Transport energii - proces pobierania lub oddawania ciepła. Przekazywanie ciepła między ciałami może odbywać się na trzy sposoby: przewodnictwa cieplnego, konwekcji i promieniowania (w prezentacji zostaną omówione dwa pierwsze sposoby, natomiast promieniowanie należy do materiału przewidzianego w następnym semestrze).
Przewodnictwo cieplne - przekazywanie energii ciała o wyższej temperaturze ciału o temperaturze niższej za pośrednictwem cząsteczek ciała, przy czym same cząsteczki nie ulegają przemieszczeniu. W czasie przekazywania energii w ciałach stałych wzrasta energia kinetyczna ich cząsteczek. Energia drgań tych cząsteczek jest przekazywana kolejnym, sąsiednim cząsteczkom, przepływ energii trwa do momentu wyrównania się temperatur (podręcznik: doświadczenie 6.1, 6.2, 6.3, strona 118).
Przewodniki cieplne - ciała, które dobrze przewodzą energię cieplną, do przewodników cieplnych należą metale.
Izolatory cieplne - ciała źle przewodzące energię cieplną, do grupy tej należą m.in. drewno, tworzywa sztuczne, szkło i powietrze. Na ogół ciecze i gazy są również izolatorami cieplnymi (próżnia jest dobrym izolatorem - budowa termosu).
Zjawisko przewodnictwa cieplnego ma w praktyce duże znaczenie (np. w budownictwie - ocieplanie budynków; w kuchni - garnki).
Współczynnik cieplnego przewodnictwa -symbol k [W/(m2K)] - ilość ciepła przekazana w czasie 1 s przez warstwę substancji o powierzchni przekroju poprzecznego 1 m2, przy różnicy temperatur 1 K na jednostkę grubości 1m.
Dla materiałów budowlanych przewodnictwo właściwe k wynosi (grubość materiału 0,1 m) :
- drewno świerkowe 0,77
- beton 20,00
- kamień wapienny 7,10
- cegła pełna 5,80
- tynk gipsowy 3,40
dla okien
- szyba pojedyncza 5,2
- szyba podwójna 2,6
- szyba z izolacją 1,4
Przewodnictwo właściwe ( współczynnik elektrycznego przewodnictwa właściwego) σ - wielkość określająca właściwości elektryczne danej substancji.
Przewodniki ciepła (metale) są jednocześnie dobrymi przewodnikami prądu elektrycznego.
Konwekcja (unoszenie) - sposób wymiany energii związany z przemieszczaniem się cząsteczek cieczy lub gazu ogrzanych ciał.
Konwekcja naturalna (swobodna) spowodowana jest występowaniem różnic temperatur i gęstości w cieczy lub gazie. Konsekwencją istnienia zjawiska konwekcji są m.in. wiatry, kominy powietrzne i prądy morskie.
Konwekcja wymuszona - konwekcja wywołana przez czynniki zewnętrzne, np. pompę (centralne ogrzewanie, układ chłodzenia silnika samochodowego, lodówka i inne urządzenia chłodnicze).
Podręcznik str. 117 - 123