mgr Mariusz Niemycki
nauczyciel geografii
w Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych Nr 1 „Elektryk”
w Nowej Soli
OPIS TREŚCI MAPY FIZYCZNEJ POLSKI
NOTKA BIBLIOGRAFICZNA
Tytuł mapy: POLSKA
Skala: 1: 1 250 000
Autor: Zespół Redakcyjny PPWK: Z. Cukierska, M. Cukierski, T. Kruk, W. Kublin, W. Lisiecka, B. Pytkowska, R. Tołstikowa, T. Lankamer, B. Psujowa, M. Skiba.
Wydana nakładem POLSKIEGO PRZEDSIĘBIORSTWA WYDAWNICTW KARTOGRAFICZNYCH im. Eugeniusza Romera, S.A.
Warszawa, ul. Solec 18, Wydanie XXX - 1998 r.
Mapa stanowi załącznik do ATLASU GEOGRAFICZNEGO dla szkół średnich,
pod red. H. Górskiego i W. Jędrzejewskiej.
Format: 68,3 cm x 61,7 cm (licząc od krawędzi ramek zewnętrznych),
Format po złożeniu: 16 cm x 22 cm
Odwzorowanie: równopowierzchniowe, stożkowe.
Ponadto zastosowano podziałkę: 1cm = 10 km, 1mm = 1km.
2. OPIS ELEMENTÓW FIZYCZNO - GEOGRAFICZNYCH NA MAPIE
HYDROGRAFIA
Elementy hydrograficzne oznaczone zostały barwą niebieską, a więc:
rzeki wraz z dopływami - linie ciągłe, barwa ciemnoniebieska,
jeziora i zbiorniki wodne - linie ciągłe, barwa ciemnoniebieska, wypełnienie barwą jasnoniebieską,
linia brzegowa - linia ciągła, barwa ciemnoniebieska,
bagna - fragmenty kreskowane, barwa ciemnoniebieska,
kanały żeglowne - linie ciągłe z pionowymi kreskami co 2 mm, barwa ciemnoniebieska,
kanały melioracyjne - linie ciągłe z pionowymi kreskami co 4 mm, barwa ciemnoniebieska,
Ponadto umieszczono na mapie fragment Morza Bałtyckiego, używając 4 stopniowej skali barw od białej do niebieskiej.
RZEŹBA TERENU
Dla ukazania rzeźby terenu posłużono się metodą barw hipsometrycznych (barwnych warstwic).
Zastosowano skalę barw 20 stopniową:
depresja - barwa ciemnozielona,
głębokość do 20 m. p. p. m. - barwa biała,
głębokość 20 - 50 m. p. p. m. - barwa bladoniebieska,
głębokość 50 - 100 m. p. p. m. - barwa jasnoniebieska,
głębokość powyżej 100 m. p. p. m. - barwa niebieska,
wysokość 0 - 25 m. n. p. m. - barwa zielona,
wysokość 25 - 50 m. n. p. m. - również barwa zielona,
wysokość 50 - 75 m. n. p. m. - barwa jasnozielona,
wysokość 75 - 100 m. n. p. m. - barwa bladozielona,
wysokość 100 - 150 m. n. p. m. - barwa białozielona,
wysokość 150 - 200 m. n. p. m. - barwa żółtozielona,
wysokość 200 - 250 m. n. p. m. - barwa jasnożółta,
wysokość 250 - 300 m. n. p. m. - barwa cytrynowożółta,
wysokość 300 - 400 m. n. p. m. - barwa żółta,
wysokość 400 - 500 m. n. p. m. - barwa ciemnożółta,
wysokość 500 - 700 m. n. p. m. - barwa pomarańczowożółta,
wysokość 700 - 1 000 m. n. p. m. - barwa pomarańczowa,
wysokość 1 000 - 1 500 m. n. p. m. - barwa pomarańczowoczerwona,
wysokość 1 500 - 2 000 m. n. p. m. - barwa czerwona,
wysokość powyżej 2000 m. n. p. m. - barwa brązowa.
Ponadto na mapie zaznaczone są punkty wysokościowe za pomocą czarnej kropki, z podaną wysokością w metrach, oraz przełęcze za pomocą znaku x.
Wypełniająca warstwice skala barw jedynie w przybliżeniu pozwala określić wysokości terenu, zwłaszcza przedziały 0 - 75 m. n. p. m. i 250 - 400 m. n. p. m. są mało czytelnie zróżnicowane.
POSZYCIE TERENU
Przy tak dobranej skali mapy zaznaczono jedynie bagna, brak jest takich elementów poszycia terenu jak lasy, łąki, zarośla itp. Zostały użyte jedynie nazwy własne rejonów o największym zalesieniu, np. Puszcza Solska.
ELEMENTY ANTROPOGENICZNE
SIEĆ OSADNICZA
Sieć osadnicza przedstawiona jest za pomocą 9 wydzieleń. Miejscowości poniżej 100 000 mieszkańców oznaczono za pomocą sygnatury koła w kolorze czarnym w przedziałach:
poniżej 5 000 mieszkańców - koło o średnicy 0,5 mm,
5 000 - 10 000 mieszkańców - koło o średnicy 1 mm,
10 000 - 25 000 mieszkańców - koło o średnicy 1 mm z kropką w środku,
25 000 - 50 000 mieszkańców - koło o średnicy 2 mm z kołem o średnicy 0,5 mm w środku,
50 000 - 100 000 mieszkańców - koło o średnicy 2 mm z kołem wypełnionym barwą czarną o średnicy 0,5 mm w środku.
Miejscowości powyżej 100 000 mieszkańców przedstawiono za pomocą mocno zgeneralizowanych, pojedynczych, lub zgrupowanych wieloboków, wypełnionych kreskowaniem barwy czarnej, w przedziałach:
100 000 - 250 000 mieszkańców,
250 000 - 500 000 mieszkańców,
500 000 - 1 000 000 mieszkańców,
powyżej 1 000 000 mieszkańców.
SIEĆ KOMUNIKACYJNA
W skład zaznaczonej na mapie sieci komunikacyjnej wchodzą:
ważniejsze drogi - linia ciągła barwy czarnej,
5 wydzieleń linii kolejowych:
koleje główne - linia ciągła barwy czerwonej,
koleje drugorzędne - cienka linia ciągła barwy czerwonej,
koleje zelektryfikowane - linia ciągła barwy czerwonej, różnej grubości z pionowymi kreskami co 3 mm,
koleje wąskotorowe - cienka linia ciągła barwy czerwonej, z pionowymi kreskami co 3 mm,
koleje górskie - linia ciągła barwy czarnej, z kołami o średnicy 0,5 mm, rozmieszczonymi co 3 mm.
kanały żeglowne - linia ciągła barwy niebieskiej, z pionowymi kreskami co 2 mm,
połączenia promowe - linia przerywana barwy czarnej, lub czerwonej.
ELEMENTY POLITYCZNE
Na opisywanej mapie umieszczono następujące elementy polityczne:
granice Polski:
granice lądowe - linia przerywana (kreska - kropka - kreska) barwy czarnej, wraz z linią szerokości 2 mm w kolorze szarym,
granice morza terytorialnego - linia przerywana (kreska - kropka - kreska) barwy czarnej, podzielona na 9 różnej długości odcinków.
granice państw sąsiednich - linia przerywana (kreska - kropka - kreska) barwy czarnej.
granice województw - cienka linia przerywana (kreska - kropka - kropka - kreska) barwy czarnej.
stolice państw - podkreślone są podwójną linią ciągłą barwy czarnej.
nazwy miast wojewódzkich - podkreślone są linią przerywaną (kreska - kreska) barwy czarnej.
w okręgu katowickim użyte zostały następujące skróty: B. - Będzin, CH. - Chorzów, D.G. - Dąbrowa Górnicza, Mysł. - Mysłowice, S. - Siemianowice Śl.,
Św. - Świętochłowice.
6. PODSUMOWANIE
Ze względu na charakter opisywanej mapy Polski, zaliczanej do map ogólnogeograficznych, trudno doszukiwać się w niej treści specjalnych, jak na przykład szlaków turystycznych, punktów gastronomicznych, jaskiń itp.
Mimo że, ze względu na zastosowaną skalę, jest mapą zawierającą mało szczegółów terenowych, spełnia swoje zadanie, czyli daje uczniowi szkoły średniej, a także każdemu innemu użytkownikowi dobre pojęcie ogólne o przedstawianym obszarze.
8
8