Lord Jim - problematyka i nowatorstwo, J. polski


Lord Jim - problematyka i nowatorstwo

0x01 graphic

Conrad Joseph, właściwie Teodor Józef Konrad Korzeniowski (1857-1924), wybitny angielski pisarz pochodzenia polskiego. Syn powstańca styczniowego, przebywał wraz z rodzicami na zesłaniu w Rosji. Po śmierci rodziców zaopiekował się nim wuj Tadeusz Bobrowski. 1874 przerwał naukę w gimnazjum i wyjechał na zachód. 1878 zaciągnął się jako marynarz na statek angielski, robiąc karierę aż do stopnia kapitana (1886), pływając m.in. do Australii, Archipelagu Malajskiego, Afryki (Kongo). 1894 porzucił zawód marynarza, poświęcając się pisarstwu. Debiutował Szaleństwem Almayera, ale dopiero powieść Los przyniosła mu samodzielność pisarską i materialną. W 1914 bawił w Polsce, w czasie I wojny światowej popierał w licznych wystąpieniach swój rodzinny kraj. Jego twórczość została uznana za klasykę literatury światowej XX w. Wykorzystał w niej swoją bogatą biografię, kładąc nacisk na ideały honoru, wierności, obowiązku i odwagi w walce ze ślepym, często okrutnym przeznaczeniem. Najbardziej znane dzieła o tematyce morskiej to m.in. Murzyn z załogi Narcyza, Tajfun autobiograficzna powieść Smuga cienia Utwory związane tematycznie z Malajami: Lord Jim, Ocalenie oraz z Kongiem, np. Jądro ciemności. W niektórych utworach poruszał współczesne problemy społeczno-polityczne, m.in. w Tajnym agencie czy W oczach Zachodu i Nostromo. Akcja Korsarza oraz kilku innych opowieści toczy się w czasach napoleońskich (Napoleon I). Jego prozę cechują realizm, filozoficzna refleksja, a także wnikliwa analiza psychologiczna. Pisana mistrzowską angielszczyzną. Dzieła J. Conrada w polskim przekładzie ukazały się w latach 1972-1974 w 27 tomach.

Syn proboszcza. Jeden z pi
ęciu synów. Nauczył się sumienności i rzetelności. Czytał literaturę przygodową, był skłonny do marzycielstwa. Pociągało go morze był ogarnięty żądzą przeżycia przygód. Myśli, że morze czyni z człowieka silnego i odważnego mężczyznę. Kształcił się w kierunku marynarki. Po skończeniu szkoły został oficerem i praktykował na statku. Podczas praktyk wydarzył się wypadek, a on nie mógł brać udziału w akcji ratunkowej. Nie zdążył. Czuł się zawiedzony, pokrzywdzony, gorszy, stracił okazję na sprawdzenie się. Został oficerem i zaciągnął się na statek. Po wypadku przebywał w szpitalu. Został pierwszym oficerem na „Patnie”. Stary, zżarty rdzą parowiec. Załoga to ludzie nieodpowiedzialni i rozpijaczeni. Kapitanem Niemiec. Był on niemiły. Mechnik był szubrawcem. Byli bez honoru i zasad. Nie dbali o załogę. Niedbali w zawodzie. Pewnego razu statek wypełnili pielgrzymi (Maleje). Był statek przeciążony (800 osób). Statek wpadł na coś. Utworzyła się dziura, przez którą dostała się woda. Podejrzewano, że był to wrak statku. Wszyscy byli pogrążeni we śnie. Załoga gdy zorientowała się w sytuacji postanowiła ratować siebie. Wpadli w panikę, a Jim przyglądał się temu. W ostatniej chwili wskoczył na łódź odpływając z nimi. Myśleli, że statek zatonął. Decyzja Jima była bezwolna i nieświadoma. Skoczył nie myśląc o tym, był przerażony pod wpływem emocji. Uległ panice, chwili, impuls, odruch, który zaciążył na jego dalszym losie. Brak usprawiedliwienia dla ucieczki załogi. Na szczęście nikt nie utonął, odratowano wszystkich. Wina pozostała. Statek odratowany był dowodem ich winy - sprzeniewierzenie się kodeksu marynarzy. Jedynie Jim poczuwał się do odpowiedzialności. Stawia się do sądu, odpowiada na pytania, przyjmuje swój los. Był honorowy, miał wyrzuty sumienia i zasady. Nie chciał być traktowany jak pozostała, załoga. Miał świadomość winy. Poddał się, poniżył. Stawił na sąd. Wyrok - pozbawienie dyplomu oficerskiego. Nie mógł pływać, wykonywać tego zawodu. Kara niewystarczająca. We własnym sumieniu chce rehabilitacji za nie moc opanowania własnego strachu. Dalsze losy to rehabilitacja, pozyskanie zaufania innych ludzi. Tułaczka, wędrówka, zmiana pracy. Wszędzie jest prześladowany przez złą legendę. Jim chce zapomnieć, ale wszędzie spotyka kogoś kto przypomina mu o tej tragedii. Czuje się szykowany i pogardzany. Ucieka od przeszłości. Nie widzi zrozumienia u nikogo. Ucieka od wspomnień. Próby swe zaczyna ciągle od nowa. Zdobywa zaufanie jako nieznany człowiek, nie chce by go osądzano przez pryzmat wydarzeń na „Patnie”. Chce pokazać się takim jakim jest. Nie chce by cień z przeszłości przykrywał teraźniejszość. Szuka odkupienia win. Surowa ocena samego siebie. Marlow umożliwia wyjazd Jimowi do Patusanu. Wyspa dziewicza nie znana ludziom. Tam może się odnaleźć na nowo. Widzi dla siebie szansę. Zdobywa zaufanie, formuje społeczne rządy. Niszczy wyzysk. Stworzył państwo gdzie rządził sprawiedliwie, zdobył poważanie i szacunek podwładnych. Ludzie żyli szczęśliwie. Czuł się on tam znakomicie. Czuł się kochany i potrzebny. Od niego zależało życie ludzi. Pomagał i opiekował się imi. Uważano go za mędrca, radzono się go. Bez Jima tubylcy stawali się bezradni. Darzono go zaufaniem i szacunkiem. Miał autorytet. Bezgranicznie mu wierzono. Brawn to przywódca korsarzy. Chciał ograbić Patusan. Jim nie pozwolił na atak. Zawierzono jego doświadczeniu. Brawn wykorzystał sytuację i ich zaatakował. Zabił Daina Warisa, przyjaciela Jima. Brawn wykorzystał zaufanie i dobroduszność Jima. Chciał on puścić pirata bo ten poznał prawdę. Dobre intencje Jima nie udały się. Po śmierci przyjaciela, Jim wyrusza do Daromina, który go zabija. Wiedział Jim o takiej możliwości bo Daromin bardzo kochał syna. Czuł się on odpowiedzialny, przytłaczała go ponownie wina. Kolejna porażka. Sam wymierzył sobie karę. Decyzję tę podjął bo sumienie zawsze mu towarzyszyło. Nie uciekłby od wspomnień. Człowiek honoru, chciał udowodnić, że nie boi się odpowiedzialności. Ostatni akt odwagi. Nie pomyślał o ludziach, którzy go kochali (patusańczycy). Klejnot został sam, bezbronna postać tragiczna. Niezależnie od wyroku cierpiałby. Zmarnował nadzieje. Marlowa. Obawiał się wyrzutów i zmagań moralnych. Nie był na tyle silny by rozpoczynać na nowo swoje życie. Sytuacja bez wyjścia. Powieść ta skłania do refleksji nad własną moralnością. Trudem wyboru. Zło i odkupienie win.

Kompozycja lu
źna. Powieść Jima jest pretekstem do wyborów moralnych. Subiektywizm wniosków. Wiele narratorów, osobiste refleksje, różne spojrzenia. Dociekliwość i dokładność. Chęć dotarcia do prawdy. Zaburzenie chronologii (dygresje, epizody).

Jim - posta
ć do głębi szlachetna, człowiek odważny i uczciwy całe swe życie pokutował za popełnioną winę. To nie sąd wytyczył mu karę, lecz dręczone hańbą sumienie. Conrad wyraźnie nakreśla bardzo zasadnicze normy etyczne człowieka: raz popełniłeś błąd, do końca życia nie znajdziesz już spokoju i szczęścia.. Problem Lorda Jima to: problem odpowiedzialności za swój czyn , problem przegranej walki o starcie piętna hańby, problem walki ze złym losem i złą rzeczywistością, problem samotności wobec wyborów , problem złożoności natury ludzkiej (połączenie szlachetności z niekontrolowanymi, negatywnymi odruchami) i niemożności poznania własnego jestestwa. Kompozycje utworu cechuje: specyficzna narracja (dwie warstwy fabularne, cześć losów opowiada słuchaczom Marlow), rozłam biografii Jima na dwie części (Jim - tułacz i Jim w Patusanie), ogromna rola opisów przyrody, zwłaszcza żywiołu morskiego (przywołane po to, by ukazać związek człowieka z naturą), brak chronologii czasu, konstrukcja bohatera (postać bardzo złożona, nosząca znamiona bohatera romantycznego).

Utwór pokazuje typowa „etyk
ę conradoską”, a więc przekonanie ze człowiek, jest odpowiedzialny za wybory jakich dokonuje w życiu i że musi ponosić konsekwencje swoich wyborów. Pisarz utworzył pewną hierarchę wartości, wg. niego najwyżej stoją: honor, obowiązek, odpowiedzialność, wierność ideą, odwaga, wytrwałość. Etyka Conrada opiera się na stwierdzeniu „tak trzeba”.



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Lord Jim - portret psychologiczny, J. polski
Lord Jim - sylwetka, J. polski
Podstawowe problemy akredytacji polskich laboratoriów wzorcujących J Olędziński
Problemy społeczenstwa polskiego
Współczesne problemy społeczeństwa polskiegot, POLITOLOGIA
Lord Jim, LEKTURY- MŁODA POLSKA
Socjokulturowe uwarunkowania wzrostu popularności problematyki miejskiej w polskiej poezji II połowy
lord jim11, szkola technikum, polski mowtywy
problemy społeczenstwa polskiego, prezentacje multimedialne
problematyka Ferdydurka, polski
lord jim
udowodnij 2C+ BFe+lord+jim+jest+postaci B9+tragiczn B9 G5LOH6P2TEZSOUYG3WYRR3G5RENZ3AAOU5PJS4I

więcej podobnych podstron