Paulina Paszko
Psychologiczne konsekwencje aborcji u ojców ( D. KORNAS-BIELA) nr 7.
1. Uzasadnienie problemu.
Istotą aborcji jest destrukcja. Destrukcja nie tylko dziecka, ale także matki i ojca. A także i całej rodziny.
Jeśli matka i ojciec stracili dziecko dokonując aborcji, to funkcjonowanie na dłuższą metę jakby nic się nie stało nie jest możliwe. Aborcja pozostawia zawsze ślad w psychice, ale charakter jest indywidualnie zróżnicowany.
2. Ciąża jako sytuacja trudna.
Przerwanie ciąży to nie tylko osobista sprawa kobiety ale też mężczyzny. Uciekając od ojcostwa przez aborcję mężczyzna demonstruje słabość przygotowania do tej roli.
3. Zmienność psychologicznych skutków aborcji.
Obraz psychologicznych następstw u ojców jest zróżnicowany co do formy, stopnia nasilenia, czasu pojawienia się i długości trwania. U jednych negatywne reakcje pojawiają się od razu u innych po miesiącach lub latach.
4. Czynniki warunkujące obraz psychologicznych skutków aborcji.
Obraz następstw modyfikują takie czynniki jak: wiek, rodzaj formalnego związku, rodzaj więzi uczuciowej z matką dziecka poczętego, warunki materialne i mieszkaniowe, stosunek do wartości życia, stopień zaangażowania religijnego, dojrzałość psychiczna. Bardzo ważnym czynnikiem jest stopień zaangażowania mężczyzny w proces podejmowania decyzji o aborcji.
Stopień udziału ojca w aborcji - grupy ojców:
Ojciec nieświadomy - nie wiedział o dziecku ani o aborcji
Ojciec oszukany - kobieta dokonała aborcji za jego plecami
Ojciec obojętny - wie o dziecku ale nie interesuje o co kobieta „ z tym” zrobi
Ojciec odrzucający - odrzuca dziecko i kobietę jako jego matkę
Ojciec nowoczesny - uznaje pogląd, że ciąża jest prywatna sprawą kobiety
Ojciec bezwolny - odczuwa przymus ze str. kobiety na swobodne dysponowanie nią, mimo iż uważa inaczej
Ojciec odrzucony - był przeciwny aborcji, ale nie zdołał przekonać kobiety
5. Reakcje wczesne.
Ojciec, który wspierał finansowo dokonanie aborcji, był przy kobiecie podczas dok. aborcji - jest narażony najsilniejsze poczucie winy z powodu odpowiedzialności za to co się stało. Bezpośrednio po aborcji odczuwa spokój, ulgę, zadowolenie. W miarę upływu czasu pojawia się konflikt wewnętrzny, napięcia, niedojrzałe sposoby radzenia sobie ze stresem.
6. Odległe konsekwencje aborcji.
a) poczucie straty- aborcja jako strata rodzi szereg negatywnych następstw, tym bardziej, że tej straty nic nie jest w stanie zastąpić, zrekompensować. Prędzej czy później ojciec odczuwa, że stracił dziecko. Aborcja nie odbiera mężczyźnie ojcostwa, ale jest ono smutnym ojcostwem, bo dziecka nie ma. Aborcja niszcząc dziecko, zniszczyła tą część w dziecku, która była od ojca. Niszcząc dziecko - zniszczyli możliwość jego przetrwania przez pokolenia. Kobieta niszcząc dziecko - zniszczyła po części jego ojca. Ojciec tracąc z powodu kobiety dziecko, stracił ją samą, tym kim była przed zabójstwem dziecka i kim mogła by być gdyby dziecko żyło.
b) pobudzenie nerwowe - wyraża się wzmożeniem napięcia, przewrażliwieniem, rozdrażnieniem, brakiem opanowania , szybką męczliwością i odczuwaniem wyczerpania. Pobudzenie układu nerwowego sprzyja wpadnięciu w nałogi i różne uzależnienia .
c) wyrzuty sumienia, poczucie winy i wstydu - wyrzuty sumienia pojawiają się nie tylko u ojców religijnych. Szczególne nasilenie występuje u tych, którzy stali się poprzez namowę a nawet przymus, sprawcami aborcji.
d) poczucie błędu życiowego - ocena faktu aborcji prowadzi do uznania jej jako błędu życiowego, często takiego, który zainicjował szereg innych błędów i niepowodzeń. e) smutek - jest czymś oczywistym. Aborcja wywołuje smutek o różnym nasileniu. Od stanów przygnębienia i obniżonego nastroju do depresji a nawet stanów rozpaczy.
f) złość - może być kierowana do siebie, do matki utraconego dziecka, do innych ludzi, do personelu medycznego, do losu, do Boga.
g) trudności w kontaktach z innymi - zwiększa się konfliktowość w pracy, w relacjach z rodziną a przede wszystkim z kobietą - matką aportowanego dziecka. Najczęściej narastają problemu w porozumiewaniu się. Rozpad związku małżeńskiego jest częstszy po aborcji. Szczególnie narażone na rozpad są związki nieformalne.
h) brak żałoby po stracie dziecka - jedną z najbardziej obciążających psychikę ojca konsekwencji aborcji jest fakt nie pozwalania sobie na żal po stracie dziecka. Smutek, żal, ból psychiczny, konflikty moralne, poczucie pustki życiowej, złość zostają zepchnięte do podświadomości.
Istnieje kilka przyczyn takich mechanizmów:
Społecznie funkcjonujący męski wzorzec - „ nie mówić nic, nie wyrażać uczuć, nie płakać, nie okazywać wzruszenia”.
W trudnych syt. rodzinnych mężczyzna jest „ silnym dębem” pod który kobieta może sie schronić, lub o który może się oprzeć.
Aborcja w odbiorze społecznym nie jest traktowana jako strata dziecka, dlatego też nie przyznaje się rodzicom , a zwłaszcza mężczyźnie prawa do opłakiwania straty.
Motywem nie wyrażania uczuć związanych z aborcją może być silne poczucie winy i wstydu, poczucie odpowiedzialności za własny stan psychiczny.
7. Mechanizmy obronne.
Mechanizm zaprzeczania - pozwala uznać, że nie stało się nic takiego ważnego.
Mechanizm tłumienia - pomaga zepchnąć pojawiające się niepokoje i przykre uczucia do podświadomości.
Mechanizm unikania - skłania do ucieczki przed wszystkim, co przypomina o aborcji. Unika się ludzi i sytuacji.
Mechanizm racjonalizacji - leży on u podłoża szukania usprawiedliwień dla decyzji o aborcji, potwierdzenia jej słuszności i formułowania racji uzasadniających. Skłania on też do minimalizowania problemu aborcji i jej skutków.
Mechanizm intelektualizacji - wykorzystywany jest m. in. do radzenia sobie z moralnym aspektem aborcji poprzez depersonalizację dziecka ( to tylko zlepek komórek)
Mechanizm słodkiej cytryny - stymuluje do szukania pozytywów sytuacji zaistniałych po aborcji i dopatrzenia się jej użyteczności w perspektywie życia.
Mechanizm projekcji - „ każdy sądzi według siebie” powoduje przyznanie przeciwnikom aborcji szeregu niekorzystnych cech i uznanie, że mają oni osobiste powody, by przyjmować restrykcyjną postawę wobec aborcji.
8. Funkcjonowanie ojca.
Negatywne niszczące uczucia, ukryte pod przykrywką mechanizmów obronnych, pozwalają jakiś czas funkcjonować w miarę prawidłowo. Znajdują one jednak ciągłe ujście w postaci:
Pośredniej - poprzez załamanie zdrowia fizycznego oraz psychicznego. W kontakcie z kobietami, a zwłaszcza z matką dziecka aportowanego zauważa się niechęć do współżycia, przedmiotowe traktowanie, brak szacunku, lekceważenie a nawet nienawiść.
Bezpośredniej - poprzez stosowanie przemocy fizycznej, słownej i seksualnej. Tłumienie żalu po stracie dziecka i tego kim mogło być, gdyby żyło może prowadzić do bezpośrednich aktów wobec członków rodziny.
Ojciec dziecka aportowanego może przez lata radzić sobie z nieodżałowaną stratą, ale prędzej czy później przychodzi w życiu czas gdy siła tłumionych uczuć wysadza je na zewnątrz i wtedy następuje załamanie zdrowia psychicznego lub człowiek podejmuje się jakiegoś czynu desperackiego.
9. Zakończenie.
Aborcja spowodowała śmierć dziecka. Nie ma innej drogi uzdrowienia dla ojców jak uznanie straty dziecka, pozwolenie sobie na smutek i żal, pojednanie z dzieckiem, ze sobą, i z Bogiem. Podjęcie działań na rzecz zadośćuczynienia temu co się stało. Aborcja to nie tylko problem kobiet, dziecka, ginekologa ale także ojca.
1