 | Pobierz cały dokument 912.doc Rozmiar 66 KB |
Dr Dorota Zdunkiewicz-Jedynak, Stylistyka - wykład
Styl urzędowy i jego gatunki
LITERATURA:
E. Malinowska, Gatunki urzędowe, w: S. Gajda (red.), Systematyzacja pojęć w stylistyce, Opole 1992
E. Malinowska, Styl urzędowy, w: S. Gajda (red.), Przewodnik po stylistyce polskiej, Opole 1995
E. Malinowska, Język w urzędach, w: W. Pisarek (red.), Polszczyzna 2000. Orędzie o stanie języka na przełomie tysiącleci, Kraków 1999
E. Malinowska, Język administracyjny, w: S. Gajda (red.), Najnowsze dzieje języków słowiańskich, Opole 2001
E. Malinowska, Wypowiedzi administracyjne - struktura i pragmatyka, Opole 2001
M. Wojtak, Styl urzędowy, w: J. Bartmiński (red., Współczesny język polski, Lublin 2001
M. Zieliński, Języki prawne i prawnicze, w: Polszczyzna 2000, red. W. Pisarek, Kraków 1999
I. Nazwa stylu
urzędowo-kancelaryjny (H. Kurkowska)
urzędowo-prawny (J. Bartmiński)
administracyjny (S. Gajda)
urzędowy (D. Buttler, T. Skubalanka)
II. Odmiany stylu
styl urzędowo - kancelaryjny (typowy dla pism)
styl urzędowo-prawny (realizuje się w aktach normatywnych)
III. Charakterystyka sytuacji komunikacyjnych
zinstytucjonalizowany, formalny charakter komunikacji
jednym z uczestników - prawodawca (urząd, instytucja, funkcjonariusz, osoba reprezentująca instytucję)
między nadawcą a odbiorcą - oficjalny charakter więzi
dominacja instytucjonalnego uczestnika dyskursu (ta nierówność ról komunikacyjnych - związana z autorytetem władzy - administracja - reprezentantem władzy i wyrazicielem jej woli
IV. Wyróżniki stylu urzędowego
Dyrektywność (podstawowe kategorie dyrektywne: obowiązek, pozwolenie, zakaz)
śr. morfologiczne (tryb rozkazujący)
leksykalne - (powinien, należy)
Bezosobowy charakter wypowiedzi eksponowanie formalnej więzi między uczestnikami aktu komunikacji
(formy nieosobowe czasownika, głównie z morfemem się albo przez wprowadzenie form nieosobowych morfemami no, to czynności nadawcy - wyrażane za pomocą czasowników 3.os.poj. Rada Ministrów uchwala Sejm RP potwierdza
odbiorcy, adresaci - określani kategorialnie - użycie zaimków każdy, kto
w komunikatach o doniosłości indywidualnej -obecnie - pan, pani - w starych formularzach forma obywatel
w dobie komputeryzacji urzędów - zanik zwyczaju jednoczesnego stosowania form odnoszonych zarówno do mężczyzn, jak i do kobiet pana/pani.
sposobem wyrażania w tekście nadawcy i odbiorcy - pieczątki, podpisy, decydujące o urzędowej mocy tekstu
Precyzyjność
małe bogactwo słownictwa - brak synonimii
 | Pobierz cały dokument 912.doc rozmiar 66 KB |