System podatkowy w Polsce
Aktywna i pasywna polityka fiskalna
Podstawą gospodarki finansowej państwa i samorządów lokalnych są wpływy z podatków. Dochody państwa i władz samorządowych uzyskane z tytułu opodatkowania służą finansowaniu wydatków publicznych. Kategoriami zbliżonymi w swej istocie do podatków są również opłaty i cła. Wszystkie one są instrumentami redystrybucji budżetowej i państwo wykorzystuje je (wraz z transferami socjalnymi ) do kształtowania ostatecznej struktury dochodów indywidualnych. Oddziaływanie na dochody i ich podział stanowi nieodłączną cechę podatków niezależnie od tego, czy państwo ma w tym względzie określone cele oraz w jakim tempie i za pomocą jakich metod chce je realizować. Podatki, opłaty i cła występują we wszystkich krajach, niezależnie od systemu politycznego i poziomu rozwoju, aczkolwiek zakres obciążeń podatkowych i formy opodatkowania są zróżnicowane. Znaczenie instrumentów podatkowych w realizacji makroekonomicznej polityki finansowej sprawia, że często posługujemy się terminem POLITYKA FISKALNA.
Polityka fiskalna opiera się na wykorzystaniu podatków i wydatków budżetowych do stabilizacji gospodarki oraz realizacji innych celów ekonomicznych i społecznych. Instrumenty te mogą być wykorzystywane w różny sposób. Można mówić o aktywnej i pasywnej polityce fiskalnej. Istotą aktywnej polityki fiskalnej jest podejmowanie takich decyzji dotyczących zmian dochodów i wydatków budżetowych, które pozwolą osiągnąć zamierzone w danej sytuacji cele gospodarcze. Natomiast pasywna polityka fiskalna polega na wykorzystaniu właściwej niektórym instrumentom wrażliwości na zmiany poziomu dochodu narodowego, zatrudnienia i innych wielkości ekonomicznych. Instrumenty te samoczynnie, bez potrzeby podejmowania konkretnych decyzji dostosowawczych, reagują na zmianę koniunktury. Z tego właśnie względu określane są często jako automatyczne stabilizatory koniunktury.
Rewolucja podatkowa
Reformę podatkową należy uznać za jedno z fundamentalnych zagadnień z zakresu zmian ustrojowych w Polsce. Konieczność zreformowania systemu podatkowego w Polsce wynikała z anachronicznego i nieadekwatnego do współczesnej gospodarki rynkowej charakteru.
Czynnikiem przyspieszającym decyzję o reformie podatkowej był ostry kryzys finansów publicznych, który ujawnił się na przełomie pierwszego i drugiego kwartału 1991 roku. Jedną z przyczyn tego kryzysu był właśnie niedostosowany do nowych warunków system podatkowy. Dochody budżetu państwa w znacznym stopniu opierały się na podatkach bezpośrednich, płaconych przez przedsiębiorstwa państwowe. Wobec restrykcyjnej polityki zastosowanej w stosunku do przedsiębiorstw państwowych dochody budżetowe od tych przedsiębiorstw zaczęły gwałtownie spadać, a jednocześnie zakładany wzrost podatków od sektora prywatnego nie nastąpił. Wynikało to także z niedorozwoju aparatu skarbowego, który nie był w stanie kontrolować płacenia podatków przez sektor prywatny. W tej sytuacji konieczne stało się szybkie rozszerzenie podatków pośrednich.
Reforma systemu podatkowego okazała się też konieczna w związku z przywróceniem w Polsce samorządu terytorialnego. Nieodzowne okazało się ustanowienie finansowych podstaw działalności władz gminnych, a od 1999 roku powiatowych i wojewódzkich oraz oparcie ich w jakimś stopniu na podatkach lokalnych i centralnych.
Etapy reformy podatkowej
Ze względu na ciężar gatunkowy zmian (a nie porządek chronologiczny) należy wyróżnić następujące etapy reformy podatkowej:
Wprowadzenie z dniem 1 stycznia 1992 roku podatku dochodowego od osób fizycznych.
Wprowadzenie z dniem 5 lipca 1993 r. podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowego.
Istotne zreformowanie w 1992 r. podatku dochodowego od osób prawnych.
Wprowadzenie systemu podatków i opłat lokalnych, wśród których szczególne znaczenie dla podstaw finansowych gmin mają: podatek od nieruchomości, podatek rolny, podatek od spadków i darowizn, podatek od środków transportu.
Ustanowienie podatku importowego; podatek ten miał jednak charakter przejściowy i został zlikwidowany od roku 1997.
Z innych zmian, chociaż już nie o takim ciężarze, wymienić należy:
wprowadzenie podatku od sprzedaży akcji w obrocie publicznym,
wprowadzenie podatku od gier losowych,
wprowadzenie opłaty wyrównawczej, którą można traktować jako swego rodzaju podatek.
Zasady podatkowe i system podatkowy
Podatek jest klasyczną daniną publiczną; jest to pieniężne, przymusowe, ogólne, nieodpłatne i bezzwrotne świadczenie na rzecz państwa lub innych związków publicznoprawnych (np. samorządów).
Zasady podatkowe precyzują warunki, którym powinien odpowiadać właściwie zbudowany system podatkowy, a w jego obrębie każdy podatek Obejmują one szereg kryteriów oraz warunków technicznych i merytorycznych, którym odpowiadałby idealny podatek, a raczej cały system podatkowy służący realizacji nakreślonych przez państwo funkcji.
4 podstawowe zasady podatkowe wg. Adama Smitha:
zasada równości - oznacza konieczność dostosowania poszczególnych podmiotów do osiąganych przez nich dochodów
zasada pewności - podatnik powinien być wcześniej poinformowany o rodzaju, wysokości i sposobie zapłaty podatku oraz powinien być pewny niezmienności zasad opodatkowania w krótkim okresie
zasada dogodności - każdy podatek powinno się ściągać w takim czasie i w taki sposób, aby płatnikowi było jak najdogodniej go zapłacić
zasada taniości - wymiar i pobór podatku powinien być zorganizowany w sposób najbardziej oszczędny, aby nie zwiększać ciężaru podatkowego i zapewnić możliwie szybki dopływ środków do budżetu
Podstawowe grupy zasad podatkowych wg. Adolfa Wagnera
zasady fiskalne:
zasada wydajności - podatki powinny być wydajnym źródłem dochodów budżetowych, wystarczającym do realizacji funkcji i zadań państwa
zasada elastyczności oznacza możliwość reakcji na zmieniające się wydarzenia i procesy gospodarcze oraz społeczne
zasada stałości podkreśla potrzebę zapewnienia stabilności systemu podatkowego, a więc ograniczenie do minimum zmian
zasada ekonomiczna - podatek powinien być pokrywany z bieżących dochodów podatnika
zasady sprawiedliwości:
zasada powszechności - ciężary podatkowe powinny mieć charakter powszechny (każdy podmiot spełniający określone warunki powinien być objęty podatkiem)
zasada równości wskazuje na potrzebę równomiernego rozłożenia obciążeń podatkowych na wszystkich podatników
zasada zdolności dochodowej głosi, aby podatki nakładać w ten sposób, by dochód po opodatkowaniu był w takim stopniu równy, w jakim jest to możliwe, co skłania do stosowania skal progresywnych
zasady techniczne:
zasada dogodności
zasada pewności
zasada taniości
Przedstawione zasady mają charakter postulatywny. Ich praktyczne zastosowanie stwarza szereg problemów. Istotne jest, aby określając źródła podatków i wysokości stawek podatkowych uwzględnić nie tylko aspekt fiskalny, czyli wielkość pożądanych dochodów publicznych, lecz również poziom dobrobytu społeczeństwa, optymalną alokację czynników wytwórczych, sprawne funkcjonowanie rynków oraz siłę i złożoność ich wzajemnych powiązań. Nadmierne obciążenia podatkowe wywołują szereg ujemnych skutków (zubożenie podatników, spadek popytu, ograniczenie działalności kredytowej, zahamowanie ekspansji gospodarczej).
Dlatego zarówno państwo, jak i samorządy terytorialne powinny dążyć do stworzenia zestawu narzędzi podatkowych:
dostosowanego do założeń prowadzonej polityki społeczno-gospodarczej,
reagującego na zmiany otoczenia,
uwzględniającego możliwości finansowe podatników,
prostego i przejrzystego,
umożliwiającego łatwy i skuteczny pobór podatków.
Tego rodzaju zestaw podatków funkcjonujących w państwie, tworzących spójną całość w sensie ekonomicznym i prawnym określany jest mianem systemu podatkowego.
System podatkowy obowiązujący w Polsce jest jednolity, równy dla zagranicznych i krajowych osób fizycznych i prawnych. Zasady i wysokości obciążeń podatkowych oraz obowiązki podatników są ustalane w drodze ustaw publikowanych w Dzienniku Ustaw. Ustawy mogą upoważniać Ministra Finansów do wydawania rozporządzeń. Minister Finansów określa w rozporządzeniu maksymalne stawki podatków lokalnych uchwalanych przez samorządy. Minister Finansów jest upoważniony z urzędu do interpretacji prawa podatkowego.
Cechy systemu podatkowego
Obowiązujący w Polsce system podatkowy jest naprawdę bardzo skomplikowany. Różnorodność podatków, wciąż zmieniające się przepisy, dotkliwe kary - to wszystko sprawia, że w gąszczu przepisów gubią się czasem nawet księgowi.
Współczesne systemy podatkowe posiadają szereg cech, częściowo nawiązujących do opisanych wcześniej zasad podatkowych, częściowo uwzględniających realia społeczne i gospodarcze. Przy konstruowaniu współczesnych systemów podatkowych oraz prowadzeniu polityki podatkowej władze publiczne kierują się następującymi rzeczami:
System podatkowy obejmuje zbiór różnych podatków, przy czym trzy lub cztery z nich są podstawą finansów publicznych.
Sięga się do różnych przedmiotów opodatkowania (dochody, majątek, wydatki).
Stosuje się podatki pośrednie i bezpośrednie - podatki bezpośrednie trudniej przerzucalne, z kolei podatki pośrednie są bardziej wydajne.
Nadmierne dochody podmiotów gospodarczych ogranicza się przez progresywne skale podatkowe.
Podstawowe rodzaje podatków ustala się na szczeblu centralnym.
Względy psychologiczne przemawiają za tym, aby w przypadku konieczności zwiększenia obciążeń podatkowych podwyższać istniejące podatki a nie wprowadzać nowych. Łatwiej jest również zwiększać ciężary podatkowe za pomocą podatków pośrednich niż bezpośrednich.
W celu przeciwdziałania oszustwom podatkowym należy stosować rozwinięty system kontroli podatkowej.
Technika podatkowa
Realizacja pełnionych przez podatki funkcji wymaga działalności praktycznej, wyrażającej się w ustaleniu obowiązku podatkowego, wymiarze podatku, jego ściągnięciu itd. W teorii i praktyce wszystkie te działania określa się mianem: technika podatkowa.
Technika podatkowa służy do obliczenia i ściągnięcia należności podatkowej.
Elementami tej techniki są:
podmiot opodatkowania,
przedmiot podatku,
podstawa opodatkowania,
stawka podatkowa,
skala podatkowa,
zwolnienia,
ulgi,
zwyżki podatkowe.
Ad.1 Podmiotem opodatkowania jest każda osoba, na której ciąży obowiązek podatkowy. Rozróżnić trzeba podmiot czynny i bierny.
Podmiotem czynnym jest przede wszystkim państwo, które wykorzystuje swoje atrybuty i posługuje się przymusem administracyjnym przy ściąganiu podatków. Podmiotem czynnym mogą być także władze samorządowe.
Podmiotem biernym są osoby prawne i fizyczne zobowiązane do zapłacenia podatku.
Ad.2 Przedmiotem podatku jest rzecz lub zdarzenie, które wywołuje obowiązek podatkowy.
Ad.3 Podstawą opodatkowania jest z reguły przedmiot opodatkowania określony wartościowo. Czasem jednak podstawę opodatkowania wyraża się w jednostkach fizycznych, np. podatek od psów.
Ad.4 Stawka podatkowa to relacja kwoty podatku do podstawy opodatkowania. Stawki podatkowe występują w dwóch formach: stawka kwotowa i procentowa.
Stawka kwotowa określa bezpośrednio wielkość podatku należnego władzom publicznym.
Stawka procentowa określa, jaka część podstawy opodatkowania stanowi zobowiązanie podatkowe.
stawki stałe
stawki zmienne:
progresywna (rośnie szybciej niż podstawa opodatkowania),
regresywna (maleje wraz ze wzrostem podstawy opodatkowania),
degresywna (rośnie szybciej niż podstawa opodatkowania ale tylko do pewnego momentu, przy którym przechodzi w stawkę proporcjonalną).
Ad.5 Skala podatkowa informuje o tym, jaką stawkę należy zastosować do podstawy opodatkowania. Stawka podatkowa może być jedna dla całej podstawy opodatkowania oraz może też występować kilka stawek w zależności od tego, czy stawka rośnie szybciej, czy wolniej niż podstawa opodatkowania.
Ad.6 Zwolnienia podatkowe polegają na tym, że państwo w ramach prowadzonej polityki fiskalnej wyłącza pewną grupę podatników (zwolnienia podmiotowe) lub pewną część przedmiotu opodatkowania (zwolnienia przedmiotowe) z obowiązku zapłacenia podatku.
Ad.7 Ulgi podatkowe to tylko częściowe ograniczenie ciężaru podatkowego. We współczesnych systemach podatkowych występują dwa rodzaje ulg: ulgi systemowe i zindywidualizowane.
Ulgi systemowe charakteryzują się tym, że są wbudowane w dany podatek jako obowiązujące wszystkie podmioty , które spełniają określone ustawą warunki.
Ulgi zindywidualizowane występują jako uzupełnienie ulg systemowych. O ich przyznaniu decyduje organ administracji państwowej; nie mogą być one nadużywane.
Ad. 8 Zwyżki podatkowe występują wówczas gdy dany podmiot płaci wyższy podatek niż to wynika z powszechnie obowiązujących zasad.
Klasyfikacja podatków
Różnorodność podatków oraz form wymiaru i poboru powodują konieczność ich klasyfikacji. W praktyce najczęściej występują kryteria takie jak:
przedmiotowe i podmiotowe,
państwowe i samorządowe,
bezpośrednie i pośrednie.
Kryterium przedmiotowe:
Podatki majątkowe - np. podatek od nieruchomości, podatek od środków transportu, podatek od spadków i darowizn.
Podatki przychodowe (obrotowe) - np. podatek od wartości dodanej VAT oraz tzw. ryczałt ewidencjonowany.
Podatki dochodowe - przedmiotem takiego podatku jest czysty dochód podatnika, stanowiący różnicę między przychodem a kosztami jego uzyskania, po uwzględnieniu ewentualnych korekt związanych z ulgami i zwolnieniami.
Podatki konsumpcyjne - uzupełniają mechanizm bezpośredniego opodatkowania dochodów i majątków i odnoszą się do wybranych towarów i usług. Przybierają formę akcyzy i opłat monopolowych. Przykładami artykułów objętych tym podatkiem są: alkohol, tytoń, benzyna, sól.
Kryterium podmiotowe:
Osoby prawne regulują głównie podatki związane z prowadzeniem działalności gospodarczej (np. podatek od wartości dodanej, akcyza, podatek od nieruchomości, podatek od środków transportu, podatek dochodowy);
Osoby fizyczne są obciążone podatkiem dochodowym, podatkiem od nieruchomości, od środków transportu oraz podatkiem od spadków i darowizn, także podatkiem od posiadania psa.
Kryterium podziału na podatki państwowe:
podatek od towarów i usług VAT
podatek akcyzowy
podatek dochodowy od osób prawnych
podatek dochodowy od osób fizycznych
podatek od gier
Kryterium podziału na podatki samorządowe:
podatek rolny
podatek leśny
podatek od spadków i darowizn
podatek od nieruchomości
podatek od środków transportu
podatek od posiadania psów
podatek od czynności cywilnoprawnych
Kryterium podziału na podatki bezpośrednie i pośrednie:
podatki bezpośrednie - to takie podatki, w przypadku których istnieje precyzyjnie określona zależność między płaconym podatkiem, tzn. rodzajem podatku, jego wysokością, trybem płacenia, a podatkiem. Typowe przykłady to podatki od dochodów i podatki majątkowe.
podatki pośrednie - obciążają podatnika w sposób nie pozostający w ścisłym związku z jego sytuacją dochodową i majątkową. Klasyczne podatki pośrednie to wszystkie podatki od sprzedaży (podatki od przychodów, akcyza).
Charakterystyka wybranych podatków
PODATEK DOCHODOWY OD OSÓB PRAWNYCH (CIT):
Ten podatek płacą spółki i inne osoby prawne, jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej (z wyj. spółek nie posiadających osobowości prawnej) oraz podatkowe grupy kapitałowe. Podatnicy CIT mający siedzibę lub zarząd w Polsce podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości dochodu osiąganego również poza terytorium Polski, natomiast ci, którzy nie mają siedziby lub zarządu w Polsce, mają opodatkowane tym podatkiem jedynie dochody osiągnięte w Polsce, chyba że umowy międzynarodowe o unikaniu podwójnego opodatkowania przewidują inaczej.
Podstawa opodatkowania to suma wszystkich przychodów finansowych i większości operacyjnych po potrąceniu kosztów poniesionych w związku z uzyskaniem przychodów.
Stawka podatkowa wynosi: w 2002 - 28%, w 2003 - 24%, a w 2004 - 22%.
Ulgi podatkowe - korzystają z nich przedsiębiorcy inwestujący w specjalnych strefach ekonomicznych. Uprawnienia do ulg nabywa się wraz z uzyskaniem zezwolenia na działalność gospodarczą na terenie takiej strefy.
Opodatkowanie aportów - koszt uzyskania przychodu ustala się na dzień objęcia udziałów (akcji) w zamian za aport.
Opodatkowanie dywidend oraz innych dochodów pochodzących z udziału w zyskach spółki osoby prawnej mającej siedzibę w Polsce jest zryczałtowane i wynosi 15% przychodu.
Opodatkowanie odsetek - odsetki wypłacone osobie krajowej oraz nie mającej stałego miejsca zamieszkania lub siedziby w Polsce podlegają podatkowi w wysokości 20% przychodu. W przypadku osoby zagranicznej układ o unikaniu podwójnego opodatkowania może przewidywać niższą stawkę podatku.
PODATEK DOCHODOWY OD OSÓB FIZYCZNYCH (PIT)
Dochód uzyskany przez spółkę nie mającą osobowości prawnej (tzn. spółkę osobową) podlega opodatkowaniu łącznie z przychodami każdego wspólnika proporcjonalnie do posiadanego udziału w danej spółce osobowej. Rokiem podatkowym dla osób fizycznych jest rok kalendarzowy. Rozliczenie za dany rok następuje do 30 kwietnia roku następnego.
Zaliczki na poczet podatku PIT. Pracodawcy (osoby fizyczne, prawne oraz jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej) zobowiązani są jako płatnicy PIT obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują u nich przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego bądź wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej.
Stawki i progi od dochodu uzyskanego przez osobę fizyczną w roku 2002 wynosiły:
19% podstawy opodatkowania minus 518,16zł - przy podstawie do37024zł;
6541,24zł + 30% nadwyżki ponad 37024zł - przy podstawie od 37024 do 74048zł;
17648,44zł + 40% nadwyżki ponad 74048zł - przy podstawie ponad 74048zł.
Stawki stałe PIT dotyczą m. in. dochodów z tytułu: odsetek (20%), dywidend (15%), sprzedaży lub zamiany nieruchomości przed upływem 5 lat od jej nabycia (10%), wolnej działalności artystycznej, literackiej, naukowej, edukacyjnej i dziennikarskiej, praw autorskich i wynalazków (20%). Wymienione dochody nie są łączone z dochodami z innych źródeł.
Ulgi i odpisy podatkowe dotyczą m. in. wydatków na rehabilitacje, kształcenie podatnika, rozbudowę i remont domu lub mieszkania.
PODATEK OD TOWARÓW I USŁUG (VAT)
Jest to podatek obowiązujący przy sprzedaży towarów i usług dokonywanej na terytorium Polski. Należny podatek dla urzędu skarbowego jest obliczany jako nadwyżka VAT od sprzedanych produktów i usług nad VAT od nabytych produktów i usług wykazanych w fakturach zakupu.
Stawka podatkowa - każda sprzedaż towarów i usług jest opodatkowana podatkiem VAT o stawce podstawowej wynoszącej 22% lub obniżonej (7%, 3% albo 0%), jeżeli dana sprzedaż nie jest zwolniona od VATu.
Zwolnienia - od podatku VAT są zwolnieni podatnicy, u których wartość sprzedaży towarów i usług a także wartość eksportu towarów i usług nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 10000 euro wyrażonej w złotych polskich.
Obcokrajowcy (turyści) mogą przy przekraczaniu granicy ubiegać się o zwrot VATu zapłaconego przy zakupie niektórych towarów w Polsce.
PODATEK AKCYZOWY
Jest on nakładany na niektóre grupy towarów importowanych do Polski oraz produkowanych w kraju np. paliwa silnikowe, alkohole i napoje alkoholowe, wyroby tytoniowe, samochody osobowe, jachty, łodzie żaglowe i silnikowe, sprzęt elektroniczny wysokiej klasy i kamery video, kosmetyki i perfumy, broń myśliwską i gazową, opakowania plastikowe.
Podatek ten ciąży na producencie oraz importerze wyrobów akcyzowych.
Stawki akcyzy w stosunku do ceny sprzedaży u producentów, a u importerów - do wartości celnej powiększonej o należne cło wynoszące np.: 35% i 55% dla paliw gazowych do silników, 40% i 65% dla samochodów osobowych, 80% i 400% dla produktów naftowych i syntetycznych paliw płynnych oraz 95% i 1900% dla wyrobów przemysłu spirytusowego i drożdżowego oraz wyrobów tytoniowych.
PODATKI I OPŁATY LOKALNE
Lokalne władze samorządowe są upoważnione do ustalania obowiązujących na ich terenie stawek podatków:
rolnego - podstawę opodatkowania stanowi powierzchnia użytków rolnych wyrażona w tzw. hektarach przeliczeniowych. Przeliczenie uwzględnia lokalizację, rodzaj użytków oraz klasę jakościową tych użytków. Stawka podatkowa ustalana jest na podstawie ceny żyta- obowiązująca roczna kwota podatku płaconego od 1 ha przeliczeniowego jest powiązana z pieniężną równowartością 2,5 kwintala żyta obliczaną wg średniej ceny skupu żyta za 3 kwartały roku poprzedzającego rok podatkowy.
leśnego - podstawą opodatkowania jest liczba hektarów przeliczeniowych lasów. Jest ona uzależniona od gatunków drzew oraz klas jakości drzewostanu. Podatek leśny od 1ha przeliczeniowego wynosi równowartość pieniężną 0,2m³ drewna, obliczoną wg średniej ceny sprzedaży uzyskanej za pierwsze 3 kwartały roku poprzedzającego rok podatkowy.
od nieruchomości - podatnikiem są osoby fizyczne i prawne będące właścicielami lub samoistnymi posiadaczami nieruchomości lub obiektów budowlanych nie związanych trwale z gruntem. Przedmiotem opodatkowania są m.in. budynki, budowle, grunty nie podlegające opodatkowaniu podatkiem rolnym lub leśnym, grunty pod jeziorami i zbiornikami wodnymi. Podstawa opodatkowania jest zróżnicowana i zależy od rodzaju nieruchomości i sposobu jej wykorzystania. Stawki mogą być kwotowe lub procentowe.
od środków transportu - przedmiotem opodatkowania są samochody ciężarowe o ładowności powyżej 2 ton, przyczepy i naczepy o ładowności ponad 5 ton, ciągniki i autobusy. Skala opodatkowania jest proporcjonalna, stawki podatku mają charakter kwotowy.
od czynności cywilnoprawnych. Dotyczy on m. in. czynności takich jak zawieranie i zmienianie niektórych umów, orzeczeń sądów wywołujących takie same skutki prawne jak umowy, ustanowienia hipoteki, wnoszenie majątku i wkładów do kapitału spółki.
Płatnikami tego podatku pobieranego przy zawieraniu umów są m. in. notariusze.
Stawki dotyczące majątku i kapitału spółki wynoszą: przy łącznej wartości do 20000zł, powyżej 30000zł - 250zł + 0,1% nadwyżki ponad 30000zł. Od nieodpłatnego użytkowania oddanych spółce rzeczy lub praw majątkowych - 1%.
Stawki te nie mogą przewyższać górnych wartości ustalonych w ustawach lub rozporządzeniach Ministra Finansów.
od posiadania psów,
opłat miejscowych, targowych, administracyjnych,
czynszu za najem lokali gminy.
OPŁATA SKARBOWA
Pobierana jest od czynności wykonywanych przez administrację publiczną w sprawach indywidualnych, takich jak przyjmowanie podań i załączników do nich, wydawanych na wniosek zainteresowanego zaświadczeń i zezwoleń, pełnomocnictw, dokumentów przewozowych, weksli i czynności wykonywanych na podstawie zgłoszenia lub na wniosek zainteresowanego.
Jest to podatek operacyjny. Stawki opłaty skarbowej wyrażane są najczęściej kwotowo.
Wnioski końcowe
Polski system podatkowy jest naprawdę bardzo skomplikowany. Każdy płatnik musi pilnie śledzić wszystkie zmiany w przepisach. A zmieniają się one na tyle często, że gubią się w nich nawet doświadczeni księgowi. Na domiar złego nieznajomość prawa podatkowego nie zwalnia nas od odpowiedzialności. Stąd też sypią się kary, czasem nawet za najdrobniejsze przewinienia. Dlatego coraz więcej firm decyduje się na korzystanie z usług biur rachunkowych, które prowadzą w ich imieniu wszelkie rozliczenia z urzędem skarbowym.
Za każdym razem gdy zmieniają się rządy, pojawiają się kolejne obietnice. Właściwie każda ekipa rządząca, dochodząc do władzy, obiecuje uproszczenie systemu podatkowego. Ponieważ jednak w państwowej kasie wciąż brakuje pieniędzy, każdy rząd robi, co może, by uzyskać dodatkowe dochody. Tak powstają nowe przepisy, które potem są mozolnie łatane przez kolejne ekipy rządzące.
Taki właśnie mamy system podatkowy w Polsce: połatany tu i ówdzie, gąszcz mało zrozumiałych przepisów, aktów wykonawczych, decyzji i interpretacji.
BIBLIOGRAFIA:
Roman Milewski „Podstawy ekonomii”, PWN, Warszawa 2001
Emilia Denek, Jan Sobiech, Jerzy Wolniak „Finanse publiczne”, PWN, Warszawa 2001
Mirosław Wypych „Finanse i instrumenty finansowe”, Społeczna Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości i Zarządzania, Łódź 2001
Bogumił Brzeziński, Marek Kalinowski, Marian Masternak „Ordynacja podatkowa”, ODDK Gdańsk 1999
Stanisław Owsiak „Finanse publiczne. Teoria i praktyka”, PWN, Warszawa 2001
1