3. Zdolność prawna a zdolność do czynności prawnych

Zdolność prawną posiada każda osoba fizyczna od chwili urodzenia do momentu śmierci. Jest to bycie podmiotem (właścicielem) pewnej rzeczy. Od zdolności prawnej, którą mają wszyscy, odróżnić należy zdolność do czynności prawnych, której posiadanie uzależnione jest od wieku danej osoby oraz od jej ewentualnego ubezwłasnowolnienia. Zdolność do czynności prawnych polega na możności nabywania praw, zaciągania zobowiązań i rozporządzania swymi prawami przez własne działanie.

a) pełna zdolność do czynności prawnych - mają osoby pełnoletnie, czyli osoby, które ukończyły 18 lat życia, a ponadto osoby małoletnie, które zawarły związek małżeński. Osoba pełnoletnia ma pełną zdolność do czynności prawnych, z wyjątkiem wypadku, jeżeli została całkowicie lub częściowo ubezwłasnowolniona

b) ograniczona zdolność do czynności prawnych - mają osoby, które są w wieku od 13 do 18 lat i nie zostały całkowicie ubezwłasnowolnione. Ponadto ograniczoną zdolność do czynności prawnych mają osoby pełnoletnie, częściowo ubezwłasnowolnione

c) brak zdolności do czynności prawnych - osoby, które nie ukończyły 13 lat i osoby całkowicie ubezwłasnowolnione

Ubezwłasnowolnienie może nastąpić jedynie w drodze orzeczenia sądu z przyczyn takich, jak: choroba psychiczna, niedorozwój umysłowy, zaburzenia psychiczne uniemożliwiające kierowanie swym postępowaniem np. w skutek pijaństwa, narkomanii. W zależności od stopnia nasilenia tych przyczyn sąd może orzec ubezwłasnowolnienie całkowite lub częściowe. Dla osób ubezwłasnowolnionych całkowicie ustanawia się opiekę, dla ubezwłasnowolnionych częściowo - kuratelę.

---