EGZAMIN MIKROBIOLOGIA
Rodzaje antygenów.
Antygen - substancja, która wykazuje immunogenność (zdolność do wywoływania przeciwko sobie odpowiedzi odpornościowej) lub antygenowość (zdolność do wiązania się ze swoistymi przeciwciałami).
Podział ze względu na sposób aktywacji układu odpornościowego:
- immunogeny - charakteryzują się immunogennością i antygenowością,
- hapteny - małe cząsteczki wykazujące tylko antygenowość, niezdolne samodzielnie do wywoływania odpowiedzi odpornościowej.
Podział ze względu na udział limfocytów T w odpowiedzi odpornościowej na daną substancję:
- antygeny grasiczozależne - wymagają limfocytów T do wzbudzenia odpowiedzi,
- antygeny grasiczoniezależne - niewymagające udziału limfocytów T w indukcji odpowiedzi.
Podział ze względu na liczbę epitopów na pojedynczej cząsteczce antygenu rozpoznawanych przez dane przeciwciało:
- antygeny monowalentne (jednowartościowe) - zawierają tylko jeden epitop i wiążą się z pojedynczym paratopem,
- antygeny poliwalentne (wielowartościowe) - posiadają wiele epitopów.
Niesklasyfikowane antygeny:
- antygeny natywne - nie podlegają przetworzeniu w komórkach prezentujących antygen,
- alergeny - antygeny wywołujące reakcje alergiczne,
- superantygeny - antygeny wywołujące nieswoistą, masową aktywację limfocytów T prowadzącą do wydzielania znacznych ilości cytokin,
- antygeny nowotworowe (neoantygeny) - antygeny charakterystyczne lub częściej występujące w przypadku komórek nowotworowych,
- tolerogeny - nie wywołują klasycznej odpowiedzi odpornościowej, ich podanie prowadzi do rozwoju tolerancji immunologicznej.
Co to jest sporulacja?
SPORULACJA:
I stadium: błona cytoplazmatyczna lekko uwypukla się do wnętrza komórki;
II stadium: DNA dzieli się na dwie części dając genofor komórki macierzystej i genofor prespory zlokalizowany bliżej bieguna komórki;
III stadium: DNA prespory wraz z częścią cytoplazmy zostaje oddzielone, a następnie jest otoczone dwiema błonami cytoplazmatycznymi;
IV stadium: wewnętrzna błona tworzy ścianę komórkową przetrwalnika; błona zewnętrzna daje do środka kortek; zaczynają powstawać osłony białkowe wytworzone przez komórkę macierzystą;
V stadium: zakończeniu ulega wytwarzanie korteksu oraz osłon białkowych; materiał jądrowy ulega uporządkowaniu w pobliżu błony przetrwalnika;
VI stadium: przetrwalnik dojrzewa; osłonki ulegają przemian, które powodują, że stają się nieprzepuszczalne i ciepłooporne; ustają przemiany metaboliczne, wejście w stan anabiozy;
VIII stadium: uwolnienie endospory na skutek lizy komórki.
Która klasa immunoglobulin jako jedyna przechodzi przez łożysko?
IgG - Charakteryzuje je obecność łańcucha ciężkiego γ opisanego następującym wzorem domenowym: VH + CH1 + region zawiasowy + CH2 + CH3, przy czym, ze względu na fakt, iż łańcuch ten występuje w czterech odmianach izotopowych, w obrębie klasy IgG można wyróżnić cztery podklasy:
- IgG1, wiążące zarówno białko A gronkowca złocistego (Staphylococcus aureus) oraz białko G paciorkowca, pojawiają się jako pierwsze w odpowiedzi odpornościowej i najsilniej aktywują dopełniacz;
- IgG2, wiążą te same białka co wyżej;
- IgG3, wiążące jedynie białko G paciorkowca, mają najdłuższy region zawiasowy i najsilniej wiążą dopełniacz, choć aktywują go słabiej niż IgG1;
- IgG4, wiążą zarówno białko A gronkowca, jak i białko G paciorkowca, dominują w późniejszych fazach odpowiedzi odpornościowej. W odróżnieniu od pozostałych podklas nie aktywują kaskady dopełniacza.
Znaczenie tych przeciwciał w obronie organizmu wynika głównie z ich wysokiego powinowactwa względem antygenu, udziału w opsonizacji oraz właściwości uruchamiania układu dopełniacza. Oprócz IgG właściwość ta jest charakterystyczna dla IgM.
IgG jako jedyne immunoglobuliny przechodzą przez łożysko.
Wymień bakterie fermentacji mlekowej.
Bakterie fermentacji mlekowej - gramdodatnie, beztlenowe bądź względnie beztlenowe, katalazoujemne, nie zawierają enzymów Cyklu Krebsa i łańcucha oddechowego, energię uzyskują na drodze fosforylacji substratowej, nieprzetrwalnikujące, nieurzęsione, pH 5,5 - 5,8 i niższe.
Podział ze względu na wymagania temperaturowe:
- mezofile - optymalna temperatura 20 - 28oC, produkcja do 1,5% kwasu mlekowego, Lactococcus lactis, Lactobacillus casei, Lactobacillus plantarum, Leuconostoc,
- termofile - optymalna temperatura 40 - 45oC, produkcja do 3% kwasu mlekowego, Lactobacillus delbrueckii, Streptococcus thermophilus.
Podział ze względu na szlaki przemian cukrów:
- homofermentatywne - produkt końcowy: kwas mlekowy, Lactococcus lactis, Lactobacillus delbrueckii, Lactobacillus plantarum, Lactobacillus acidophilus,
- heterofermentatywne - produkt końcowy: kwas mlekowy, kwas octowy i alkohol etylowy, Leuconostoc, niektóre z rodzaju Lactobacillus, np. Lactobacillus brevis, Lactobacillus fermentum.
Podaj nazwę łacińską prątków gruźlicy.
Prątki gruźlicy - łac. Mycobacterium tuberculosis - kwasoodporna, słabo gramdodatnia bakteria, jest czynnikiem etiologicznym gruźlicy.
Co to są mezosomy i jaką pełnią funkcję?
Mezosomy - organelle występujące w komórkach bakterii, powstające jako uwypuklenia plazmolemmy (pojedynczej przepuszczalnej błony cytoplazmatycznej) do środka komórki.
Funkcje:
- budowa ściany komórkowej podczas podziału mitotycznego i produkcji ATP,
- miejsce przyczepu genoforu,
- udział w oddychaniu tlenowym,
- udział w replikacji DNA,
- udział w podziałach komórki.
Jakie produkty dotyczą heterofermentacji a jakie homofermentacji?
Heterofermentacja: produkty pochodzenia roślinnego.
Homofermentacja: produkty pochodzenia zwierzęcego, np. kwaśne mleko, jogurt, kefir, mleko acidofilne.
Co to jest miano bakterii?
Miano mikroorganizmów - najmniejsza objętość badanego materiału, w którym znajduje się przynajmniej jedna żywa komórka mikroorganizmu wskaźnikowego. Oznaczanie miana służy do określenia stopnia skażenia badanego materiału mikroorganizmami.
Jakie są metody utrwalania przy barwieniu?
Utrwalanie preparatu mikroskopowego - zabieg mający na celu zabicie (bez zniszczenia) form wegetatywnych drobnoustrojów, przyklejenie ich do szkiełka podstawowego i przygotowanie do barwienia.
Polega najczęściej na trzykrotnym krótkim wprowadzeniu preparatu w stożek płomienia palnika gazowego tzm utrwalanie termiczne. Utrwalanie chemiczne polega na zalaniu lub zanurzeniu preparatu w alkoholu bezwodnym, alkoholu metylowym, mieszaninie alkoholu i eteru, acetonie, solach metali ciężkich i inne
Metody utrwalania
-termiczne
*pasteryzacja
-niska, długotrwała 63-65*C; 20-30min
-momentalna 80-95*C
-wysoka 85-100*C 15sek-60min
-błyskawiczna (UHT, HTST) 135-150*C ; 2-3min
Tyndalizacja-(pasteryzacja frakcjonowana)
-1 pasteryzacja zabija wszystkie formy wegetatywne i część przetrwalnikowych
-1 inkubacja (24h) powoduje wykiełkowanie ewentualnych przetrwalników
-2 pasteryzacja zabija powstałe formy wegetatywne
-2 inkubacja i 3 pasteryzacja przeprowadzane są dla pewności.
Jak zbudowane są rzęski u prokariota?
Budowa wewnętrzna: Składają się ze spiralnie skręconych włókien flageliny, które są zasadzone za pomocą haczyka i białkowych pierścieni w zewnętrznych komórkach bakterii.
Budowa zewnętrzna (od dołu):
- ciałko podstawowe, które składa się z centrioli, a w nim są liczne tryplety mikrotubul,
- rzęska (przekrój poprzeczny): błona komórkowa, zewnętrzne ramię dyneiny, wewnętrzne ramię dyneiny, neksyna, główka szprychy promienistej, szprycha promienista, mikrotubul B, mikrotubul A, dwie mikrotubule centralne, mostek łączący).
Jakich struktur nie posiada komórka Procaryota?
- retikulum endoplazma tyczne,
- aparat Golgiego,
- jądro komórkowe,
- jąderko,
- wakuola,
-plastydy,
- mitochondria,
Metody przechowywania czystej kultury bakterii.
Bezpośrednia- wykorzystanie mikromanipulatora, za pomocą którego pobiera się 1 komórkę drobnoustroju. Namnaża się go z kroplą odżywki płynnej a następnie posiewa się na podłoże stałe lub błunne
Pośrednie ( hodowla) posiew powierzchniowy, rysowy, posiew wgłębny, lany
(Słupek- podłoże półpłynne -to albo to co wyżej- nie jestem pewna
Szalka- podłoże stałe)
Co może być akceptorem elektronów w oddychaniu beztlenowym?
Rolę akceptorów elektronów spełniają substancje nieorganiczne znajdujące się na wysokim stopniu utlenienia jak: azotany, siarczany i węglany.
Podział białek wirusa.
- strukturalne - stanowią część architektury cząstki wirusowej,
- niestrukturalnie - występują w winionie (główny enzym) lub tylko w zainfekowanej komórce,
- istotne - absolutnie wymagane do przebiegu replikacji wirusa i wytworzenia infekcyjnych cząstek wirusowych,
- nieistotne - mogą być usunięte z genomu wirusa bez istotnego wpływu na wzrost wirusa w hodowlanych tkankach.
Jak wirusy działają na komórki gospodarza?
- cytopatyczne - zmiana lub zniszczenie komórek gospodarza poprzez zahamowanie replikacji RNA lub toksyczny wpływ białek wirusowych,
- cytobójcze - martwica i śmierć komórki gospodarza, powolna lub szybka w zależności od rodzaju upośledzenia funkcji komórki,
- zakaźne utajone - genom wirusa integruje się z chromosomem komórki gospodarza tworząc profag, który przechodzi do komórek potomnych, nie przechodząc w stan zakaźny.
Jakie bakterie występują w kefirze i jogurcie (nazwy łacińskie)?
Mikroflora jogurtu: Lactococcus delbrucki, Streptococcus salivarius subst. thermophilus.
Mikroflora kefiru: Candida kefir, Leusonostoc sp., Lactobacillus acidophilus, Lactobacillus kefir, Lactobacillus kefiranofaciens, Lactobacillus lactis subst. lactis.
Co to jest tyndalizacja?
Pasteryzacja frakcjonowana (tyndalizacja) - metoda konserwacji żywności, która polega na trzykrotnej pasteryzacji przeprowadzanej co 24 godziny.
Jak dzielimy podłoża pod względem przeznaczenia i zastosowania?
- namnażające - służą do otrzymywania dużej biomasy drobnoustrojów badanego szczepu, najczęściej są to podłoża płynne,
- wybiórcze - podłoża zawierające dodatek związków chemicznych hamujących wzrost konkretnej grupy drobnoustrojów,
- namnażająco-wybiórcze - pozwalają na namnożenie się tylko jednemu rodzajowi lub gatunkowi drobnoustrojów lub jednej grupie mikroorganizmów, znajdujących się w posiewanym materiale, podłoża te zawierają składniki hamujące wzrost jednych i ułatwiające namnażanie drugich drobnoustrojów,
- izolacyjne - podłoża stałe (płytki), zawierające odpowiedni wskaźnik (identyfikator), pozwalające odróżnić od siebie kolonie bakterii,
- różnicujące - są to podłoża identyfikujące i diagnostyczne, pozwalają na rozróżnienie dwóch typów bakterii.
Nazwy łacińskie promieniowców, które wytwarzają antybiotyki.
Przykłady promieniowców wytwarzających antybiotyki:
- Amycolatopsis lactamdurans,
- Streptomyces clavuligerus,
- S. cattleya
- S. griseus
- Micromonospora purpurea
- Micromonospora echinospora
- S. kanamyceticus
- S. fradiae
- Streptoalloteichus tenebrarius
- S. spectabilis
- S. aureofaciens
- S. rimosus
- Saccharopolyspora erythraea
- S. ambofaciens
- S. antibioticus
- Actinoplanes teichomyceticus
- Amycolatopsis orientalis
- S. lincolnensis
- S. roseosporus
- S. pristinaespiralis
- S. virginiae
- S. fradiae
- S. venezuelae
- S. lavendulae
- S. orchidaceus
- S. caeruleus
Rozmnażanie bezpłciowe grzybów.
Rozmnażanie bezpłciowe odbywa się u grzybów jednokomórkowych przez podział komórki lub pączkowanie, u wielokomórkowych przez fragmentację grzybni oraz wytwarzanie zarodników. Ze względu na miejsce formowania wyróżnia się cztery typy zarodników. Sporangialne tworzą się w zarodniach, konidialne na końcach strzępek przez odcinanie ich fragmentów, workowe w komórce zwanej workiem, a podstawkowe na komórce nazywanej podstawką. Grzyby lądowe wytwarzają spory nieruchliwe (aplanospory), wodne na ogół uwicione (zoospory). Wytwarzane przez wiele workowców i podstawczaków owocniki służą do wytwarzania zarodników i rozmnażania płciowego.
Do jakiej rodziny zaliczamy Yersinia pestis?
Królestwo: bakterie
Typ: proteobakterie
Rząd: Enterobacteriales
Rodzina: Enterobacteriaceae
Rodzaj: Yerisinia
Gatunek: Yerisinia pestis (pałeczka dżumy)
Podaj 3 bakterie, które wytwarzają przetrwalniki.
(rodzina) Enterobacteriaceae (rodzaj) Salmonella (gatunek: pałeczka salmonelli)
(rodzina) Bacillaceae (rodzaj) Bacillus (gatunek) Bacillus anthracis (laseczka wąglika)
(rodzaj) Clostridium (gatunek) Clostridium tetani (laseczka tężca)
(rodzaj) Clostridium (gatunek) Clostridium botulinum (laseczka jadu kiełbasianego)
(rodzaj) Clostridium (gatunek) Clostridium perfringens (laseczka zgorzeli gazowej)
Kto jest twórcą pasteryzacji?
Ludwik Pasteur
Co to znaczy, że mikroorganizmy są ubikwistami?
ubikwisty (łc. ubique `wszędzie') biol. organizmy roślinne lub zwierzęce, charakteryzujące się niewielkimi wymaganiami w stosunku do warunków naturalnych, wykazujące dużą odporność na zmiany w nim zachodzące; występują w różnych środowiskach na całej kuli ziemskiej.
Rodzaje fimbrii i ich funkcje.
- zwykłe (pospolite) - za adhezję bakterii, których na powierzchni komórki może być kilkaset, a informacja genetyczna o ich wytwarzaniu zapisana jest w chromosomie bakteryjnym,
- płciowe - uczestniczą w przekazywaniu DNA pomiędzy bakteriami, jest ich 1-3 na powierzchni, kodowane w plazmidach.
Co to są plazmidy?
Plazmid - cząsteczka DNA występująca w komórce poza chromosomem i zdolna do autonomicznej (niezależnej) replikacji.
Wymień niekoniugacyjne typy plazmidów.
Typy plazmidów:
- plazmidy typu R - zawierają geny nadające bakterii oporność na antybiotyki (np. ampicylina).
- plazmidy typu F - umożliwiają przenoszenie genów między komórkami bakteryjnymi w procesie zwanym koniugacją.
- Plazmidy kolicynowe - w tych plazmidach zlokalizowane są geny kodujące białka zwane koli cynami, które zabijają inne bakterie.
- Plazmidy degradacyjne - kodują białka pozwalające komórce gospodarza metabolizować nietypowe związki, takie jak toluen czy kwas salicylowy.
- Plazmidy wirulencji - nadają bakteriom zdolność do wywołania chorób.
Jakie warunki muszą być spełnione przy transporcie aktywnym?
Transport aktywny - rodzaj przenikania związków chemicznych przez błony komórkowe, który zachodzi z udziałem pewnych mechanizmów transportujących lub substancji przenośnikowych, ze środowiska o mniejszym stężeniu do środowiska o stężeniu większym, czyli wbrew gradientowi elektrochemicznemu. Taki transport wymaga dostarczenia energii chemicznej lub zmniejszenia entalpii swobodnej (czyli potencjał termodynamiczny lub energia swobodna ) układu. Ich źródłami są odpowiednio:
hydroliza cząsteczki ATP (dla transportu aktywnego pierwotnego)
sprzężenie z transportem innego związku zgodnie z gradientem stężenia (dla transportu aktywnego wtórnego)
Jaki czynnik powoduje, że ściany komórkowe bakterii G(-) są odporne na promieniowanie?
Gram ujemne (G-) - odporne na działanie lizozymu. Ich mureina jest jednowarstwowa i otoczona dodatkową błoną zewnętrzną zbudowaną z białek, fosfolipidów i lipopolisacharydu (LPS) składającego się z części rdzeniowej (lipidu A) oraz wielocukrowego łańcucha (antygenu O) nadającego bakteriom swoistość antygenową. Lipopolisacharyd warunkuje właściwości chorobotwórcze bakterii oraz wpływa na ich wrażliwość na antybiotyki i środki chemiczne. Występujące w błonie zewnętrznej poryny tworzą kanały przez które transportowane są substancje wydalane i pobierane przez komórkę.
Z jakich związków zbudowany jest pepytdoglikon/an?
Peptydoglikan, (mureina + mostki peptydowe) - składnik ściany komórkowej bakterii, zbudowany z nietypowych aminokwasów i połączonych w łańcuchy pochodnych cukrów. Chemicznie jest to biopolimer kwasu muraminowego i N-acetyloglukozaminy oraz tripeptyd: D-alanina, kwas D-glutaminowy i kwas mezodwuaminopimelinowy.
Jaką rolę odgrywa, dlaczego jest ważny lipo polisacharyd?
Lipopolisacharyd (LPS) jest endotoksyną stanowiącą amfifilowy integralny składnik zewnętrznej błony komórkowej osłony bakterii Gram-ujemnych i cyjanobakterii, gdzie formuje on złożone struktury z białkami i fosfolipidami. Spełnia on liczne funkcje o podstawowym znaczeniu dla procesów życiowych tych mikroorganizmów, będąc jednocześnie jednym z czynników ich chorobotwórczości.
Przez jaki podział rozmnażają się bakterie?
*Bezpłciowo
Poprzez amitoze następuje bezpośredni podział komórki. Przed podziałem, materiał genetyczny ulega
replikacji czyli podwojeniu .W rezultacie powstają dwie komórki potomne
*płciowo
Koniugacja - Fragmenty DNA przekazywane są poprzez mostek cytoplazmatyczny pomiędzy dwoma komórkami.
Transformacja- Bakteria pozyskuje DNA z otaczającego roztworu. Taki proces zachodzi niekiedy w naturze, lecz częściej jest wywoływany w warunkach laboratoryjnych
Transdukcja- Zmiana ilości i jakości materiału genetycznego związana z wpływem bakteriofagów - bakteriofag opuszcza komórkę gospodarza wyposażony we fragment genomu bakteryjnego.
Wymień fazy wzrostu populacji drobnoustrojów.
1. Faza pierwotnego zahamowania (spoczynkowa, adaptacyjna)- okres początkowy po dostaniu się jednostki tworzącej kolonię (j.t.k.), np. komórki bakteryjnej, do nowego środowiska. W tej fazie komórki nie dzielą się; zachodzi adaptacja do nowych warunków środowiska. W zależności od rodzaju bakterii może trwać kilka do kilkunastu godzin.
2. Faza wzrostu logarytmicznego (intensywnego wzrostu) - liczba komórek gwałtownie rośnie, zachodzą intensywne podziały. Faza ta jest nazywana trofofazą.
3. Faza równowagi - dochodzi do zrównania się w przybliżeniu liczby komórek tworzących się i obumierających w danej chwili. Faza ta następuje gdy zaczynają się wyczerpywać źródła pokarmu i/lub stężenie produktów przemiany materii wzrasta do poziomu szkodliwego dla samych bakterii. Dla większości gatunków faza ta następuje po osiągnięciu stężenia komórek bakteryjnych na poziomie ok. 107 - 108 j.t.k./ml (cfu/ml). W czasie trwania fazy równowagi drobnoustroje zaczynają produkować wtórne produkty przemiany materii, substancje charakterystyczne dla danego gatunku. Etap ten nazywa się czasem idiofazą.
4. Faza wymierania (spadkowa)- dominują procesy obumierania komórek, bakterie wytwarzają formy inwolucyjne (zmienia się kształt komórek). Drobnoustroje przetrwalnikowe intensywnie wytwarzają przetrwalniki. W niektórych przypadkach, w podłożach płynnych, można mówić o samowyjałowianiu się środowiska.
Co to są prototrofy?
Prototrofy- drobnoustroje samodzielnie wytwarzające substancje potrzebne do wzrostu i rozwoju, np. aminokwasy.
Jaki enzym bierze udział w czymś tam przy wirusach?
Jaką rolę pełni Cykl Krebsa?
Cykl Krebsa, zwany także Cyklem Kwasu Cytrynowego lub Cyklem Kwasów Trójkarboksylowych jest końcowym, wspólnym szlakiem utleniania cząsteczek będących źródłem energii dla organizmu, takich jak białka (aminokwasy), kwasy tłuszczowe, węglowodany.
Jest ciągiem reakcji zachodzących w mitochondriach, w wyniku których reszty acylowe ulegają katabolizmowi z uwolnieniem równoważników wodorowych.
Rola:
Dostarcza równoważników redukujących
zamienianych na energię magazynowaną w
ATP w łańcuchu oddechowym
Dostarcza energii w postaci GTP
Dostarcza ważnych prekursorów do syntezy
innych cząsteczek
Co powstaje przy oddychaniu węglanowym?
Czynniki wpływające na przebieg fermentacji alkoholowej.
składu chemicznego podłoża,
temperatury procesu; minimalna 10° C optymalna 16-20° C maxymalna 50°C
Odczyn środowiska optymalny 4-6pH
Jakie bakterie przeprowadzają fermentację propionową?
Propionibacterium
fermentacja wywoływana przez bakterie propionowe.
Charakterystyka bakterii propionowych[edytuj]
należą do rodzaju Propionibacterium,
mają kształt pałeczek,
są gramdodatnie
są względnymi beztlenowcami,
nie wytwarzają przetrwalników,
mają zastosowanie przy produkcji serów dojrzewających, np. sera edamskiego (wytwarzający się kwas octowy i propionowy nadają serom charakterystyczny, nieco ostry smak, a dwutlenek węgla powoduje powstawanie oczek w serze),
bakterie te towarzyszą bakteriom mlekowym w zakwasach chlebowych, a niekiedy też w kiszonkach.
Jakie czynniki wpływają na wzrost drobnoustrojów?
Czynniki fizyczne
Temperatura
pH
Aktywność wody w środowisku
Promieniowanie UV
Czynniki chemiczne
Środki dezynfekcyjne
Podział drobnoustrojów ze względu na zakres temperatur optymalnych.
psychrofile (zimnolubne, tolerujące zimno, krofile, termofoby) - zdolne do wzrostów w niskich temperaturach
psychrofile bezwzględne
temperatura optymalna 15oC,
maksymalna ok. 20oC,
minimalna -23oC
psychrofile względne (psychrotoleranty)
temperatura optymalna 20oC,
maksymalna 37oC,
zdolne do wzrostu w środowisku o okresowych wahaniach temperatury (przystosowanie do zmiennej temperatury)
mezofile - zdolne do wzrostu przy średnich temperaturach
temperatura optymalna 20-37oC,
minimalna ok. 10oC
Termofile (drobnoustroje ciepłolubne) - zdolne do wzrostu w wysokich temperaturach,
temp optymalna powyżej 40oC, minimalna i maksymalna silnie zróżnicowane
termofile względne - temperatura optymalna powyżej 40oC
termofile bezwzględne - temperatura optymalna 40-60oC
termofile ekstremalne (hipertermofile) - temperatura optymalna powyżej 80oC
Podział drobnoustrojów ze względu na pH.
neutrofile
najlepiej rosną w pH 6,5-7,5
większość bakterii poza mlekowymi i octowymi
acidofile (kwasolubne)
optymalne pH 2,0-8,0
liczne grzyby strzępkowe i drożdże (Aspergillus, Penicillim, Saccharomyces)
alkalifile
najlepiej rosną w pH zasadowym 8,0-11,0
bakterie nitryfikujące (Nitrobacter, Azotobacter, niektóre Bacilus)
Jakie genomy występują u wirusów?
posiadają małe genomy, niewystarczające do samodzielnego funkcjonowania.
Budowa genomu wirusowego[edytuj]
Wirusy zawierają tylko jeden rodzaj kwasu nukleinowego, na dodatek wykazującego odpowiednie dla danego gatunku lub wyższej jednostki taksonomicznej cechy. W związku z tym możemy wyróżnić następujące formy kwasów nukleinowych stanowiących genom wirusowy i mających znaczenie systematyczne:
DNA - wirusy zawierające go w wirionie to tzw. wirusy DNA:
jednoniciowy (ssDNA);
częściowo jednoniciowy - charakterystyczny dla hepadnawirusów
dwuniciowy (dsDNA).
RNA - wirusy zawierające go w wirionie to tzw. wirusy RNA:
jednoniciowy;
o polarności dodatniej - może pełnić funkcje mRNA kodującego białka;
o polarności ujemnej - RNA musi być najpierw przepisany na mRNA;
dwuniciowy.
W jaki sposób mogą dostać się do wnętrza komórki wirusy roślinne?
Nie potrafią same się przedostać do komórki roślinnej przez jej ścianę komórkową. Zainfekować daną komórkę mogą jedynie, gdy ściana komórkowa jest uszkodzona mechanicznie np. przez żerujące owady.
Etapy replikacji wirusów.
Namnażanie się wirusów.
Proces powstawania nowych wirionów nazwano namnażaniem, aby odróżnić go od rozmnażania, które wiąże się zazwyczaj z podziałami komórek. Można podzielić go na pewne fazy.
I - faza adsorpcji - rozpoczęta w momencie zetknięcia się wirusa z powierzchnią komórki; zachodzi dzięki różnicom ładunków wirusa i powierzchni błony; komórka rozpoznawana jest dzięki receptorom znajdującym się na jej powierzchni - jeżeli nie ma specyficznych receptorów nie może być zainfekowana, (dlatego np. wirus polio atakuje tylko komórki nerwowe albo np. człowiek nie może zarazić się roślinnym wirusem mozaiki tytoniowej).
II - faza penetracji - jest to faza, podczas której wirion po połączeniu z receptorem wnika do komórki; może się to odbywać w dwojaki sposób: przenikanie wirusa w całości do cytoplazmy na drodze pinocytozy ( wirus osłonięty jest błoną komórki, dzięki czemu nie rozpoznaje go jako obcego czynnika) lub w wyniku tzw. wiropeksji - jest to rodzaj fagocytozy - wirus posiadający na powierzchni kapsydu receptory takie same jak na powierzchni komórki wnikając „zostawia” je na powierzchni plazmalemy a sam wraz z kapsydem wnika do środka - komórka trawi kapsyd jako obce białko a uwolniony w ten sposób materiał genetyczny bez przeszkód zaczyna działać w zainfekowanej komórce.
III - faza eklipsy - zwana inaczej fazą utajenia - etap, w którym komórka produkuje na matrycy DNA wirusa jego genom oraz białka kapsydu, używając do tych celów swoich własnych elementów budulcowych; wirusy RNA (np. HIV) zawierają dodatkowo zapis genetyczny enzymu o nazwie: odwrotna transkryptaza - dzięki temu na matrycy wirusowego RNA jest polimeryzowana cząsteczka DNA, która z kolei wykorzystana zostaje do powielania cząstek wirusowego RNA.
IV - faza dojrzewania - etap, w którym namnożone fragmenty genomu wirusa i białka kapsydu składają się w całość tworząc nowe wiriony
V - faza elucji - nazywana inaczej fazą uwalniania - namnożone wiriony wydostają się z komórki, która służyła im za „żywiciela”; proces ten związany jest zwykle ze śmiercią komórki (błona zewnętrzna zostaje przerwana i komórka się rozpada); są przypadki, gdy komórka nie zostaje zniszczona a wiriony wydostają się na zewnątrz kanałami siateczki śródplazmatycznej, bądź odpączkowują z plazmalemmy; nowo wytworzone wiriony atakują następne komórki.
Co to są wiroidy, wiriony?
*Wiroidy - zakaźne cząstki składające się wyłącznie z kolistego, jednoniciowego RNA. Nie posiadają kapsydu tak jak wirusy, nie są związane z żadnymi białkami. Najczęściej związane są z jądrem "żywiciela".
*Wirion − pojedyncza, kompletna cząstka wirusowa, zdolna do przetrwania poza komórką i zakażenia jej. Składa się z nukleokapsydu złożonego z jednego z dwóch kwasów nukleinowych (DNA lub RNA) otoczonego kapsydem. Nukleokapsyd może być pokryty osłonką (np.: herpeswirusy, wirus grypy) lub pozostawać nagi (np.: adenowirusy, papillomawirusy, wirus mozaiki tytoniu). Osłonka pochodzić może z błony komórkowej komórki gospodarza. Bardziej złożoną budowę ma część wirionów bakteriofagów.