Prawo administracyjne z prawem wspólnot samorządowych
31.05.2008r
Ważny wykład !
Pojęcie gminy,powiatu,województwa,
Gmina jest wspólnotą o charakterze przymusowym gdyż w członkostwo w tej wspólnocie powstaje z mocy prawa tj. niezależnie od woli.Niezależnie od woli danej osoby nie jest konieczne składanie oświadczenia woli o przystąpienie do takiej wspólnoty zaś oświadczenie o wystąpieniu z niej nie wywołuje żadnych skutków prawnych.
Gmina jest podmiotem posiadającą osobowość prawną. Czyli może zawierać umowy cywilne prawne może być stroną procesu itd…
Pojęcie osobowości prawnej jest pojęciem z zakresu prawa cywilnego natomiast w prawie administracyjnym mówimy o podmiotowości prawnej.
Gmina jest podmiotem samodzielnym i jej samodzielność podlega ochronie sądowej.
Pytanie np. wymień najważniejsze cechy gminy może być takie pytanie na egzaminie.Samodzielność gminy oznacza ,że nie jest hierarchicznie podporządkowana żadnemu innemu organowi. Gmina ma jedynie obowiązek działać zgodnie z prawem powszechnie obowiązującym.Gmina podlega natomiast nadzorowi z ptk. widzenia zgodności jej działań z prawem. (kryterium zgodności z prawem jest jedynym kryterium nadzoru).
Nadzór nad działalnością gminy sprawują tylko i wyłącznie organy wymienione w ustawie i mogą one stosować tylko takie środki jakie ustawa wyraźnie przewiduje.
Organami nadzoru nad działalnością gminy są:
Wojewoda
Prezes rady ministrów
3.regionalna izba obrachunkowa (w zakresie spraw finansowych
Oraz sejm który nie jest nazwany organem nadzoru ale stosuje jeden ze środków nadzoru.
Samodzielność gminy podlega ochronie przede wszystkim przed sądem administracyjnym zwłaszcza po przez skargę na rozstrzygnięcie nadzoru.
Samodzielność gminy jest chroniona również przez sądy powszechne np. w zakresie spraw majątkowych (sądy cywilne) lub po przez odpowiedzialność karną osób naruszających interesy gmin.
Z samodzielnością gminy wiążę się również ustawowe określenie z zakresu jej zadań.
Władzę w gminie sprawują jej mieszkańcy i mogą ją sprawować bezpośrednio lub za pośrednictwem organów gminy.Mieszkańcy sprawują władzę bezpośrednio w formie referendum i po przez wybory.
Mieszkańcy gminy w drodze referendum mogą decydować o wszystkich sprawach mieszczących się w zakresie działania i kompetencji gminy.
Mieszkańcy gminy wybierają wójta,burmistrza lub prezydenta miasta, oraz radnych rady gminy.
Mieszkańcy powiatu wybierają tylko radnych rady powiatu a mieszkańcy województwa tylko radnych sejmików województwa.
W każdej jednostce samorządu terytorialnego jest organ stanowiący i organ wykonawczy.
Organy stanowiące:( bardzo ważne)
1.Gmina - rada gminy (rada miasta)
2.Powiat - rada powiatu
3.Województwo - sejmik wojewódzki
Organy wykonawcze : (bardzo ważne)
Gmina - wójt (burmistrz albo prezydent miasta powyżej 100 tys. Mieszkańców)
Powiat- zarząd powiatu(nie starosta !,nie mylić)
Województwo - zarząd województwa
Starostwa powiatu i marszałek województwa są jedynie przewodniczącymi odpowiednio zarządu powiatu i zarządu województwa) często na obronie prac dyplomowych to bywa lub na komisach. Wątpliwości budzi czy są oni również organami powiatu lub województwa bo nie są wprost nazwani takimi organami ale np. reprezentują te jednostki na zewnątrz.(każda odpowiedź jest dobra byle uzasadnić).
Samodzielnością gminy wiąże się również posiadanie przez nią majątku.
Europejska karta samorządu terytorialnego (nie będzie tego na egzaminie)
Najważniejsza regulacja EKST :
1.Zasada samorządności terytorialnej musi być uwzględniona w obowiązującym prawie
2.Samorząd terytorialny jest ujęty od strony uprawnień i kompetencji - (w Polsce jest ujęty od stronie zadań.
3.Organy stanowiące powinny pochodzić z wyboru są określone w konstytucji i w ustawie.
4.Kompetencje samorządu terytorialnego maja być określone w konstytucji lub ustawach.
5.Na rzecz samorządu terytorialnego powinno przemawiać domniemanie kompetencji i powinny być one realizowane przez jednostkę najbliższą dla obywatela +.(to są te o których mówiliśmy)
6.Każda decyzja dotycząca samorządu terytorialnego powinna być konsultowana z tym samorządem -.
7.Każda zmiana granic samorządu terytorialnego powinna być konsultowana z mieszkańcami tych jednostek.
8.Organizację wewnętrzną danej jednostki powinna ustalać sama ta jednostka. +(statut)
9.Status pracowników samorządowych poprzez wynagrodzenia szkolenia i możliwości awansów powinien umożliwiać zatrudnianie osób o najwyższych kwalifikacjach.(?)
10.Mandat radnego powinien być mandatem wolnym +.
11.Nadzór nad działalnością terytorialnego może być sprawowany jedynie na zasadach i w przypadkach określonych prawem a w zakresie zadań własnych tylko w oparciu o kryterium legalności. +
12.Jednostki samorządu terytorialnego mają prawo posiadania wystarczających zasobów finansowych oraz ustalanie podatków i opłat lokalnych .(?)
13.Jednostki samorządu terytorialnego mają mieć prawo do zszarzania się i współdziałania.(+)
14. Jednostki samorządu terytorialnego mają mieć prawo do sądowej ochrony swojej samodzielności.(+)
1