Diagnoza rozwinięta. Tak pojęta diagnoza zawiera w sobie szereg aspektów, które Ziemski nazywa „diagnozami cząstkowymi":

1) aspekt identyfikacyjny („diagnoza przyporządkowująca" Ziemski 1964, 211; diagnoza klasyfikacyjna albo typologiczna, Ziemski 1973, s. 66);

2) genetyczny;

3) celowościowy;

4) fazy;

5) rozwojowy, czyli prognostyczny.

Diagnoza rozwinięta.

Możliwie pełne uwzględnienie aspektów diagnozy pozwala na jej rozwi­niętą definicję: „Diagnoza jest to rozpoznanie na podstawie zebranych objawów i znanych ogólnych prawidłowości badanego złożonego stanu rzeczy przez przyporządkowanie go do typu albo gatunku, dalej przez _wyj_aśnienie genetyczne i celowościowe, określenie jego fazy obecnej oraz przewidywanego rozwoju" (Ziemski 1964, s. 212).

Nie w każdym przypadku diagnozowania występują wszystkie aspekty diagnozy i nie zawsze wszystkie są jednakowa ważne. Przynajmniej dwa, spośród wyżej omówionych powinny być w każdym przypadku uwzględnio­ne w czynościach diagnostycznych pedagoga praktyka;

1. diagnoza przy­porządkowująca,

2. diagnoza genetyczna lub przyczynowa. Jest to wymóg elementarny i dotyczy tych sytuacji, w których - ze względu na okoliczności - musimy dokonać jedynie diagnozy skróconej. W pedagogice społecznej silnie akcentuje się - jak się wydaje, przede wszystkim ze względów ekologicznych, oraz występowania wychowawczych oddziaływań typu towarzyszącego - także rolę znaczeniowego aspektu diagnozy (wg Ziemskiego - diagnozy celowościowej).

Inny, wymagający uwzględnienia aspekt diagnozy niezupełnie mieści się w czynnościach

diagnostycznych i wiąże się z dalszym postępowaniem logicznym - przewidywaniem (rozwojowy, czyli prognostyczny aspekt gnozy), Gdyby jednak uwzględniać aspekt prognostyczny, podział diagnoz cząstkowych - proponowany przez Ziemskiego - musi ulec modyfikacji i wtedy byłby następujący (Siemianowski 1976, s. 110):

diagnoza cząstkowa (2 etapy)
· Typy diagnozy :
1. diagnoza kategorialna (przyporządkowująca, typologiczna) - polega ona na przyporządkowaniu danego wycinka analizowanej rzeczywistości do typu lub gatunku. Jest to wstępny etap o zadanie każdej diagnozy.
2. Diagnoza genetyczna - polega na ustaleniu źródeł określonego zaburzenia, wykryciu jego przyczyn pierwotnych i wtórnych.
3. Diegnoza funkcjonalna - polega na określeniu znaczenia istniejącego stanu rzeczy w powiązaniu z różnymi sterami aktywności xW i grupami społecznymi.
4. Diagnoza fazowa - polega na ustaleniu etapu zmiany w badanej rzeczywistości, uchwyceniu dynamiki rozwoju analizowanego zjawiska i ustaleniu jego fazy.
5. Diagnoza prognostyczna - polega na określeniu przewidywanego kierunku zmian badanej rzeczywistości, określeniu przypuszczalnego rozwoju badanego zaburzenia oraz skutków, które mogą się ujawnić w wyniku obecnego stanu.
· diagnoza pełna - obejmuje, zawiera wszystkie wymierzone typy diagnozy
· diagnoza cząstkowa - obejmuje tylko niektóre typy diagnozy (2 lub 3).

---