Leptyna w niedomodze nerek
Leptyna jest białkiem będącym produktem genu otyłości i jest produkowana wyłącznie przez komórki tłuszczowe. W 80% jest wydalana przez nerki, a więc w skrajnej niedomodze nerek obserwuje się wzrost stężenia leptyny w surowicach chorych. Leptyna działając bezpośrednio na podwzgórze hamuje łaknienie oraz zwiększa zużycie energii. Istnieje przypuszczenie, że być może wysoki poziom leptyny jest odpowiedzialny za brak łaknienia, spadek masy ciała i niedożywienie występujące u chorych ze skrajną niedomogą nerek. Leptyna jest czynnikiem o plejotropowym działaniu i wykazuje także właściwości modulowania odpowiedzi immunologicznej zarówno wrodzonej jak i nabytej. Wydaje się, że leptyna i prawidłowo funkcjonujące receptory dla niej pełnia protekcyjną rolę w stosunku do systemu odpornościowego w trakcie infekcji. Zaobserwowano, że stężenie leptyny jest wyższe u chorych hemodializowanych w porównaniu ze stężeniami obserwowanymi u chorych poddawanych dializie otrzewnowej. Wykazano także, że zwiększenie poziomu leptyny występuje nie u wszystkich chorych ze skrajną niedomogą nerek. U niektórych z nich stężenie to nie odbiega od stężeń obserwowanych u ludzi zdrowych, a u części jest nawet niższe. Stężenie leptyny wydaje się być regulowane przez poziom prozapalnych cytokin (IL-1, IL-6, TNFα). U chorych ze skrajną niedomogą nerek z podwyższonym stężeniem białka C reaktywnego stwierdzono wyższą ekspresję mRNA dla leptyny. Większość wyników badań nad wpływem leptyny na funkcjonowanie układu immunologicznego prowadzone są na myszach wykazujących mutację genu otyłości (myszy ob/ob.), a więc myszy, u których brak funkcjonalnej leptyny. Wykazano, że u tych myszy wzrasta liczba monocytów i zwiększa się ich wrażliwość na działanie TNFα i LPS. Makrofagi wykazują upośledzoną zdolność do fagocytozy i zabijania wewnątrzkomórkowego. Z kolei neutrofile inkubowane z leptyną wykazują zwiększoną produkcję reaktywnych form tlenu. U myszy ob/ob. Stwierdzono obniżenie liczby krążących limfocytów i zanik węzłów chłonnych. Wynika to zapewne z antyapoptotycznego oddziaływania leptyny i jej zdolności do pobudzania proliferacji. W badaniach prowadzonych na ludzkich komórkach stwierdzono, że leptyna nasila odpowiedź proliferacyjną limfocytów T po stymulacji alloantyenami i mitogenami. Nasila także ekspresję markerów pobudzenia na limfocytach CD4 i CD8 (CD69, CD25, CD71). Leptyna promuje odpowiedź typu komórkowego pobudzając różnicowanie dziewiczych limfocytów Th0 w kierunku limfocytów Th1 poprzez zwiększenie produkcji IL-2 przez Th0, a także zwiększa produkcję INFγ przez komórki pamięci i hamuje produkcję IL-4.