PROCESY INFORMACYJNE 16.11

Podfunkcja interpretacyjna:

• Wyróżniki:

• dostarczanie użytkownikowi wszelkich danych niezbędnych do pełnej, poprawnej, łatwej i szybkiej interpretacji informacji

• jest to pod funkcja trudna w realizacji, bo inicjatywa leży w tym przypadku ( w odróżnianiu od funkcji identyfikacyjnej ) po stronie gestora systemu informacyjnego i związanego z nim systemu meta informacyjnego

• dobry system powinien zawierać wszelkie metainformacyje niezbędne do interpretacji informacji właściwych, albo skierowujących do innych systemów które zawierają takie wiadomości

• sam jednak system powinien przede wszystkim sygnalizować użytkownikom pułapki semantyczne, na jakie mogą natrafić, korzystając z informacji, interpretując dane, np.: interpretacje w wyszukiwarce GOOGLE, reguły interpretacyjne w systemach ekspertowych, reguły interpretacyjne w kreatorach kont e-mailowych podpowiadające użytkownikom, jak poprawią hasła lub nazwy użytkowników, itp.

• rzetelny system informacyjny dysponuje poprawną oceną potrzeb i umiejętnośći głównych grup użytkowników i tak dobierać zakres meta informacyjny udostępnianej rutynowo, aby wspomagać interpretacje wiadomości

PODFUNKCJIA WYSZUKIWAWCZA:

• istotą tej funkcji jest gromadzenie, systematyzacja i aktualizacja wszelkich metainformacji niezbędnych do wyszukiwania informacji w systemie

• wyszukiwanie odbywa się przy pomocy kryteriów zwanych kluczami wyszukiwania, np.: w bibliotece książki w Norton Comander pliki na dysku, w bazie danych statystycznych GUS dane regionalne itp.

• klienci w banku według numeru PESEL

• Przedsiębiorstwa w bazie danych wg branż ( przykład bazy danych TELEADERSON)

Podfunkcja wyszukiwawcza- info dla anonimowego odbiorcy

Publiczne bazy danych

• systemy informacyjne stanowią często odrębne, autonomiczne systemy, luźno związane z konkretnymi systemami informacyjnymi, tworzone, utrzymywane i aktualizowane poza konkretnymi systemami użytkowymi, np.

1. system kodowania EAN (kody kreskowe) jest s. i. Autonomiczny zględem systemu kas elektronicznych i księgowości domu towarowego, ale może być wykorzystywany przez każdą firmę i wtedy staje się jego wewnętrznych podsystemem

2. systemy identyfikacji publikacji zwartych ISBN i ISSN funkcjonują niezależnie od systemu wyszukiwawczego biblioteki, ale mogą być wykorzystywane jako wewnętrzne klucze wyszukiwania.

\FUNKCJA KOORDYNACYJNA METAINFORMACJI

Cele:

• integralność

• kompletność

• ciągłość

• porównywalność

• dokładność

• aktualność

• transparentność (przejrzystość)

• dostępność

• zgodność z obowiązującymi standardami językowymi

• każdy system informacyjny powinien być wyposażony w narzędzia metainformacyjne uniemożliwiające pełną kontrolę jakości informacji i koordynację informacji

METAINFORMACYJNE INSTRUMENTY KOORDYNACJI METAINFORMACJI

• Kontrola i utrzymanie integralności danych i integralności systemu informacyjnego w aspektach:

• języków odwzorowania informacji

• treści wiadomości

• struktur danych

• organizacji systemu informacyjnego

• funkcjonowania systemu

• sprzętu i oprogramowania

• narzędzia: katalogi, słowniki danych, słowniki terminologiczne, bazy metod i modeli, tablice powiązań między danymi, klasyfikacjami i nomenklaturami, standardowe języki informacyjne: klasyfikacja, nomenklatura, tezaurusy.

• Funkcja koordynacyjna ma kluczowe znaczenia dla współdziałania systemów względnie autonomicznych, np.: rejestru podmiotów gospodarki narodowej REGON i systemu celnego, gdzie sprawność REGONU warunkuje sprawne działanie systemu informacji celnej

• koordynacja w skali krajowej: systemów podatkowych, celnych, administracji samorządowej, statystyki opiera się na wykorzystaniu wspólnych metadanych

• koordynacja w skali globalnej jest niezbędna w zakresie:

• oficjalnych systemów statystyki publicznej, informacji naukowo-technicznej, bankowych systemów informacji, giełd towarowych, pieniężnych i papierów wartościowych

• koordynacja poprzez tworzenie wspólnych metainformacji i systemów metainformacyjnych oraz stanowienie wspólnych standardów (pojęć, klasyfikacji , nomenklatury, rejestrów ) jest tanim i skutecznym sposobem łączenia celów zachowujących autonomicznych systemów zachowujących ich Prawno-organizacyjną niezależność.

FUNKCJA ORGANIZACYJNA

• DOKUMENTY SFORMATOWANE- dokumenty o stałej, dobrze zdefiniowanej i o ściele zdefiniowanym zakresie znaków, np.: ankieta osobowa, sprawozdanie statystyczne, czek, przelew, deklaracja podatkowa, deklaracja celna, karta gospodarstwa rolnego, rachunek telefoniczny

• Dokumenty niesformatowane o zmiennej strukturze lub zmiennym zakresie znaków
  : ankieta z pytaniami otwartymi, pisma urzędowe, niektóre akty prawne, komunikaty, polecenia, dokumentacja techniczna, normy

• tablice: zawierające dane wynikowe, np.: wskaźniki ekonomiczne: listy płac, tablice statystyczne, szeregi czasowe, bilanse przedsiębiorstw, wynikowe zestawienia księgowe

• rysunki: wykresy, mapy i inne standardowe formy graficzne

• zbiory tekstowe sformatowane, np. w publikacjach zwartych, lub ciągłych

• zbiory tekstowe niesformatowane, np. własne notatki

• metainformacje służą do opisu tych zbiorów, ich zawartości sematycznej, struktury treści, podziału na podzbiory, na wiadomości elementarne

• służą do identyfikacji poszczególnych zbiorów i ich elementów

• na tej podstawie projektanty systemu i określa jego organizacje

• korzysta z tego także administrator systemu, np. metody głębokiego poszukiwania informacji (data mining ), technologie internetowe, ekstranetowe

PRZYKŁADY STANDARDOWYCH STRUKTUR METAINFORMACYJNYCH „STANDARD MARC”

• MARC jest standardem formatu karty katalogowej. Został wprowadzony przez bibliotekę kongresu USA, a następnie stał się podstawą opracowania karty katalogowej ISO

• jest także podstawą polskich norm dotyczących opisu dokumentacyjnego i karty katalogowej

WIRTUALNE ŚRODOWISKO A SYSTEMY INFORMACYJNE

Specyficzne cechy środowiska wirtualnego systemów informacyjnych integralności procesów systemów informacyjnych w środowisku wirtualnym. Koszty procesów i systemów informacyjnych w środowisku wirtualnym

1. Możliwość gromadzenia i przechowywania bardzo dużych, praktycznie nieograniczonych, zbiorów informacji

2. uzależnienie dostępu do informacji od fizycznej lokalizacji i struktury danych odwzorowujących te informacje

3. selektywność informacji zgromadzonej w wielu heterogenicznych, rozproszonych zbiorach danych

4. zadowalające- z punktu widzenia użytkowników finalnych - poziom rewelacji i pretynencji ( bezpieczeństwa, dostępności) wyszukiwania informacji z wielu różnych heterogenicznych zbiorów danych

5. możliwość kontroli integralności i jakości informacji w wielu heterogenicznych zbiorach danych

---