Odkrywkowa kopalnia węgla

• wyłączenie dużych obszarów z rolniczego i leśnego użytkowania.

• niszczona jest pokrywa glebowa w obrębie wyrobiska, zwałowiska zewnętrznego i obiektów pomocniczych.

• zmniejszenie produktywności użytków rolnych lub ich całkowite zniszczenie

• niszczenie flory i fauny

• zmienia się rzeźba terenu - powstają nowe zagłębienia i wzniesienia, oraz rowy ziemne, betonowe i korytkowe służące do odprowadzania wody.

• poważne zmiany w hydrosferze: złoża są odwadniane. Podstawowym systemem odwadniania KWB Bełchatów jest odwodnienie wgłębne, drugim sposobem jest tzw. odwodnienie powierzchniowe, zachodzi też konieczność odprowadzenia wód z opadów atmosferycznych i wód resztkowych wypływających z naciętych warstw górotworu. Często jest to woda zanieczyszczona piaskiem i pyłem.

• zmianie uległy sieć komunikacyjna i energetyczna

• zmieniły się warunki osadnictwa; wielu mieszkańców zostało przesiedlonych

• przekształcenie lokalnych warunków klimatycznych przez modyfikację rozkładu temperatur powietrza, ciśnienia i opadów

• na skutek ograniczenia podsiąka kapilarnego złóż torfowych rozpoczął się nieodwracalny proces wysychania torfu

• w wyniku odwodnienia podłoża powstał rozległy lej depresji, co doprowadziło do obniżenia poziomu wód gruntowych, a to do wysuszenia studni gospodarskich i ujęć komunalnych

• zmiana jakości wód podziemnych i powierzchniowych (zrzuty wód kopalnianych),zanieczyszczenie wód

• wymywanie z hałd i składowisk substancji mineralnych (Cl, SO4, związki Al, Fe, metale ciężkie)

• na niezagospodarowanych hałdach bardzo dużo związków chemicznych i następuje zjawisko samozapłonu np. wewnątrz hałdy (gdy na takiej hałdzie jest poprowadzona droga to nastepuje topienie asfaltu)

Górnictwo głębinowe powoduje dodatkowo uszkodzenia konstrukcji budynków, pęknięcia ścian. Inny rodz. górnictwa to otworowe np. wydobywanie siarki( wtłaczanie wody i wypłukiwanie surowca). Powoduje to zawalenia na tych terenach, a gdy woda nie jest odprowadzana to tworzy się kwas siarkowy.

Rekultywacja terenów poeksploatacyjnych:

• właściwe ukształtowanie zwałowiska

• budowa dróg, połączeń z terenami przyległymi

• odtwarzanie gleby i tworzenie siedlisk dla gatunków roślinnych

• wprowadzanie gatunków drzew

• budowa wodociągów

• ochrona wód przez odprowadzanie ścieków do oczyszczalni, pobieranie wody na potrzeby własne kopalni z odwodnienia wgłębnego

• tworzenie zaplecza rekreacyjnego np. stok narciarski na górze Kamieńsk, dom wypoczynkowy.

HUTNICTWO

Huta im. Tadeusza Sendzimira - druga pod względem wielkości produkcji huta w Polsce. 1953 rozpoczęła działalność. (Sendzimir- inżynier, absolwent Politechniki Lwowskiej, ekspert światowy w hutnictwie, w czasie „zimnej wojny” załatwił walcownię swojego projektu dla Polski, opracował 73 patenty, oryginalna linię produkcyjną do walcowania cienkiej blachy na zimno) Huta emituje bardzo dużą ilość zanieczyszczeń( najwięcej w Małopolsce, Krakowie). Powoduje: zanieczyszczenia pyłowo-gazowe, emituje dwutlenek siarki i produkty jego utleniania (wymywane z atmosfery tworzą kwaśne deszcze), tlenek azotu (drażni drogi oddechowe, obniża odporność organizmu, po połączeniu z gazowymi węglowodorami tworzą smog), odprowadzanie nieczyszczonych ścieków sanitarnych, składowanie odpadów przemysłowych( żużle z procesów wytapiania, odpady z wzbogaconych rud metali nieżelaznych, popioły lotne z węgla). Działania proekologiczne: modernizacja hali lewniczej, filtrów, odsiarczanie surówki płynnej, uszczelnianie baterii koksowniczych, oczyszczalnie ścieków( dopiero w 1985 i 86), ograniczono pobór wody z Wisły, bo wprowadzono obiegi zamknięte.

       ^{Ozon w powietrzu jest składnikiem aromatyzującym, a jego śladowe ilości w powietrzu dają odczucie orzeźwienia. Ozon zawarty w małych ilościach w powietrzu nie wywiera istotnego działania biologicznego, ale przy większych stężeniach drażni błony śluzowe oskrzeli, po pewnym czasie działania usposabia do chorób infekcyjnych płuc, lecz niewielka jego ilość w powietrzu atmosfe­rycznym korzystnie wpływa na organizm człowieka, absorbuje najkrótsze, szkodliwe dla organizmu promie­niowanie nadfioletowe oraz częściowo również podczer­wone, wykazuje też niewielkie właściwości bakteriobójcze. W powietrzu atmosferycznym, w niewielkich ilościach, znajduje się również jod. W okolicach nadmorskich zawartość jodu w powietrzu może być wielokrotnie większa. Pochodzi on z parowania wody, a głównie z gni­cia wodorostów morskich. Znaczna zawartość jodu,  w aerozolu jest również wokół tężni w Ciechocinku i Inowrocławiu. Jod ma ogromne znaczenie dla organizmu człowieka, jest on bowiem .niezbędny w produkcji hormonów tarczycowych. W okresach zimowych zapotrzebowanie na jod jest większe.} 

 ^{1) Dwutlenek siarki (SO2) atakuje najczęściej drogi oddechowe i struny głosowe. Po wniknięciu w ściany dróg oddechowych przenika do krwi i dalej do całego organizmu; kumuluje się w ściankach tchawicy i oskrzelach oraz w wątrobie, śledzionie, mózgu i węzłach chłonnych. Duże stężenie SO2  w powietrzu może również prowadzić do zmian w rogówce oka}

 ^{2) Tlenek węgla (CO) powstaje w wyniku niezupełnego spalania węgla. Jest niezwykle groźny, silnie toksyczny. Powoduje ciężkie zatrucia (zaczadzenie), a nawet śmierć organizmu}

 ^{3) Tlenek azotu (NO) ma działania toksyczne. Obniża odporność organizmu na infekcje bakteryjne, działa drażniąco na oczy i drogi oddechowe, jest przyczyną zaburzeń w oddychaniu, powoduje choroby alergiczne (m.in. astmę). Tlenki azotu (NOX) są prekursorami powstających w glebie związków rakotwórczych i mutagennych. W połączeniu z gazowymi węglowodorami tworzą w określonych warunkach atmosferycznych zjawisko smogu, znanego z Los Angeles, Londynu i Meksyku. Tlenki azotu, po utlenieniu w obecności pary wodnej, mają również udział w tworzeniu kwaśnych deszczów i ich niszczącym działaniu}

 ^{4) Wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (WWA) powodują ostre i przewlekłe zatrucia. W grupie węglowodorów aromatycznych duże zagrożenie stanowi benzopiren, ze względu na właściwości rakotwórcze}

 ^{5) Metale ciężkie odkładają się w szpiku kostnym, śledzionie i nerkach, uszkadzają układ nerwowy. powodują anemię, zaburzenia snu, agresywność, mogą wywoływać zmian nowotworowe}

 ^{6) Pyły powodują podrażnienia naskórka i śluzówki. Niebezpieczne są pyty najdrobniejsze o wielkości cząstki do 5 mm, które z łatwością przenikają do organizmu wywołując jego zatrucie, zapalenia górnych dróg oddechowych, pylicę, nowotwory płuc, choroby alergiczne  i astmę}

^{Zanieczyszczenia i zniszczenia w środowisku powstające pod wpływem działalności człowieka są rozmaite i zależą od charakteru tej działalności. Stają się szkodliwe lub groźne, jeśli środowisko nie jest w stanie samo sobie z nimi poradzić. Z punktu widzenia przestrzennego można wyróżnić:}

• ^{zanieczyszczenia lokalne - związane np. z górnictwem,}

• ^{zanieczyszczenia regionalne (lub krajowe) - zanieczyszczenia powietrza i wody,}

• ^{zanieczyszczenia globalne (ogólnoświatowe) - np. nagromadzenie się w atmosferze dwutlenku węgla lub efekt cieplarniany.
        Ingerencja człowieka kształtuje się odmiennie w zależności od typu środowiska. Tutaj można wyróżnić trzy typy tego środowiska:} 

^{Miasta i ośrodki przemysłowe oraz pasma infrastruktury technicznej - tutaj występują największe zanieczyszczenia i zniszczenia, głównie z uwagi na duże skupiska ludności i wybitnie silne inwestowanie w gospodarkę miejsko-przemysłową.} 

^{Obszary rolne, leśne i rekreacyjne - dochodzi tutaj do mniejszej degradacji środowiska, jednak z uwagi na planową gospodarkę reprodukcyjną, problemy zaczynają się w momencie chemizacji rolnictwa i sposobów rozwiązywania problemów z usuwaniem odpadów pohodowlanych.} 

^{Obszary niezamieszkałe i rzadko odwiedzane przez człowieka - są to obszary często chronione prawem lub takie, w których zachowała się najmniej zmieniona przyroda.
      W środowisku miejsko-przemysłowym występują zanieczyszczenia powietrza i wody, zniekształcenia rzeźby, dewastacja gleby i roślinności, hałas, wibracja, promieniowanie elektromagnetyczne, śmieci i ścieki komunalne, uciążliwe wyziewy, odpady poprodukcyjne. Są one szczególnie intensywne w centralnych obszarach aglomeracji oraz w dzielnicach przemysłowych i górniczych.Badania wykazały, że hałas o natężeniu 30 dB wywołuje reakcję psychofizjologiczną, 65 dB - reakcję układu wegetatywnego, 90 dB - osłabienie i ubytek słuchu, a 120 dB - mechaniczne uszkodzenie słuchu. Źródłem hałasu są fabryki, ruch uliczny, roboty drogowe i budowlane, a także urządzenia stosowane w gospodarstwach domowych (muzyka mechaniczne, radio, telewizja).}

 

---