HAŁAS

• Hałasem jest każdy dźwięk, który w danych warunkach jest niepożądany, uciążliwy, czy też wręcz szkodliwy.

• Towarzyszy on każdej działalności człowieka a uciążliwe oddziaływanie hałasu obserwuje się wszędzie: w pracy, miejscu zamieszkania czy wypoczynku

• W różnych warunkach wiele rodzajów dźwięków może być nazwane hałasem, a w innych sytuacjach mogą to być sygnały akustyczne niosące konkretną, oczekiwaną, czy też pożądaną informację.

SKUTKI HAŁASU

• Powszechność występowania hałasu powoduje wiele negatywnych skutków, szczególnie dla jakości życia i zdrowia człowieka.

• Hałas może doprowadzić do częściowej lub całkowitej utraty słuchu, a nawet powoduje poważne zmiany psychosomatyczne, spośród których najczęściej wymienia się zagrożenie nadciśnieniem, zaburzenia nerwowe, komplikacje z prawidłowością przemiany materii oraz zaburzenia w układzie naczyniowym. Jego działanie wywołuje zmęczenie, złe samopoczucie, utrudnia sen i wypoczynek.

Względne ryzyko problemów zdrowotnych dla osób z rejonu o wysokim poziomie hałasu względem osób z rejonu o umiarkowanym poziomie hałasu wynosi od 1 do 2%.

OCENA POZIOMU HAŁASU

• Oceny hałasu są realizowane obecnie niemal wyłącznie za pomocą wskaźnika, uśredniającego parametry akustyczne w dłuższym czasie i zwanego równoważnym poziomem dźwięku (hałasu), oznaczanego L_Aeq,T, a wyrażanego w decybelach (dB)

• W ramach Państwowego Monitoringu Środowiska prowadzi się „System kontrolowania i ewidencji obiektów emitujących hałas”

• W roku 1998 zmieniły się normy dopuszczalnego hałasu (z powodu dostosowania do norm unijnych) co powoduje ograniczoną porównywalność wyników przed i po tym rokiem.

Główne rodzaje hałasu

• hałas przemysłowy

• hałas drogowy (uliczny) w tym tramwajowy

• kolejowy

• lotniczy

ŹRÓDŁA HAŁASU PRZEMYSŁOWEGO

• Różnego rodzaju maszyny i urządzenia, a także procesy technologiczne,

• Dźwięki emitowane przez urządzenia (wentylatory ścienne i dachowe, skraplacze, urządzenia klimatyzacyjne itp.),

• Urządzenia nagłaśniające w lokalach gastronomicznych i rozrywkowych.

• Do źródeł stwarzających szczególne zagrożenie hałasem należy zaliczyć: zakłady przemysłu drzewnego, zakłady przetwórstwa spożywczego, stocznie, place budów, elektrociepłownie oraz systematycznie urządzane imprezy na otwartym powietrzu (festyny, koncerty, zawody sportowe z udziałem pojazdów silnikowych).

Udział zakładów przemysłowych przekraczających dopuszczalne poziomy dźwięków w porze dziennej wynosi ponad 50%, przy czym przekroczenia z reguły są niewielkie o 5-10 dB. Udział zakładów przemysłowych przekraczających dopuszczalne poziomy dźwięków w porze nocnej jest nieco mniejszy, gdyż wynosi 45%. W ostatnich latach spada udział przekroczeń hałasu przemysłowego w porze dziennej oraz nocnej.

ŹRÓDŁA HAŁASU DROGOWEGO

• Poruszające się samochody osobowe i ciężarowe (także autobusy) oraz w niektórych rejonach - tramwaje.

• Struktura ruchu i jego natężenie, prędkość i płynność jazdy, rodzaj i jakość nawierzchni drogowej, urbanistyczno- architektoniczne rozplanowanie zabudowy w terenie, na którym odbywa się ruch

Wskaźnik presji motoryzacji na środowisko jest największy w województwach małopolskim i śląskim.

Rozkład przekroczeń hałasu drogowego w porze dziennej wskazuje, że jedynie 15% badań mieściło się w normie a w nocy jeszcze mniej bo około 5%.

Wielkość obszarów narażonych na hałas emitowany z lotniska Warszawa-Okęcie wynosi w dzień około 190 km² a w nocy 60 km². Wielkość obszarów narażonych na hałas emitowany z lotniska Kraków-Balice to 40 km² w dzień i 100 km² w nocy. Wielkość obszarów narażonych na hałas emitowany z lotniska Gdańsk-Rębiechowo 60 km² w dzień i 10 w nocy.

Wskaźniki rozwoju motoryzacji: długość dróg twardej nawierzchni wzrosła z 218 do 250 tys. km od 1990 do 2000 roku, a liczba samochodów na 1 km wzrosła z 41 do 56, w tym ciężkich od 5 do 8.

Inicjatywy podejmowane na rzecz ograniczenia hałasu

• Jednym z podstawowych kierunków zwalczania hałasu w środowisku jest ograniczanie emisji dźwięku ze źródeł.

• Zwiększenie wymagań co do homologacji pojazdów silnikowych oraz do badań emisji hałasu pojazdu i układu wydechowego, a także wymagania dla maszyn i urządzeń pracujących na wolnym powietrzu. Np. dla samochodów ciężarowych o mocy silnika ponad 150 kW wartość dopuszczalnego hałasu zmniejszono z 84 dB na 80 dB, dla samochodów osobowych 77 dB do 74 dB.

• Stosowanie różnych rozwiązań konstrukcji nawierzchni (ograniczenie średnio o 3-4 dB)

• Stosowanie ekranów akustycznych.

Trendy zmian poziomu hałasu emitowanego przez samochody są ujemne od ponad 10 lat.

HAŁAS - PODSUMOWANIE

• Pozytywne trendy dla hałasu przemysłowego,

• Negatywne trendy dla hałasu ulicznego będące głównie skutkiem intensywności motoryzacji przy jednoczesnym złym stanie dróg i braku równoległej infrastruktury ochrony przed hałasem

---