Art. 1.

Ustawa określa zasady prowadzenia działalności bankowej, tworzenia i organizacji banków, oddziałów i przedstawicielstw banków zagranicznych <, a także oddziałów instytucji kredytowych> oraz zasady sprawowania nadzoru bankowego, postępowania naprawczego, likwidacji i upadłości banków.

Art. 2.

Bank jest osobą prawną utworzoną zgodnie z przepisami ustaw, działającą na podstawie zezwoleń uprawniających do wykonywania czynności bankowych obciążających ryzykiem środki powierzone pod jakimkolwiek tytułem zwrotnym.

Art. 4.

Użyte w ustawie określenia oznaczają:

1) bank krajowy - bank mający siedzibę na terenie Rzeczypospolitej Polskiej,

[2) bank zagraniczny - bank mający siedzibę za granicą,]

<2) bank zagraniczny - bank mający siedzibę za granicą Rzeczypospolitej Polskiej, na terytorium państwa niebędącego członkiem Unii Europejskiej,>

3) międzynarodowa instytucja finansowa - instytucję finansową, której większość kapitału własnego należy do państwa będącego członkiem

Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju lub banków centralnych takich państw,

Art. 5.

1. Czynnościami bankowymi są:

1. przyjmowanie wkładów pieniężnych płatnych na żądanie lub z nadejściem oznaczonego terminu oraz prowadzenie rachunków tych wkładów,

2. prowadzenie innych rachunków bankowych,

3. udzielanie kredytów,

4. udzielanie i potwierdzanie gwarancji bankowych oraz otwieranie akredytyw,

5. emitowanie bankowych papierów wartościowych,

6. przeprowadzanie bankowych rozliczeń pieniężnych,

6a) wydawanie [, rozliczanie i umarzanie pieniądza elektronicznego] <instrumentu pieniądza elektronicznego>,

7. wykonywanie innych czynności przewidzianych wyłącznie dla banku w odrębnych ustawach.

2. Czynnościami bankowymi są również następujące czynności, o ile są one wykonywane przez banki:

1. udzielanie pożyczek pieniężnych oraz pożyczek i kredytów konsumenckich w rozumieniu przepisów odrębnej ustawy,

2. operacje czekowe i wekslowe oraz operacje, których przedmiotem są warranty,

3. wydawanie kart płatniczych oraz wykonywanie operacji przy ich użyciu,

4. terminowe operacje finansowe,

5. nabywanie i zbywanie wierzytelności pieniężnych,

6. przechowywanie przedmiotów i papierów wartościowych oraz udostępnianie skrytek sejfowych,

7. prowadzenie skupu i sprzedaży wartości dewizowych,

8. udzielanie i potwierdzanie poręczeń,

9. wykonywanie czynności zleconych, związanych z emisją papierów wartościowych,

10. pośrednictwo w dokonywaniu przez rezydentów przekazów pieniężnych za granicę oraz rozliczeń w kraju z nierezydentami.

3. Wydawanie [, rozliczanie i umarzanie pieniądza elektronicznego] <instrumentu pieniądza elektronicznego> oraz dokonywanie płatności z jego użyciem określają odrębne przepisy.

4. Działalność gospodarcza, której przedmiotem są czynności, o których mowa w ust. 1, może być wykonywana wyłącznie przez banki, z zastrzeżeniem ust. 5.

5. Jednostki organizacyjne inne niż banki mogą wykonywać czynności, o których mowa w ust. 1, jeżeli przepisy odrębnych ustaw uprawniają je do tego.

Art. 6.

Poza wykonywaniem czynności bankowych, o których mowa w art. 5 ust. 1 i 2, banki mogą:

1. obejmować lub nabywać akcje i prawa z akcji, udziały innej osoby prawnej i jednostki uczestnictwa w funduszach inwestycyjnych,

2. zaciągać zobowiązania związane z emisją papierów wartościowych,

3. dokonywać obrotu papierami wartościowymi,

4. dokonywać, na warunkach uzgodnionych z dłużnikiem, zamiany wierzytelności na składniki majątku dłużnika, z tym że bank jest obowiązany do ich sprzedaży w okresie nie dłuższym niż 3 lata od daty nabycia,

5. nabywać i zbywać nieruchomości,

6. świadczyć usługi konsultacyjno-doradcze w sprawach finansowych,

6a) świadczyć usługi certyfikacyjne w rozumieniu przepisów o podpisie elektronicznym, z wyłączeniem wydawania certyfikatów kwalifikowanych wykorzystywanych przez banki w czynnościach, których są stronami,

7. świadczyć inne usługi finansowe,

8. wykonywać inne czynności, jeżeli przepisy odrębnych ustaw uprawniają je do tego.

Rozdział 2

Tworzenie i organizacja banków oraz oddziałów i przedstawicielstw banków

Art. 12.

Banki mogą być tworzone jako banki państwowe, banki spółdzielcze lub banki w formie spółek akcyjnych.

Art. 13.

1. Założycielami banku w formie spółki akcyjnej mogą być osoby prawne i osoby fizyczne, z tym że założycieli nie może być mniej niż 3.

2. Założycielami banku spółdzielczego mogą być tylko osoby fizyczne w liczbie wymaganej dla założenia spółdzielni, określonej ustawą z dnia 16 września 1982r. - Prawo spółdzielcze

Art. 14.

1. Bank państwowy może być utworzony przez Radę Ministrów w drodze rozporządzenia, na wniosek ministra właściwego do spraw Skarbu Państwa zaopiniowany przez Komisję Nadzoru Bankowego. W tym samym trybie następuje likwidacja banku państwowego, z wyjątkiem przypadku, o którym mowa w art. 147 ust. 1 pkt 3.

Art. 20.

1. Bank spółdzielczy może być utworzony, z zachowaniem trybu określonego przepisami ustawy - Prawo spółdzielcze, na podstawie zezwolenia Komisji Nadzoru Bankowego, wydanego w uzgodnieniu z ministrem właściwym do spraw finansów publicznych na wniosek założycieli, z uwzględnieniem przepisów ustawy z dnia 7 grudnia 2000 r. o funkcjonowaniu banków spółdzielczych, ich zrzeszaniu się i bankach zrzeszających (Dz.U. Nr 119, poz. 1252 i z 2001 r. Nr 111, poz. 1195); przepisy art. 30-38 stosuje się odpowiednio.

2. Statut banku spółdzielczego pod rygorem nieważności powinien być sporządzony w formie aktu notarialnego.

Art. 21.

1. Bank w formie spółki akcyjnej może być utworzony na podstawie zezwolenia Komisji Nadzoru Bankowego.

2. Do utworzenia i działalności banku, o którym mowa w ust. 1, stosuje się przepisy Kodeksu spółek handlowych w zakresie, w jakim nie pozostają one w sprzeczności z przepisami ustawy.

Art. 32.

1. Wnoszony przez założycieli banku kapitał założycielski, z zastrzeżeniem ust. 2, nie może być niższy od równowartości w złotych 5 000 000 euro przeliczonej według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski, obowiązującego w dniu wydania zezwolenia na utworzenie banku.

2. W przypadku banków spółdzielczych, których założyciele wyrazili zamiar zawarcia umowy zrzeszenia, na podstawie ustawy wymienionej w art. 20 ust. 1, kapitał założycielski nie może być niższy od równowartości w złotych 1 000 000 euro przeliczonej według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski, obowiązującego w dniu wydania zezwolenia na utworzenie banku.

USTAWA z dnia 29 sierpnia 1997 r. o Narodowym Banku Polskim

Art. 1

Narodowy Bank Polski, zwany dalej "NBP", jest bankiem centralnym Rzeczypospolitej Polskiej.

Art. 2

1. NBP posiada osobowość prawną i prawo używania pieczęci z godłem państwowym.

2. NBP nie podlega wpisowi do rejestru przedsiębiorstw państwowych.

3. Działalność NBP jest prowadzona na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej.

4. Siedzibą NBP jest Warszawa.

Art. 3

1. Podstawowym celem działalności NBP jest utrzymanie stabilnego poziomu cen, przy jednoczesnym wspieraniu polityki gospodarczej Rządu, o ile nie ogranicza to podstawowego celu NBP.

2. Do zadań NBP należy także:

1. organizowanie rozliczeń pieniężnych,

2. prowadzenie gospodarki rezerwami dewizowymi,

3. prowadzenie działalności dewizowej w granicach określonych ustawami,

4. prowadzenie bankowej obsługi budżetu państwa,

5. regulowanie płynności banków oraz ich refinansowanie,

6. kształtowanie warunków niezbędnych dla rozwoju systemu bankowego,

7. opracowywanie sprawozdawczego bilansu płatniczego oraz bilansów należności i zobowiązań zagranicznych państwa,

8. wykonywanie innych zadań określonych ustawami.

Art. 4

NBP przysługuje wyłączne prawo emitowania znaków pieniężnych Rzeczypospolitej Polskiej.

Art. 6

Organami NBP są:

1) Prezes NBP,

2) Rada Polityki Pieniężnej,

3) Zarząd NBP.

Art. 17

1. Działalnością NBP kieruje Zarząd.

2. W skład Zarządu NBP wchodzą: Prezes NBP - jako przewodniczący oraz 6-8 członków Zarządu, w tym 2 wiceprezesów NBP.

3. Zarząd NBP:

1. realizuje uchwały Rady,

2. podejmuje uchwały w sprawach nie zastrzeżonych w ustawie do wyłącznej kompetencji innych organów NBP.

4. Do zakresu działania Zarządu NBP należy w szczególności:

1. podejmowanie uchwał w sprawie udzielania bankom upoważnień do wykonywania czynności obrotu dewizowego,

2. realizowanie zadań z zakresu polityki kursowej,

3. okresowa ocena obiegu pieniężnego i rozliczeń pieniężnych oraz obrotu dewizowego,

4. nadzorowanie operacji otwartego rynku,

5. ocena funkcjonowania systemu bankowego,

6. uchwalanie planu działalności i planu finansowego NBP,

7. uchwalanie prowizji i opłat bankowych stosowanych przez NBP oraz ustalanie ich wysokości,

8. określanie zasad gospodarowania funduszami NBP,

9. określanie zasad organizacji i podziału zadań w NBP,

10. określanie zasad polityki kadrowej i płacowej w NBP,

11. uchwalanie rocznego sprawozdania z działalności NBP,

12. sporządzanie bilansu NBP oraz rachunku zysków i strat,

13. opracowywanie bilansów obrotów płatniczych państwa z zagranicą,

14. przygotowywanie i rozpatrywanie projektów uchwał i innych materiałów kierowanych do Rady.

Art. 25

1. Nadzór nad działalnością banków sprawuje Komisja Nadzoru Bankowego, zwana dalej "Komisją". Decyzje i określone przez Komisję zadania wykonuje i koordynuje wydzielony organizacyjnie w strukturze NBP - Generalny Inspektorat Nadzoru Bankowego.

2. Do zadań Komisji należy w szczególności:

1. określanie zasad działania banków zapewniających bezpieczeństwo środków pieniężnych zgromadzonych przez klientów w bankach,

2. nadzorowanie banków w zakresie przestrzegania ustaw, statutu i innych przepisów prawa oraz obowiązujących je norm finansowych,

3. dokonywanie okresowych ocen stanu ekonomicznego banków i przedstawianie ich Radzie oraz wpływu polityki pieniężnej, podatkowej i nadzorczej na ich rozwój,

4. opiniowanie zasad organizacji nadzoru bankowego i ustalanie trybu jego wykonywania.

Art. 26

1. W skład Komisji wchodzą:

1. Przewodniczący Komisji - Prezes NBP,

2. zastępca Przewodniczącego Komisji - Minister Finansów lub delegowany przez niego sekretarz lub podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów,

3. przedstawiciel Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej,

4. Prezes Zarządu Bankowego Funduszu Gwarancyjnego,

5. Przewodniczący Komisji Papierów Wartościowych i Giełd lub jego zastępca,

6. przedstawiciel Ministra Finansów,

7. Generalny Inspektor Nadzoru Bankowego.

Art. 51

1. NBP prowadzi rachunki:

1. banków,

2. budżetu państwa,

3. Bankowego Funduszu Gwarancyjnego,

4. innych osób prawnych, za zgodą Prezesa NBP.

2. Zarząd NBP określa, w drodze uchwały, warunki otwierania i prowadzenia rachunków banków.

Art. 12

1. Rada Polityki Pieniężnej, zwana dalej "Radą", ustala corocznie założenia polityki pieniężnej i przedkłada je do wiadomości Sejmowi równocześnie z przedłożeniem przez Radę Ministrów projektu ustawy budżetowej. Rada składa Sejmowi sprawozdanie z wykonania założeń polityki pieniężnej w ciągu 5 miesięcy od zakończenia roku budżetowego.

2. Kierując się założeniami polityki pieniężnej Rada w szczególności:

1. ustala wysokość stóp procentowych NBP,

2. ustala zasady i stopy rezerwy obowiązkowej banków,

3. określa górne granice zobowiązań wynikających z zaciągania przez NBP pożyczek i kredytów w zagranicznych instytucjach bankowych i finansowych,

4. zatwierdza plan finansowy NBP oraz sprawozdanie z działalności NBP,

5. przyjmuje roczne sprawozdanie finansowe NBP,

6. ustala zasady operacji otwartego rynku.

3. Rada dokonuje ocen działalności Zarządu NBP w zakresie realizacji założeń polityki pieniężnej.

4. Rada uchwala zasady rachunkowości NBP, przedłożone przez Prezesa NBP.

Art. 13

1. W skład Rady wchodzą:

1. Przewodniczący Rady, którym jest Prezes NBP,

2. 9 członków powoływanych w równej liczbie przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, Sejm i Senat, spośród specjalistów z zakresu finansów.

2. Członkowie Rady powoływani są na 6 lat.

---