 | Pobierz cały dokument sorpcja.studia.utp.ochrona.srodowiska.i.rok.doc Rozmiar 36 KB |
Sorpcja - zdolność gleby do zatrzymywania i pochłaniania różnych składników takich jak:
•woda
•gazy
•drobne cząstki stałe
•molekuły
•jony
•mikroorganizmy
To jeden z ważniejszych czynników warunkujących żyzność gleby.
Kompleks sorpcyjny gleb zbudowany jest z koloidów glebowych, wśród których można wyróżnić:
- minerały ilaste
- krystaliczne uwodnione tlenki żelaza i glinu
- minerały bezpostaciowe
- próchnicę
- kompleksy ilasto-próchnicze.
Koloidy glebowe, jako najdrobniejsza faza stała gleby, tworzą sorpcyjny kompleks glebowy. Dzięki sorpcyjnym właściwościom gleb jest możliwa regulacja w nich odczynu oraz magazynowanie dostarczanych w nawozach składników pokarmowych roślin.Właściwości te przyczyniają się również do neutralizacji szkodliwych dla organizmów żywych substancji, które dostają się do gleby.
Najważniejszą właściwością tych koloidów jest ładunek elektryczny na ich powierzchni, wynikający z budowy ich jądra.
Pojedyncza cząstka koloidalna = micela.
Koloidy glebowe w zależności od ładunku mogą być naładowane ujemnie lub dodatnio. Ujemnie naładowane koloidy przyciągają kationy, czyli jony z ładunkiem dodatnim: sód, potas, wapń, magnez, jon amonowy. Każdy kation w zależności od średnicy jonu, może być z różną siłą przyciągany, to znaczy wiązany z koloidami glebowymi.
Sorpcja wymienna (fizykochemiczna)
To równoważna wymiana jonów pomiędzy glebowym kompleksem sorpcyjnym i roztworem glebowym. Sorpcja ta jest najważniejszą w procesie nawożenia gleb i odżywiania roślin, gdyż wprowadzane z nawozami składniki pokarmowe są w glebie zatrzymywane. Dzięki tej sorpcji stężenie roztworu glebowego po nawożeniu nie ulega dużym zmianom. Nawozy, czyli sole są wiązane w glebowym kompleksie sorpcyjnym i ich wymywanie przez wodę glebową jest ograniczone.
Zdolność sorpcyjna gleb zależy od ilości iłu koloidalnego w glebie. W dużym jednak stopniu pojemność sorpcyjna zależy od zawartości próchnicy glebowej, czyli od systematycznego dostarczania substancji organicznej, szczególnie na glebach lżejszych, w których następuje jej szybki rozkład.
Czynniki wpływające na sorpcję wymienną:
- budowa sorbenta
- odczyn gleb
- rodzaj kationu
- rodzaj towarzyszącego anionu
- stężenie kationu w roztworze
- stężenie roztworu
- temperatura
 | Pobierz cały dokument sorpcja.studia.utp.ochrona.srodowiska.i.rok.doc rozmiar 36 KB |