MAKROLIDY
Erytromycyna
Charakterystyka:
naturalny antybiotyk makrolidowy, wywiera działanie bakteriostatyczne
Spektrum aktywności:
Streptococcus pyogenes
Streptococcus pneumoniae
Staphylococcus aureus
MRSA
Enterococcus sp.
Mycoplasma pneumoniae
Chlamydia sp.
Legionella pneumophila
Listeria monocytogenes
Corynebacterium sp.
bordetella pertusis
Beztlenowe ziarenkowce i pałeczki Gram(-) ale nie Bacteroides fragilis i Fusobacterium !!!
Moraxella catarrhalis
campylobacter sp.
helicobacter pylori
Neisseria gonorrhoeae
Treponema pallidum
Haemophilus ducrei
Borrelia burgdorferii
Bacillus anthracis
Zastosowania kliniczne:
-zakażenia układu oddechowego (w tym atypowe)
-krztusiec i profilaktyka
-błonica
-zakażenia przewodu pokarmowego o etiol. campylobacter sp.
-zapalenie cewki moczowej o etiol. -Chlamydia trachomatis
-trądzik młodzieńczy
-wrzód miękki
-Alternatywnie do penicyliny (u pacjentów uczulonych):
-angina paciorkowcowa
-zakażenia układu oddechowego o etiol. S. pneumoniae
-profilaktyka zapalenia wsierdzia przed zabiegami stomatol. (u pacjentów z grup ryzyka)
Dawkowanie: doustnie lub dożylnie (nie podawać domięśniowo!!!)
Dorośli : doustnie 250-500 mg co 6 godz./ dożylnie 500-1000 mg co 6 godz.
Dzieci: doustnie 20-50 mg/kg/dobę w dawkach podzielonych co 6 godz./dożylnie 20-50 mg/kg/dobę w dawkach podzielonych co 6 godz.
Noworodki: dożylnie 10 mg/kg/dobe w dawkach podzielonych co 8 godz.
DAVERCIN, doustnie
Dorośli: pierwsza dawka 750 mg, następnie 500 mg co 12 godz.
Dzieci: do 6 r. ż. ; pierwsza dawka 30 mg/kg następnie 15 mg/kg co 12 godz.
7-10 r. ż. pierwsza dawka 500-700 mg, następnie 250-500 mg co 12 godz
Działania niepożądane:
bóle w nadbrzuszu, nudności, biegunka - u dorosłych
reakcje alergiczne: wysypka, gorączka, eozynofilia
zapalenie wątroby z cholestazą (gdy leczenie >10dni)
ototoksyczność z przemijającą głuchotą (gdy wysokie dawki, podeszły wiek, niewydolność nerek)
zapalenie żył
zaburzenia rytmu serca (bardzo rzadko)
Przeciwskazania:
uczulenie na makrolidy
niewydolność wątroby
ostra porfiria
Preparaty:
AKNEMYCIN - Boots Healthcare
maść 2% (25g), płyn 2% (25ml, 50ml)
AKNEMYCIN PLUS - Boots Healthcare
płyn z aplikatorem (25ml)
DAVERCIN - Polfa Tarchomin
subst. do sporządzania zawiesiny 0.15g/5ml (flakon 60 ml)
płyn 2.5% (flakon 30ml)
tabletki powlekane 0.125 g (32 tabl.), 0.25 g (16 tabl.)
maść 1% (20 g)
ERYTHROMYCINUM - Polfa Tarchomin
tabletki powlekane 0.2 g (16 tabl.)
inj. 0.3 g (1 fiolka)
subst. do sporządzania zawiesiny 0.125g/5ml (flakon 60 ml)
OFTALMOLOSA CUSI ERYTHROMYCIN - Alcon
maść do oczu 0.5% (3.5 g)
ZINERYT - Yamanouchi
proszek i rozpuszczalnik 0.04g/1ml (1 flak. + rozp. 30 ml)
Spiramycyna
Charakterystyka:
naturalny antybiotyk makrolidowy, w stężeniach osiąganych w surowicy wywiera działanie bakteriostatyczne, a w tkankach - bakteriobójcze
Spektrum aktywności:
Streptococcus pyogenes
Streptococcus pneumoniae
Staphylococcus aureus
MRSA
Enterococcus sp.
Mycoplasma pneumoniae
Chlamydia sp.
Legionella pneumophila
bordetella pertusis
Corynebacterium diphtheriae
Listeria monocytogenes
Beztlenowe ziarenkowce
Haemophilus influenzae
Moraxella catarrhalis
campylobacter sp.
Clostridium sp.
Neisseria gonorrhoeae
Neisseria meningitidis
Treponema pallidum
Riketsja
Ureaplasma
Toxoplasma gondii
Cryptosporidium
Zastosowania kliniczne:
zakażenia górnych dróg oddechowych
zapalenie oskrzeli i płuc (w tym atypowe)
krztusiec
zakażenia stomatologiczne
eliminacja nosicielstwa Neisseria meningitidis z gardła
toksoplazmoza - lek z wyboru u ciężarnych
riketsjozy
kiła u pacjentów uczulonych na penicyliny
kryptosporydioza u pacjentów z AIDS
Dawkowanie: doustnie lub dożylnie (60 min. wlew) zwykle 10-14 dni
Dorośli : doustnie 6 mln j.m./dobę w dwóch dawkach podzielonych ; w ciężkich zakażeniach 9 mln j.m./dobę w trzech dawkach podzielonych; toksoplazmoza ciężarnych 9 mln j.m./dobę w trzech dawkach podzielonych przez 3 tyg. z przerwami 2 tyg. aż do porodu
dożylnie 1.5 mln j.m. co 8 godz./ w ciężkich zakażeniach 3 mln j.m. co 8 godz.
Dzieci: doustnie 150 000 j.m./kg/dobę w dawkach podzielonych co 8-12 godz./ w ciężkich zakażeniach 300 000 j.m./kg/dobę w dawkach podzielonych co 8-12 godz
Dawkowanie w niewydolności nerek - jak wyżej
Dawkowanie w niewydolności wątroby - jak wyżej
Działania niepożądane:
bóle brzucha, nudności, biegunka
wysypka
Przeciwskazania:
uczulenie na makrolidy
karmienie piersią
Preparaty:
ROVAMYCINE - Aventis
tabletki powlekane 0.5 g = 1.5 mln j.m. (16 tabl.); 3 mln j.m (10 tabl.)
inj. 1.5 mln j.m. (1 fiol.)
granulat do przyg. zawiesiny 375 000 j.m. (10 saszetek 3 g)
Roksytromycyna
Charakterystyka:
antybiotyk makrolidowy, wywiera działanie bakteriostatyczne, a w wyższych dawkach - bakteriobójcze
Spektrum aktywności:
Streptococcus pyogenes
Streptococcus pneumoniae
Staphylococcus aureus
Mycoplasma pneumoniae
Chlamydia sp.
Legionella pneumophila
bordetella pertusis
Corynebacterium diphtheriae
Beztlenowe ziarenkowce
Haemophilus influenzae (zmienna aktywność)
Moraxella catarrhalis
campylobacter sp.
helicobacter pylori
Neisseria gonorrhoeae
Neisseria meningitidis
Borrelia burgdorferi
Gardnella vaginalis
Ureaplasma
Zastosowania kliniczne:
zakażenia górnych dróg oddechowych
zapalenie oskrzeli i płuc (w tym atypowe)
zakażenia skóry i tkanek miękkich
kampylobakterioza (tylko jeśli są wskazania do antybiotykoterapii!!!)
nierzeżączkowe zapalenie cewki moczowej (etiol. Chlamydia trachomatis)
zapalenie gruczołu krokowego
zakażenia ginekologiczne
Dawkowanie: doustnie
Dorośli : 150 mg co 12 godz. lub 300 mg raz na dobę
Dzieci: 5-8 mg/kg/dobę w dwóch dawkach podzielonych
Dawkowanie w niewydolności nerek - jak wyżej
Dawkowanie w niewydolności wątroby - nie podawać roksytromycyny
Działania niepożądane:
bóle brzucha, nudności, biegunka
wysypka
Przeciwskazania:
uczulenie na makrolidy
niewydolność wątroby
karmienie piersią
Preparaty:
RENICIN - Lek Polska
tabletki powlekane 0.15 g (10 tabl.)
RULID - Aventis
tabletki powlekane 0.05 g; 0.1 g; 0.15 g (10 tabl.)
tabletki rozpuszczalne 0.05 g (10 tabl.)
Klarytromycyna
Charakterystyka:
antybiotyk makrolidowy, wywiera działanie bakteriostatyczne, a w wyższych dawkach - bakteriobójcze
Spektrum aktywności:
Streptococcus pyogenes
Streptococcus pneumoniae
Staphylococcus aureus
MRSA
Enterococcus sp.
Mycoplasma pneumoniae
Chlamydia sp.
Legionella pneumophila
Listeria monocytogenes
bordetella pertusis
Beztlenowe ziarenkowce
Haemophilus influenzae
Moraxella catarrhalis
campylobacter sp.
helicobacter pylori
Neisseria gonorrhoeae
propionibacterium acnes
Mycobacterium avium intracellulare
Zastosowania kliniczne:
zakażenia układu oddechowego:
zapalenie gardła, migdałków, zatok - alternatywnie do penicylin
zapalenie oskrzeli i płuc (w tym atypowe)
zakażenia skóry
eradykacja helicobacter pylori (w skojarzeniu z inhibitorem pompy protonowej, amoksycyliną lub metronidazolem)
mykobakteriozy (chorzy z AIDS)
Dawkowanie: doustnie lub dożylnie
Dorośli : doustnie przez 6 - 14 dni , zwykle 250 mg co 12 godz.
preparat Klacid Uno 500 mg co 24 godz.
w ciężkich zakażeniach 500 mg co 12 godz.
w eradykacji H. pylori 500 mg co 12 godz.
dożylnie przez 2-5 dni, następnie doustnie 500 mg co 12 godz. (wlew 60 min.)
Dzieci: 15 mg/kg/dobę w dwóch dawkach podzielonych przez 5-10 dni
Dawkowanie w niewydolności wątroby - nie podawać klarytromycyny
Dawkowanie w niewydolności nerek - gdy klirens kreatyniny <30 ml/min - dawkę zmniejszyć o połowę
Działania niepożądane:
bóle brzucha, nudności, biegunka
wysypka
przejściowy wzrost poziomu transaminaz
zapalenie wątroby z cholestazą
nadkażenie Candida
ototoksyczność z przemijającą głuchotą ( wysokie dawki u pacjentów z AIDS)
Przeciwskazania:
uczulenie na makrolidy
niewydolność wątroby
ciąża i karmienie piersią
Preparaty:
FORMILID 250/500 - Krka
tabletki powlekane 250 mg (10 lub 14 tabl.); 500 mg (14 tabl.)
zawiesina 125 mg/5ml (flakon 60 ml)
KLACID - Abbott
tabletki powlekane 250 mg (10, 14 tabl.); 500 mg (14, 20, 42 tabl.)
subst. do sporządzania zawiesiny 250 mg/5ml (flakon 50, 60, 100 ml)
zawiesina 125 mg/5ml (flakon 60, 100 ml)
KLACID I.V. - Abbott
inj. 0.5 g (1 fiolka)
KLACID UNO - Abbott
tabletki 500 mg (1, 4, 5, 7, 14 tabl.)
Azytromycyna
Charakterystyka:
makrolid nowej generacji o działaniu bakteriostatycznym
Spektrum aktywności:
Mycoplasma sp.
Chlamydia sp.
Legionella sp.
Streptococcus pyogenes
Streptococcus pneumoniae
Moraxella catarrhalis
Haemophilus influenzae
ziarenkowce beztlenowe
Enterococcus
Neisseria gonorrhoeae
Neisseria meningitidis
bordetella pertusis
Borrelia burgdorferi
Treponema
campylobacter sp.
Helicobacter sp.
Corynebacterium diphteriae
Ureaplasma
listeria sp.
Staphylococcus aureus
MRSA
Bacteroides fragilis
Fusobacterium
Zastosowanie kliniczne:
atypowe zapalenia płuc - Mycoplasma, Chlamydia, legionella
zakażenia górnych dróg oddechowych
zakażenia dolnych dróg oddechowych
nieswoiste zapalenie cewki moczowej - Ureaplasma, Chlamydia
alternatywnie przy nadwrażliwości na penicylinę
rzeżączka
Campylobakterioza
Dawkowanie: Lek należy podać 1 godzinę przed lub 2 godziny po posiłku
Dorośli: 0.5 g. p.o. jeden raz na dobę - pierwszego dnia, następnie 0.25g p.o. jeden raz na dobę
Dzieci po ukończeniu 6 miesiąca życia: 10 mg/kg m.c. p.o. - pierwszego dnia, następnie 5mg/kg m.c. przez kolejne 4 dni
Dawkowanie w niewydolności wątroby - jak wyżej
Dawkowanie w niewydolności nerek - jak wyżej
Przeciwwskazania:
nadwrażliwość na makrolidy
ciężka niewydolność wątroby lub nerek
okres karmienia piersią
Działania niepożądane:
zaburzenia żołądkowo - jelitowe: biegunka,nudności, bóle brzucha, wymioty
bóle i zawroty głowy
wysypki skórne
eozynofilia i nieprawidłowe wyniki badań wątroby
okres karminia piersią
Preparaty:
SUMAMED (Pliva Kraków)
tabletki 0.125, 0.25, 0.5
syrop 0.1g/5ml; 0.2g/5ml - 20ml