NAUKA LEGISLACJI
Jerzy Wróblewski „Teoria racjonalnego tworzenia prawa'
Sławomira Bronkowska, Maciej Zieliński
„Zasady opracowywania i redagowania aktów normatywnych”
„Zasady techniki prawodawczej, komentarz”
część doktrynalna
część dot. organizacji procesów legislacyjnych
model racjonalnego tworzenia prawa
organizacja procesów legislacyjnych
opracowywanie i redagowanie aktów normatywnych → zasady techniki legislacyjnej
Nauka legislacji zajmuje się legislacją - stanowienie prawa.
Stanowienie prawa to złożony, wielopoziomowy (na różnych poziomach organizacji w danym państwie) i wielopodmiotowy (uczestniczy wiele podmiotów, które mają różne role np. eksperci) proces decyzyjny przebiegający w strukturach władzy publicznej w danym państwie oraz kończący się ustanowieniem aktu normatywnego.
Wejście w życie aktu normatywnego kończy proces legislacyjny, ale nie powinno to zamykać monitoringu - jak działa dany akt; są to określone podmioty np. prawo gospodarcze → prezes urzędu ochrony konkurencji i konsumentów, może przedstawiać wnioski Radzie Ministrów, a RM może wprowadzić korekty aktu normatywnego.
Koncepcje:
* pozytywizmu prawniczego - koncepcja prawa natury, z jednej strony są to koncepcje ewolucyjno - organiczne prawa i jego tworzenia, a drugiej strony koncepcje racjonalno - konstruktywne, między nimi są koncepcje polityki prawa.
* ewolucyjno - organiczna założenia:
- prawo nie jest dziełem ustawodawcy, prawo tworzone jest ewolucyjnie, ustawodawca odkrywa prawo, które istnieje w życiu społeczeństwa
- koncepcja prawa natury - odkrywa i zamienia w ustawy
- koncepcja szkoły historycznej w prawie - ustawodawca musi poznać cechy społeczeństwa tworzyć prawo tzw. Duchowe
- źródło prawa materialnego - wola boska
* racjonalno - konstruktywna założenia:
- nie ma prawa natury, jest tylko prawo stanowione przez ustawodawcę
- prawo jest rozkazem suwerennej władzy w państwie
- ustawa panuje w całości nad prawem
- władza prawodawcy do stanowienia prawa i egzekwowania prawa,
Uprawnienie do przymusu legalnego do wykonywania prawa
- pozytywizm XIX wieku był ulokowany w tej koncepcji
* polityki prawa założenia:
- ustawa tworzy prawo
- ustawodawca tworząc prawo podlega obiektywnym i subiektywnym
uwarunkowaniom i ograniczeniom
- ustawodawca musi wiedzieć do czego stosuje prawo, formułować cele
polityki stanowienia prawa
Wizje polityki prawa:
skromne - minimalistyczne
- oparte na założeniu, że ustawodawca nie jest ciałem politycznym, decyzje podejmowane są przez polityków
- koncepcja Adama Podgóreckiego: należy stanowić prawo tak, aby było ono spełniane (hipoteza nie może być pusta), realizowalne, kontrolowane i egzekwowalne
- koncepcja Rosko Paul: prawo powinni tworzyć ludzie dobrze przygotowani.
ambitne - maksymalistyczne
- cele polityczne prawa ustala ustawa; spójny zespół celów
- koncepcja Leona Petrażyckiego - koncepcja psychologiczna prawa