BIOLOGIA KOMÓRKI 25.02.2011 r. Ćwiczenia 2.
Temat: Pomiar rzeczywistej wielkości obserwowanych obiektów w mikroskopii.
Prowadzący: dr Anna Wilczek
Potrzebne materiały:
Preparaty świeże wybranego materiału roślinnego, okular pomiarowy, szkiełko pomiarowe.
Zadanie 1.
Wykonanie pomiaru długości wybranej komórki lub wybranej organelli.
a) Pomiar należy dokonać w powiększeniu 10x, przy pomocy okularu pomiarowego i szkiełka pomiarowego. Sposób postępowania: Wykonać preparat świeży w wodzie. Znaleźć ostry obraz preparatu, wybrać obiekt pomiaru. Obiekt powinien nie przekraczać 30% pola widzenia. Zastąpić jeden okular okularem pomiarowym, zmierzyć wielkość obiektu. Zapisać wielkość obiektu w jednostkach okularowych (j.ok.)
b) Zmierzyć wielkość tego samego obiektu na większym powiększeniu (optymalnie 20x). Należy najpierw umieścić obiekt na środku pola widzenia, następnie ostrożnie zmienić obiektyw, dbając aby nie przemieścić preparatu na stoliku. Następnie ustawić ostrożnie ostrość i wykonać pomiar. Zapisać wielkość obiektu w jednostkach okularowych (j.ok.)
Zadanie 2.
Miano skali to wielkość wyrażona w mikrometrach, odpowiadająca jednej jednostce skali okularu pomiarowego. Wartość ta zwykle przyjmowana jest jako wielkość dopuszczalnego błędu pomiarowego. Zastąpić preparat szkiełkiem z podziałką metryczną. Kolejno na każdy zastosowanym powiększeniu, odnaleźć ostry obraz podziałki (znajduje się pośrodku zaznaczonego na środku szkiełka okręgu). Ustawić obie skale równolegle i porównać je ze sobą: ustawić początek podziałki metrycznej jak najbliżej początku skali okularu, po czym odnaleźć dwie jednostki obu skal, które ułożone są najbliżej siebie, wybierając te jednostki, które znajdują się możliwie najdalej od początku podziałki metrycznej (zmniejsza to wielkość błędu pomiarowego). Obliczyć miano skali okularu pomiarowego dla obu zastosowanych powiększeń, pamiętając, że najmniejsza jednostka skali szkiełka pomiarowego wynosi 10μm.
Zadanie 3.
Analiza błędów pomiarowych. Narysować oś, poczym zaznaczyć wielkość komórki obliczoną w mniejszym powiększeniu oraz przedział utworzony przez wielkość dopuszczalnego błędu pomiarowego w tym powiększeniu. Na tej samej skali zaznaczyć wielkość komórki obliczoną dla większego powiększenia. Jeśli wynik ten mieści się w przedziale zaznaczonym na osi, oznacza to, że pomiar wykonany był prawidłowo i uzyskane wyniki mieszczą się w granicy dopuszczalnego błędu.
Sugerowana literatura:
Dorota Kurczyńska, Ewa Borkowska.: Mikroskopia świetlna w badaniach komórki roślinnej. PWN. 2007.