Teoretyczne podstawy kształcenia; 22. 03. 2011
ćwiczenia
Systemy dydaktyczne
System tradycyjny: dydaktyka Herbertowska (XIX w.):
Przedstawiciele: J. F. Herbart, J. A. Komeński, J. M. Pestalozzi, J. Sturm
System oparty na etyce( cel wychowania) i psychologii (drogi i środki)
CEL: ukształtowanie silnych moralnie charakterów)
ZADANIA:
kierowanie (organizacja zajęć, pielęgnowanie fizycznego rozwoju)
karność (nakazy, zakazy, kary cielesne)
nauczanie wychowujące ( wychowanie nie można oddzielić od nauczania)
STOPNIE PRZYSWAJANIA TREŚCI: Zgłębianie spoczywające, zgłębianie postępujące, ogarnianie spoczywające, ogarnianie postępujące.
Odpowiadają im stopnie formalne: jasne kojarzenie, system, metoda.
PROCES: WYOBRAŻENIA POJĘCIA UMIEJĘTNOŚCI
1. Podział treści nauczania na przedmioty.
2. Przekaz wiedzy przez nauczyciela
3. Uczniowie są na ogół pasywni, nie decydują o doborze treści nauczania
4. Dominuje uczenie się pamięciowe
5. Szkoła jest jedynym terenem uczenia się
6. Słaby nacisk na samorzutną twórczość uczniów
7. Rygoryzm
8. Występuję współzawodnictwo
9. Encyklopedyczna wiedza
10. Częsta kontrola wyników naucznia
System nowego wychowania; J. Dewey (szkoła progresywistyczna):
- rozwój aktywności dzieci i młodzieży
- uczniowie mieli wpływ na dobór treści
- nauczanie oparte na rozwiązywaniu problemów
- zajęcia praktyczne
- połączenie poznania z działaniem
- uczniowie mieli mieć odczucie, że tego czego się uczą było nowe i dotąd nikomu nieznane,
- zamiast nauki książkowej: autentyczna praca, wszechstronny, twórczy wysiłek uczniów
- uwzględniani zainteresowań uczniów
-uczyła myśleć i działać
- szkoła miała być miejscem swobodnej, twórczej pracy
- nauczyciel powinien przygotować, prowadzić lekcje tak aby uczniowie mogli odczuć trudności, zdefiniować ją, formułować pomysły i jej przezwyciężenia
- rozwijała zarówno ich umysły, jak uczucia i wolę
- wdrażała do współdziałania i zespołowych form wysiłku
- indywidualizacja tempa nauki
Pedagogika współczesna:
- rozwijanie myślenia abstrakcyjnego dziecka
- psychologia rozumiana, jako nauka o wyższych czynnościach istot żywych
- najważniejsze działania praktyczne to- praca
- zabawa i uczenie się odgrywają ważną rolę w rozwoju psychicznym dziecka
- istotą procesu nauczania- uczenia się jest przyswajanie usystematyzowanej wiedzy i zdobywanie umiejętności poznawczych
- koncepcja ogniw (metod) nauczania, uczenia się
- kształtowanie potrzeb i zainteresowań
- celowość całościowego nauczania w klasach początkowych, a przedmiotowego- powyżej
- różne formy nauczania: indywidualne, masowe, grupowe
- kierownicza pozycja nauczyciela, która nie ogranicza samodzielności myślenia i działania uczniów
-uświadamianie celów i zadań dydaktycznych, stawianie problemów
- samokontrola- ocena i kontrola wyników.
MODYFIKACJE WSPÓŁCZESNEGO SYSTEMU KSZTAŁCENIA;
Raport Faure' a (1979)
- nauka stanowi warunek ludzkiej egzystencji
„Uczyć się aby być” według trzech zasad: powszechności, ciągłości oraz elastyczności
Raport Botkina- Klubu Rzymskiego (1979)
- modyfikacja kształcenia przystosowawczego do rozwoju kształcenia innowacyjnego. Wiąże się to z postępem nauki, techniki i kultury
Raport Delorsa (1996)
Edukacja ma prowadzić do rozwoju wiedzy i ma być podstawą zachowania pokoju, wolności i sprawiedliwości społecznej. Dlatego kształcenie musi być drożne, elastyczne i ustawiczne.
Raport Komisji Europejskiej (1995)
Dążenie do rozpowszechniania kształcenia ustawicznego, co stanowi sprawę istnienia społeczeństwa. Wiąże się to z nauką języków obcych i międzynarodowymi wymianami uczniów i studentów.
Raport Mayora
Budowanie systemu kształcenia, który pozwoli ludziom uczyć się efektywnie przez całe życie. Środkiem działania będą „nowe technologie” (sieć elektroniczna)
Koncepcja Blooma
Kształcenie do mistrzostwa. Oddziaływanie na jednostkę i jej zdolności, czyli dostosowanie czasu potrzebnego jednostce do osiągnięcia mistrzostwa w danej dziedzinie. Odchodzenie od selekcji eliminującej.
Koncepcja Okonia
Dążenie do wielostronnego kształcenia poprzez pobudzanie motywacji, zdolności poznawczych i działalności praktycznej uczniów, czyli harmonijny i pełny rozwój jednostek.