W jaki sposób w zawodzie nauczyciela teoria łączy się z praktyką
Teoria nie poparta praktyką jest bezużyteczna, praktyka zaś nie znajdująca oparcia w teorii jałowa. , sposobu myślenia nie można oddzielić od sposobu działania Kształcenie polega na osiąganiu konkretnych celów- jego efektem powinno być zdobycie pewnych umiejętności lub określonej wiedzy
Podaj definicje metafizyki epistemologi aksjologi i logiki.
Metafizyka - nauka zmierzająca do poznania istoty rzeczywistości, zajmuje się rozważaniami na temat natury bytu. Epistematologia - ta dziedzina filozofii wyznacza podstawy wiedzy starając się znaleźć odpowiedzi na pytania: w jaki sposób zdobywamy wiedze? Jaki proces poznawczy leży u podłoża naszej wiedzy o świecie i społeczeństwie? Na czym opieramy przekonanie że coś jest prawdą?Aksjologia- to nauka o wartościach. Podejmuje ona próbę ustalenia jakie zachowania są złe a jakie dobre.Logika- zajmuje się zasadami czy taż wzorcami poprawnego myślenia. Bada reguły poprawnego wnioskowania.
Podaj przykłady różnic w poglądach zwolenników obiektywistycznej i subiektywistycznej teorii wartości
Obiektywistyczna- dobro jest własnością wszechświata niezależna od ludzkich ocen, uniwersalna i niezmienna
Subiektywistyczna-wartościach stanowią osobiste bądź grupowe preferencje-upodobania, uprzedzenia- które zależą od konkretnych okoliczności, czasu i miejsca. Wartości nie sa uniwersalne, lecz relatywne, gdyż kształtują się pod wpływem określonych sytuacji.
Jaki wpływ mają koncepcje ideologiczne na oficjalny, czyli jasno sprecyzowany program nauczania
- Kształtują zasady polityki edukacyjnej, formułują oczekiwania i cele kształcenia
- Za pośrednictwem środowiska szkolnego przekazuje i utrwala pewne postawy i wartości
- Za pośrednictwem programu nauczania, promuje wybrane i pożądane umiejętności oraz wiadomośc
Wymień i opisz w kilku zdaniach konflikt wartości, które mają wpływ na szkolnictwo
mysłenie odbywa się tylko w momencie napotkania sytuacji problemowej i w momencie gdy dochodzi do konfliktu chęci życzeń i pref. (podstawa eksperymentalistycznego wartoś.) i wtedy następuję wartościowanie. Kon. Wart. Wyst. Gdy konieczne jest uzgadnianie sprzecznych żądań. W odniessieniu do edukacji najlepiej sprawdza się w warunkach otwartej lekcji zachęcając uczniów do stosowania strategii badawczych.
Wymień kilka założeń i omów w kilku zdaniach założenia filozoficzne leżące u podstaw programu nauczania opartego a treściach przedmiotowych
główny cele- przekazywane i utrwalane dziedzictwa kulturowego. Stanowi formę świadomego i celowego przekazu, służący temu by dorośli zapoznawali młodzież ze swoimi podlądami na temat rzeczywistości. Bierzę się z nurtów filozoficznych : idealizm, realizm, tomizm.Jest to narzedzi ektóre pomaga uczniowi opanować kolejny etap edukacji.
Omów w kilku zdaniach założenia filozoficzne leżące u podstaw programu nauczania zintegrowanego na proces
Eksperymentaliści progresywiści i rekonstrualiści kłada większy nacisk na proces uczenia się niż na przyswajanie treści przedmiotowych , oparty na aktywności doświadczeniach lub na rozwiązywaniu problemów. Podejście procesowe skupia się rozwijaniu umiejętności metodologicznych, które umożliwiają uczniom nadanie pewnej struktury chaotycznemu zbiorowi zgromadzonych doświadczeń.
Pod wpływem jakich czynników i idei ukształtowały się poglądy filozoficzne i edukacyjne Johna Deweya
Dobrodziejskiej społeczności, gdzie ludzie dzielą się swoimi problemami, Tradycyje miejskie zebrania w nowej angli-inspiracja demokratyczną wizją społeczeństwa. Religijne wychowanie - naprawa swiata poprzez reformy i edukacje, Uniwersytet hopkinsa- nasiąknął koncepcjami idealizmu heglowskiego. współpraca z Georgem Herbertem Meadem, który twierdził, że należy łączyć idee i działania, a następnie wykorzystywać je w celu przeprowadzania reform społecznych.
Porównaj konsekwencje, jakie wynikają dla nauczania z filozofii edukacyjnej, która oddziela myśl od działania, i takiej, która ściśle je ze sobą wiąże.
Dualizm myśli i działania:
- konstruowanie wzorców hierarchicznej organizacji programu nauczania, w której przedmioty o najwyższym stopniu abstrakcji uzyskiwały pierwszeństwo przed praktycznymi
- nauka teorii, bez sprawdzania w praktyce lub z taką możliwością, ale z góry narzuconymi sposobami rozwiązania problemów-> bierne podejście do palących problemów społecznych, gospodarczych, politycznych- brak zachęty do podejmowania inicjatywy prowadzącej do konkretnego działania- uczeń wchodzi w dorosłość, zostaje wyborcą bez dokładnej znajomości ważnych kwestii społecznych
Związanie myśli i działania
-Dewey uważał, że myślenie polega na dostrzeganiu związków między działaniem a jego konsekwencjami
-potwierdzenie słuszności jakiejś koncepcji następuje, gdy zostanie ona przetestowana doświadczalnie- myślenie jest niepełne dopóki nie pociągnie za sobą działania, którego skutki nie zostaną ocenione
Opisz w kilku zdania Deweyowska koncepcje inteligencji społecznej
aktywną społeczną koncepcje inteligencji ludzkiej, która chociaż uwarunkowana przez instytucje społeczne, mogła dynamicznie oddziaływać na społeczeństwo. Zdaniem Deweya inteligencja budowana jest w sposób społeczny, w miare jak ludzie wymieniaja doświadczenia, zajmując się trapiącymi ich kłopotami. Inteligencja czyli umiejestnosc definiowania i rozwiązywania problemow, jest nabywana wraz z doświadczeniem, w miare rozwiązywania nieustannie pojawiających się sytuacji problemowych. Zycie stale stawia przed nami problemy, a inteligencja rozwija się dzięki temu, ze pracujemy zespolowo, wspolnie wykonujemy narzędzia, uzywamy ich, opracowujemy plany działania i realizujemy je. Ludzie wykorzystuja inteligencje do projektowania i wytwarzania nowych narzedzi i instrumentow. Im bardziej złożone i rozwinięte społeczeństwo , tym większa liczba narzędzi dysponuje, a co za tym idzie- tym skuteczniej potrafi rozwiazywać swoje problemy
Na czym polega różnica między zachowawczą a rekonstrukcyjną funkcją edukacji
funkcja zachowawcza czyli przechowywyanie. Pielęgnowanie tradycji w celu poznania dorobku poprzednich pokoleń. Najważniejszy aspekt wyposażenie młodych ludzi w umiejętności i instrumenty kulturowe umożliwiające im poprawę warunków społecznych. Rekonstrukcyjna dostarcza nowych doświadczeń pogłebia sens istniejących i teraźniejszość jest odbiciem przeszłości.
Omów w kilku zdaniach wpływ ideologii na formułowanie strategii działania oraz na sposób jej realizacji
Ideologia motywyje do działania.dostarczając dyrektyw postępowania w sferze Polit, społ, gosp i edu Ponieważ zinstytucjonalizowane wychowanie, zwłaszcza nauczanie wykorzystuje się jako narzędzie służące do realizowania tej polityki, edukacja znajduje się pod przemożnym wpływem ideologii. Ideologia określa strategię działania ponieważ dostarcza pewnego modelu przyszłości dzięki któremu grupa orientuje się jaką politykę należy prowadzić, aby osiągnąć pożądane cel
Rola ideologii w edukacji
Konkretna postawa światopoglądowa, na przykład liberalizm, konserwatyzm, socjalizm czy faszyzm, zawiera w sobie pewien model obywatela- ideologiczny portret osoby, która spełnia pożądane kryteria. Taki aspekt uwzględnia aspekt historyczny, socjologiczny, polityczny i ekonomiczny. Dobrym sposobem na reprodukowanie czy formowanie osób o preferowanych cechach jest dla ideologa edukacja.
Jaką rolę w ideologii odgrywa interpretacji przeszłości
Ideologiczna wykładnia przeszłości sugeruje, że minione wydarzenia wpłynęły na obecną sytuację jednostki i grupy w określony sposób. Na jej podstawie formułuje się teorię przemian społecznych , która ma pomóc w przewidywaniu dalszych etapów rozwoju społecznego. Zajmuje się badaniem przeszłości danej grupy(np. obywateli danego narodu, albo członkowie warstwy społecznej)
Analizuje przeszłość grupy po to, aby opracować historyczna interpretacje, która nadaje danej zbiorowości perspektywę czasową i przestrzenną oraz uzasadnia przynależność do niej.
Kształtuje poczucie grupowej tożsamości i solidarności
Interpretacyjna funkcja polega na wyjaśnianiu przeszłości i ocenie obecnej sytuacji co umożliwia wywieranie wpływu na przyszłe wydarzenia, co pozwala wywierać wpływ na przyszłe wydarzenia; ten aspekt jest bardzo ważny pozwala na kształtowanie przekonań jak również na wykorzystywanie ich przy formułowaniu strategii i programowaniu działań.
Dostarcza uzasadnienia dla danego systemu przekonań, nadaje kierunek działaniu;
Ideologiczna wykładnia przeszłości może, ale nie musi być poprawna pod względem historycznym.
Czym charakteryzuje się koncepcja kontinuum ideologicznego.
Funkcjonowanie ideologii można ująć w formie kontinuum w którym da się wyróżnić następujące fazy:
Narzucenie pewnego systemu przekonań, którego uzasadnienie wykorzystujące mit bądź prawdę historyczna, albo mieszaninę ich obuj jest zazwyczaj oparte na konkretnej wizji przyszłości
Instrumentalna interpretacja przeszłości mającą na celu wykorzystanie niektórych jej aspektów w teraźniejszości, ta próba zoperacjonalizowania ideologii prowadzi do sformułowania strategii, sporządzenia plany bieżących działań, które w przyszłości spowodują zmiany
Działanie oparte na wytycznych opracowanych w ramach tego planu, które ma przynieść pożądane rezultaty.
Omów w kilku zdaniach rolę, jaką odgrywa ideologia w kształtowani tożsamości grupowej i konsensusu.
Idea, która nadaje grupie tożsamość, służy do kształtowania poczucia wspólnoty idei, celów, zobowiązań. Ideologia kreuje poczucie „wspólnego my”, czy też poczucie solidarności grupowej po to aby określić charakterystyczne cechy zbiorowości i określić jej spójność.
Aby narzucić konsensus ideologia oddziałuje na cele społeczeństwa , w tym również na formalne i nieformalne instytucje oświatowe. Zadaniem wszystkich instytucji oświatowych jest wpajanie młodym ludziom poczucia tożsamości narodowej i lojalności wobec kraju, ich rola polega też na utrwalaniu przekonania, że istnieje pewien społeczny konsensus dotyczący najważniejszych wartości obowiązujących w danej grupie.
Jednym z warunków osiągnięcia społecznego porozumienia jest zaszczepienie człowiekowi określonego poglądu na siebie samego i na społeczeństwo.
Pogląd odzwierciedla obraz świata, w którym żyjemy, kształtowany jest przez formalne i nieformalne instytucje edukacyjne, za jego pomocą staram odp na pytanie: kim jestem? Skąd pochodze? Jakie obowiązki mam jako obywatel?
W swoim dążeniu do stworzenia konsensusu i ukształtowania świadomości ideologie wykazują się różnym stopniem funkcjonalnej elastyczności: a)tolerują, czy wręcz promują postawy pluralistyczne lub b) dopuszczają tylko jeden światopogląd
Jaki wpływ mają koncepcje ideologiczne na oficjalny, czyli jasno sprecyzowany program nauczania? Ideologia wywiera bezpośredni wpływ na edukację, głównie na kształcenie w szkołach w następujący sposób:
1) Kształtuje zasady polityki edukacyjnej, formułuje oczekiwania i cele kształcenia
2) Za pośrednictwem środowiska szkolnego przekazuje i utrwala pewne postawy i wartości
3) Za pośrednictwem programu nauczania, który stanowi oficjalny i jasno sprecyzowany program realizowany przez szkołę, promuje wybrane i pożądane umiejętności oraz wiadomości.
Twórcy oficjalnego programu nauczania starają się odpowiedzieć, zgodnie z obowiązującą ideologią na następujące pytania:
- Jaka wiedza jest najcenniejsza?
- Jeśli najcenniejsza to z jakich powodów?
- Czy w programie nauczania należy położyć nacisk na wiedzę matematyczną i przyrodniczą?
- Czy program nauczania powinien odzwierciedlać literackie i artystyczne gusty elity politycznej?
Kiedy się odpowie na te pytania, zazwyczaj z perspektywy konkretnej ideologii, program nauczania nabiera określonego kształtu.
Poczatki progresywizmu, jego filozoficzny rodowod oraz wewn spójność
Progresywizm to stanowisko, którego reprezentanci zakładają, że prawa ludzkiej egzystencji i reforma społeczeństwa SA nie tylko możliwe ale także por zadane. Geneza progresywizmu- początków należy szukać w XVIII w(oświecenie). Progresywiści są rzecznikami koncepcji postępu zgodnie z która człowiek potrafi ulepszać i udoskonalać środowisko wykorzystując swoja inteligencje oraz stosując metodę naukowa do rozwiązywania problemów społecznych, politycznych i ekonomicznych. Wg tej teorii człowiek jest z natury dobry. Na rozwój progresywizmu miał wpływ ruch postępowy silnie zaznaczający się w polityce amerykańskiej na początku XX wieku którego uczestnicy głosili potrzebę zreformowania społeczeństwa. Aby spowodować przemiany społeczne należy przeprowadzić reformy polityczne. Powstały wówczas takie programy polityczne jak nowa wolność, nowy nacjonalizm. Wyrażały powszechne przekonanie, ze rozwijającemu się społeczeństwu korporacyjnemu trzeba narzucić pewne demokratyczne mechanizmy zapewniające dobrobyt wszystkim amerykanom. Rousseo i Pestalozzie twierdzili, ze edukacja nie może polegać tylko na przekazywaniu wiedzy książkowej. Pestalozzie utrzymywał ze należy w niej uwzględnić wszystkie aspekty rozwoju dziecka( emocjonalny, intelektualny i fizyczny) , edukacja naturalna może odbywać się wyłącznie w środowisku w którym dziecko czuje się kochane i bezpieczne. Dziecko najpierw powinno poznać swoje bezpośrednie otoczenie badając występujące w nim przedmioty za pomocą zmysłów. Wpływ na pedagogów progresywistycznych wywarły Z. Freuda, który odkrył, ze pewne choroby psychiczne maja swój początek w traumatycznych przeżyciach z dzieciństwa. Dziecko zmuszane przez rodziców do bezwzględnego posłuszeństwa tłumi swoje naturalne popędy. Hamowanie instynktów może być bardzo szkodliwe gdyż często prowadzi do zachowań neurotycznych, które wyciskają Pietno na całym dorosłym życiu