KONFERENCJA W TEHERANIE 28.11 - 1.12.1943 r.

Udział brali:

• USA

• Wielka Brytania

• ZSRR

Konferencja nie miała ustalonego przebiegu obrad i dlatego każda delegacja wnosiła sprawy które uważała za najważniejsze.

1. PLANY DALSZEGO PROWADZENIA WOJNY

• Utworzenie drugiego frontu na zachodzie Europy

• Sforsowanie Kanału La Manche

Churchill → uznał, że operacja „Overlord” się nie powiedzie bo nie ma odpowiednich okrętów, dlatego lepiej przesunąć ją w czasie. Należy wzmocnić operacje na Morzu Śródziemnym i rozważyć inwazję na Bałkany.

Stalin → chciał uznania operacji „Overlord” za podstawę wszystkich operacji w 1944 r. w zachodniej Europie, którą należało uzupełnić desantami z południowej Francji.

Roosvelt → zgadzał się ze Stalinem

2. PRZYSZŁOŚĆ NIEMIEC

Roosvelt → podział Niemiec na 5 państw:

1. Prusy

2. Hanower i północno- zachodnie okręgi Niemiec

3. Saksonia i okręg Lipska

4. Prowincja heska, Darmstadt, Kassel i okręgi położone na południe od Renu z Westfalią

5. Badenia, Bawaria i Wirtembergia

Z terenu Niemiec należy wyłączyć:

• Kanał Kiloński

• Hamburg

i oddać je pod zarząd Narodów Zjednoczonych lub 4 mocarstw.

Okręgi Ruhry i Saary pod zarząd NZ lub powiernictwo całej Europy

Churchill → Niemcy należy podzielić na dwie części:

1. Prusy

2. Federacja Dunajska złożona z południowych prowincji Niemiec

Stalin → był przeciwny rozdrobnieniu Niemiec

3. SPRAWA POLSKI

Churchill podkreślał znaczenie Polski dla sojuszu aliantów. Stalin natomiast 25.04.1943 r. zerwał stosunki dyplomatyczne z Polską z uwagi na to, że Polacy chcieli zbadania zbrodni Katyńskiej.

Postanowienia dotyczące Polski:

• państwo między linią Odry a linią Curzona

• Prusy Wschodnie i prowincja opolska do Polski

• KONCEPCJA NOWEJ ORGANIZACJI MIĘDZYNARODOWEJ

Roosvelt uważał, że nowa organizacja powinna się opierać na zasadach Narodów Zjednoczonych i składać się z 35-50 członków, brak stałej siedziby, jej obrady w różnych miejscach. Miała mieć 3 organy:

• Zgromadzenie ogólne wszystkich członków

• Komitet wykonawczy

• Komitet policyjny

KONFERENCJA JAŁTAŃSKA

Zanim przywódcy 3 mocarstw spotkali się po raz drugi, prowadzono intensywne prace dotyczące problemów wojny i przyszłego ładu międzynarodowego

1. 1-22.07.1944 KONFERENCJA NARODÓW ZJEDNOCZONYCH W BRETTON WOODS (NEW HAMPSHIRE USA)

• sprawy walutowe i finansowe

• utworzenie Międzynarodowego Funduszu Walutowego i Międzynarodowego Banku Odbudowy i Rozwoju (konwencja podpisana przez 45 państw)

• OD 1944 R. W LONDYNIE PRACOWAŁA TRÓJSTRONNA EUROPEJSKA KOMISJA DORADCZA

• do listopada 1944 r. brała w niej udział Francja, która przygotowywała dokumenty o bezwarunkowej kapitulacji Niemiec

• 12.09 i 14.10. 1944 r. EKD uzgodniła swoje propozycje co do podziału Niemiec na strefy okupacyjne

• wschodnia → radziecka

• północno - zachodnia →brytyjska

• południowo - zachodnia → amerykańska

plan Morgenthau'a → pozbawienie Niemiec przemysłu ciężkiego oraz przebudowa wewnętrznego systemu Niemiec.

Początkowo Roosvelt był zwolennikiem tego planu i próbował przekonać do tego Churchilla

3. 11. - 19.09.1944 R. KONFERENCJA W QUEBEKU

• Roosvelt przekonywał Churchilla o słuszności planu Morgenthau'a

• sprawy zarządzania Niemcami po wojnie

• amerykanie nie byli zadowoleni ze swej strefy okupacyjnej ale jak dostali dodatkowo od the UK porty Brema i Brenerhaven to już nie marudzili

Roosvelt wycofał swoje poparcie dla planu Morgenthau'a

1. 2.01.1945 R. SPOTKANIE NA MALCIE ROOSVELTA I CHURCHILLA Z CZANG KAJ -SZEKIEM

KONFERENCJA JAŁTAŃSKA 4-11.02.1945 r.

Udział brali:

• USA

• the UK

• ZSRR

1. NA PIERWSZYM SPOTKANIU DOKONANO PRZEGLĄDU FRONTÓW EUROPEJSKICH

2. 05.02.1945 R. POŚWIĘCONO TYLKO SPRAWIE NIEMIEC, STALIN CHCIAŁ ROZSTRZYGNIĘCIA CZY MAJĄ BYĆ podzielone czy nie.

• Roosvelt stwierdził, że należy przedstawić Niemcom warunki kapitulacji oraz oświadczyć, iż będą rozczłonkowane.

• Churchill oddzielenie Prus (źródło zła) od Niemiec. Chciał utworzenia drugiego państwa na południu Niemiec ze stolicą w Wiedniu

• ustalono, że 3 przywódcy postanowili wymusić kapitulację Niemiec i że warunki zostaną ujawnione po kapitulacji

• Francja tez powinna posiadać swoją strefę okupacyjną utworzoną ze strefy amerykańskiej i brytyjskiej

• administracja i kontrola Niemiec za pośrednictwem Sojuszniczej Komisji Kontroli → członkowie to dowódcy 3 mocarstw z siedzibą w Bernie

• Francja miała być 4 zaproszonym członkiem w SKK

• niezłomny zamiar → polityka zniszczenia niemieckiego militaryzmu i narodowego socjalizmu

• reparacje → Roosvelt wyraził jasno iż nie potrzebuje ani maszyn ani niemieckiej siły roboczej, ale ZSRR uznało że im się należy

plan Majskiego → rozbrojenie Niemiec + konfiskata 80%urządzeń przemysłu ciężkiego

→ ustalenie ścisłej kontroli amerykańsko- brytyjsko -radzieckiej gospodarki niemieckiej również po spłaceni reparacji

→ przyznanie ZSRR w postaci konfiskat rocznych dostaw nie niższych niż 10 mld $

• Churchill apelował aby nie potraktować Niemiec zbyt surowo, aby nie doprowadzić do nędzy narodu

• ustalono iż Niemcy będą płacić odszkodowanie w 3 formach:

1. jednorazowa konfiskata przeprowadzona w ciągu 2 lat od kapitulacji Niemiec

2. rocznych dostaw towarów produkcji bieżącej

3. wykorzystanie pracy niemieckiej

• powołano Międzysojuszniczą Komisję ds. Odszkodowań miała się kierować założeniem iż ogólna suma powinna wynosić 20 mld $ z tego 50% do ZSRR

1. 6.02.1945 KWESTIA MIĘDZYNARODOWEJ ORGANIZACJI BEZPIECZEŃSTWA

Roosvelt chciał przyjąć zasadę pokoju na co najmniej 50 lat

Koncentrowano się na sprawach:

• każdy członek Rady Bezpieczeństwa będzie miał jeden głos

• uchwały RB podejmowane większością 7 głosów

• konferencja założycielska odbędzie się 25.04.1945 r. w San Francisco

• Białoruś i Ukraina miały zostać dopuszczone do udziału w konferencji założycielskiej

1. SPRAWA POLSKA

Roosvelt był za linią Curzona Churchill też z tym, że Lwów chciał włączyć do ZSRR - ułatwiło to sprawę Stalinowi.

Autorami linii Curzona są : Curzon, Clenencean i amerykanie uczestniczący w konferencji paryskiej w 1919 r.

Stalin krytykował rząd polski w Londynie a chwalił Tymczasowy Rząd lubelsko - warszawski z kolei Churchill, uważał iż ten rząd nie reprezentuje nawet 1/3 Polaków. Ustalono, że

• Tymczasowy Rząd w Polsce powinien być zreorganizowany przez włączenie przywódców demokratycznych z Polski i za granicy

• Nowy rząd miał uzyskać nazwę Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej, aby doprowadzić do jego ukonstytuowania powołano komisję złożoną z przedstawicieli 3 mocarstw:

• Mołotow

• William Averall Harriman

• Archibald John Clark Kerr

• Nowy rząd miał obowiązek przeprowadzenia wolnych wyborów

• Wschodnia granica Polski wzdłuż linii Curzona + znaczny przyrost terytorium na północy i zachodzie

1. INNE

• ogłoszenie Deklaracji o wyzwolonej Europie

• wierność zasadą Karty Atlantyckiej

• porozumienie w sprawie dalekiego wschodu - ZSRR miało wypowiedzieć wojnę Japonii 2-3 m-ce po kapitulacji Niemiec w zamian za to miało mieć:

• utrzymany status quo w Mongolii Zewnętrznej (za zgodą Czang Kaj -szega)

• południowa część Sachalina do ZSRR

• port Dairen umiędzynarodowiony (za zgodą Czang Kaj -szega)

• kolej żelazna wschodniochińska i południowomandżurska wspólnie eksploatowane prze Chiny i ZSRR (za zgodą Czang Kaj -szega)

• wyspy Kurylskie do ZSRR

KONFERENCJA POCZDAMSKA 17.07. - 02.08. 1945

Udział brali:

• USA - Harry Truman

• The UK - Churchill a od 28.07. premier Clement Attlee

• ZSRR - Stalin

Problemy:

• Zakończenie wojny w Europie

• Kształtowanie się powojennych stosunków międzynarodowych

USTALENIA

1. PRZYGOTOWANIE TRAKTATÓW POKOJOWYCH ORAZ MECHANIZMY WSPÓŁPRACY MOCARSTW PO WOJNIE

1. Utworzenie Rady Ministrów Spraw Zagranicznych 5 mocarstw

• USA

• The UK

• ZSRR

• Francja

• Chiny

Rada Ministrów Spraw Zagranicznych miała siedzibę w Londynie. Zadania:

• opracowanie traktatów pokojowych z Włochami, Rumunią, Bułgarią, Węgrami i Finlandią

• opracowanie propozycji uregulowania nie załatwionych spraw terytorialnych w związku z zakończeniem wojny w Europie

• przygotowanie projektu układu pokojowego dla Niemiec

• inne kwestie wynikające z porozumienia rządów uczestniczących w radzie

• Rozwiązanie Europejskiej Komisji Doradczej

• Postanowienia dotyczące Niemiec

• Najwyższą władzę w Niemczech mieli sprawować głównodowodzący sił zbrojnych USA, ZSRR, the UK i Francji - każdy w swojej strefie okupacyjnej

• Koordynacje polityki powierzono Sojuszniczej Komisji Kontroli

CELE:

• demilitaryzacja Niemiec→ czyli zlikwidowanie całego przemysłu niemieckiego, który posłużyć mógłby do produkcji wojennej, oraz zniszczenia wszelkiego uzbrojenia

• denazyfikacja → rozwiązanie wszelkich instytucji narodowego socjalizmu i niedopuszczenie do propagandy faszystowskiej

• demokratyzacja → odbudowa życia politycznego Niemiec wedle zasad demokracji, czuwanie nad wychowaniem Niemców zgodnie z ideami demokratycznymi

• dekartelizacja →usunięcie obcej nadmiernej koncentracji i potęgi gospodarczej wyróżniającej się postacią karteli, syndykatów, trustów

• decentralizacja → rozwój samorządów lokalnych i przeprowadzenie wyborów do rad terenowych

• nie przewidywano utworzenia centralnego rządu niemieckiego, tylko powołanie sekretarzy stanu do Sojuszniczej Komisji Kontroli

• w gospodarce zdecydowano położyć nacisk na rolnictwo i przemysł pokojowy

• nadzór nad przemysłem niemieckim, operacjami gospodarczymi i finansowymi

• utrzymanie stopy życia na poziomie nie przekraczającym przeciętnej stopy życia w kr4ajach europejskich za wyjątkiem the UK i ZSRR

• Niemcy taktowane jako całość gospodarcza

1. Odszkodowania:

Niełatwo było dojść do porozumienia w sprawie odszkodowań. ZSRR chciało ściągnąć jak najwięcej, mocarstwa zach. obawiały się zbytniego osłabienia Niemiec - bali się że będą musieli utrzymywać ludność niemiecką. Doszli więc do porozumienia z ZSRR, które inkasowało wszystkie dobra z radzieckiej strefy okupacyjnej +z zachodnich stref:

1. 10% sprzętu przemysłowego niepotrzebnego niemieckiej pokojowej gospodarce - bez zapłaty

2. 15% za taki sam sprzęt ale odpłatność w postaci żywności, węgla i innych produktów

2. DYSKUSJE I USTALENIA DOTYCZĄCE POLSKI

Churchill był zwolennikiem granicy przebiegającej wzdłuż linii Curzona, ale obawiał się że granica na Odrze i Nysie Łużyckiej. Granica zła dla Niemiec bo nie wchodzi do nich Śląsk (fabryki) i obawiano się że nie będą mogli mieć dostatecznej ilości jedzenia

5 Pytań dotyczących Polski w sprawie:

1. wolnych wyborów

2. wolności prasy

3. wolności religii

4. postępowania wobec Polaków powracających z zagranicy

5. ustanowienie komunikacji lotniczej Warszawa - Londyn

USTALENIA

• uznanie Tymczasowego Rządu Jedności Narodowej → USA i the UK nawiązały stosunki dyplomatyczne

• byłe ziemie należące do Niemiec na wsch. od Odry i Nysy Łużyckiej łącznie z częścią Prus Wsch. i Gdańskiem do Polski pod zarząd

• ostateczne ustalenie granicy zach. odłożono do konferencji pokojowej

5

---