mgr Elżbieta Lisowska

opiekun - wychowawca

klasy II „c” S.P. - gr. VII

r. szk. 2005/2006

PROGRAM „ZIELONEJ SZKOŁY”,

TURNUSU PROFILAKTYCZNO-ZDROWOTNEGO POŁĄCZONEGO Z NAUKĄ

DĄBKI '2006

Dzięki sponsorom uczniowie Zespołu Szkół w Rudnej wyjeżdżają corocznie na tzw. „Zieloną Szkołę”. Turnus trwa dwa tygodnie, odbywa się nad Morzem Bałtyckim, a uczniowie nie ponoszą żadnych kosztów: przejazdu, wyżywienia ani pobytu. Pełniąc funkcję opiekuna i wychowawcy grupy na „Zielonej Szkole” oraz planując pracę z wychowankami każdy nauczyciel powinien zdawać sobie sprawę ze spoczywających na nim obowiązków, zadań a czas pobytu zaplanować efektywnie i twórczo z jak największym pożytkiem dla uczniów.

CELE:

• terapia klimatyczna, wypoczynek w zdrowym nadmorskim klimacie, w strefie oddziaływania jodu;

• realizacja plany dydaktycznego;

• podnoszenie sprawności fizycznej uczniów;

• kształcenie samodzielności wychowanków;

• kształtowanie właściwych nawyków higienicznych i zachowań prozdrowotnych;

• integracja grupy;

• wychowanie do wzajemnej współpracy i bezinteresownej pomocy w grupie koleżeńskiej;

• kształcenie samodzielności wśród uczniów;

• zainteresowanie światem, jego bogactwem i pięknem oraz różnorodnością;

• uwrażliwienie na piękno przyrody;

• rozbudzenie wrażliwości na przyrodę i konieczność jej ochrony przed zanieczyszczeniem;

• rozpoznawanie zachowań uczniów w sytuacjach pozaszkolnych;

• zwiedzanie ciekawych miejsc, poznawanie dziedzictwa narodu.

ZADANIA:

• prowadzenie zajęć dydaktycznych zgodnych z materiałem nauczania na poszczególnych etapach kształcenia;

• tworzenie sytuacji pozwalających poznać możliwości uczniów oraz rozwinąć ich zdolności i umiejętności w atrakcyjny sposób - przez zabawę;

• organizowanie zajęć integrujących grupę, społeczność klasową;

• propagowanie zdrowego stylu życia i aktywnego wypoczynku;

• uwrażliwienie na piękno stworzonego świata; umożliwienie ekspresji spostrzeżeń, przeżyć, doznanych uczuć;

• uczenie sposobów radzenia sobie z własnymi emocjami, właściwego reagowania na przejawy emocji innych oraz kontrolowania zachowań;

• wspieranie działań twórczych wychowanków w różnych dziedzinach aktywności;

• wykorzystanie codziennych sytuacji do podejmowania prób oceny zachowań innych i samooceny;

• rozwijanie poczucia odpowiedzialności za siebie i innych, poprzez rzetelne i dokładne wywiązywanie się z powierzonych zadań;

• budzenie szacunku do pracy innych i własnej;

• ukazanie różnych sposobów komunikacji werbalnej i niewerbalnej;

• pomoc w budowaniu pozytywnego wizerunku własnego „ja”;

• zaspokajanie potrzeb bezpieczeństwa wychowanków;

• sprawowanie opieki nad powierzonymi uczniami.

TREŚCI:

• kultura zachowania w miejscach publicznych: autokarze, stołówce, ośrodku wypoczynkowym, muzeach, na plaży…

• kultura spożywania posiłków;

• zasady bezpieczeństwa na co dzień;

• zasady tolerancja wobec innych;

• higiena osobista i czystość w miejscu przebywania;

• dobór stroju stosownie do miejsca i warunków atmosferycznych;

• obserwacja otaczającego świata, orientacja w terenie zwłaszcza w najbliższym środowisku

• wpływ środowiska na człowieka i człowieka na środowisko;

• zasady zachowania się w miejscach zabytkowych, ochrona zabytków;

• zasady poprawnego adresowania listów, pisanie listów i widokówek;

• kultura komunikacji telefonicznej, zasady korzystania z automatów telefonicznych.

OSIĄGNIĘCIA UCZNIA:

• zna i stosuje ogólnie przyjęte normy dobrego zachowanie;

• potrafi współpracować w zespole klasowym - grupie;

• zna zasady dbania o higienę osobistą i stosuje je na co dzień;

• potrafi zadbać o siebie, umie pomóc potrzebującemu koledze/koleżance;

• samodzielnie przesyła informacje komunikując się z najbliższymi (kartka, list, telefon);

• samodzielnie redaguje treść listu, pozdrowień z „Zielonej Szkoły”;

• rozumie na czym polega ochrona przyrody, dba o czystość środowiska i miejsca pobytu;

• potrafi obserwować środowisko i jego elementy;

• ubiera się stosownie do miejsca i warunków atmosferycznych;

• aktywnie spędził czas rozwijając sprawność fizyczną;

• poprzez różnorodność metod i form pracy rozwija swoją wyobraźnię;

• wie, od czego zależy powodzenie zabawy; aktywnie uczestniczy w zabawie; umie radzić sobie z sukcesem i porażką;

• poznał nowe piosenki, umie je zaprezentować;

• szanuje zdanie i uczucia innych, nie naśmiewa się z nich pomimo różnicy zdań czy przekonań religijnych.

REALIZACJA ZAMIERZONYCH CELÓW I ZADAŃ:

Zrealizowanie zamierzonych i przedstawionych celów oraz zadań jest możliwe

do osiągnięcia poprzez:

uczenie wychowanków samodzielności poprzez:

• wykonywanie podstawowych, codziennych czynności;

• przyzwyczajanie do odpowiedzialności i do dyscypliny;

• dbałość o czystość w miejscu przebywania i higienę osobistą;

prowadzenie maksymalnej ilości zajęć na świeżym powietrzu:

• zabawy ruchowe, sprawnościowe, rozgrywki sportowe;

• wycieczki tematyczne;

• przebywanie na plaży, kąpiel w morzu (w sprzyjających warunkach atmosferycznych);

• piesze wycieczki, spacery brzegiem morza;

• wycieczki rowerowe (w miarę możliwości ośrodka);

• rejs statkiem po morzu (w miarę możliwości organizatorów wypoczynku);

• ogniska integrujące grupę;

• tzw. „chrzest morski”;

prowadzenie zajęć dydaktycznych:

• 3-4 godziny lekcyjne w ciągu dnia;

wykorzystanie sprawności i uzdolnień uczniów poprzez:

• konkursy plastyczne;

• konkursy muzyczne (piosenki żeglarskiej, turystycznej, itp.);

• rzeźbienie w piasku;

• dyskoteki;

dobre rozplanowanie czasu i roztropne dostosowanie

do grupy i poszczególnych uczniów;

nagradzanie i eksponowanie prac uczniowskich;

obopólne zaangażowanie i chęć współpracy.

Jeżeli pogoda nie dopisze zajęcia będą odbywać się na terenie ośrodka wypoczynkowego w salach lub na korytarzach w zależności od możliwości (np. rozgrywki tenisa stołowego, gry strategiczne, świetlicowe, pokazy czy prezentacje grup, konkursy międzygrupowe, czytanie książek w myśl akcji „Cała Polska czyta dzieciom” lub pokaz wartościowych filmów czy bajek dla dzieci).

Aby zmotywować uczniów do dobrego zachowania na turnusie, powinno ono mieć wpływ na ocenę z zachowania na koniec roku szkolnego.

KONSPEKTY RZYKŁADOWYCH TEMATÓW DO REALIZACJI

NA „ZIELONEJ SZKOLE” Z DZIEĆMI MŁODSZYMI

TEMAT 1: „BEZPIECZNIE, CZYLI DLA MOJEGO DOBRA”

CELE:

• omówienie zasad bezpieczeństwa na turnusie w różnych sytuacjach;

• zapoznanie z „Regulaminem uczestnika „Zielonej Szkoły”;

• uwrażliwienie uczniów, że zakazy nauczyciela nie są przejawem złośliwości lecz troski o dobro i bezpieczeństwo uczniów;

• wskazanie sytuacji stwarzających niebezpieczeństwo dla dzieci;

• uwrażliwienie uczniów na konieczność samokontroli i wewnętrznej dyscypliny;

• uczulenie na niebezpieczeństwo kontaktów z nieznajomymi;

• przestrzeganie przez spożywaniem substancji szkodliwych dla organizmu dziecka; rozmowa o nałogach i ich skutkach;

• omówienie zasad udzielania i szukania pierwszej pomocy;

METODY:

• werbalna ( pogadanka, opowiadanie dydaktyczne…);

• podająca (odczytanie regulaminu);

• problemowa (wyszukiwanie niebezpiecznych sytuacji, poszukiwanie bezpiecznych rozwiązań);

• oglądowa (medytacja obrazu);

• zajęć praktycznych (wykonanie pracy plastycznej: rysunku, wyklejanki, wydzieranki czy plakatu w zależności od inwencji twórczej grup)

FORMY:

• zbiorowa;

• indywidualna;

• pracy w grupach;

ŚRODKI I POMOCE DYDAKTYCZNE:

• tekst „Regulaminu uczestnika „Zielonej Szkoły”;

• rysunki tematyczne ukazujące sytuacje stwarzające niebezpieczeństwo dla dzieci;

• opowiadania dydaktyczne;

• kartki papieru, kredki, farby, wycinanki itp. wg możliwości;

• inne wg inwencji nauczyciela;

PLAN ZAJĘĆ:

1. Zapoznanie z ogólnie przyjętymi zasadami bezpieczeństwa pobytu nad morzem.

2. Zapoznanie z „Regulaminem uczestnika „Zielonej Szkoły”; odczytanie i omówienie poszczególnych punktów, wywieszenie regulaminu w widocznym dla całej grupy miejscu (uczniowie mogą złożyć własnoręczne podpisy i ubogacić dodając własne propozycje).

3. Ukazanie roli nauczyciela jako opiekuna zastępującego na „Zielonej Szkole” rodziców ucznia, dla którego dobro i bezpieczeństwo uczniów jest priorytetem.

4. Odczytanie lub opowiedzenie dydaktycznego opowiadania o sytuacjach niebezpiecznych czyhających na dzieci poza domem; można je ubogacić odpowiednimi ilustracjami, zdjęciami, itp.

5. Wykonanie prac plastycznych indywidualnie, albo w grupach;

6. Ocena i prezentacja prac uczniowskich, np.: wykonanie wystawki.

TEMAT 2: „CZYSTOŚĆ JEST MOJĄ ZALETĄ”

CELE:

• ukazanie higieny, jako normy życiowej;

• wypracowanie postawy dbałości o czystość swojego ciała i otoczenia;

• uwrażliwienie na estetyczny strój i wygląd młodego człowieka;

• omówienie zasad doboru stroju odpowiednio do miejsca i warunków atmosferycznych;

• uczulenie na przestrzeganie porządku w pokojach, łazienkach, na stołówce, na plaży, na terenie ośrodka, w autobusie itp.;

• ukazanie prawdy, iż brud jest przyczyną wielu zachorowań i problemów zdrowotnych;

• zapoznanie z zasadami segregacji śmieci;

• ogłoszenie konkursu czystości w grupie;

METODY:

• werbalna;

• podająca;

• poszukująca;

• pracy w grupach;

• problemowa;

FORMY:

• indywidualna;

• zbiorowa;

• zespołowa;

ŚRODKI I POMOCE DYDAKTYCZNE:

• kartki, długopisy, pisaki do pracy w grupach;

• czyste blankiety dyplomów na czystość;

• inne wg inwencji nauczyciela;

PLAN ZAJĘĆ:

1. Wprowadzenie i omówienie pojęć: czystość, higiena, zaleta, wada, estetyka.

2. Omówienie zasad dbałości o higienę ciała.

3. Omówienie zasad doboru stroju odpowiednio do warunków pogodowych (atmosferycznych) i miejsc, do których chcemy się udać.

4. Przedstawienie różnorodności miejsc pobytu uczniów na „Zielonej Szkole”, podkreślenie konieczności przestrzegania porządku w tych miejscach (w pokojach, łazienkach, na stołówce, na plaży, na terenie ośrodka, w autobusie, w muzeum, itp.).

5. Ukazanie sytuacji, gdy nie przestrzega się czystości, higieny i zaczyna panować brud, co jest przyczyną wielu dolegliwości zdrowotnych i zachorowań.

6. Praca w grupach (pokojami); przydział czynności związanych z porządkiem w pokojach, ustalenie dyżurów.

7. Przedstawienie wyników wspólnej pracy przez poszczególne grupy.

8. Zapoznanie z zasadami segregacji śmieci; wskazanie miejsc, gdzie można wynosić nieczystości i odpadki.

9. Ogłoszenie konkursu czystości w dwóch grupach: indywidualnie i pokojami.

TEMAT 3: „KULTURA SPOŻYWANIA POSIŁKÓW

I ZASADY ZDROWEGO ŻYWIENIA”

CELE:

• promowanie zdrowego żywienia wśród dzieci;

• uwrażliwienie na szkodliwy wpływ dla organizmy młodego człowieka niektórych dań, napojów i nadmiernej ilości słodyczy;

• ukazanie właściwych wzorców postaw;

• zachęcanie do spożywania warzyw, owoców naturalnych soków oraz surówek;

• wypracowanie nawyku kulturalnego spożywania posiłków;

• omówienie zasad zachowania się na stołówce, spożywania posiłków przy wspólnym stole;

• oswojenie uczniów z sytuacją spożywania posiłków w towarzystwie innych

(większej grupie osób).

METODY:

• werbalna;

• podająca;

• rozmowa kierowana;

FORMY:

• indywidualna;

• zbiorowa;

ŚRODKI I POMOCE DYDAKTYCZNE:

• zastawa stołowa;

• sztućce;

• kilka owoców;

• kilka różnych warzyw;

• słodycze;

• chipsy;

PLAN ZAJĘĆ:

1. Przedstawienie tematu i jego celów.

2. Prezentacja ustawienia zastawy stołowej i sztućców (można udać się na stołówkę).

3. Pogadanka o kulturze spożywania posiłków przy wspólnym stole.

4. Przypomnienie zwrotów grzecznościowych, którymi posługujemy się podczas spożywania posiłków.

5. Uczulenie na zjadanie racjonalnych posiłków pomagających młodemu organizmowi prawidłowo rozwijać się i funkcjonować.

6. Rozmowa kierowana: co dzieci lubią jeść i zjadają w dużych ilościach.

7. Wskazanie skutków złego żywienia i powstawania chorób m.in. dolegliwości żołądkowych, zatruć, biegunek, torsji, aż po schorzenia np. otyłość, krzywicę kości, próchnicę zębów, itd.

8. Zabawa ruchowa np. sałatka owocowa, warzywna lub owocowo-warzywna.

Na zakończenie można zaproponować lub wyznaczyć dyżury na stołówce przy poszczególnych stolikach, gdzie siedzą dzieci z grupy.

TEMAT 4: „MAM WPŁYW NA OCHRONĘ ŚRODOWISKA”

CELE:

• wprowadzenie pojęć `ochrona środowiska', `degradacja środowiska', `fauna', `flora', recykling i wyjaśnienie ich znaczeń;

• ukazanie wpływu środowiska na nasz stan zdrowia;

• wskazanie zagrożeń, działań człowieka poprzez które niszczymy środowisko naturalne;

• uzmysłowienie dzieciom, że one również mają wpływ na czystość przyrody;

• pokazanie prostych sposobów ochrony środowiska;

• zachęta do troski o środowisko, w którym na co dzień żyjemy.

METODY:

• podająca;

• poszukująca;

• problemowa;

• oglądowa;

• manualna;

FORMY:

• indywidualna;

• grupowa;

• zbiorowa;

ŚRODKI I POMOCE DYDAKTYCZNE:

• worki na śmieci;

• kosz na śmieci;

• puste opakowania po np.: paście do zębów, mydle, itp. (z rzeczy, które dzieci przywiozły w swoich walizkach, torbach podróżnych);

• woreczki foliowe;

• butelki plastikowe i szklane;

PLAN ZAJĘĆ:

1. Zapoznanie z pojęciami ochrony i degradacji środowiska.

2. Pogadanka na temat wpływu środowiska na nasz stan zdrowia i samopoczucie.

3. Rozmowa kierowana o czynnikach niszczących przyrodę, zanieczyszczających środowisko naturalne, powodujących wyginięcie niektórych gatunków roślin i zwierząt( wprowadzenie pojęć fauny i flory).

4. Pokaz zebranych śmieci; wskazanie materiałów, z których zostały wykonane oraz sposobów ich przetworzenia i powtórnego wykorzystania (wprowadzenie pojęcia recyklingu).

5. Postawienie tezy: każdy jest odpowiedzialny na środowisko naturalne, ty też.

6. Postawienie problemu: w jaki sposób dzieci mogą chronić przyrodę i środowisko naturalne wokół nich.

7. Można wyznaczyć dyżury na terenie ośrodka np. wokół swojego budynku.

8. Wykonanie „Stworka Śmieciorka” z niepotrzebnych opakowań (indywidualnie lub w grupach wg propozycji uczniów).

9. Pokaz prac i nagrodzenie ich twórców.

TEMAT 5: „W ZDROWYM CIELE, ZDROWY DUCH”

CELE:

• propagowanie ruchu, gimnastyki, sportu, jako zdrowego stylu życia;

• wskazanie zależności ruchu i dobrego samopoczucia;

• ukazanie niewłaściwych sposobów podnoszenia kondycji fizycznej;

• zachęta co czynnego udziału w zabawach ruchowych na „Zielonej Szkole”;

• organizowanie konkursów i rozgrywek sportowych;

METODY:

• podająca;

• poszukująca;

• werbalna;

• oglądowa;

FORMY:

• indywidualna;

• zbiorowa;

ŚRODKI I POMOCE DYDAKTYCZNE:

• piłka plażowa;

• skakanka;

• guma do grania;

• paletki do badmintona;

• paletki do tenisa stołowego;

• piłka `nożna';

• strój kąpielowy;

• tenisówki;

PLAN ZAJĘĆ:.

1. Pokaz przyniesionych przez nauczyciela rzeczy związanych z dyscyplinami sportowymi.

2. Poszukiwanie w nazywanie odpowiednich dyscyplin sportowych związanych z rekwizytami.

3. Pogadanka na temat zależności ruchu (sportu) i dobrego samopoczucia (dobrego stanu zdrowia) oraz niewłaściwych sposobów podnoszenia kondycji fizycznej (tzw. doping, sterydy).

4. Wspólna rozmowa o tym, w jakich zawodach, konkursach sportowych dzieci chciałyby wziąć udział (czyli: co zorganizować).

5. Zadanie: Moja ulubiona dyscyplina sportowa

Uczniowie mają przedstawić pracę w formie rysunku a na odwrocie napisać - uzasadnić dlaczego wybrali taką dyscyplinę sportu.

Aby realizacja tych tematów przyniosła wymierne skutki i odbiła się z korzyścią na procesie wychowawczym dziecka, najlepiej zrealizować je w pierwszych dniach po przybyciu na „Zieloną Szkołę”. Wskazana jest realizacja w/w tematów w ramach godzin zajęć dydaktycznych przed rozpoczęciem realizacji materiału nauczania przeznaczonego dla poszczególnych etapów kształcenia. Nie należy jednak realizować wszystkich tematów jednego dnia, ponieważ dzieci zmęczone zbyt dużą ilością treści nie będą mogły zapamiętać wszystkich sugestii nauczyciela.

PROPOZYCJE ZABAW GRUPOWYCH (RUCHOWYCH) Z DZIEĆMI:

1. Biegi sprawnościowe.

2. Tory przeszkód.

3. Dwa ognie.

4. Mecze `mini' piłki nożnej.

5. Rozgrywki tenisa stołowego.

6. Podchody.

7. Zabawy integracyjne i ruchowe ze wspólnym śpiewem, np. przy ognisku.:

- „Gdy na morzu wielka burza”;

- „Zorro”;

- „Szedł góral przez las”;

- „Szła dzieweczka” - z pokazywaniem;

- „Szła dzieweczka” - z odgłosami zwierząt;

- „Pan Wołodyjowski”;

- „Laurencja”;

- „Hura na hubę”;

- „Siedmiokroczek”

- „Stary Abraham - Do przodu prawą rękę daj”;

- „Krasnoludek”;

- „Ciku cuaka”;

- „O, alele, o were tike tonga”

- „Labado”;

- „Papużka”;;

- „Budujemy dom”;

- „Flaga”;

- „Wędrowali kupcy przez zielony las”;

- „Stado koni”;

- „Były sobie cztery leśne ludki”;

- „Micidanka”;

- „Wróbelek Walerek”;

- „Płyną statki z bananami w siną dal”;

- „Kocham Cię tak, jak ptaka ptak”;

- „Ty i ja - Misie dwa”;

- „Sałatka owocowa”;

- „Skojarzenia literowe”, np.: kot - traktor - rower - r…

lub włosy - długie - spodnie - w kratkę - …;

- „W trawie, w czasie deszczu mieszkał ślimak zły”;

- itp.

PROPOZYCJE KONKURSÓW:

1. Konkurs piosenki kolonijnej (turystycznej, żeglarskiej, morskiej…).

2. Konkurs czystości:

6. kategoria indywidualna `czyścioszka';

7. kategoria `najczystszego pokoju'.

3. Konkursy plastyczne związane z pobytem nad morzem , spostrzeżeniami dzieci, morskim krajobrazem, fauną i florą morską i nadmorską.

4. Konkurs na rzeźbę w piasku np.: zamek, morskie zwierzę, itp.

5. Konkursy ekologiczne.

6. Konkurs na atrakcyjną fryzurę dyskotekową.

7. Konkurs taneczny (np. na ostatniej dyskotece wybieramy osobę, która najładniej się bawiła, czy jest mistrzem tańca).

8. Konkurs na autorską piosenkę lub wiersz związany z turnusem i aktualnym pobytem nad morzem.

9. Konkurs wędkarski (łowienie ryb w misce z wodą).

10. Konkurs na najśmieszniejszy skecz.

11. …

Jako praktyczną pomoc przedstawiam także opracowany przez mnie dla potrzeb grupy śpiewniczek, w którym zamieściłam piosenki dla dzieci. Młodsze dzieci wolniej piszą, wiec od wielu lat praktykuję sprawdzoną metodę przygotowanych wcześniej śpiewników, z których można korzystać już w autokarze, gdzie pisanie jest znacznie utrudnione.

Przestawiony program stworzony został przed wyjazdem na „Zieloną Szkołę” w Dąbkach (V/VI 2006 r) wyłącznie dla moich potrzeb, jako pomoc w zaplanowaniu czasu pracy i urozmaiceniu pobytu uczniów na turnusie. Realizowałam go sukcesywnie z uczniami klasy II „c” Szkoły Podstawowej, której w tym roku szkolnym byłam wychowawcą.

---