Włochy

Powierzchnia: 301 tys km2

Ludność: 58 mln

Gęstość: 199 os/km2

Stolica: Rzym

Enklawy suwerenne: Watykan, San Marino

Granice: najdłuższa ze Szwajcarią, potem z Francją, Austrią i Słowenią

Morze Śródziemne - Liguryjskie, Tyrreńskie, Jońskie, Adriatyckie

Granice morskie - 7456 (9320 km) - 80%

Wyspy - Sycylia, Sardynia, Toskańskie (np. Elba), Neapolitańskie (np. Capri) , Eolskie...

Klimat podzwrotnikowy: śródziemnomorski, przejściowy

Opady zimą, wysokie temperatury,

+ górski strefy umiarkowanej

krainy geograficzne:

• Alpy (Mont Blanc - 4807m)

• Nizina Padańska na osi Padu

• Apeniny (Corno Grande - 2914m)

Wulkany - Etna, Wezuwiusz, Stromboli

Rzeki - Pad (dobre warunki dla parków i ptaków), Tyber (Rzym), Arno (Piza, Florencja), rzeki alpejskie - Brenta (Wenecja), Adyga, Sile, Piave

Jeziora - Garda (370 km2), Maggiore (212 km2), Como (146 km2)

Regiony turystyczne ze stolicami (odpowiedniki podziału administracyjnego)

• Alpejski (kilka regionów administracyjnych)

• Benetto/Wenecki - Wenecja

• Emilia Romania - Rimini

• Liguryjski/Genueński - Genua

• Toskański/Florencki - Florencja

• Lacium/Rzymski - Rzym

• Kampania/Neapolitański - Neapol

• Sycylia

• Sardynia

Region alpejski:

• Zawiera regiony administracyjne: Piemont, Dolina Aosty, Trydent, Górna Adyga

• Alpy Zachodnie najwyższe + Przełęcz Splugen + i Wschodnie, osadowe

• Mont Blanc (Monte Bianco), Monte Rosa, Monte Viso, Maternhorn, Gran Paradiso - 4 tys, wszystkie w Alpach Zachodnich

• Lodowce górskie - Ortles-Cevedale, Adamello

• PN - Gran Paradiso (najstarszy we Włoszech), di Stelvio

• Jeziora alpejskie i przedalpejskie - Magiorre, Garda, Como, Iseo

• Miejscowości wypoczynkowe - Stresa, Baveno, ... Sirmione, Gardone, Bardolino, ... Como, Tramezzo (... dla poszczególnych jezior)

• Źródła mineralne, uzdrowiska - Terme, Bagni (San Pellegrino Terme, Bagni di Mezzo) - terme lub bani to uzdrowiska

• Funkcja krajoznawcza i zróżnicowanie kulturowe pogranicza

Regiony turystyki narciarskiej:

• Piemont - Sestiere, Bardonecchia

• Dolina Aosty - Cervino, Courmayer

• Lombardia - Bormio

• Trydent-Górna Adyga - Madonna di Campiglio, Val di Sole (Dolina Słońca), Val di Fiemme (Dolina Kwiatów z Predazzo)

• Veneto - Cortina d Ampezzo

Region Veneto/wenecki

• Alpy Weneckie

• Dolomity

• Nizina Padańska

• Wzgórza Euganejskie - wulkaniczne, dla lecznictwa, wody mineralne

• Morze Adriatyckie

• Wybrzeże Adriatyku

• Zatoka Wenecka

• Laguna Wenecka

• Jezioro Garda

• Piave, Brenta, Adyga

UNESCO:

zabytkowa Wenecja z laguną,
Santa Maria della Salute
Pałac Dożów z XIV w przy Placu św. Marka
bazylika św. Marka z IX w
Kanał Grande, Ponte Rialto (i inne słynne mosty), 4 km długości, pałace bogaczy (dziś ambasady, hotele, kawiarnie)

pałace weneckie
regaty weneckie
atrybuty: maski, szkło, koronki, szkoła malarska, festiwal wenecki (lwy filmowe)
„Aqua Alta” - wysoka woda

Werona
związana z rodziną della Scala
Stary Zamek - Caselvecchio z XIV w, rodu Scaligerich (mają szczególne grobowce)

Rzeka Adyga

Most

Grobowiec Julii (zdjęcie obok) i szlak Romea i Julii, różne obiekty na terenie miasta

Katedra San Zeno z XII wieku

Amfiteatr z I wieku (nazwa własna - Arena)

• Vincenza - Villa Rotonda i wille paladiańskie Veneto

• Padwa - ogród botaniczny z XVI w
  poza UNESCO: Bazylika św. Antoniego z XIII w, który mieszkał tu przez lata
  uniwersyt

Mediolan

Miejscowości wypoczynkowe:

Lido di Wenecja, Lido di Jesolo, Caorle, Bibione

Funkcja głównie krajoznawcza!!!

Lido = kąpielisko

Region Emilia-Romania

UNESCO:

• Rawenna
  wczesnochrześcijańskie zabytki
  dawna antyczna stolica, port morski
  Mauzoleum Galli Placidy (V w.)
  Bazylika San Vitale (VI w.)
  Bazylika San Apolinare di Clase (VI w.)

• Renesansowa Ferrara i delta Padu
  związana z rodem Este (XIII-XVI w.)
  Zamek Estense (XIV w.)

• Modena - centrum historyczne
  Katedra (XI w.) - wzór dla włoskich kościołów
  związana z rodem Este (XIII-XVI w.)
  Galeria Este

Poza UNESCO:

• Bolonia
  Średniowieczne centrum,
  Uniwersytet (XI w.)

• San Marino

Ośrodki wypoczynkowe:

Rimini, Riccione, Cesenatico, Cervia

Region Liguryjski

• Alpy Nadmorskie

• Alpy Liguryjskie

• Apenin Liguryjski

• Morze Liguryjskie

• Zatoka Genueńska

• Riwiera włoska

UNESCO:

- Zespół krajobrazowy - Cinque Terre

Monterosso, Vernazza, Riomaggiore, Corniglia i Manarola

Domy wkomponowane we wzgórza nadmorskie

poza UNESCO:

- San Remo
Stolica włoskiej piosenki i centrum kwiatowe regionu

-

Genua

dawna potęga morska

Port, zabytkowe centrum - katedra, pałace

Związana z rodziną Doria

Miejscowości wypoczynkowe:

Bordighera, Allasio, Finale Ligure, Rapallo, Santa Margharita, Portofino

Region Toskański

• Apenin Toskański

• Wzgórza Chianti

• Morze Tyrreńskie

• Wyspy Toskańskie

• Rzeka Arno

UNESCO:

• Florencja

Siena - zabytkowe centrum

Poza UNESCO:

- kwiaty, słoneczniki, całe pola tego

Geografia turystyczna świata

---