ŻEBRO SZYJNE (costa cervicalis)
Żebro szyjne jest wrodzoną anomalią często towarzyszącą innym zmianom (Zespołowi Sprengela, klip pela i Feila, skoliozom wrodzonym, wrodzonemu kostnemu kręczowi szyi pochodzenia kostnego i innym).
Przy VII i bardzo rzadko przy VI kręgu szyjnym znajduje się po jednej lub obu stronach żebro. Jego długość może być różna. Z reguły jest ono szczątkowe. Ponieważ rzadko wywołuje dolegliwości, stwierdza się go przypadkowo, najczęściej w wieku dojrzałym.
Objawy kliniczne polegają na :
- bólach wewnętrznej strony ramienia, łokciowej części ręki i przedramienia z
promieniowanie klatki piersiowej,
- zanikach mięśnia krótkiego odwodziciela kciuka i mięśni międzykostnych,
- zaburzeniach naczynioruchowych dotkniętej kończyny,
- bólu uciskowym w okolicy mięśni pochyłych,
- bólu przy zwiększeniu ucisku przez m. pochyły przez skłon głowy ku zdrowemu bokowi i
ku tyłowi,
- bólu przy skręcaniu ramienia.
Leczenie zachowawcze
Stosowane zabiegi
Celem stosowanych zabiegów jest obniżenie napięcia mięśni pochyłych, jednak osiągnięty efekt leczniczy jest w niektórych przypadkach krótkotrwały. Tam gdzie leczenie zachowawcze jest mało skuteczne, stosuje się zabieg chirurgiczny.
Fizykoterapia
Stosuje się :
- promieniowanie podczerwone,
- promieniowanie nadfioletowe,
- diatermię krótkofalową,
- diatermię mikrofalową,
- promienie rentgenowskie w dawkach przeciwzapalnych,
- jonoforezę,
- prądy diadynamiczne.
Masaż
Wykonujemy masaż karku ze szczególnym opracowaniem mięśni pochyłych. Należy zwracać uwagę, aby przy masażu nie odchylać głowy pacjenta w kierunku strony zdrowej czy do tyłu, gdyż te ułożenia mogą potęgować dolegliwości.
W masażu wykonujemy techniki działające rozgrzewająco. Nie należy masować zbyt intensywnie, aby przez nadmierny ucisk nie potęgować dolegliwości.
Stosujemy dużo:
- głaskań,
- rozcierań o działaniu powierzchownym (czterema palcami, całą dłonią),
- rozcierania koliste (segmentalne) czterema palcami na przyczepy początkowe mięśnia
pochyłego przedniego (wyrostki poprzeczne od 3 do 6 kręgu szyjnego),
- ugniatanie podłużne (jeśli nie wywołuje dolegliwości),
- uciski jednostajne na przyczepy początkowe mięśnia pochyłego przedniego.
Jeżeli zachodzi taka konieczność, wykonujemy masaż kończyny górnej z wykorzystaniem głaskań i ugniatania podłużnego.
W kolejności opracowujemy :
staw barkowy
ramię w kierunku od łokcia do barku
staw łokciowy
przedramię od nadgarstka do łokcia
staw promieniowo-nadgarstkowy
śródręcze
palce
Jak łatwo można zauważyć, jest to postępowanie klasyczne w kolejności segmentarnej, a jego zadaniem jest likwidowanie promieniującego bólu (z powodu ucisku mięśnia pochyłego na korzenie nerwowe). Zastosowanie masażu klasycznego w kolejności klasycznej mogłoby potęgować dolegliwości.
W miarę potrzeb stosuje się opracowanie klatki piersiowej jak w nerwobólu międzyżebrowym.
Kinezyterapia
Jeżeli leczenie zachowawcze jest skuteczne, można stosować gimnastykę celem usuwania zaników mięśniowych, zwłaszcza w obrębie dłoni.
Leczenie Chirurgiczne
Stosowane zabiegi
Celem zabiegów, stosowanych w tej metodzie leczenia, jest:
- uelastycznienie blizny pooperacyjnej,
- przywrócenie pełnej ruchomości szyi,
- uelastycznienie mięśni,
- zapobieganie powstawaniu i usuwaniu istniejących zrostów,
- usuwanie zaników mięśniowych i skutków zaburzeń naczynioruchowych w dolnej
kończynie.
Fizykoterapia
Stosuje się :
- promieniowanie podczerwone,
- galwanizację
- jontoforezę,
- prądy interferencyjne,
- elektrostymulację,
- prądy diadynamiczne,
- kąpiele lecznicze (solankowe i siarczane).
Masaż
Do masażu przystępujemy po zagojeniu się rany. W ciągu kilku pierwszych zabiegów uelastyczniamy bliznę pooperacyjną stosując środek natłuszczający. Przy kolejnych zabiegach dołączamy opracowanie karku, dotkniętej kończyny i klatki piersiowej. Przy opracowaniu karku wykorzystujemy wszystkie techniki masażu klasycznego. Natomiast przy opracowaniu kończyny stosujemy postępowanie jak w leczeniu zachowawczym.
Kinezyterapia
Zadaniem kinezyterapii jest usprawnienie wszystkich mięśni szyi i karku. W obrębie kończyny należy likwidować skutki zaburzeń naczynioruchowych, zaniki mięśniowe i inne skutki podrażnienia nerwów. Należy również prowadzić gimnastykę oddechową.