CHOROBY PRZENOSZONE DROGĄ PŁCIOWĄ:


Do zakazenia nimi dochodzi na drodze kontaktów seksualnych pomiedzy osoba zakazona i zdrowa, gdy zakazone plyny ustrojowe maja kontakt z blona sluzowa (w ustach, pochwie, penisie lub odbycie). Wiele z tych chorób nie daje na poczatku widocznych i silnych objawów - z tego powodu osoby zakazone moga nie wiedziec o tym i zakazac innych. Skutki STI moga byc bardzo rózne, poczawszy od krótkotrwalych objawów nawet do bezplodnosci - a w niektórych przypadkach nawet do smierci. Aby uniknac zakazenia STI podczas kontaktu seksualnego z osoba zakazona lub zminimalizowac ryzyko infekcji, stosuje sie bezpieczniejsze techniki seksualne. Ograniczanie kontaktu blon sluzowych z plynami ustrojowymi jest mozliwe dzieki uzywaniu prezerwatyw dobrej jakosci.
AIDS:
Angielski skrót AIDS (acquired immune deficiency syndrome) oznacza zespól nabytego niedoboru odpornosci. W ten sposób okresla sie zespól objawów chorobowych spowodowanych zniszczeniem ukladu odpornosciowego czlowieka. To ciezkie zaburzenie funkcjonowania odpornosci spowodowane jest przez wirus HIV (human immunodeficiency virus) czyli ludzki wirus uposledzenia odpornosci.
Objawy
Zakazenie wirusem HIV moze nie dawac zadnych objawów przez wiele lat. Szacuje sie, ze na swiecie zaledwie 1 osoba na 10 zakazonych jest swiadoma tego faktu ! Osoby zakazone sa zdrowe - ale w ich organizmie ciagle trwa walka pomiedzy wirusem a komórkami ukladu odpornosciowego. Z biegiem czasu odpornosc spada i osoba zaczyna chorowac na rózne infekcje, z którymi jej organizm nie moze sobie poradzic.
Objawy zakazenia to chroniczne zmeczenie, powiekszenie wezlów chlonnych, przedluzajaca sie goraczka, potliwosc, biegunki, infekcje skóry, ukladu oddechowego, pokarmowego (glównie jamy ustnej), u kobiet - infekcje ginekologiczne. Moga pojawic sie równiez rzadkie nowotwory i choroby centralnego ukladu nerwowego.
HIV przenoszony jest przez krew, preparaty krwi, meskie nasienie (sperme), wydzieline pochwy i szyjki macicy. Jesli zakazone plyny ustrojowe maja kontakt z blona sluzowa, wtedy istnieje ryzyko zakazenia. Wirusem HIV mozna zakazic sie w nastepujacych sytuacjach:
- podczas kontaktu seksualnego (oralnego, pochwowego lub doodbytniczego) z osoba zakazona,
- w czasie uzywania niesterylnego sprzetu do przekluwania tkanek, którego wczesniej uzywala osoba zakazona,
- podczas transfuzji krwi, preparatów krwiopochodnych i przeszczepów tkanek (teraz wlasciwie sie to nie zdarza ze wzgledu na dostepnosc badan),
- zakazona matka moze zakazic dziecko w czasie ciazy, porodu oraz podczas karmienia piersia.
Osoby zyjace z HIV podczas stosunków seksualnych powinny zawsze uzywac prezerwatyw a w przypadku uzywania narkotyków - jednorazowego sprzetu do iniekcji. W codziennych kontaktach (wtedy gdy nie ma zakazonych plynów) zakazenie nie jest mozliwe. Np. wspólne uzywanie sanitariatów, sztucców, przebywanie w tym samym pomieszczeniu co osoba zakazona, jest zupelnie bezpieczne.
Rozpoznanie i leczenie
Zakazenie mozna stwierdzic tylko przez badanie krwi, w której szuka sie przeciwcial anty-HIV. Bardzo wazne jest poddawanie sie systematycznym badaniom lekarskimi przyjmowanie leków, które, choc nie powoduja wyleczenia, sprawiaja, ze udaje sie zatrzymac proces rozmnazania sie wirusa i dzieki temu rosnie odpornosc organizmu.
Zagrozenia
Na razie naukowcom nie udalo sie wynalezc leku, który skutecznie eliminowalby HIV z organizmu. Dlatego AIDS jest choroba smiertelna. Ale zycie z HIV trwa nawet kilkadziesiat lat.
Warto w tym miejscu dodac, ze kobiety, bardziej niz mezczyzni, sa narazone na ryzyko zakazenia podczas stosunku seksualnego, szczególnie gdy partner nie uzywa prezerwatywy. Kobieta ma kontakt z wieksza iloscia wirusa (badania wykazaly, ze sperma jest o wiele lepszym srodowiskiem dla wirusa i znajduje sie w niej wieksza jego ilosc niz w wydzielinie pochwowe). Innym czynnikiem dzialajacym na niekorzysc kobiety jest fakt, iz po stosunku w jej organizmie przez jakis czas znajduje sie sperma a w pochwie jest odpowiednie srodowisko dla przebywania wirusów: jest tam wilgotno i cieplo. Ryzyko zakazenia podczas kontaktu seksualnego zwieksza równiez wystepowanie infekcji narzadów plciowych.
Rozpowszechnienie
Szacuje sie, ze na swiecie 1 na 100 doroslych osób zakazona jest wirusem HIV. Od poczatku epidemii (od 1980 roku) do konca 2000 zakazilo sie ponad 50 milionów ludzi. Z powodu AIDS zmarlo ponad 16 mln. W 2000 roku zakazalo sie dziennie 16 500 osób dziennie: mezczyzn, kobiet i dzieci, z tego prawie polowa to mlodziez miedzy 15 a 24 rokiem zycia - do zakazenia dochodzi glównie przez kontakty seksualne miedzy kobieta a mezczyzna (w 90 % przypadków).
W Polsce do konca 2000 roku zakazenie stwierdzono u ponad 6 700 osób. Ministerstwo Zdrowia szacuje, ze zakazonych jest od 15 do 25 tysiecy osób.
Zakazenie bakteriami chlamydia:
Zakazenie tymi bakteriami powoduje infekcje narzadów moczowo-plciowych.
Objawy
Czesto zdarza sie, ze pojawiajace sie dolegliwosci sa niewielkie lub nie wystepuja wcale - z tego tez powodu latwo ich nie zauwazyc. Dowodem zakazenia sa: czeste parcie na mocz, wydzielina, ewentualnie ból w trakcie lub po stosunku.
Zakazenie moze przybrac trzy formy: pierwsza - intensywnie rozmnazajace sie na blonach sluzowych narzadów plciowych bakterie powoduja pojawienie sie wydzieliny i ból przy oddawaniu moczu, objawy pojawiaja sie w ciagu 5 do 15 dni od zakazenia. U kobiet moga pojawic sie zaburzenia w miesiaczce. W drugiej formie pomimo aktywnego rozwoju bakterii nie pojawiaja sie zadne objawy. W trzeciej formie zakazenie jest niewykrywalne - chlamydie rozmnazaja sie w malej ilosci lub wcale, infekcja jest uspiona i prawdopodobnie moze byc uaktywniona przez inne zakazenia.
Rozpoznanie i leczenie
W Polsce badania w kierunku wykrycia chlamydii wykonuja tylko niektóre akademie medyczne. W leczeniu stosuje sie antybiotyki.
Zagrozenia
Najczestszym powiklaniem nie leczonej choroby bywa u mezczyzn zapalenie najadrzy a u kobiet zapalenie przydatków. W rezultacie moze to doprowadzic do bezplodnosci, a w przypadku ciazy do róznych powiklan a nawet poronien.
Rozpowszechnienie
Zakazenia chlamydiami wystepuja na calym swiecie.
Kila:
Ta choroba prawdopodobnie przywedrowala do Europy z Ameryki Srodkowej i Poludniowej wraz z zaloga Kolumba. Powoduje ja bakteria zwana kretkiem bladym. Do zakazenia dochodzi poprzez kontakt seksualny z osoba zakazona. Ale zdarza sie równiez, ze matka chora na kile moze zakazic swoje nienarodzone dziecko - to kila wrodzona.
Objawy
Pierwsze objawy choroby pojawiaja sie po 2 - 4 tygodniach - mówi sie wtedy o kile pierwszego okresu. W miejscu wtargniecia drobnoustrojów pojawia sie male, bezbolesne owrzodzenie, które tworzy owalny ubytek ciaglosci tkanki o twardym czystym dnie. Samo po pewnym czasie znika. Jest to tzw. objaw pierwotny. Po okolo 8 - l0 tygodniach (gdy nie podjeto leczenia) na skórze pojawia sie dosc dyskretna wysypka, nie swedzaca. Latwo ja z tego powodu przeoczyc. To drugi okres kily. Jezeli i wtedy osoba zakazona nie podda sie leczeniu kila moze przejsc w stan utajony. Rozwija sie wtedy bezobjawowo, chory nie odczuwa zadnych dolegliwosci. Jedynie badanie serologiczne krwi moze wskazac na istnienie stanu chorobowego. Kila trzeciego okresu (tzw. pózna) ujawnia sie po kilku lub kilkunastu latach od chwili zakazenia.
Rozpoznanie i leczenie
Diagnoze stawia lekarz po zbadaniu pacjenta i po badaniu krwi. Zastosowanie leczenie daje pewnosc calkowitego wyzdrowienia.
Zagrozenia
Kila nabyta jest bardzo powazna, dlugotrwala choroba, nie leczona moze prowadzic do trwalych zmian w róznych narzadach (m. in. do ciezkiego uszkodzenia ukladu nerwowego, do utraty wzroku, choroby psychicznej, chorób serca czy powstania guzów na skórze, kosciach i narzadach wewnetrznych) a nawet do smierci. Kila wrodzona u noworodków moze doprowadzic do smierci badz w pózniejszym czasie wywolac rózne objawy.
Rozpowszechnienie
Kile pózna, od czasów odkrycia antybiotyków, spotyka sie rzadko. Konieczne jest badanie i ewentualnie leczenie partnera. W Polsce spotyka sie ja coraz czesciej ze wzgledu na zaniedbanie badan przesiewowych, tzw. WR.
Klykciny (brodawki genitalne):
Klykciny konczyste, znane równiez jaki brodawki genitalne, sa efektem zakazenia narzadów plciowych wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV).
Objawy
Ta choroba ujawnia sie w postaci niewielkich brodawek o kalafiorowatej powierzchni umiejscowionych na genitaliach i w rejonie lub wewnatrz odbytu. Pojawiaja sie najczesciej w 2 do 8 miesiecy po zakazeniu ale moga rozwijac sie do roku.
Rozpoznanie i leczenie
Mozliwe sa róznorodne metody leczenia miejscowego, brodawki smaruje sie, mrozi lub wycina. Choroba ta charakteryzuje sie jednak licznymi nawrotami, nalezy zatem prowadzic leczenie przez dluzszy czas.
Zagrozenia
Przypuszcza sie, ze wirus powodujacy klykciny moze byc przyczyna rozwoju nowotworów narzadów plciowych - wykryto go u wielu kobiet majacych zmiany nowotworowe. Dlatego tez kobiety, które kiedykolwiek przeszly zakazenie HPV powinny regularnie poddawac sie badaniom wymazu szyjki macicy.
Rozpowszechnienie
Ostatnio odnotowuje sie wzrost liczby zakazen wirusem brodawczaka ludzkiego u obu plci.
Opryszczka:
Opryszczka to choroba wywolana przez wirus opryszczki zwyklej. Wyrózniono dwa typy tego wirusa: pierwszy powoduje opryszczke na wargach i twarzy, drugi - na narzadach plciowych i w okolicy odbytu. Ten pierwszy wirus moze byc przekazywany w rózny sposób, lecz wirus opryszczki genitaliów przenosi sie tylko poprzez kontakt seksualny.
Objawy
Objawy zakazenia pojawiaja sie w ciagu 20 dni. Poczatek choroby objawia sie drobnymi pecherzykami w obrebie narzadów plciowych. Sa one wypelnione plynem surowiczym, szybko pekaja i w ich miejscu tworza sie nadzerki, które pokrywaja sie strupkami.. Towarzyszy temu swedzenie i pieczenie. Czas gojenia wynosi 2 - 3 tygodnie.
Rozpoznanie i leczenie
Rozpoznanie opryszczki jest mozliwe tylko wtedy, gdy pojawiaja sie objawy. Leczy sie ja lekami (masciami lub tabletkami), które maja zapobiegac nawrotom choroby.
Zagrozenia
Nie jest to choroba bardzo niebezpieczna, lecz z pewnoscia nieprzyjemna. Ponadto istnieje mozliwosc przeniesienia zakazenia z matki na dziecko podczas ciazy lub porodu.
Rozpowszechnienie
Wiele osób na calym swiecie jest zakazona wirusem opryszczki. Nie u wszystkich jednak pojawiaja sie objawy.
Rzezaczka:
To najwczesniej znana choroba przenoszona droga plciowa. Jej przyczyna jest bakteria, zwana dwoinka rzezaczki lub gonokokiem Rzezaczka jest przenoszona prawie wylacznie przez kontakt seksualny, ale do zakazenia moze dojsc, co prawda rzadko, przez recznik lub gabke.
Objawy
Dolegliwosci pojawiaja sie zwykle po 2 - 7 dniach od stosunku, objawiajac sie pieczeniem przy oddawaniu moczu. U mezczyzn pojawia sie tez czesto obfita wydzielina sluzowo-ropna z cewki moczowej. Natomiast u kobiet, u których okres wylegania jest dluzszy (moze bowiem trwac do 2 tygodni), oprócz pieczenia i swedzenia pojawiaja sie uplawy z pochwy. Bakterie umiejscawiaja sie bowiem na blonie sluzowej cewki moczowej czy szyjki macicy. Polowa kobiet i co piaty zakazony mezczyzna nie maja objawów zakazenia.
Rozpoznanie i leczenie
Zakazenie stwierdza sie poprzez badania laboratoryjne próbek pobranych z cewki moczowej, szyjki macicy lub gardla i ewentualnie odbytu. Chorobe te mozna wyleczyc przez zastosowanie kuracji antybiotykowej.
Zagrozenia
Nie leczona rzezaczka moze doprowadzic u mezczyzn do nieplodnosci. Natomiast kobiety choruja na zapalenie przydatków, czyli jajników i jajowodów - to tez moze byc przyczyna bezplodnosci.
Rozpowszechnienie
W Europie Zachodniej zachorowan na rzezaczke jest coraz mniej. Natomiast w innych czesciach swiata wystepuja powszechnie.
Zakazenia rzesistkiem:
Zakazenie tym pierwotniakiem jest mozliwe przede wszystkim poprzez kontakty seksualne ale takze przez wspólne uzywanie np. przyborów toaletowych, sanitariatów oraz poprzez wode w basenach kapielowych.
Objawy
Najczesciej choruja kobiety, u których schorzenie przebiega pod postacia zapalenia pochwy zewnetrznych narzadów plciowych. Odczuwa sie wtedy swedzenie w pochwie, któremu towarzysza obfite pieniste uplawy wydzieliny o nieprzyjemnej woni. U mezczyzn choroba ma przebieg z reguly lagodny - objawia sie zapaleniem cewki moczowej, niewielkim swedzeniem, moze dojsc do zapalenia gruczolu krokowego. Czasami u mezczyzn w ogóle nie wystepuja dolegliwosci.
Rozpoznanie i leczenie
Pobrane próbki wydzielin z pochwy i / lub cewki moczowej obserwuje sie pod mikroskopem. W leczeniu stosuje sie leki przeciwpierwotniakowe.
Zagrozenia
W przypadku rzesistkowicy nie wystepuja zadne zagrozenia.
Rozpowszechnienie
Zakazenia róznymi odmianami rzesistka wystepuja na calym swiecie.
Wirusowe zapalenie watroby typu B:
Zapalenie watroby typu B (WZW B) to choroba wywolana przez wirusa zapalenia watroby typu B (HBV). Wirus przenoszony jest m. in. przez kontakty seksualne oraz przez niewysterylizowany sprzet medyczny.
Objawy
Samo zakazenie moze nie powodowac zadnych objawów zewnetrznych poza pojawieniem sie we krwi osoby zainfekowanej przeciwcial anty-HBV. Po zakazeniu wirus przebywa czesto w ciele czlowieka w stanie utajonym. Ten okres nosicielstwa moze trwac bez objawów 10 i wiecej lat. Natomiast ostre wirusowe zapalenie watroby objawia sie bólami miesni, wymiotami, zmeczeniem oraz symptomami zóltaczkowymi: ciemnym moczem, jasnym stolcem i zafarbowaniem skóry i bialek ocznych na zólto - popularnie okreslanymi jako zóltaczka. Calkowite wyzdrowienie dotyczy okolo 90 % chorych.
Rozpoznanie i leczenie
W wiekszosci przypadków zakazenia HBV dochodzi do samowyleczenia i nie pozostawia ono zadnych skutków ubocznych. W sytuacji pojawienia sie powyzszych objawów - taka sytuacja dotyczy od 5 do 10 % osób zakazonych - przeciwciala anty-HBV wykrywa sie we krwi osoby zakazonej. Leczenie polega na podawaniu leków, stosowaniu odpowiedniej diety i pozostaniu w lózku.
Nalezy pamietac, ze istnieje szczepionka przeciwko wirusowi HBV - WARTO Z NIEJ SKORZYSTAC !!!!!
Zagrozenia
Nieleczone zapalenie watroby moze doprowadzic do przewleklego zapalenia watroby, które z kolei moze skonczyc sie marskoscia i nowotworem tego narzadu. Dotyczy to od 5 do 10 % chorych.
Rozpowszechnienie
Szacuje sie, ze na swiecie zakazonych jest ponad 2 miliardy osób. W Polsce dzieki szczepieniom liczba nowych zakazen systematycznie spada.

Zóltaczka
Jest bardzo grozna choroba, która równiez moze byc przenoszona droga plciowa. Jest tak dlatego, ze w wydzielinach osoby chorej na zóltaczke znajduja sie wirusy zóltaczki (HBV, HCV). Zóltaczka prowadzi zazwyczaj do marskosci watroby, a ta z kolei do raka watroby. A rak watroby prowadzi do smierci. Bez watroby nie da sie zyc - dlatego z zóltaczka nie ma zartów! Warto dodac, ze zóltaczka jest choroba dosc pospolita i wielu ludzi jest nosicielem jej wirusa, stad ryzyko zarazenia sie nia jest dosc wysokie.


Jak mozna uniknac zakazenia
chorobami przenoszonymi droga plciowa?:
1. Bezpieczenstwo zapewnia abstynencja seksualna czyli nieuprawianie seksu.
2. Jesli prowadzisz aktywne zycie seksualne to tylko z jednym, wzajemnie wiernym i zdrowym partnerem.
3. Jesli zmieniasz partnerów seksualnych - zawsze uzywaj prezerwatywy ze srodkiem nawilzajacym na bazie wodnej. Stosuj takze mniej ryzykowne zachowania seksualne, np. pieszczoty lub wzajemna masturbacje.
Jak prawidlowo uzyc prezerwatywy:
1. Upewnij sie, ze data waznosci jeszcze nie wygasla i ze opakowanie nie jest uszkodzone. Przed rozerwaniem opakowania sprawdz czy jest w nim powietrze;
2. Sprawdz czy na opakowaniu umieszczony jest numer atestu Ministerstwa Zdrowia;
3. Rozerwij ostroznie opakowanie uwazajac aby nie uszkodzic samej prezerwatywy;
4. Sprawdz, w która strone rozwija sie prezerwatywa, ale nie rozwijaj jej za mocno;
5. Przytrzymujac palcami koncówke prezerwatywy (tak, aby nie bylo w niej powietrza), nalóz ja na czlonka w stanie wzwodu i wciagnij prezerwatywe na cala dlugosc penisa, przytrzymujac ciagle jej koniec;
6. Bezposrednio po wytrysku nasienia, zanim czlonek zwiotczeje, wyciagnij go z pochwy;
7. Sciagnij ostroznie prezerwatywe uwazajac, aby jej zawartosc sie nie wylala;
8. Zawiaz prezerwatywe na supelek, zawin w opakowanie lub papier toaletowy i wyrzuc do pojemnika na smieci.
Ponadto nalezy pamietac, ze:
- Prezerwatywa moze byc uzyta tylko jeden raz.
- Prezerwatywe nakladaj na czlonka w stanie wzwodu.
- Prezerwatywe nakladaj na czlonka zanim nastapi kontakt penisa z pochwa.
- Nigdy nie uzywaj do nawilzania prezerwatywy kremów, wazeliny, oliwki dzieciecej - tluszcze rozpuszczaja gume i moga spowodowac jej pekniecie. Stosuj specjalne zele wyprodukowane na bazie wody.
- Wiekszosc prezerwatyw jest nawilzana srodkami nawilzajacymi. Uzywaj tych prezerwatyw, które nie zawieraja nonoksynolu-9. Badania laboratoryjne wykazaly, ze ten srodek moze powodowac podraznienia blony sluzowej i w ten sposób zwieksza ryzyko zakazenia STI, w tym HIV.
- Prezerwatywy stosuj przy kazdym rodzaju stosunku (oralnym, dopochwowym czy doodbytniczym)
- Kazdy stosunek wymaga uzycia nowej prezerwatywy
Jak zachowac sie w przypadku podejrzenia
zakazenia choroba przenoszona droga plciowa?
. Nie próbuj sam diagnozowac ani, co gorsza, leczyc swojej choroby! Tym zajmuja sie lekarze specjalisci (wenerolog, dermatolog, ginekolog, lub specjalista chorób zakaznych).
. Jesli obserwujesz u siebie jakiekolwiek niepokojace Cie objawy udaj sie do lekarza, najlepiej w poradni dermatologicznej. Im szybciej odwiedzisz lekarza tym predzej wrócisz do zdrowia !!!
. Chociaz moze to byc trudne powiedz o swojej chorobie partnerowi seksualnemu, który byc moze tez jest zakazony i wymaga leczenia. Jesli partnerów jest wiecej, leczyc powinni sie wszyscy.

---