![]() | Pobierz cały dokument weglowodany.uniwersytet.warminsko.mazurski.doc Rozmiar 52 KB |
P 7 Węglowodany
Węglowodany zwane również cukrami lub sacharydami są, obok białek i tłuszczów, podstawową grupą związków naturalnych. Są bardzo licznie reprezentowane w przyrodzie. Stanowią prawie połowę wszystkich występujących na Ziemi związków organicznych. Spełniają rolę materiału zapasowego, budulcowego, usztywniającego łodygi i liście, a w połączeniu z białkami i tłuszczami tworzą wiele struktur komórkowych. Węglowodany są przede wszystkim źródłem energii dla organizmów żywych i odkładają się w nich jako materiał zapasowy. Ze względu na wielkość cząsteczek dzieli się je na:
monosacharydy (cukry proste)
oligosacharydy (dwu- i kilkucukry)
polisacharydy (wielocukry)
Cukry proste mają cząsteczki zbudowane z węgla, wodoru i tlenu w proporcjach, które wyrażają się wzorem ogólnym Cn(H2O)n Stąd też pochodzi ich nazwa - węglowodany.
Pod względem chemicznych są to polihydroksoaldehydy lub polihydroksoketony i dlatego rozróżnia się aldozy i ketozy. Podstawą klasyfikacji cukrów prostych jest liczba atomów węgla w cząsteczce. Nazwę cukru tworzy się dodając końcówkę -oza do liczebnika greckiego lub łacińskiego podającego ilość atomów węgla w cząsteczce. Stąd związek zawierający w cząsteczce trzy atomy węgla nazywa się trioza, cztery - tetroza, -pięć pentoza i sześć heksoza. Łącząc powyższe elementy nazwy możemy określić rodzaj cukru np.: węglowodan zawierający sześć atomów węgla i grupę aldehydową to aldoheksoza. Oprócz nazw systematycznych, wszystkie węglowodany maja nazwy zwyczajowe np. glukoza, fruktoza, arabinoza. Najprostsze cukry to pochodne gliceryny:
CHO CHO CH2OH
| | |
H-C*-OH HO-C*-H O=O
| | |
CH2OH CH2OH CH2OH
Aldehyd D(+) glicerynowy aldehyd L(-) glicerynowy dihydroksoketon
![]() | Pobierz cały dokument weglowodany.uniwersytet.warminsko.mazurski.doc rozmiar 52 KB |