenia wewnętrzne:

Rodzaje ran:

Cechy rany tłuczonej:

Rana o wyglądzie nietypowym : linijna, przypominająca ciętą - w miejscach w których skóra napięta jest na twardym podłożu np. na czaszce. Dokładne oględziny wykazują jednak cechy rany tłuczonej - obrzęk w rzucie rany i mostki łącznotkankowe w dnie.

Najczęstszy błąd diagnostyczny !!!

Rana darta : powstaje wskutek silnego urazu narzędziem tępym, godzącym stycznie lub pod pewnym kątem do powierzchni skóry, co powoduje oderwanie płata skórnego (jest nią np. oskalpowanie)

Rana kąsana: układające się w łuki drobne, o kształcie prostokątnym rany tłuczone, otoczone sińcem, z obrzękiem, stanowiące odbicie zębów.

Uszkodzenia czaszki:

Obrażenia kręgosłupa:

Narzędzia o charakterze rąbiącym

Rodzaje narzędzi:

siekiera,

tasak,

szabla,

maczeta

Narzędzia o charakterze rąbiącym

Rany rąbane stanowią pomost pomiędzy ranami tłuczonymi a ciętymi.

W porównaniu z ranami tłuczonymi:

· są głębsze,

·  często połączone z uszkodzeniami kośćca,

· mają urozmaicony charakter w zależności od rodzaju narzędzia.

Narzędzia ostre - rany cięte

Cechy rany ciętej:

- przy prostopadłym działaniu narzędzia:

· kształt linijny lub wrzecionowaty,

· brak otarcia naskórka na brzegach,

· brzegi równe,

· brak podbiegnięć krwawych na brzegach i w dnie,

· różna głębokość.

Narzędzia ostre - rany cięte

Cechy rany ciętej:

- przy stycznym (skośnym ) działaniu narzędzia:

- rana płatowata,

- obecne otarcie naskórka na brzegu stabilnym,

- różna wielkość płata.

- rany nietypowe przy nieostrych lub uszkodzonych brzegach tnących narzędzi lub urazach godzących w okolice ciała o wiotkiej, pofałdowanej skórze

Narzędzia ostrokończyste i kończyste - rany kłute

Cechy rany kłutej:

Różnicowanie ran kłutych i ciętych samobójczych i

zdanych przez osobę drugą

Cechy różnicowe:

- nacięcia i rany próbne wokół rany śmiertelnej,

- obnażenie ciała w okolicy zadania rany

samobójczej,

- dostępność dla własnej ręki miejsca zranienia.

Przyczyny ran tłuczonych, ciętych i kłutych:

Aspekt kryminalistyczny:

Rany rąbane: działanie osoby drugiej, wyjątkowo samobójstwo.

Przy ranach ciętych - charakterystyczne rany obronne.

Rany postrzałowe

Rodzaje broni palnej:

Cechy rany postrzałowej :

Rodzaje ran postrzałowych:

Cechy rany postrzałowej:

Rany postrzałowe

Przy ranie z przyłożenia i bezpośredniego pobliża obecne wszystkie, powyżej podane cechy. Przy ranach z oddali obecne : rąbek otarcia naskórka, rąbek zabrudzenia i rozrzut prochu.

Z reguły otwór wlotowy odpowiada wielkością kalibrowi pocisku i jest mniejszy od otwory wylotowego. Wyjątkiem jest rana wlotowa przy postrzale z przyłożenia w okolicę ciała której skóra napięta jest na twardym podłożu np. czaszce - rana jest duża , gwiaździsta, w związku z cofnięciem się gazów po odbiciu od kości.

Cechy przyżyciowości obrażeń:

Miejscowe:

Ogólnoustrojowe:

Identyfikacja narzędzia czynu

Przebieg identyfikacji:

wykład 4

UDUSZENIE GWAŁTOWNE

DEFINICJE :

UDUSZENIE - śmierć wskutek porażenia oddychania

UDUSZENIE GWAŁTOWNE - mechaniczne uniemożliwienie wymiany gazowej związane z działaniem czynnika zewnętrznego (wg. Popielskiego „przez gwałtownie działający od zewnątrz”)

Śmierć w następstwie uduszenia jest zawsze następstwem niedoboru tlenu spowodowanego

Rodzaje uduszenia gwałtownego :

Mechanizm śmierci z zagardlenia :

Zagardlenie - bezpośredni, mechaniczny ucisk na narządy szyi

Rodzaje zagardlenia:

Powieszenie:

Powieszenie:

Patomechanizm śmierci złożony, zależny od :

Powieszenie, zachodzące mechanizmy:

Powieszenie, zachodzące mechanizmy:

Wyniki sekcji:

Wyniki sekcji:

UWAGA !

Jest to śmierć czynnościowa - wyniki sekcji zwłok mogą być ujemne. Duże znaczenia mają okoliczności znalezienia zwłok.

Zadzierzgnięcie.

Jest to uduszenie gwałtowne, polegające na zaciśnięciu na szyi pętli. Przy czym siłą zaciskającą jest ręka drugiego człowieka.

Zadzierzgnięcie.

Jest to z reguły zabójstwo.

Samobójstwo wyjątkowo.

Skręcenie pętli przy pomocy np. krępulca

Okręcenie szyi dużą ilością splotów sznurka.

Użycie rękawa z aparatu do mierzenia ciśnienia krwi.

Zadzierzgnięcie.

Patomechanizm nieco odmienny od powieszenia, związany z innym przebiegiem bruzdy.

Nie dochodzi na ogół do pełnego zamknięcia dróg oddechowych (choć może przy wysokim przebiegu pętli)

Zaciskane są naczynia żylne, natomiast tętnice kręgowe nie są zamknięte

Ewentualnie odruch z zatoki szyjnej.

Zadzierzgnięcie.

Przebieg bruzdy okrężny, biegnie ona najczęściej poniżej krtani i zamyka się. Może mieć przebieg nietypowy.

Zadzierzgnięcie. Wyniki sekcji.

-bruzda na szyi

-powyżej bruzdy sinica skóry z wybroczynami na twarzy i spojówkowymi, pod śluzówkami jamy ustnej

-wylewy krwi w tkankach miękkich szyi

-rzadziej uszkodzenie kości gnykowej i chrząstki tarczowej

Zadławienie.

-uduszenie wskutek ucisku ręki obcej na szyję, zawsze zabójstwo

Zadławienie.

Mechanizm : ręka uciska na górny odcinek dróg oddechowych. Struny głosowe zbliżają się do siebie, zmykając szparę głośni, a podstawa języka przygnieciona zostaje ku górze do kręgosłupa.

W patomechanizmie śmierci z zadławienia nie odgrywa większej roli ucisk na naczynia żylne.

Zadławienie. Wyniki sekcji.

Utonięcie - zamknięcie dróg oddechowych płynem topielczym.

Okresy patomechanizmu utonięcia.

Okres I - niespodziewanych oddechów trwających kilka, kilkanaście sekund. Wskutek działania zimnej wody na zakończenia czuciowe nerwów skórnych dochodzi do pojedynczych wdechów, podczas których woda dostaje się do dróg oddechowych. Fazy tej może nie być gdy woda jest ciepła, a człowiek nieprzytomny lub nietrzeźwy.

Utonięcie - zamknięcie dróg oddechowych płynem topielczym.

Okresy patomechanizmu utonięcia.

Okres II - faza świadomego oporu, trwająca 30-60 sek ( u nurków 2-3 min). Tonący świadomie wstrzymuje oddech, wskutek czego dochodzi do gromadzenia się we krwi dwutlenku węgla. Gdy jego stężenie przekroczy próg pobudliwości ośrodka oddechowego tonący jest zmuszony podjąć oddychanie pod wodą a także połykanie wody. Może nie występować u ludzi nieprzytomnych.

Utonięcie - zamknięcie dróg oddechowych płynem topielczym.

Okresy patomechanizmu utonięcia.

Okres III - faza wydatnych ruchów oddechowych, trwający 60-150 sek, charakteryzuje się silnymi wdechami i wydechami - woda z powietrzem dostaje się do dróg oddechowych oraz przewodu pokarmowego i jelit. Występują drgawki i utrata przytomności. Tworzy się grzybek piany.

Utonięcie - zamknięcie dróg oddechowych płynem topielczym.

Okresy patomechanizmu utonięcia.

Okres IV - ustania czynności oddechowej i całkowita utrata przytomności. Faza zamartwicy trwająca 60-90 sek.

Okres V - oddechy końcowe o rozmaitym natężeniu, trwający 30-50 sek. Występują skurczowe rozwierania ust, prężenie ciała z krótkimi wydechami gdy klatka piersiowa ustawiona jest w zasadzie wdechowo.

Różnice wyników sekcji przy utonięciu w wodzie słodkiej i słonej

-woda słodka - hypotonicza w stosunku do osocza krwi, stwierdza się typowe ostre rozdęcie (rozedmę) płuc (płuca powiększone, puszyste, blade, na przekroju suche)

-woda słona, hypertoniczna w stosunku do osocza. zmiany w płucach o charakterze obrzęku (płuca mokre)

Śmierć w wodzie.

-zgon na drodze odruchowej

-zmiany chorobowe

-zatrucie tlenkiem węgla

Cechy przebywania zwłok w wodzie

-gęsia skórka

-skóra praczek

-oddzielanie się naskórka (rękawiczki i skarpetki śmierci)

-zmiany gnilne aż do gigantyzmu Caspra

Unieruchomienie klatki piersiowej

-przygniecenie jakimś przedmiotem

-kolankowanie

-zasypanie ziemią, lawiną itp.

-ścisk w tłumie

Powoduje uniemożliwienie wykonywania ruchów oddechowych.

Unieruchomienie klatki piersiowej. Obraz sekcyjny.

-cechy ostrej rozdemy płuc z rozerwaniem pęcherzyków płucnych

-wybroczyny krwawe na skórze powyżej uciśnięcia, podspojówkowe i w śluzówkach jamy ustnej

-złamania żeber przy przyciśnięciu ciała i kolankowaniu

-obecność treści obcej w drogach oddechowych przy zasypaniu jako dowód przyżyciowości przysypania

Zachłyśnięcie.

-zatkanie dróg oddechowych jakimś przedmiotem (udławienie się)

-zachłyśnięcie się treścią obcą (krew, wymiociny)

Zachłyśnięcie. Obraz sekcyjny

-obca treść w drogach oddechowych; o przyżyciowości zachłyśnięcia się ( a nie o przelaniu pośmiertnym) świadczy jej obecność w oskrzelach poniżej rozwidlenia tchawicy

-rozedma płuc

-wybroczyny w skórze twarzy i spojówkach

Brak tlenu.

-przebywanie w ciasnych pomieszczeniach ze zużyciem tlenu

-założenie na głowę worka plastikowego

-przebywanie w atmosferze dwutlenku węgla lub metanu

Toksyczne porażenie czynności oddechowych przy zatruciu strychniną.

Uwaga - do porażenia czynności oddechowych może dojść na tle chorobowym (np. miastenia gravis). Może dojść do uduszenia ale nie gwałtownego.

wykład 5

ŚMIERĆ GWAŁTOWNA - c.d.

Działanie energii elektrycznej

1. Porażenie prądem:

działanie na ludzki organizm zależy od fizycznej charakterystyki tj:

największe znaczenie ma natężenie prądu i czas jego działania (niebezpieczny dla życia prąd o natężeniu 50 mA działający dłużej niż 1 sek),

Działanie energii elektrycznej

1. Porażenie prądem:

efekt szkodliwego działania prądu zależy od : indywidualnej wrażliwości człowieka,

Działanie energii elektrycznej

Aby doszło do rażenia prądem, ciało ludzkie musi stać się niejako ogniwem obwodu elektrycznego - np. dotknięcie bosymi stopami przewodu elektrycznego człowieka stojącego na ziemi w przemoczonym ubraniu lub zetkniecie się z dwoma przewodami wykazującymi różnicę potencjałów.

Rażenie krokowe ( zdarza się na budowach) : gdy człowiek zbliża się do leżącego zerwanego przewodu wysokiego napięcia, różnica potencjałów między przesuniętymi w stosunku do siebie stopami może wynieść wiele tysięcy woltow, co wystarcza do pokonania oporu izolacyjnego obuwia i powoduje śmiertelne porażenie prądem.

Działanie energii elektrycznej

Działanie prądu na organizm ludzki :

-miejscowe ,

-ogólne tj efekt cieplny i efekt biologiczny

Działanie miejscowe polega na wytworzeniu się dużej ilości ciepła w miejscu zetknięcia przewodnika ze skórą - ilość ciepła jest wprost proporcjonalna do natężenia prądu, czasu jego działania i oporu skóry . Jest to ciepło Joula, przekraczać może nawet 1000 st. C. Jest tym większe im mniejsza jest powierzchnia zetknięcia przewodnika z ciałem.

Działanie energii elektrycznej

Ślad działania miejscowego prądu to znamię prądu. Może mieć różny wygląd. Typowe to ograniczone zgrubienie naskórka o wzmożonej ,skórzastej konsystencji i zabarwieniu białoszarawym lub żółtawym. Kształt owalny lub okrągły czasem odbicie kształtu przewodnika. Naskórek w obrębie znamienia lekko może odstawać od skóry właściwej a centrum znamienia jest zapadnięte w postaci „pępka” Brak odczynu zapalnego. Przestrzeń między naskórkiem a skóra właściwą nie jest wypełniona płynem wysiękowym ( w odróżnieniu od pęcherza oparzelinowego).

Działanie energii elektrycznej

W obrębie znamienia prądu stwierdza się niekiedy na skórze inkrustację związaną z przenikaniem jonów metalu z przewodnika w głąb skóry. Znamię może np. przybrać zabarwienie zielono niebieskawe od związków miedzi.

Działanie energii elektrycznej

Obraz mikroskopowy znamienia prądu: spłaszczenie i ścieczenie naskórka, czasem jego odwarstwienie lub wytworzenie szczelinowatych przestrzeni , głównie w warstwie kolczystej. Komórki warstwy rozrodczej i ich jądra są wydłużone prostopadle do powierzchni skóry i ułożone miotełkowato. Tkanka podskórna podścieliskowa bywa zhomogenizowana.

Uwaga - obraz mikroskopowy charakterystyczny, jednoznaczny.

Działanie energii elektrycznej

Typowe znamiona spotyka się najczęściej na dłoniowej powierzchni rąk lub podeszwowej powierzchni stóp. Znamię prądu jest niebolesne, goi się długo, zwykle bez powikłań ropnych. Jest to utrwalona zmiana skórna, może być widoczna na zwłokach rozłożonych gnilnie.

Działanie energii elektrycznej

Przy działaniu prądu wysokiego napięcia powstają obrażenia przypominające rany rąbane ze zwęgleniem okolicznych tkanek miękkich, amputacje kończyn, zwęglenie całego ciała.

Działając na kość prąd taki może doprowadzić do stopienia się jej składników nieorganicznych i wytworzenia się tzw pereł kostnych w postaci różnej wielkości kolistych i owalnych, zbitych tworów, leżących wśród oparzonych i zwęglonych tkanek.

Działanie energii elektrycznej

Działanie ogólne energii elektrycznej:

- zmiany w mikrostrukturze komórek narządów wewnętrznych z zaburzeniem zdolności przewodzenia bodźców oraz zdolności polaryzowania się cząstek organicznych. Działanie prądu na płyny tkankowe doprowadza do swoistego szoku elektrolitowego wskutek niefizjologicznego przesunięcia jonów z następowym zaburzeniem równowagi bioelektrycznej. Zjawisko to - biologiczny efekt działania prądu.

Działanie energii elektrycznej

Działanie ogólne energii elektrycznej:

-śmierć zależy od efektu biologicznego, jest to zatem śmierć czynnościowa.

Przepływ prądu poraża bowiem aparat bodźcotwórczy serca, co prowadzi do migotania komór lub nagłego zatrzymania akcji serca.Porażenie ośrodków wegetatywnych w mózgu może spowodować ustanie akcji oddechowej.

Są to sercowy i mózgowy mechanizm śmierci.

Działanie energii elektrycznej

Obraz sekcyjny

oględziny zewnętrzne : wyjątkowe zróżnicowanie ,od braku jakichkolwiek zmian , poprzez mniej lub bardziej typowe znamiona prądu i rozległe uszkodzenia do całkowitego zwęglenia,

oględziny wewnętrzne : obraz niecharakterystyczny, cechy śmierci nagłej tj. płynna krew, obfitość plam pośmiertnych.

Działanie energii elektrycznej

Przyczyny rażenia prądem:

-najczęściej nieszczęśliwy wypadek,

-rzadko samobójstwa,

-masturbacje przy użyciu prądu

Działanie energii elektrycznej

Rażenie piorunem: także działanie prądu elektrycznego o ogromnej energii kinetycznej, napięciu rzędu milionów woltów i natężeniu sięgającym setek tysięcy amperów. Prowadzi do śmierci nie tylko przy bezpośrednim rażeniu ale także przy działaniu z pewnej odległości

Działanie energii elektrycznej

Ślady działania pioruna:

wysoka temperatura może pozostawić na odzieży i ciele mniej lub bardziej widoczne ślady - opalenia, stopienia przedmiotów metalowych, oparzenia ciała aż do zwęglenia,

na ciele spotkać można tzw. figury piorunowe w postaci drzewkowato ułożonych pasm koloru brunatnego, sinawoczerwonawego lub czerwonego, ustępujących po uciśnięciu,

brak jakichkolwiek śladów, gdyż porażenie piorunem jest śmiercią czynnościową

Działanie wysokiej temperatury

Działanie miejscowe - oparzenia wskutek działania płomienia i rozgrzanego obiektu

Stopnie oparzenia:

Działanie wysokiej temperatury

Działanie miejscowe - oparzenia wskutek działania płomienia i rozgrzanego obiektu

Stopnie oparzenia:

2. działanie wyższej temperatury lub przedłużony okres ekspozycji: zniszczenie naskórka i powierzchownych warstw skóry z wytworzeniem się pęcherzy wypełnionych płynem surowiczym o wysokiej zawartości białka. Pęcherze łatwo ulegają ropnym zapaleniom, ustrój oparzonego traci znaczne ilości płynów i białka z powodu sączenia surowicy z obnażonych powierzchni. Gojenie następuje przez ziarninowanie z pozostawieniem blizn,

Działanie wysokiej temperatury

Działanie miejscowe - oparzenia wskutek działania płomienia i rozgrzanego obiektu

Stopnie oparzenia:

3. działanie temperatury przekraczającej 100 st. C.: powstaje głęboka martwica skóry i zakrzepy w naczyniach żylnych, także poza obszarem oparzenia.Zmiany goją się przewlekle, z pozostawieniem blizn nieraz keloidowych,

4. bezpośrednie działanie płomienia na ciało: dochodzi do zwęglenia ciała.

Działanie wysokiej temperatury

Stopień zagrożenia życia zależy od rozległości i stopnia oparzenia. Wrażliwe są szczególnie dzieci.

- oparzenie 2 stopnia 10 % powierzchni ciała u dzieci stwarza realne zagrożenie ich życia,

- oparzenie 50 % powierzchni ciała u dorosłych powoduje wysoką śmiertelność, przy 75 %

szanse uratowania życia są nikłe.

Działanie wysokiej temperatury

Do oparzenia dochodzi wskutek działania płomienia, rozgrzanego obiektu, stężonych kwasów i zasad (oparzenie chemiczne), energii elektrycznej i promienistej, gorących płynów i pary.

W rozległych oparzeniach dochodzi do zgonów wczesnych i późnych.

-wczesne spowodowane są wstrząsem hypowolemicznym,

-późne spowodowane są wtórnymi powikłaniami prowadzącymi do niewydolności wielonarządowej (zwłaszcza nerek i wątroby).

Działanie wysokiej temperatury

Zwęglenie ciała - zwłoki znalezione w pogorzelisku.Ustalenie przyżyciowości działania płomienia a zatem działania płomienia jako przyczyny zgonu opiera się na:

wykazaniu obecności hemoglobiny tlenkowęglowej we krwi, w ilości co najmniej kilkunastu %, co dowodzi , że ofiara oddychała w atmosferze zawierającej tlenek węgla. Badaniu poddaje się krew z żył głębokich, tlenek węgla dyfunduje bowiem przez skórę także w zwłokach.

zachłyśnięciu się drobinami sadzy i nadpalonymi materiałami, unoszącymi się podczas pożaru w powietrzu,

obecności wokół oczu jasnych smug, niezwęglonej skóry. Spowodowane jest to odruchowym zaciśnięciem oczu przez człowieka żywego.

oparzeniu śluzówek jamy ustnej i górnych dróg oddechowych.

Działanie wysokiej temperatury

Pośmiertne zmiany urazowe:

linijne pęknięcia skóry, przypominające rany cięte lub rąbane. Powstają wskutek tego, ze działanie wysokiej temperatury powoduje kurczenie się skóry ( później zwęglenie), która wskutek tego pęka, często w rzucie stawów,

linijne pęknięcia kości : wskutek płomienia kości szybko wysychają, kurczą się i kruszą na drobne fragmenty, przy czym może dojść do powstania licznych pęknięć , zwłaszcza w obrębie kości płaskich,

rzekomy krwiak nadtwardówkowy: wskutek działania płomienia na głowę dochodzi do kurczenia się tkanek miękkich i przemieszczania się płynów, głównie krwi. To może powodować gromadzenie się krwi w przestrzeni pomiędzy kością a opona twardą. Krwiak taki zawiera domieszki tłuszczu i ma wygląd tłustej malinowoczerwonej galarety

Działanie wysokiej temperatury

Uwagi dodatkowe:

badanie płuc na obecność zatorów tłuszczowych może bć pomocna w ustalenie przyżyciowości uszkodzeń kości,

w następstwie działania wysokiej temperatury płomienia następuje silne skurczenie się pośmiertne mięśni szkieletowych; w większym stopniu zginaczy (mają większą masę od prostowników), co prowadzi do typowego ułożenia spalonych zwłok w pozycji kolankowo-łokciowej ( boksera ).

Działanie wysokiej temperatury

Ogólne działanie wysokiej temperatury : przegrzanie.

Dochodzi wskutek:

Działanie wysokiej temperatury

Przegrzaniu ulegają:

Działanie wysokiej temperatury

Wyniki sekcji:

oględziny zwłok w krótki czas po śmierci mogą wykazać

Uwaga: jest to śmierć czynnościowa, wyjątkowo można stwierdzić w badaniu histopatologicznym martwicę kłębuszków nerkowych jako objaw ostrej niewydolności nerek np. u w/w żołnierzy.

Działanie niskiej temperatury otoczenia

Dolna granica temperatury ciała człowieka waha się od 22 do 24 st. C.

Ekspozycja człowieka na niska temperaturę ciała ( około 0 st. C. lub poniżej, ale także kilka stopni powyżej) doprowadza do zmian:

Działanie niskiej temperatury otoczenia

Zmiany miejscowe - trzy stopnie odmrożenia:

Działanie niskiej temperatury otoczenia

Działanie ogólne niskiej temperatury - zamarznięcie:

Mechanizmy obronne:

Przekroczenie granicy wydolności powyższych mechanizmów obronnych prowadzi do śmierci

Działanie niskiej temperatury otoczenia

Ofiary zamarznięcia:

Działanie niskiej temperatury otoczenia

Wyniki sekcji zwłok w zasadzie ujemne - śmierć czynnościowa. Można stwierdzić :

Należy wykluczyć inną przyczynę śmierci

Rozkawałkowanie człowieka

Rozkawałkowanie może mieć charakter:

Rozkawałkowanie przyżyciowe: 

Ustalanie tożsamości zwłok nieznanych i kośćca

Rozpoznanie zwłok opiera się na :

Ustalanie tożsamości zwłok nieznanych i kośćca

Dowody medyczne:

Ustalanie tożsamości zwłok nieznanych i kośćca

Oględziny zewnętrzne zwłok , w zależności od stanu zwłok (stopnia rozkładu gnilnego) pozwalają na ustalenie:

Ustalanie tożsamości zwłok nieznanych i kośćca

Oględziny wewnętrzne czyli sekcja zwłok pozwala na ustalenie stanu zdrowia tj schorzeń narządów wewnętrznych, przebytych operacji, zmian pourazowcy np. wygojonych złamań kości.

Ustalanie tożsamości zwłok nieznanych i kośćca

Czynności identyfikacyjne:

Ustalanie tożsamości zwłok nieznanych i kośćca

Badania laboratoryjne - obecnie badanie DNA w cebulkach włosów, gonadach, krwi lub innej,nawet twardej tkance. Materiałem porównawczym może być domniemana rodzina lub materiał biologiczny zabezpieczony w mieszkaniu zaginionej a typowanej do identyfikacji osoby.

Rozpoznanie płci w oparciu o badanie DNA

Ustalanie tożsamości zwłok nieznanych i kośćca

Identyfikacja zwłok rozkawałkowanych:

Należy odpowiedzieć na pytania:

Wstrząs

Rozpoznanie wstrząsu jest rozpoznaniem klinicznym, tylko wyjątkowo rzadko takie rozpoznanie można postawić jako rozpoznanie sekcyjne

Rodzaje wstrząsów :

Wstrząs

Obraz sekcyjny przy klinicznym rozpoznaniu wstrząsu.  

Uwaga : o ile objawy wstrząsu trwają dostatecznie długo, sekcyjnie w badaniu histopatologicznym można rozpoznać objawy DIC (zespołu wykrzepiania wewnątrznaczyniowego).

Dzieciobójstwo - zabójstwo uprzywilejowane

„ Art. 149 kk Matka, która zabija dziecko

w okresie porodu pod wpływem jego przebiegu podlega karze pozbawienia wolności

od 3 miesięcy do lat 5”

Wg kk z 1969 r.: „Matka, która zabija dziecko w okresie porodu pod wpływem jego przebiegu, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 5”

Wg kk z 1997 r. przed nowelizacją z maja 1999 r.: „Matka, która zabija noworodka pod wpływem silnego przeżycia związanego z przebiegiem porodu, znacznym zniekształceniem dziecka lub ze szczególnie trudną sytuacją osobistą, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5”

-uzasadnienie uprzywilejowanego traktowania dzieciobójstwa

(2-4 dni)

(wysychanie

- powrózek po 3 dniach)

w przedgłowiu

w obrazie

histopatologicznym płuc

(1-2 godz.)

Donoszenie - pojęcie wyłącznie kliniczne - oznacza przeciętny czas trwania ciąży.

i zaburzeń rozwojowych

i zespół błon szklistych (ARDS)

z krwi i mazi płodowej


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
wyklady 4, KATEDRA I ZAKŁAD MEDYCYNY SĄDOWEJ A
Zakład Medycyny Sądowej jako instytucja naukowa
Analiza samobójstw w materiale sekcyjnym Zakładu Medycyny Sądowej AMB w latach 1990 2003
Zakład Medycyny Sądowej jako instytucja naukowa
Błędy medyczne z zakresu chirurgii w materiale Zakładu Medycyny Sądowej PAM
Okupacja Krakowa 1939–1945 w protokolach sekcyjnych zakladu medycyny sądowej
WYKŁADY Z MEDYCYNY SĄDOWEJ (2), medycyna zabrze SUM lekarski, medycyna sądowa testy
WYKŁADY Z MEDYCYNY SĄDOWEJ, medycyna zabrze SUM lekarski, medycyna sądowa testy
Analiza genetyczna w medycynie sądowej
bezkręgowce w medycynie sądowej
Wprowadzenie do medycyny sądowej
chemia zywności wykłady, Zachomikowane, Naukowe, Medycyna, Biochemia, Skrypty
Wykład-mięśnie odechowe, medycyna, Anatomia
Medycyna ratunkowa wykład I, Ratownictwo medyczne, medycyna ratunkowa, Medycyna ratunkowa, Urazy
Wstęp do medycyny sądowej, Medycyna sądowa

więcej podobnych podstron