MIASTO - POJĘCIE, FUNKCJE , RODZAJE
Miasto:
- większa jednostka osadniczna, skupiająca ludność zatrudnioną w zawodach pozarolniczych
- jednostka osadnicza o przewadze zwartej zabudowy i funkcjach nierolniczych posiadająca prawa miejskie
- mała ilość terenów rolniczych
Kryteria wyróżnienia miast:
- prawo administracyjne - prawo miejskie
- ludnościowe - duża gęstość zaludnienia i duża koncentracja miejsc prac
- funkcjonalne - przewaga zatrudnienia w sektorach pozarolniczych
- fizjonomiczne - miejski typ zabudowy
- infrastrukturalne - rozwinięta infrastruktura miejska
- socjologiczne- miejski tryb życia
Cechy miasta:
- odpowiednia liczba ludności i zawartość skupiska ludności
- zróżnicowana struktura funkcji z przewagą funkcji pozarolniczych
- zwarta struktura zagospodarowania przestrzeni, odpowiadająca strukturze funkcji i liczbie mieszkańców
- specyficzny styl życia mieszkańców
Funkcje miasta:
- produkcyjne - obejmują różne rodzaje działów produkcyjnych
- usługowe - dziedziny życia miasta, które składają się na zaspokojenie liczby potrzeb ludności
Funkcje zewnętrzne:
Egzogeniczne podstawowe wyspecjalizowane to rodzaje działalności produkcyjnej lub usługowej realizowane przez podmioty. Zlokalizowane w mieście, ale skierowane są poza rynek miejski.
Funkcje wewnętrzne:
Endogeniczne obsługi miasta uzupełniające to rodzaje działalności podejmowane dla zaspokojenia wewnętrznych potrzeb miasta, stworzenia poszczególnych warunków życia mieszkańców, miasta i prowadzenia działalności gospodarczej w mieście.
- funkcja dominująca - wiodąca to funkcja tworząca najważniejszą podstawę życia miasta
- funkcja uzupełniająca- inne funkcje
Strefy miejskie:
- tereny zabudowy mieszkaniowej
- tereny przemysłowo-składowe
- tereny komunikacyjno-transportowe
- strefy usługowe
- tereny reklamacyjno-wypoczynkowe
- nieużytki
Zespoły miejskie:
To skupiska miast położonych blisko siebie miast, powiązanych ze sobą
Typy aglomeracji:
- monocentryczna - zespół wielkomiejski z jednym dominującym ośrodkiem miejskim
- policentryczna - zespół kilku samorządnych ośrodków miejskich
Cechy miasta metropolii:
- koncentracja funkcji zarządczych
- wyposażenie w instytucje kulturalne i naukowe
- doskonała sieć połączeń komunikacyjnych z innymi metropoliami w kraju i za granica
- rozwinięte usługi nastawione na klientów i turystów zagranicznych
- regularne organizowanie spotkań międzynarodowych
- własne przedstawicielstwa za granicą
- rozwinięte przemysły wysokiej techniki
- instytucje medialne i zasięgu międzynarodowym
Megalopolis:
To wieloprzestrzenny układ osadniczy powstający w wyniku łączenia się sąsiednich obszarów metropolitarnych
Urbanizacja:
jest to zespół przemian ekonomicznych, przestrzennych, społecznych i kulturowych prowadzący do powiększenia się obszarów miejskich oraz do rozpowszechniania się zabudowy miejskiej, a także do wzrostu liczby ludności żyjącej w miastach lub przejmującej miejski tryb życia.
Suburbanizacja:
Polega ona na wyludnianiu się centrum i rozwoju strefy podmiejskiej. Wynikiem suburbanizacji jest rozwój infrastruktury (zabudowa mieszkaniowa, punkty handlowo-usługowe, połączenia komunikacyjne) na obszarach podmiejskich oraz tworzenie się tzw. miast-sypialni, których mieszkańcy dojeżdżają do pracy do centrum.
Dezurbanizacja:
Dezurbanizacja charakteryzuje się spadkiem ludności na obszarach centralnych, a następnie również zewnętrznych.Spadek ten powoduje zmniejszenie się aglomeracji jako całości, a tempo migracji ludzi z obszarów węzłowych (centrum - rdzeń) na obszary zewnętrzne lub do mniejszych miast lub średniej wielkości przewyższa jej przyrost na obszarach zewnętrznych jej aglomeracji.
Reurbanizacja: - Polega ona na rozroście terenów podmiejski. Na tym etapie często następuje odrodzenie śródmieścia.
Skutki pozytywnej urbanizacji:
- łatwiejszy dostęp do pracy
- możliwość wyboru pracy
- istnienie instytucji oświatowych, kulturowych
- szybkie komunikowanie i przemieszczanie się ludzi
Skutki negatywnej urbanizacji:
- przeludnienie
- przestępczość
- bezrobocie
-deficyt wody pitnej